ایزونیازید آنتی بیوتیکی است که با باکتری ها مبارزه می کند و برای پیشگیری و درمان سل استفاده می شود. ایزونیازید را در ترکیب با دارو های دیگر به کار می برند. ایزونیازید را برای درمان سل فعال باید در ترکیب با داروهای دیگر استفاده کرد. اگر ایزونیازید را تنها به کار ببرید باعث مقاومت سل به آنتی بیوتیک می شود.
مکانیسم اثر ایزونیازید
ایزونیازید با مهار سنتز مایکولیک اسید ( یکی از ترکیبات اصلی دیواره سلولی باکتری ) باعث مرگ باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس ( عامل سل ) می شود.داروی ایزونیازید با مهار رشد دیواره سلولی اثرات باکتریوسید اعمال میکند.
ایزونیازید بخوبی از راه خوراکی جذب شده اما ممکن است در کبد متابولیزه شود. در مصرف خوراکی در صورت همراه شدن با غذا جذب بطور قابل ملاحظه ای مختل خواهد شد.
توزیع دارو در بافت ها و مایعات بدن بالاست و اوج غلظت سرمی بعد از یک تا دو ساعت حاصل میشود. نیمه عمر دارو با توجه به سرعت استیلاسیون ممکن است بین یک تا شش ساعت باشد و دفع دارو نیز عمدتا کلیوی است .
قبل از مصرف ایزونیازید
اگر موارد زیر را دارید نباید از این دارو استفاده کنید:
- حساسیت به ایزونیازید و سابقه واکنش حساسیتی به دارو
- بیماری کبدی فعال
- سابقه هپاتیت و مشکلات کبدی در اثر دارو
- سابقه عوارض جانبی شدید ایزونیازید مانند تب، لرز، درد و تورم مفصل
برای اینکه مصرف این دارو برای شما بی خطر باشد موارد زیر را به پزشک خود اطلاع دهید:
- سابقه بیماری کبدی
- بیماری کلیوی
- مشکلات عصبی که باعث درد، بی حسی و ضعف می شود
- دیابت
- داشتن HIV یا ADIS
- مصرف روزانه الکل
- سوء تغذیه
- هر داروی تزریقی که مصرف می کنید
زمان و نحوه مصرف ایزونیازید
این دارو بنابر تجویز پزشک به شکل خوراکی با معده خالی (۱ ساعت پیش یا ۲ ساعت پس از غذا خوردن) مصرف می شود. در صورت استفاده از فرم مایع این دارو، مقدار آن را با کمک قاشق/دستگاه اندازه گیری مخصوص با دقت، بسنجید. از قاشق های معمولی برای اندازه گیری استفاده نکنید زیرا در این صورت امکان خطا وجود دارد.
اگر در حال مصرف داروهای ضد اسید حاوی آلومینیوم هستید، حداقل ا ساعت پیش از آن، داروی ایزونیازید را مصرف کنید.
دوز دارو بر اساس سن، وزن، شرایط پزشکی و میزان پاسخ دهی به درمان، تعیین خواهد شد.
بیشترین اثربخشی این دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. برای کمک به یادآوری این موضوع، پچ را هر روز و در یک زمان خاص عوض کنید. در صورتیکه از این دارو بر اساس برنامه هفتگی استفاده می کنید، در روزهای خاصی از هفته و در یک زمان خاص، دارو را مصرف کنید. روزهایی که دارو را مصرف می کنید، در تقویم علامت گذاری کنید.
تا زمانیکه تمامی داروهای تجویز شده تمام نشده اند، آنها را مصرف کنید حتی اگر علائم ناپدید شده باشند. قطع زود تر از موعد دارو یا حذف دوزهای آن، موجب ادامه رشد باکتری ها و در نتیجه بازگشت مجدد عفونت و سخت تر شدن درمان، خواهد شد (مقاومت دارویی).
پزشک برای پیشگیری از ایجاد عوارض جانبی ناشی از داروی ایزونیازید (مانند مشکلات عصبی) مصرف ویتامین ب ۶ (پیریدوکسین) را تجویز خواهد کرد. از دستورالعمل های پزشک با دقت پیروی کنید.
ایزونیازید و مواد غذایی حاوی هیستامین/تیرامین (مانند پنیر، نوشیدنی های الکلی قرمز، انواع خاصی از ماهی ها) بر یکدیگر تاثیر متقابل دارند و این تاثیر متقابل باعث افزایش فشار خون، گر گرفتگی پوست، سر درد، سرگیجه یا ضربان قلب تند و تپش قلب می شود. در صورت وقوع هر یک از این علائم، فوراً پزشکتان را مطلع سازید او ممکن است توصیه کند تا زمانیکه در حال مصرف این دارو هستید، از رژیم غذایی خاصی پیروی کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
در صورت تشدید یا تداوم وضعیت، پزشکتان را مطلع سازید.
علائم اوردوز با داروی ایزونیازید
- داروی ایزونیازید مانند هر داروی دیگری اگر بیش از اندازه مصرف شود می تواند سبب بروز اوردوز دارویی شود.در صورتی که بیمار شما با علائمی چون مشکل تنفسی یا بیهوشی شدید شد، حتما به اورژانس مراجعه نمایید.
- این دارو برای وضعیت فعلی بیمار تجویز شده است لطفا در موارد دیگر عفونتی این دارو را بدون تجویز پزشک مصرف نکنید.
- از دیگر علائم شدید اوردوز می توان به تغییرات بینایی، تنفس کند و سطحی و خواب آلودگی شدید اشاره کرد.
- در طول درمان با داروی ایزونیازید باید آزمایش های پزشکی نظیر تست خلط، آزمایش عملکرد کلیه، کبد و آزمایش کامل خون به صورت دوره ای برای بررسی روند بهبود و عوارض جانبی انجام شود.
- به خاطر داشته باشید در صورتی که مصرف یک دوز ایزونیازید را فراموش کردید در اولین فرصت آن را مصرف نمایید مگر اینکه به زمان دوز مصرفی بعدی نزدیک باشید در این شرایط از دو برابر کردن دوز مصرفی در یک دوره خودداری نمایید.
- اگر این دارو را به صورت هفتگی مصرف می کنید و دوز مصرفی را فراموش کردید، باز هم به محض یادآوری دوز مصرفی در روز مصرف دارو را استفاده نمایید. در صورتی که از روز مصرف گذشته بود نیازی به استفاده آن نیست اما برای دریافت زمانبندی جدید به پزشک یا داروساز مراجعه نمایید.
- داروی ایزونیازید را حتما در یخچال نگهداری کنید اما به خاطر داشته باشید که از یخ زدگی دارو جلوگیری کنید.
- دور از دسترس اطفال نگهداری شود.
- پس از اتمام درمان، باقی مانده دارو را دور بریزید.
موارد منع مصرف و تداخل دارویی ایزونیازید
