داروی ایزونیازید نخستین بار در سال ۱۹۵۲ معرفی شد. ایزونیازید خط اول و فعالترین دارو برای درمان سل با فرمول C۶H۷N۳O است. ایزونیازید از هیدرازه کردن نیکوتینیک اسید به دست می آید. ایزونیازید دارای وزن مولکولی کم می باشد.(MW ۱۳۷). مولکولی ساده می باشد که به راحتی در آب حل می شود.
در آزمایشگاه ایزونیازید از رشد باسیلهای سل با غلظت ۰.۲ میکروگرم جلوگیری می کند. در واقع این دارو از ساخته شدن اسید مایکولیک که برای ساخته شدن دیواره باکتری لازم است جلوگیری می کند. همچنین ایزونیازید می تواند وارد سلول های درشتخوار شود و در نتیجه قادر است بر ارگانیسم های درون و بیرون سلول اثر کند.ایزونیازید به راحتی از تشنج جذب می شود. همچنین به راحتی در داخل مایعات بدن و میان بافت ها منتشر می شود. با مصرف خوراکی ۳۰۰ میلی گرم ایزونیازید مقدار غلظت این دارو در عرض ۱ تا ۲ ساعت به ۳ تا ۵ میکروگرم در میلی لیتر خون می رسد.
مقدار مصرف ایزونیازید
- قبل از شروع درمان با داروی ایزونیازید (Isoniazid) بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می کند تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید. همچنین اگر در رابطه با مصرف آن با سؤالاتی روبرو هستید با پزشک خود مشورت نمایید.
- دوز و مقدار داروی ایزونیازید از فردی به فرد دیگر متفاوت است. لذا دارو را دقیقاً همانطور که پزشک برایتان تجویز کرده است، استفاده نمایید. و از کم یا زیاد کردن خودسرانه مقدار مصرف اجتناب نمایید.
- برای دریافت بهترین اثر از داروی ایزونیازید، این دارو را در فواصل زمانی مساوی مصرف کنید. اگر روزانه این دارو را مصرف می کنید، آن را هرروز در ساعت معینی مصرف کنید. اگر این دارو را طبق برنامه هفتگی مصرف می کنید، آن را در همان روز یا روزهای هفته و هرروز در ساعت معینی مصرف نمایید. برای یادآوری، روزهایی که باید دارو را مصرف نمایید در تقویم علامت بزنید.
- دوره درمان با داروی ایزونیازید (و سایر داروهای ضد سل) را حتی در صورت احساس بهبودی و ناپدید شدن علائم کامل کنید. قطع زود هنگام دارو یا نادیده گرفتن دوزها ممکن است منجر به بازگشت عفونت شده و درمان را دشوارتر (مقاوم) کند.
- داروی ایزونیازید را با معده خالی (۱ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از غذا) مصرف کنید. در صورت تحریک گوارشی، می توان این دارو را با غذا مصرف کرد اما در این صورت جذب دارو کاهش خواهد یافت.
- اگر از فرم مایع ایزونیازید استفاده می کنید، دوز تجویزی را با استفاده از ابزارهای مخصوص اندازه گیری (مانند قاشق مخصوص) اندازه گرفته و مصرف نمایید. از قاشق های خانگی استفاده نکنید زیرا ممکن است دوز مناسب را دریافت نکنید.
- در صورت استفاده از فرم تزریقی ایزونیازید، ویال را قبل از مصرف از نظر وجود ذرات یا تغییر رنگ بررسی کرده و در صورت وجود هرکدام از این موارد یا هر دو، از مصرف دارو خودداری نمایید.
- چنانچه وضعیتتان بهبود نیافت و یا حتی بدتر شد، با پزشک مشورت نمایید.
نحوه مصرف ایزونیازید
این دارو معمولا باید با معده خالی (۱ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از وعده غذایی) و طبق دستور پزشک عفونی مصرف شود. اگر از شربت این دارو استفاده می کنید، قبل از مصرف شیشه محتوای دارو را خوب تکان دهید. دوز مصرفی را با دقت اندازه گیری کنید و از قاشق غذاخوری برای مصرف دارو استفاده نکنید، زیرا میزان دوز مصرفی آن مشخص نیست و بهتر از پیمانه مخصوص استفاده شود. همچنین اگر داروهای ضد اسیدی مصرف می کنید که حاوی آلومنیوم هستند، حداقل یک ساعت قبل از مصرف ضد اسید این دارو را مصرف کنید. دوز مصرف داروی ایزونیازید به سن، وزن، وضعیت پزشکی بیمار و پاسخگویی بدنشان به دارو بستگی دارد. برای اثر بهتر داروی ایزونیازید آن را در ساعات مشخص بخورید تا میزان دارو در بدنتان ثابت بماند. مصرف این دارو را(و دیگر داروهای درمان سل) تا میزانی که پزشک تجویز کرده ادامه دهید حتی اگر احساس کردید علائم عفونت از بین رفته است. قطع این دارو موقع درمان ممکن است باعث شود عفونت باکتریایی دوباره رشد کند و مشکل ساز شود.
همچنین ممکن است پزشک شما ویتامین بی ۶ (پیروکسیدین) را برای جلوگیری از برخی عوارض جانبی دارو مانند مشکلات سیستم عصبی تجویز کند. از دستورات پزشک بادقت پیروی کنید. مصرف ایزونیازید با غذاهایی که حاوی تیرامین یا هیستامین هستند مانند پنیر، شراب قرمز و برخی از غذاهای دریایی تداخل دارد. این تداخل ممکن است باعث افزایش فشار خون، سوزش پوست، سر درد، سرگیجه، تپش قلب نامنظم یا سریع شود، در صورت بروز هر کدام از این عوارض با فوریت های پزشکی تماس حاصل کنید. ممکن است پزشکتان برنامه رژیم غذایی خاصی هنگام مصرف این دارو توصیه کنید لذا در این زمینه با متخصص عفونی مشورت کنید.
توصیه های دارویی ایزونیازید
- بیمار یا اطرافیان وی را باید از نظر تشخیص علایم اختلال کبدی اگاه ساخت و به بیمار یادآور شد، در صورت بروز علایم این اختلال از جمله تهوع مداوم، استفراغ، بی حالی یا یرقان فوراً مصرف ایزونیازید را قطع و پزشک مراجعه کند.
- در صورت تحریک گوارشی، می توان این دارو را با غذا مصرف کرد، اما در این صورت جذب دارو کاهش خواهد یافت.
مصرف بیش از حد داروی ایزونیازید (مسمومیت دارویی)
- این دارو را بیش از دوز تجویز شده توسط پزشک مصرف نکنید.
- اگر احساس کردید که فردی دچار مسمومیت دارویی شده است و علائمی مانند مشکل تنفسی، غش و ضعف (از حال رفتن)، خواب آلودگی شدید، تنفس آهسته یا کم عمق، تغییرات بینایی در او دیدید، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
میزان و نحوه مصرف داروی لینزولید
