سیتاگلیپتین با مهار آنزیم های پروتئینی ویژه سبب افزایش طول اثر هورمون های تنظیم کننده متابولیسم گلوکز در بدن (هورمون های اینکر تین می شود. این هورمون ها سبب افزایش سنتز و آزادسازی انسولین از سلول های بتا و کاهش ترشح گلوکاگون از سلول های آلفا پانکراس می شوند. کاهش ترشح گلوکاگون سبب کاهش تولید گلوکز در کبد می شود.
قبل از مصرف سیتاگلیپتین
اگرشرایط زیر را دارید از این دارو استفاده نکنید:
- حساسیت به سیتاگلیپتین
- کتواسیدوز دیابتی (با پزشک خود تماس بگیرید تا درمان با انسولین را آغاز کنید)
موارد زیر را به پزشک خود اطلاع دهید:
- بیماری کلیوی
- بیماری قلبی
- التهاب پانکراس
- تری گلیسیرید بالا
- سنگ کیسه صفرا
- مصرف الکل
میزان مصرف سیتاگلیپتین
این دارو را دقیقا طبق دستورالعمل روی برچسب دارو یا تجویز پزشک مصرف کنید. ممکن است پزشک شما برای رسیدن به نتیجه بهتر دوز دارو شما را مکررا تغییر دهد.سیتاگلیپتین را می توان با یا بدون غذا مصرف کرد. از دستورالعمل پزشک خود پیروی کنید.قند خون شما باید اغلب در طی درمان چک شود. دیگر آزمایش های خون نیز مورد نیاز است.
افت قند خون یا هیپوگلایسمی ممکن است برای هر فرد دارای دیابت رخ دهد. علائم افت قند خون عبارتند از سردرد، گرسنگی، تعریق، گیجی، تحریک پذیری، سرگیجه و لرز. برای درمان سریع افت قند همیشه یک منبع سریع الاثر قند همراه خود داشته باشید مانند آب میوه، آب نبات، کشمش یا نوشابه غیر رژیمی.همچنین مراقب علائم افزایش قند خون نیز باشید؛ مانند افزایش تشنگی و ادرار.
قند خون خود را در مواقع زیر به دقت چک کنید: استرس، مسافرت، بیماری، جراحی یا فوریت های پزشکی، ورزش شدید، مصرف مشروبات الکلی یا عدم مصرف یک وعده غذایی. این موارد می تواند سطح قند خون شما را تحت تأثیر قرار دهد و نیاز به دوز نیز ممکن است تغییر کند. دوز دارو یا برنامه خود را بدون توصیه پزشک تغییر ندهید.
سیتاگلیپتین فقط بخشی از برنامه درمانی است که شامل رژیم غذایی، ورزش کردن و کنترل وزن، تست منظم قند خون و مراقبت های خاص پزشکی است. به دقت از برنامه دارویی، غذایی و ورزشی خود پیروی کنید.دارو را در دما اتاق و به دور از رطوبت، گرما و نور نگهداری کنید.
مکانیسم اثر سیتاگلیپتین
- سیتاگلیپتین مهار کننده آنزیم دی پپتیدیل پپتیداز تیپ 4 (DPP-4) است که در کنار رژیم غذایی و ورزش درکنترل قند خون بیماران دیابتی تیپ II مورد استفاده قرار می گیرد.
- این دارو با مهار آنزیم دی پپتیل پپتیداز تیپ چهار مانع از تجزیه اینکریتین (Incretin) در بدن می شود.
- اینکریتین که به نام Glucagon-like peptide -1 شناخته می شود فاکتوری است که می تواند با کنترل ترشح انسولین و کاهش ترشح گلوکاگون بر روی هموستاز گلوگز موثر باشد.
- کاهش ترشح گلوکاگون میتواند بر روی روند گلوکونئوژنز در کبد نیز موثر باشد، به همین دلیل سیتاگلیپتین با مهار این جریان فیزیولوژیک بدن، به شکل موثری قند خون را کاهش م یدهد.
- با توجه به ترشح هورمون اینکریتین در پاسخ به حضور غذا در دستگاه گوارش، سیتاگلیپتین با مهار تجزیه این هورمون، هنگام غذا خوردن یا در ساعات اولیه بعد از آن، اثرگذار خواهد بود. سیتاگلیپتین مهار کننده آنزیم دی پپتیدیل پپتیداز تیپ 4 (DPP-4) است که در کنار رژیم غذایی و ورزش در کنترل قند خون بیماران دیابتی تیپ II مورد استفاده قرار میگیرد.
فارماکوکینتیک سیتاگلیپتین
- جذب: سریع
- اتصال پروتئین: 38٪
- متابولیسم: به طور گسترده متابولیزه نمی شود. متابولیسم جزئی از طریق CYP3A4 و 2C8 به متابولیت ها (غیر فعال) که توسط مطالعات آزمایشگاهی به دست آمده است.
- فراهمی زیستی: ~ 87٪
- نیمه عمر حذف: 12.4 ساعت
- زمان رسیدن به اوج غلظت در پلاسما: 1 تا 4 ساعت
- دفع: 87٪ ادرار (79٪ به عنوان داروی بدون تغییر ، 16٪ به عنوان متابولیت). مدفوع 13٪
عوارض جانبی داروی سیتاگلیپتین
هر دارو به موازات اثرات درمانی ممکن است باعث بروز برخی عوارض ناخواسته نیز شود. اگرچه همه این عوارض در یک فرد دیده نمی شود، در صورت بروز عوارض زیر و یا عوارضی غیر از آنچه در برگه راهنما قید گردیده است، با پزشک، داروساز و یا مراکز درمانی تماس بگیرید: عوارض با شیوع کمتر از%۱۰: قلبی عروقی: ادم محیطی؛ غدد و متابولیسم: هیپوگلایسمی؛ گوارشی: يبوست، اسهال، تهوع، اسکلتی عضلانی: استئوآرتریت؛ تنفسی: نازوفارنژیت ( التهاب گوش و حلق و بینی)، فارنژیت، عفونت دستگاه تنفسی فوقانی. عوارض با شیوع کمتر از %۱۰: قلبی عروقی: ادم صورت، افزایش یا کاهش فشار خون، افت فشار خون وضعیتی، افزایش ضربان قلب؛ سیستم عصبی مرکزی: بیقراری، آتاکسی، افسردگی، سرگیجه، سردرد، بی حالی، میگرن، درد، نوروپاتی محیطی؛ غدد و متابولیسم: افزایش اوریک اسید؛ گوارشی: دردهای شکمی، پانکراتیت حاد، گاستریت، استفراغ، ریفلاکس، نفخ، کاهش اشتها، سوء هاضمه؛ هماتولوژی: آنمی، لکوسیتوز؛ تناسلی ادراری: درد قاعدگی، اختلال نعوذ؛ کبدی: کبد چرب، افزایش آنزیم کبدی؛ حساسیتی: آنافیلاکسی، آنژیوادم؛ اسکلتی عضلانی: درد و التهاب مفاصل؛ تنفسی: سرفه؛ کلیوی: نارسایی حاد کلیوی، افزایش کراتینین سرم؛ پوستی: آکنه روزاسه، اریتم، درماتیت عصبی، راش، کهیر، سندرم استیونز جانسون.
مسمومیت: در صورت مصرف اتفاقی بیش از مقدار توصیه شده و مشاهده علائمی مانند افت قند خون، ضعف بسیار شدید، تاری دید، تعریق و یا اشکال در تکلم، بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید.