دندانها از اعضاء متشکله بدن انسان می باشد، که همیشه دستخوش شایع ترین ضایعات بنام پوسیدگی می باشد. در صورت پیشرفت این پوسیدگی و عدم جلوگیری آنها انسان با فقدان مهمترین عامل دستگاه جویدن یعنی دندانها روبرو می گردد. متأسفانه تخریب بافت های دندانی تنها عامل از بین رفتن آن نمی باشد بلکه ضایعه دیگری که انسان را از داشتن دندانهایطبیعی محروم می سازد بیماریهای پریود و نشیوم یا به عبارت دیگر بافت های نگهدارنده دندان در حفره دهان می باشد، که در پاره ای اوقات بیش از پوسیدگی دندانها باعث فقدان دندانهای طبیعی می گردد.
امکان دارد که شخص تا آخر عمر دچار پوسیدگی دندان نگردد، و بیماریهای پریودونتال نیز او را تهدید ننماید، لیکن تحلیل فیزیولوژیک و تغییرات نسوج نگهدارنده دندانها که با امکان دارد که شخص تا آخر عمر دچار پوسیدگی دندان نگردد، و بیماریهای پریودونتال نیز او را تهدید نماید، لیکن تحلیل فیزیولوژیک و تغییرات نسوج نگهدارنده دندانها که با گذشت سن حادث میگردد، دوره بی دندانی را باعث میگردد. تعداد افرادی که به دوره ابی دندانی نمی رسند بسیار اندک می باشند. در سالهای اخیر تلاش های همه جانبه ای برای حفظ انساج دندانها و انساج نگهدارنده آن به عمل آمده و تا مقدار زیادی توانسته اند دوره بی دندانی را به تعویق اندازند. بعضی افراد با عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و عدم مراجعه به موقع به مراکز درمانی دندانپزشکی، دوره بی دندانی را در طول زندگی خود سریعتر از موقع پدید می آورند. امروزه با برنامه های پیشگیری و آموزش بهداشت دهان و دندان | توانسته اند حتی المقدور دورۀ بی دندانی را به اواخر عمر افراد سوق دهند. به نظر عده ای از دست دادن دندانهای طبیعی چندان اهمیت نداشته و بر این باورند که با داشتن یک دست دندان مصنوعی این نقص عضو را جبران خواهند نمود. جبران نقص عضو بدست بشر تا کنون در حد کمال و مطلوب امکان پذیر نبوده، در مورد دندان مصنوعی نیز باید اعتراف نمود که با تمام کوشش ها و تلاش ها هنوز جایگزینی بوسیله دندانهای مصنوعی که بتواند بطور کامل وظیفه دندانهای طبیعی را انجام دهد، نتوانسته است صورت گیرد. بدین لحاظ این گونه افراد بایستی از این باور نا آگاهانه مطلع گردیده و در حفظ دندانهای طبیعی خود بی تفاوت نبوده و خود را به دوره بی دندانی زودتر از موعد دچار نسازند.
پروتز کامل دندان یا دست دندان ( denture)
افرادی که تمام دندانهای خود را از دست داده اند ، از پروتز دندان متحرک استفاده میکنند، با پیدایش ایمپلنت های دندانی امروزه، استفاده از این انواع پروتز دندان متحرک کمتر شده، اما هنوز هم به عنوان درمان کم هزینه بی دندانی استفاده می شود.
پروتز کامل دندان دو بخش دارند :یکی که دندانها سفید هستند و دیگری بخش صورتی پروتز مرسوم به« لثه پروتز » که این بخش لثه پروتز برای کارآیی لازم باید مستحکم باشد.
نقش پروتز داندان کامل یا پارسیل با لثه نرم
برای برطرف شدن تورم یا التهابات لثه بیمار ،لثه نرم به صورت یک لایه با ضخامت 1-2 میلی متری در زیر لثه سخت پروتز به مدت کوتاه استفاده می شود تا دهان برای دریافت پروتز با لثه سخت فراهم شود .پروتز دندان با لثه نرم کارآیی بسیار پایینی دارد و باعث تخریب بافت لثه باقیمانده در دهان فرد می شود. همچنین تمیز نگه داشتن پروتزهای قابل انعطاف (لثه نرم) بسیار سخت و احتمال رشد انواع باکتریها و قارچ ها در خلل و فرج آنها زیاد است .
آیا غذا خوردن با پروتز دندانی سخت است؟
- غذا خوردن با این دندان های جدید در ابتدای امر، کمی دشوار خواهد بود. ممکن است چند هفته طول بکشد تا بتوانید به درستی و بدون مشکل با آن ها غذا بخورید. به همین دلیل شما باید تا چند هفته سعی کنید بیشتر غذاهای نرم و قطعه قطعه شده بخورید.
- مواد غذایی را با هر دو طرف دندان های خود بجوید. بعد از مدتی میتوانید غذاهای جامد هم بخورید اما سعی کنیدکه غذاهای سفت و سخت نخورید. زیرا به لثه های شما ممکن است آسیب وارد شود.
- و از خوردن غذاهایی که بسیار چسبناک یا سخت هستند خودداری کنید.
- همچنین هنگام استفاده از پروتز دندان باید از جویدن آدامس خودداری کنید.
- هنگام استفاده از پروتز به این نکته توجه کنید که نباید از مسواک استفاده کنید.
آیا پروتزها روی صحبت کردن من تاثیر میگذارند؟
بعد از قرار دادن پروتزها روی لثه ها ممکن است در تلفظ برخی از کلمات دچار مشکل شوید. اگر چنین شد؛ سعی کنید با تمرین و تکرار، آواز خواندن یا صحبت کردن با دیگران، تلاش کنید تکلم خود را بهبود ببخشید. با گذشت چند روز به راحتی میتوانید با پروتزهای جدید خود صحبت کنبد.گاهی اوقات ممکن است وقتی می خندید، سرفه می کنید یا لبخند می زنید، پروتز دندان لغزیده یا کمی جابجا شود که این طبیعی است و جای نگرنی وجود ندارد. اما به راحتیِ یک فشار با کمک زبان، دوباره میتوانید پروتز را به سر جای خودش برگردانید.