قرص سیتاگلیپتین در افراد مبتلا به دیابت نوع دو برای کنترل قند خون بالا استفاده می شود. کنترل قند خون بالا از آسیب کلیه، نابینایی، مشکلات عصبی، از دست دادن عضو و مشکلات عملکرد جنسی جلوگیری می کند. کنترل صحیح دیابت همچنین ممکن است خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را کاهش دهد. این دارو با افزایش سطح مواد طبیعی به نام اینکرتین، عمل می کند. اینکرتین ها با افزایش ترشح انسولین، به ویژه بعد از غذا، به کنترل قند خون کمک می کند. آنها همچنین میزان قندی که کبد می سازد را کاهش می دهند.
روش مصرف قرص سیتاگلیپتین
- قبل از شروع درمان با قرص سیتاگلیپتین (Sitagliptin) بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می کند تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید. همچنین اگر در رابطه با مصرف آن با سؤالاتی روبرو هستید با پزشک خود مشورت نمایید.
- دوز و مقدار قرص سیتاگلیپتین از فردی به فرد دیگر متفاوت است. لذا دارو را دقیقاً همانطور که پزشک برایتان تجویز کرده است، استفاده نموده و از کم یا زیاد کردن خودسرانه مقدار و مدت زمان مصرف اجتناب نمایید.
- این دارو را به طور منظم و در ساعات مشخصی از روز مصرف نمایید.
- در صورت فراموش کردن یک دوز این دارو، به محض یادآوری، نوبت فراموش شده را مصرف کرده و چنانچه نزدیک به زمان مصرف دوز بعدی به یاد آوردید، از مصرف نوبت فراموش شده اجتناب کنید و بر طبق برنامۀ مشخص به مصرف دارو ادامه دهید. هیچ گاه دوز دارو را دو برابر نکنید.
- داروی سیتاگلیپتین را می توانید همراه با غذا یا بدون آن مصرف نمایید.
مقدار صحیح مصرف داروی سیتاگلیپتین
- مقدار مصرف هر دارو را پزشک تعیین می نماید، اما مقدار مصرف معمول این دارو ۱۰۰ میلی گرم یک بار در روز می باشد.
- در مصرف همزمان با انسولین یا داروهای ضد دیابت خانواده سولفونيل اوره (گلی بن کلامید، گلیکلازید و …)، کاهش دوز این داروها می بایست مد نظر قرار گیرد.
- در سالمندان با احتیاط مصرف شود.
- در بیماران مبتلا به نقص عملکرد کلیوی با توجه به متابولیسم و دفع کلیوی دارو، تنظیم دوز مورد نیاز می باشد:
- کلیرانس کراتینین: ۴۵ میلی لیتر در دقیقه یا بیشتر: تنظیم دوز ضروری نمی باشد.
- کلیرانس کراتینین: ۳۰ تا کمتر از ۴۵ میلی لیتر در دقیقه:۵۰ میلی گرم یک بار در روز.
- کلیرانس کراتینین کمتر از ۳۰ میلی لیتر در دقیقه: ۲۵ میلی گرم یک بار در روز
- در بیماران مبتلا به مراحل پایانی بیماری و نیازمند دیالیز: ۲۵ میلی گرم یک بار در روز. تجویز دارو در بیماران دیالیزی تداخلی با روند دیالیز ندارد و دارو می تواند در هر زمانی، قبل یا بعد از دیالیز، مصرف شود.
- در بیماران مبتلا به نقص عملکرد کبدی با درجات خفیف تا متوسط تنظیم دوز دارو ضروری نمی باشد. در بیماران مبتلا به درجات شدید بیماری، تنظیم دوز دارو مورد مطالعه قرار نگرفته است.
- اگر دارو را در چند وعده میل می کنید و مصرف یک نوبت را فراموش کردید، به محض به یاد آوردن آنرا مصرف نمایید، ولی اگر زمان نوبت بعدی فرا رسیده باشد از مصرف آن خودداری نموده و طبق برنامه مصرف دارو را ادامه دهید. از دو برابر کردن میزان مصرف دارو بپرهیزید.
هشدارها و احتیاطات مصرف داروی سیتاگلیپتین
- در بیماران دارای سابقه نارسایی قلبی، نقص عملکرد کلیوی و سابقه ابتلا به التهاب پانکراس (پانکراتیت)، با احتیاط مصرف شود. در صورت بروز نشانه های بیماری پانکراتیت بلافاصله مصرف دارو را قطع نمایید.
- به دلیل عدم اثربخشی، تجویز دارو در بیماران مبتلا به کتواسیدوز دیابتی و دیابت نوع یک دیابت وابسته به انسولین) توصیه نمی شود.
- احتمال بروز التهاب مفاصل شدید و ناتوان کننده در ابتدا با سال ها پس از شروع مصرف این گروه دارویی وجود دارد. در صورت بروز نشانه های التهاب مفاصل، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
- در صورت بروز تاول یا زخم های پوستی بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
- به دلیل احتمال بروز واکنشهای حساسیتی مانند آنافیلاکسی، آنژیوادم و واکنشهای پوستی از قبیل سندرم استیونز جانسون پس از اولین تجویز یا در طول سه ماه ابتدایی مصرف دارو، در بیماران با سابقه واکنش های حساسیتی با احتیاط مصرف شود.
- به دلیل احتمال تضعیف عملکرد کلیوی و بروز نارسایی حاد کلیوی و نیاز به دیالیز، در بیماران مبتلا به نقص عملکرد کلیوی متوسط تا شدید، بیماران مبتلا به مراحل پایانی نارسایی کلیوی تحت درمان با دیالیز و سالمندان، با احتیاط مصرف شود.
- در بیماران مبتلا به نارسایی شدید کبدی مصرف دارو توصیه نمی شود.
- کنترل میزان هموگلوبین A1C، گلوکز سرم و عملکرد کلیوی پیش از شروع درمان با این دارو و در طول درمان توصیه می شود.
مصرف داروی سیتاگلیپتین در بارداری
- تاکنون به اثبات نرسیده است.
- اطلاعات مربوط به استفاده از سیتاگلیپتین در بارداری محدود است.
- دیابت کنترل نشده در دوران بارداری می تواند با افزایش خطر عواقب نامطلوب مادر و جنین همراه باشد، از جمله کتواسیدوز دیابتی، پره اکلامپسی، سقط خود به خودی، زایمان زودرس، عوارض زایمان، نقایص مادرزادی عمده، تولد نوزاد مرده و ماکروزومی.
- برای جلوگیری از پیامدهای نامطلوب، قبل از بارداری و در طول بارداری، گلوکز خون و HbA1c مادر باید تا حد امکان نزدیک به اهداف مورد نظر نگه داشته شود اما بدون ایجاد قند خون قابل توجه.
- در حال حاضر عوامل دیگری به غیر از سیتاگلیپتین برای درمان دیابت در بارداری توصیه می شوند.