ساعدنیوز
ساعدنیوز

قوانین ایران درباره جرم شناسی سبز و مجازات آن

  دوشنبه، 30 فروردین 1400   زمان مطالعه 5 دقیقه
قوانین ایران درباره جرم شناسی سبز و مجازات آن
جرم شناسی سبز شاخه ای از جرم شناسی انتقادی می باشد. این شاخه از جرم شناسی به عنوان رویکردی نوین در اوایل دهه 1990 در میان جرم شناسان امریکایی ظهور پیدا کرد. نظریه پردازان این شاخ از جرم شناسی، معتقدند که جرم شناسی متعارف در پاسخگویی و تحلیل آسیب های اکوسیستم با شکست روبرو شده است. برای اطلاع بیشتر دراینباره با ما همراه باشید.

جرم شناسی سبز

جرم شناسی سبز از سوی نظام بین الملل حق بر محیط زیست سالم، به عنوان موضوعی پر اهمیت در نسل سوم حقوق بشر در قالب حق بر همبستگی، مورد توجه قرار گرفته است. اغلب جوامع در قوانین اساسی داخلی به مسئله محیط زیست و ممنوعیت آسیب به آن پرداخته ­اند. آسیب هایی از جمله: تولید زباله ­های خطرناک، سوراخ شدن لایه اوزون، از بین رفتن منابع آبی و اضافه شدن آلاینده­ های مواد شوینده، رنگ ها، پسماندهای کارخانجات­ و ... که باعث اضافه شدن نیترات، فلزات سنگین و مواد مضر به منابع خاک می ­شود و منجر به ازبین رفتن گیاهان و برخی موجودات می­ گردد.

قربانی جرایم سبز چه­ کسانی و چه چیزهایی هستند؟

در پاسخ به این پرسش باید بیان داشت، بزه­دیدگان سبز در سه دسته­ افراد، محیط زیست و نسل­های آینده قابل شناسایی هستند. اگر چه نسل­های آینده در دسته­ بزه­دیدگان بالقوه جرایم سبز قرار می­گیرند که فرایند بزه­دیدگی آن­ها ناشی از قصور و بی مبالاتی نسل­های قبل از خود است.

اجزای طبیعت که بزه­دیده سبز واقع می­شوند عبارت­اند از: هوا ، آب ، خاک ، جانوران ، درختان ، گیاهان و زمین. اگر چه ممکن است جرایم زیست محیطی در برخی موارد مانند اثر آلاینده­ها بر آثار تاریخی – فرهنگی تاثیر بگذارد ؛ اما این موارد بزه­دیده سبز نخواهند بود، زیرا از اجزای طبیعت نبوده و از مصنوعات بشری هستند.

هرچند آسیب های وارد بر محیط زیست ، مورد غفلت جرم­شناسی بوده ، اما در دهه­ های اخیر تمرکز جرم­شناسی بر جرایم محیط زیست افزایش یافته است.

تصویر

ضرورت شناخت بزه­دیدگان سبز

تکلیف دولت­ها اعمال اصل سیزدهم بیانیه کنفرانس سازمان ملل متحد درباره محیط زیست و توسعه که بیان­ کننده­ « تدوین قوانین ملی برای شناسایی قربانیان آلودگی محیط زیست» است ، آشکار ساخت که معیار نخست، کثرت بزه­دیدگان سبز است. برخلاف بزه­های متعارف که معمولا بزه­دیدگان اندک و مشخصی دارند، بزه­های زیست محیطی قربانیان بسیاری بر جای می­گذارند. معیار دوم تنوع بزه­دیدگان سبز می­باشد؛ در جرایم متعارف، انسان­ها به عنوان بزه­دیده معرفی می­شوند حال آن­که در جرایم سبز به جهت پیوستگی اکوسیستم، چنان­چه بخشی از آن مورد تعرض قرار گیرد، سایر بخش­ها نیز مورد بزه واقع می­شوند. معیار سوم وسعت بزه­دیدگان سبز است؛ این معیار به معنای عدم محدودیت بزه­دیدگان سبز به قلمروهای حاکمیتی کشورها و فرا مرزی شدن آن­ها است. برای مثال قاچاق گونه ­های نادر گیاهی و جانوری و یا انتقال غیرقانونی مواد پرتو زا و مضر و یا تغییرات آب و هوایی که ناشی از انتشار گازهای گلخانه­ای است.

برخی قوانین حاکم در ایران برای جلوگیری از جرایم سبز

در اصل 50 قانون اساسی آمده است: ( در جمهوری‏ اسلامی، حفاظت‏ محیط زیست‏ که‏ نسل‏ امروز و نسل های‏ بعد باید در آن‏ حیات‏ اجتماعی‏ رو به‏ رشدی‏ داشته‏ باشند، وظیفه‏ عمومی‏ تلقی‏ می‏ شود؛ از این‏ رو فعالیت های‏ اقتصادی‏ و غیر آن‏ که‏ با آلودگی‏ محیط زیست‏ یا تخریب‏ غیر قابل‏ جبران‏ آن‏ ملازمه‏ پیدا کند، ممنوع‏ است. )

طبق ماده 688 قانون مجازات اسلامی؛ هر اقدامی که تهدید علیه بهداشت عمومی شناخته شود از قبیل آلوده کردن آب یا توزیع آب آشامیدنی آلوده ، دفع غیر بهداشتی فضولات انسانی و دامی و موادزاید ، ریختن مواد مسموم کننده در رودخانه ها ، زباله در خیابان ها و کشتار غیر مجاز دام ، استفاده ی غیر مجاز فاضلاب خام یا پس آب تصفیه خانه های فاضلاب برای مصارف کشاورزی ممنوع می باشند و مرتکبین چنانچه طبق قوانین خاص مشمول مجازات شدیدتری نباشند به حبس تا یک سال محکوم خواهند.

تبصره ۱: تشخیص این که اقدام مزبور تهدید علیه بهداشت عمومی و آلودگی محیط زیست شناخته می شود و نیز غیرمجاز بودن کشتار دام و دفع فضولات دامی، همچنین اعلام جرم مذکور حسب مورد بر عهده ی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان دامپزشکی خواهد بود.

تبصره ۲: منظور از آلودگی محیط زیست عبارت است از پخش یا آمیختن مواد خارجی به آب یا هوا یا خاک یا زمین به میزانی که کیفیت فیزیکی، شیمیایی یا بیولوژیک آن را به طوری که به حال انسان یا سایر موجودات زنده یا گیاهان یا آثار یا ابنیه مضر باشد تغییر دهد.

براساس مواد (10) تا (14) قانون شکار و صید متخلفین از قانون مذکور و کسانیکه با ارتکاب اعمال مجرمانه موجبات نابودی حیات وحش و همچنین تخریب و تجاوز به این اکوسیستم های با ارزش و مناطق تحت مدیریت این سازمان حفاظت محیط زیست را فراهم می نمایند، به مجازات های مطروح در مواد مذکور و اکثراً مجازات های نقدی در دادگاه محکوم می شوند.

تصویر

ماده ۶۷۵ قانون مجازات اسلامی

هر کس عمداً عمارت یا بنا یا کشتی یا هواپیما یا کارخانه یا انبار و بطور کلی هر محل مسکونی یا معد برای سکنی یا جنگل یا خرمن یا هر نوع محصول زراعی یا اشجار یا مزارع یا باغ های متعلق به دیگری را آتش بزند به حبس از دو تا پنج سال محکوم می شود.
تبصره ۱ - اعمال فوق در صورتی که به قصد مقابله با حکومت اسلامی باشد مجازات محارب را خواهد داشت.
تبصره ۲ - مجازات شروع به جرائم فوق شش ماه تا دو سال حبس می باشد.

ماده ۶۸۴ قانون مجازات اسلامی

هر کس محصول دیگری را بچراند یا تاکستان یا باغ میوه یا نخلستان کسی را خراب کند یا محصول دیگری را قطع و درو نماید یا به واسطه سرقت یا قطع آبی که متعلق به آن است یا با اقدامات و وسایل دیگر خشک کند یا باعث تضییع آن بشود یا آسیاب دیگری را از استفاده بیاندازد به حبس از شش ماه تا سه سال و شلاق تا (۷۴) ضربه محکوم می شود.

با شناخت پیامدهای منفی ایجاد شده از آسیب به طبیعت سبز؛ باید بکوشیم از طبیعت به طور شایسته بهره ببریم و درحد توان کارهای نیک از جمله؛ پاک­سازی آلودگی­های موجود در اطراف محل زندگی و تفرج­گاه­های مورد استفاده، عدم استفاده از مواد شیمیایی مضر برای تمیز کردن سطوح و جایگزین نمودن مواد غیر مضر، از استفاده خودروی شخصی در مواردی که امکان استفاده از وسایل نقلیه عمومی وجود دارد، جلوگیری شود، از شکار و قاچاق موجودات نادر بپرهیزیم و....

یادمان نرود که باید امانت دار خوبی باشیم تا شکرگزار نعمت­های پروردگار یکتا باشیم. همه ی ما انسان ها وام دار نسل های آینده به جهت نعمت های طبیعت که در اختیارمان است هستیم و بسیار شایسته است که حقوق نسل آینده را در بهره برداری از مواهب الهی و طبیعت زیبا حفظ نماییم.

دیدگاه ها

  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
رهبر معظم انقلاب: از وقتی که رهبر شده‌ام آجیل نخوردم؛ چون رهبر باید مثل فقرا زندگی کند! (505 نظر) 10 اقدامِ منجر به گرانی در 100 روز (254 نظر) 10 ایده تبلیغات مؤثر برای کسب‌وکارهای کوچک (246 نظر) (تصاویر) سفر به عصر قاجار؛ منظره‌های «کلاردشت»، 158 سال قبل (244 نظر) داریوش ارجمند: زنی که وزنه برداری می کند نه رَحِم دارد و نه تخمدان ریش درآورده نه می‌تواند شوهر کند و نه می‌تواند بچه داشته باشد! (243 نظر) مهران مدیری: من رفتم مسافرت و بهترین هتل اون شهر رو پیدا کردم ولی من رو نشناخت و گفت اتاقامون پُره، من هنوزم که هنوزه فکر میکنم دارم خواب میبینم+ویدیو (199 نظر) آخرین جشن تولد ساده و خلوت بهاره سرگل زایی، یکی از استعدادهای برتر کشورمان/ روحت شاد بانوی کرمانی+عکس (99 نظر) مهراب قاسم خانی: معرفی میکنم عضو جدید خانواده/ چه پشمالو و گوگولی هم هست+عکس (77 نظر) شهرام قائدی: دنیا دیگه نمیزاد مادرهای مارو، مادر من هیچوقت کرم به دستش نزد، نفهمید مو رنگ کردن چیه لباس خونه با مهمونی چه فرقی داره...+ویدیو (65 نظر) بهاره رهنما: من کاهل نماز بودم که بعد از شرط گذاشتن همسر دومم درباره نماز خواندن الان نمازم را میخوانم و دیگه کاهل نماز نیستم (62 نظر) الهام چرخنده: من برای همه کسانی که کتکم زدند، باعث بیماری قلبی شدند نفرین ندارم اما الهی که به درد من دچار بشید+ویدیو (60 نظر) رونالدو: برای اولین بار جورجینا را برای شام دعوت کردم متعجب بود چون باورش نمی شد که به جای اتوبوس با بوگاتی به خانه برمی گردد+فیلم (58 نظر) مازیار لرستانی: ای کاش به جای روز زن و روز مرد، روز شرف و انسانیت داشتیم+عکس (47 نظر) شعرخوانی زیبا و دلنشین رهبر معظم انقلاب: ای تکیه گاه و پناه زیباترین لحظه های پرعصمت و پر شکوه تنهایی و خلوت من+ویدیو (44 نظر) خلاقیت خنده دار پدر ایرانی با طراحی سینما در توالت خانه اش حماسه آفرید+عکس/ هنر نزد ایرانیان است و بس😂 (41 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
فال قهوه با نشان روز شنبه 3 آذر ماه 1403
فال انبیاء روزانه شنبه 3 آذر 1403
فال روزانه امروز شنبه 3 آذر ماه 1403
فال شمع روزانه امروز شنبه 3 آذر 1403
فال حافظ با تفسیر امروز شنبه 3 آذر 1403+فیلم
فال ابجد روزانه شنبه 3 آذر 1403
رونمایی از سند ازدواج در زمان قاجار؛ آداب عجیب خواستگاری رفتن بدون خبر دادن به صاحبخانه+ عکس
یک فیلم ایرانی نداریم که مردها در آن نرقصند!
بشار اسد و نبیه بری به پیام رهبر انقلاب چه جوابی دادند؟
واکنش ایران به قطعنامه ضد ایرانی شورای حکام چیست؟
تصویب قطعنامه ضدایرانی کشورهای غربی در آژانس اتمی
ابلاغیۀ رئیس جمهور مبنی بر اصلاح مصوبۀ ماده واحدۀ تأسیس سازمان ملی هوش مصنوعی
ویدیو | فلسفۀ زندگی از نگاه حسین پناهی: عشق یک جفت النگو، عدالت نیم کیلو سیب‌زمینی!
معنا و مفهوم ضرب المثل «هر چی سنگه، مال پای لنگه» در ادبیات فارسی / ضرب المثل در حقیقت یک باور هست، و هر باور یک ماتریکس!
اجاره خانواده برای ازدواج مجدد پنهانی / مواظب باشید سرتان کلاه نرود!
منتخب روز   
دورهمی پارسا پیروزفر و پریناز ایزدیار در یک کافه شیک و دلباز/ دو بازیگر خوش استایل و دوست‌داشتنی در یک قاب هدیه‌ دست‌ساز مادران سرزمین آفتاب، سیستان و بلوچستان به مسعود پزشکیان+ویدیو استفاده از ویروس کووید 19 برای مبارزه با سرطان! تب دنگی خطرناک شد؛ شیوع در جنوب شرقی ایران! سردار آزمون: وقتی دو تا گل میزنیم فکر میکنیم بازی رو بردیم و این ایراد بزرگ ماست/ناراحتی سردار آزمون بعد از بازی با قرقیزستان جزئیات پرونده آزار و اذیت دختر 16 ساله مشهدی از طرف 2 برادر ناتنی و پناه بردن او به کلانتری / از چند سال قبل که 2 برادر ناتنی ام به مصرف شیشه اعتیاد پیدا کردند مدام مرا کتک می زدند... مرگ پسر جوان بعد از خوردن الکل ضدعفونی اولین تمرین تیم ملی در استادیوم شهر بیشکک/ماشالله به این انرژی گروگانگیری افغان‌ها در تهران توسط 3 پاکستانی اخاذ اندروید 15 برای شیائومی و سامسونگ کی میاد؟ /لیست کامل تبلت‌هایی که اندروید15 سامسونگ را دریافت می‌کنند سلیقه‌ی خاص همسر پوریا پورسرخ برای سوپرایز تولد شوهر خوش‌تیپش با دیزاین شیک و کیک روکش طلا/ چه تیپ خفنی زده شادوماد! تصاویری از اولین تمرین ستاره های همیشه درخشان تیم ملی ایران، از طارمی گرفته تا بیرانوند و... در بیشکک قبل از بازی با قرقیزستان/به امید پیروزی✌