عفونت مثانه یا همان التهاب مثانه بیماری بسیار شایعی میباشد. یکی از علل بسیار رایج مراجعه بیماران به مطب اورولوژیست ها همین بیماری میباشد. عفونت مثانه در خانمها بسیار شایعتر میباشد. یکی از دلایل اصلی که در خانمها شایعتر است کوتاه بودن طول مجرای ادراری خانمها است. این کوتاهی باعث میشود که میکروب به راحتی از سطح پوست ناحیه تناسلی خود را به مثانه رسانده و عفونت مثانه ایجاد کند.
در خانمهای جوان که به تازگی ازدواج کرده اند و فعالیت جنسی آنها شروع شده است عفونت مثانه بسیار شایع است. در حدی که این عفونت مثانه را سیستیت ماه عسل مینامند. در مقالات آمده است که هر چه رابطه جنسی خانم بیشتر و طولانی تر باشد احتمال این عفونت مثانه بیشتر خواهد بود. همینجا خوب است که اشاره کنیم برای جلوگیری از عفونت ادراری در خانمها توصیه این است که حتما خانمها بعد از رابطه جنسی ادرار کنند.
اما در آقایان عفونت مثانه کمتر دیده میشود و شاید علت آن طول بیشتر مجرای ادراری و راهی که میکروب باید طی کند تا به مثانه برسد باشد. در بسیاری از آقایان با عفونت مثانه اگر شرح حال درستی گرفته شود ممکن است سابقه رابطه جنسی مقعدی بدون کاندوم وجود داشته باشد.
چه چیزی باعث عفونت مثانه می شود؟
باکتری هایی که از طریق مجرای ادرار وارد می شوند و به مثانه انتقال می یابند، باعث عفونت های مثانه می شوند.به طور معمول، در طی ادرار کردن باکتری ها را از بین می روندگاهی اوقات باکتری ها می توانند به دیواره های مثانه متصل شوند و به سرعت پخش شوند.این ناتوانایی بدن برای نابودی آنها ، منجر به بروز عفونت مثانه می شود.به گفته موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیه (NIDDK)، اکثر عفونت های مثانه به وسیله Escherichia coli (E. coli) ایجاد می شود.این نوع باکتری ها به طور طبیعی در روده بزرگ وجود دارد.هنگامی که باکتری از مدفوع روی پوست قرار می گیرد و وارد مجرای مجرای ادرار می شود، عفونت ممکن است رخ دهد.در زنان، مجرای ادرار کوتاه است و باز کردن دور از سوراخ مقعد نیست، بنابراین باکتری ها به راحتی می توانند از یک سیستم بدن به دیگری حرکت کنند.
علائم عفونت مثانه
علائم عفونت مثانه که بیماران معمولا با آنها به یک متخصص اورولوژی خوب مراجعه میکند شامل سوزش ادرار ، تکرر ادرار ، درد زیر شکم ، خونریزی در ادرار و بوی بد ادرار میباشد.
سوزش ادرار اغلب علامت اصلی و غالب در عفونت مثانه میباشد. تکرر ادرار یعنی اینکه بیمار با عفونت مثانه خیلی تند تند به دستشویی مراجعه میکند در حالی که ادرار چندانی هم ندارد. بیماران گاهی از درد تیر کشنده در زیر شکم در پایان ادرار کردن شکایت دارند. علامتی که بیماران را خیلی بیش از حد نگران میکند و به دلیل آن به اورولوژیست مراجعه میکنند خونریزی شدید و دفع لخته در ادرار آنهاست. بیمار معمولا این علامت را نشانه سرطان سیستم ادراری میداند و باعث ترس بیش از حد او میشود. عفونت مثانه دقیقا میتواند خونریزی شدید و دفع لخته در ادرار بدهد تنها تفاوت این خونریزی با سرطانهای ادراری این است که در عفونت مثانه بیمار درد و سوزش هم دارد ولی در سرطان خونریزی بدون درد است.
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به عفونت مثانه قرار دارند؟
از میان کسانی که بیشتر در معرض ابتلا به عفونت مثانه قرار دارند می توان به این افراد اشاره کرد:
- سالمندان؛
- کسانی که به اندازه ی کافی تحرک ندارند؛
- کسانی که مایعات کافی نمی نوشند؛
- کسانی که سابقه ی جراحی دستگاه و مجاری ادراری داشته اند؛
- کسانی که گرفتگی مجاری ادرار داشته اند؛
- کسانی که مجاری ادرار آنها به طور مادرزادی یا در اثر حادثه در حالت نرمال قرار ندارد؛
- کسانی که به علت انسداد مثانه یا مجرای ادرار به سختی ادرار می کنند؛
- کسانی که پیشاب راه شان باریک است؛
- مردانی که پروستات شان بزرگ شده است؛
- زنان حامله؛
- مبتلایان به دیابت؛
- کسانی که بی اختیاری مدفوع دارند.
در مجموع زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به عفونت مثانه قرار دارند، ولی مردان نیز کاملا در برابر این عفونت مقاوم نیستند. مؤسسه ی ملی دیابت و بیماری های کلیوی و گوارشی ایالات متحده ی آمریکا (NIDDK) می گوید علائم عفونت های مثانه در مردان پس از ابتلا به اولین عفونت مجدد عود می کند؛ به این علت که باکتری ها می توانند پس از ورود به بافت های غده ی پروستات در آنجا پنهان شوند.
نحوه تشخیص عفونت مثانه
پزشک می تواند عفونت مثانه را با آنالیز ادرار تشخیص دهد. این آنالیز، آزمایشی است که روی یک نمونه ادرار برای بررسی حضور مواد زیر انجام می شود:
- گلبول های سفید
- گلبول های قرمز
- نیتریت
- باکتری
ممکن است پزشک کشت ادرار نیز انجام دهد، که آزمایشی برای تعیین نوع باکتری موجود در ادرار است که موجب عفونت شده است.
زمانی که نوع باکتری شناسایی شد، حساسیت آنتی بیوتیکی بررسی می شود تا تعیین شود بهترین آنتی بیوتیک برای درمان عفونت چیست.