کک و مک چگونه گسترش پیدا می کند؟
گسترش کک و مک در پوست در نتیجه دو عامل اصلی، شامل استعداد ژنتیکی و مواجهه با نور خورشید اتفاق می افتد. البته میزان و شدت کک و مک های به وجود آمده در پوست دو شخص مختلف که به میزان یکسانی در معرض نور خورشید قرار گرفته باشند، با هم مشابه نخواهد بود. نور آفتاب و منابع نور مصنوعی از خود اشعه های ماوراء بنفش ساطع می کنند. اپیدرم یا همان لایه سطحی پوست در اثر قرار گرفتن در معرض اين اشعه های ماوراء بنفش، ضخیم تر می شود و سلول های رنگدانه ای یا ملانوسیت ها هم مقدار بیشتری از رنگدانه ملانین تولید می کنند. در واقع افزایش تولید ملانین راهکاری است که پوست برای محافظت از خود در برابر نور خورشید و اشعه های ماوراء بنفش در پیش می گیرد.
علاوه بر آن، واکنش پوست به نور آفتاب در افرادی که نوع پوست آنها با یکدیگر تفاوت دارد، متفاوت می باشد. به طوری که:
- بر روی پوست افراد زال (آلبینو) هیچ گاه کک و مک به وجود نمی آید، زیرا این افراد به خاطر ابتلاء به یک بیماری ژنتیکی اصلاً قادر به تولید رنگدانه ملانین در پوست خود نیستند.
- از طرف دیگر، افرادی که رنگ پوست آنها تیره تر است، در مقایسه با افرادی که پوست روشن دارند، از حساسیت نسبتاً کمتری نسبت به نور آفتاب برخوردار هستند.
- افرادی که موی بلوند یا قرمز، چشم های روشن و پوست سفیدتری دارند، حساسیت زیادی در برابر اثرات مخرب اشعه ماوراء بنفش دارند.
عوارض
- کک و مک ها هیچ خطری برای سلامتی فرد به همراه نداشته و قابلیت تبدیل شدن به لکه های سرطانی را ندارند.
- در موارد نادری که کک و مک با آثار بیماری های ارثی نادری (مانند اگزرودرما پیگمنتوسام یا نوروفیبروماتوزیس) همراه می شود، لازم است بیماری اصلی حتماً مورد پیگیری و درمان قرار گیرد.
- لنتیگو مالیگنا – یک نوع سرطان پوست است که به صورت لکه هایی با شکل غیر معمول و سرعت گسترش خیلی کم بر روی پوست صورت افراد مسن که سابقه قرار گرفتن در معرض نور آفتاب به مدت طولانی را دارند، به وجود می آید.
پیل شیمیایی
در این روش با استفاده از مواد شیمیایی، نواحی آسیب دیده ی پوست را تراشیده و لایه برداری می کنند. برای درمان کک و مک از گلیکولیک اسید یا اسید ترشكلراكتيك برای لایه برداری استفاده می شود که می تواند تا لایه های میانی پوست نفوذ کند. پس از حذف پوست آسیب دیده، پوست جدید جای آن را می گیرد.
این روش نیز عوارض موقتی زیر را به همراه دارد:
- ایجاد زخم هایی شبیه گزیدگی
- پوست انداختن
- قرمزی
- سوزش
- خشکی شدید
- تورم
دوران نقاهت برای این روش درمان دو هفته است. شستن روزانه ی پوست با صابون و پمادهای موضعی از دستورهای درمانی این دوره است. در دوران نقاهت باید از داروهای ضدویروس استفاده کنید و تا حد امکان از آفتاب فاصله بگیرید.
پیشگیری از کک و مک :
هر کس آمادگی ژنتیکی برای ایجاد کک و مک را دارد باید حتما از کرم های ضد آفتاب استفاده نماید و حتی الامکان زمان قرارگرفتن در معرض تابش اشعه های خورشید را بکاهد.
کک و مک چطور درمان می شود؟
جهت درمان کک و مک هایی که از قبل روی پوست ایجاد شده اند چند راه وجود دارد:
1- استفاده از کرمهای سفیدکننده و ضد لک : ارزان ترین راه و راحتترین راه برای رفع این عارضه می باشد .هرچند که جوابدهی قابل اطمینان نداشته وباید مدت طولانی استفاده شود.
2- لایه برداری : به روشهای مختلف شیمیائی وفیزیکی انجام می شود. ازکرمها : ترتینوئین ، ازمحلولها : پیلینگ بااسیدهای میوه (AHA ) ،از دستگاهها : میکرودرم ابریژن. استفاده از این روشها هم نیاز به صبروتحمل دارد.
3- کرایو:یک نوع انجماد ملایم و خفیف با نیتروژن مایع که می تواند برای درمان کک و مک استفاده شود. به اصطلاح عامه مردم، فریزکردن هم گفته میشود.
4- درمان لیزری: چند نوع لیزر، مخصوصا لیزرهایی که نور سبز تولید می کنند می توانند کک و مک ها را بطور موثر و مطمئن روشن تر و یا از بین ببرند. این روش نیز مانند روش انجماد یک روش ساده و مطمئن با درصد موفقیت بالا و کمترین درصد ریسک در ایجاد زخم می باشد.