کمبود برخی از ویتامین های مهم و ضروری در بدن می توانند باعث ایجاد مشکل برای دندان هایمان شوند. به همین دلیل باید آنها را به سطح مناسبی در بدن برسانید.
مواد معدنی مورد نیاز برای سلامت دندان
همان طور که می دانید دریافت مقدار مناسب ویتامین ها، مواد معدنی، چربی ها و پروتئین برای رشد و بازسازی بافت های طبیعی و همچنین توانایی بدن برای مبارزه با عفونت ضروری است. کربوهیدرات، چربی و پروتئین انرژی مورد نیاز بدن برای ترمیم و نگهداری بافت را فراهم می کنند. علاوه بر ویتامین C، ویتامین A، E، B، K و D نیز برای تسریع و افزایش کیفیت بهبودی ضروری هستند. به عنوان مثال، ویتامین A با کاهش دوره التهابی ترمیم بافت به طور قابل توجهی موجب تسریع بهبودی می شود.
مواد معدنی مورد نیاز برای سلامت دندان عبارتند از:
کلسیم:
یکی از مهمترین مواد معدنی مورد نیاز برای سلامت دندان و فک، کلسیم است. استخوان فک و دندان شما عمدتا از کلسیم ساخته شده است. عدم وجود کلسیم کافی در رژیم غذایی، ممکن است موجب ابتلا به بیماری های لثه و پوسیدگی دندان شود. کلسیم در بسیاری از غذاها و مایعات مانند شیر و لبنیات، لوبیا، کلم بروکلی و آجیل یافت می شود.
آهن:
کمبود آهن می تواند سبب التهاب زبان و زخم های دهان شود. آهن در غذاهایی مانند گوشت قرمز، غلات سبوس دار و بعضی از آجیل ها و ادویه ها یافت می شود.
ویتامین B3 (نیاسین):
کمبود ویتامین B3 می تواند باعث ایجاد ضایعات بد و زخم شود. برای افزایش سطح B3 خود، مرغ و ماهی بخورید.
ویتامین B12 و B2 (ریبوفلاوین):
دیگر مواد معدنی مورد نیاز برای سلامت دندان ویتامین B12 و B2 هستند که در صورت فقدان مقدار کافی از آن فرد مبتلا به زخم های دهانی خواهد شد. گوشت قرمز، مرغ، جگر، گوشت خوک و ماهی، و همچنین محصولات لبنی مانند شیر، ماست و پنیر، منابع خوبی برای ویتامین B12 هستند. ویتامین B2 نیز در غذاهایی مانند ماکارونی، شیرینی، اسفناج و بادام وجود دارد.
ویتامین C:
کمبود ویتامین C ممکن است منجر به خونریزی لثه ها و دندان های لق شود. سیب زمینی شیرین، فلفل قرمز خام و پرتقال منابع عالی ویتامین C هستند.
ویتامین D:
ویتامین D به جذب کلسیم در بدن کمک می کند و استخوان و دندان های فرد را تقویت می کند. رژیم غذایی دارای میزان کمی از D یا فاقد آن می تواند منجر به سندروم سوزش دهان شود. علائم این بیماری شامل احساس سوزش دهان، طعم فلزی یا تلخ در دهان و خشکی دهان می شود. برای افزایش مصرف ویتامین D، شیر و زرده تخم مرغ و ماهی منابع خوبی برای دریافت آن هستند. مقدار محدودی از آفتاب نیز به تولید ویتامین D در بدن کمک می کند.
پتاسیم
پتاسیم برای سلامت دهان و دندان بسیار مفید است و از ضعیف شدن استخوان فک جلوگیری می کند. پتاسیم همچنین برای مشکلات انعقاد خون موثر عمل کرده و نقش مهمی در متوقف کردن خونریزی های لثه دارد. مواد غذایی مثل قارچ، سبزی، ماست و دیگر محصولات لبنی، موز و آووکادو حاوی پتاسیم هستند.
فلوراید
اگر می خواهید از ایجاد پلاک دندانی جلوگیری کنید، حتما باید در رژیم غذایی خود فلوراید جا دهید . فلوراید مانع از پوسیدگی دندان می شود و بهترین شوینده دهانی است. نوشیدن آب، چای سیاه و خوردن غذاهای دریایی مانند یک فلوراید در دهان شما عمل می کند.
ید
میزان ید در بدن بسیار کم است. ید در کنار فسفر و ویتامین دی به جذب کلسیم کمک می کند. همچنین باعث می شود که غده های تیروئید سوخت و ساز و سلامت بدن را بهتر کنترل کنند. ید در غذاهای دریایی و سیر وجود دارد. در مطلب " مواد غذایی مفید برای جلوگیری از اختلالات تیروئید " به منابع بیشتری از ید پرداخته ایم.
زینک
زینک به طور طبیعی در بزاق وجود دارد، با پلاک ها و باکتری های موجود در دهان مبارزه می کند. از پوسیدگی دندان و بیماری لثه نیز پیشگیری می کند. زینک در آجیل های درختی، شکلات تلخ و سبزی وجود دارد. برای شناخت هرچه بیشتر منابع زینک کافیست سری به مطلب " نشانه ای خطرناک که کمبود زینک را هشدار می دهد " بزنید.
کوآنزیم Q10
- کوآنزیم Q10 به طور طبیعی توسط بدن تولید می شود.
- این کوآنزیم به عنوان یک کاتالیزور برای سوخت و ساز بدن عمل می کند و انرژی لازم برای بهبود زخم ها، هضم غذا و حفظ سلامت ماهیچه ها را در اختیار سلول ها قرار می دهد.
- در واقع کوآنزیم Q10 مانند جریان برقی است که همه فعالیت های بدن را می چرخاند.
- وقتی صحبت از سلامتی دهان و دندان می شود، به نظر می رسد کوآنزیم Q10 به بهبودی، کاهش درد و کاهش خونریزی مرتبط با بیماری لثه کمک می کند.
- همچنین تحقیقات نشان داده است که این کوآنزیم التهاب لثه را کاهش می دهد.
- کوآنزیم Q10 را می توان در گوشت گاو، جگر مرغ، برخی روغنهای گیاهی (از جمله کلزا و سویا) و جعفری(که برای درمان بوی بد دهان نیز مفید است) پیدا کنید.
رژیم غذایی برای حفظ سلامت دندان و دهان
از مصرف انواع شیرینی، شکلات، کربوهیدرات های اصلاح شده و نشاسته خودداری کنید
غذاهایی که حاوی مقدار زیادی قند هستند ریسک تشکیل پلاک را افزایش می دهند زیرا باکتری ها جذب قند موجود در آن ها می شوند. اگر شما قصد دارید شیرینی بخورید سعی کنید از شیرینی های استفاده کنید که مجبور نیستید مدت زیادی آن را در دهان خود نگه دارید. کارامل، آبنبات و خوراکی هایی از این قبیل مدت بیشتری در دهان باقی می مانند زیرا شما آن ها را مک می زنید و به این ترتیب دندان آسیب خواهد دید. انواع شیرینی و کیک حاوی مقدار زیادی قند هستند که باعث پوسیدگی دندان می شوند. غذاهایی از قبیل نان، پاستا، کراکر و چیپس حاوی نشاسته هستند که کربوهیدرات های اصلاح شده محسوب می شوند و از قند ساخته شده است.
مصرف نوشیدنی های گاز دار و آبمیوه را محدود کنید
نوشیدنی های گاز دار غیر الکلی حاوی مقدار زیادی قند هستند و آب میوه های صنعتی نیز سرشار از قند افزودنی هستند که به دهان و دندان آسیب می رساند و باید از مصرف آن ها خودداری کنید. نوشیدنی های غیر الکلی گاز دار به شدت اسیدی هستند. اسید موجود در مواد غذایی و نوشیدنی ها باعث تخریب مینای دندان می شود و ریسک پوسیدگی دندان را افزایش می دهد. اگرچه مصرف آب میوه به طور صحیح باعث سلامت بدن می شود باید بدانید که مصرف میوه و بهره گرفتن از فیبر موجود در آن بهتر از مصرف آب میوه حاوی قند است. اگر قصد دارید که از آب میوه استفاده کنید حتما آب میوه خالص بدون شکر را تهیه نمایید. تحقیقات نشان داده است که احتمال بروز پوسیدگی دندان با مصرف آبمیوه ۱۰۰ درصد طبیعی ناچیز است اما در صورتی که قصد مصرف آب میوه را دارید سعی کنید که میزان تماس آن با دندان های خود را کاهش دهید.
میزان مصرف غذاهای اسیدی را کاهش دهید
اسید موجود در مواد غذایی به اندازه نوشیدنی های غیر الکلی گاز دار باعث تخریب مینای دندان می شود. خوراکی های اسیدی شامل مرکبات مانند لیمو شیرین و لیمو ترش است. گوجه فرنگی، عسل، شراب و ترشی حاوی مقدار زیادی اسید است که می تواند باعث آسیب رساندن به مینای دندان شود. اگرچه مصرف این مواد خوراکی مشکلی برای شما ایجاد نمی کند بهتر است میزان تماس آن ها با دندان های خود را به حداقل برسانید تا ریسک تخریب دندان های شما کاهش پیدا کند.
آب، شیر، چای سبز و چای سیاه بیشتری مصرف کنید
در اکثر کشورها آب شیر حاوی مقدار زیادی فلوراید است. فلوراید موجود در آب شیر می تواند به تقویت مینای دندان کمک کند. نوشیدن آب می تواند به رفع مواد غذایی باقی مانده بین دندان ها کمک نماید. چای سبز و چای سیاه حاوی ترکیباتی هستند که از تشکیل پلاک روی دندان جلوگیری می نمایند. نوشیدن این نوع چای به کاهش التهاب بدن کمک می کند و از بروز بیماری لثه جلوگیری می نماید اما به خاطر داشته باشید که از شیرین کردن چای خود با قند یا شکر خودداری نمایید.
از سبزیجات و میوه های سرشار از فیبر استفاده کنید
مصرف سبزیجات و میوه های سرشار از فیبر به تولید بزاق کمک می کند. بزاق یک ابزار دفاعی طبیعی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان و پیشگیری از فعالیت باکتری ها و تشکیل پلاک روی دندان است. حدود ۲۰ دقیقه بعد از خوردن مواد غذایی، بزاق شروع به خنثی کردن اسیدهایی می کند که به مینای دندان آسیب می رسانند. برخی از انواع سبزیجات و میوه ها از قبیل هویج، سیب و کرفس برای افزایش بزاق دهان سودمند هستند.
از محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و ماست استفاده کنید
محصولات لبنی حاوی مقدار زیادی مواد مغذی مورد نیاز برای سلامت دندان ها هستند. کلسیم، پتاسیم و ویتامین دی موجود در لبنیات برای حفظ سلامت دندان ها ضروری هستند زیرا دندان ها عمدتاً از کلسیم ساخته شده اند. کلسیم علاوه بر تقویت دندان ها به آن ها می چسبد و از آسیب رساندن اسید به مینای دندان جلوگیری می کند. اگر بدن شما توانایی تحمل لاکتوز را ندارد می توانید از محصولات غذایی غنی از ویتامین و کلسیم از قبیل محصولات سویا استفاده کنید.