فنوباربیتال یک باربیتورات می باشد. فنوباربیتال فعالیت مغز و سیستم عصبی را کند می کند. فنوباربیتال در درمان یا پیشگیری تشنج ها استفاده می شود. فنوباربیتال همچنین در درمان کوتاه مدت بعنوان سداتیو به کار می رود.
مقدار و نحوه مصرف داروی فنوباربیتال
فنوباربیتال جز گروهی از داروها به نام باربیتورات است و به گونه ای عمل می کند که با کاهش فعالیت سیستم عصبی مرکزی در مغز از بروز تشنج جلوگیری می کند. مدیریت صحیح تشنج می تواند تأثیر بسزایی در زندگی روزمره بیمار داشته باشد. اصولا از این دارو به صورت قرص برای درمان و جلوگیری از علائم تشنج، آرام بخشی، خواب آوری و کنترل دیگر علائم صرع استفاده می شود.
فنوباربیتال ممکن است به تنهایی یا همراه با سایر داروها استفاده شود. معمولا این دارو برای مدت کوتاهی به رفع بی خوابی کمک می کند و به نظر می رسد بعد از ۲ هفته اثر خود را از دست می دهند. از این دارو برای کنترل تشنج های ناشی از وبا، اکلامپسی، مننژیت، کزاز، واکنش های سمی به استریکنین و بی حسی های موضعی نیز استفاده می شود.
هنگامی این دارو تجویز می شود که بنزودیازپین ها و فنی توئین نتوانند وضعیت صرع را کنترل کنند. اصولا داروی فنوباربیتال به صورت قرص یا محلول برای یک تا سه بار در روز مصرف می شود. حتما پیش از شروع مصرف، راهنمای داخل بسته را بخوانید و از پزشک یا داروساز بخواهید هر بخشی را که نمی فهمید توضیح دهد.
دارو را دقیقاً طبق دستور مصرف کنید و اگر به مدت طولانی از آن استفاده می کنید، ممکن است علائم شما را مانند قبل از شروع درمان کنترل نکند. پس با پزشک خود در مورد احساس خود در طول دوره درمان صحبت کنید. بیش از دوز تجویزشده مصرف نکنید و بدون صحبت با پزشک مغز و اعصاب، مصرف آن را قطع نکنید.
اگر ناگهانی مصرف فنوباربیتال را متوقف کنید، ممکن است علائمی مانند اضطراب، کشیدگی عضلات، لرزش غیرقابل کنترل بخشی از بدن، ضعف، سرگیجه، تغییر در بینایی، حالت تهوع، استفراغ، تشنج، گیجی و مشکلات خواب را تجربه کنید. نگران نباشید، معمولا پزشکان به تدریج دوز مصرفی را کاهش می دهند.
در کودکان مبتلا به صرع معمولا داروی فنوباربیتال به صورت قرص روزانه به میزان ۱ تا ۳ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن کودک تجویز می شود. در بزرگسالان درشرایطی که به عنوان آرام بخش تجویز می شود، معمولا روزانه ۳۰ تا ۱۲۰ میلی گرم برای ۲ تا ۳ بار؛ درشرایطی که به عنوان خواب آور تجویز می شود، روزانه ۱۰۰ تا ۳۲۰ میلی گرم؛ درشرایطی که به عنوان ضد تشنج تجویز می شود، روزانه ۵۰ تا ۱۰۰ میلی گرم برای ۲ تا ۳ بار؛ مصرف می شود.
معمولا فاکتورهای مورد توجه هنگام تجویز این دارو سن، وزن و شرایط بیمار است. با وجود اینکه مطالعات حیوانی کنترل شده هیچ شواهدی از احتمال خطر این دارو برای جنین را نشان نمی دهند؛ اما باید در زنان باردار و شیرده با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف شود. معمولا پزشکان در شرایط اضطراری تهدیدکننده زندگی و در نبود داروهای ایمن دیگر این دارو را به صورت تزریقی برای خانم های باردار یا شیرده تجویز می کنند.
عوارض فنوباربیتال
- خواب آلودگی و بی حالی
- اضطراب و تشویش
- بیش فعالی در کودکان
- اختلال در توجه
- احساس منگی و سرگیجه
- اختلال حافظه
- آشفتگی
- پائین آمدن میل جنسی
- اختلال تکلم مانند لکنت زبان
- ناراحتی های دستگاه گوارشی
- افسردگی
- کم خونی
- بروز آکنه و جوش
- کهیر
- احساس تهوع و استفراغ
- تب و تعریق شبانه
- سطح پائین کلسیم بدن
- تحریک پذیری بالا
- وابستگی روانی و جسمی
هشدارها در مورد فنوباربیتال
- مصرف مداوم فنوباربیتال ممکن است سبب شکل گیری عادت و ایجاد تحمل و وابستگی جسمی و روحی گردد.لذا در مورد کاهش کارایی دارو پس از چندین هفته با پزشک مشورت شود و قطع مصرف و هر گونه تغییر در مقدار مصرف تدریجی و طبق نظر پزشک صورت پذیرد.
- فنوباربیتال در بیماران دارای درد مزمن یا حاد بدلیل القای تحریک متناقض یا پوشاندن علائم مهم با احتیاط فراوان تجویز گردد.
- فنوباربیتال در زنان باردار می تواند سبب آسیب جنین گردد.
نکات قابل توصیه در مورد فنوباربیتال
- در حین درمان با فنوباربیتال از مصرف همزمان الکل یا دیگر داروهای مضعف CNS بپرهیزید.
- بیماران مسن یا ناتوان ممکن است به باربیتورات با هیجان قابل توجه، افسردگی، و یا سردرگمی واکنش نشان دهند. در برخی افراد، به خصوص کودکان، باربیتورات ها بارها و بارها هیجان به جای افسردگی ایجاد می کنند.