درباره پاپوش درست کردن
همه ما اصطلاحی تحت عنوان پاپوش درست کردن برای دیگران را شنیده ایم و چه بسا بسیاری از اشخاصی که با شکایت توسط دیگران به جرمی محکوم می شوند ، در اولین دفاعی که از خود ارائه می دهند ، بیان می کنند که برای من پاپوش درست کرده اند . البته پاپوش درست کردن برای دیگران واقعا ممکن است در عمل اتفاق افتاده باشد ؛ به این معنا که شخصی ، با مجموعه اقداماتی ، ارتکاب جرمی را به دیگری نسبت داده باشد . در صورتی که بعد از بررسی های حقوقی معلوم شود که آن شخص واقعا جرمی مرتکب نشده و برای او پاپوش دوخته شده باشد ، می تواند از فردی که این اقدام را انجام داده شکایت کند و وی را به مجازات محکوم کند . البته قبل از آن ، می بایست پاپوش بودن اتهامی که به وی زده شده است ، مشخص شود.
جرم پاپوش درست کردن برای دیگران و مجازات آن
کینه و کدورتی که بعضا میان برخی از اشخاص وجود دارد ، سبب می شود که اعمال مجرمانه ای نسبت به یکدیگر انجام دهند که یکی از متداول ترین این رفتارها ، پاپوش درست کردن برای دیگران و اتهام زدن به دیگران بابت ارتکاب رفتاری است که در قانون مجازات اسلامی ، جرم تلقی شده است. قطعا بسیاری از ما ، با اصطلاح پاپوش درست کردن برای دیگران و مفهوم آن آشنا هستیم ؛ اما نکته بسیار مهمی که در این خصوص وجود دارد آن است که پاپوش درست کردن برای دیگران ، علی رغم اینکه رفتاری بسیار ناپسند و قبیح است ، در قانون مجازات اسلامی نیز جرم انگاری شده است و برای افرادی که دیگران را در معرض تعقیب کیفری قرار می دهند و به اصطلاحح برای دیگران پاپوش درست می کنند ، مجازات در نظر گرفته است. برای اینکه با جرم پاپوش درست کردن برای دیگران آشنا شویم ، بهتر است مثالی در این زمینه ذکر کنیم . تصور کنید که شخصی برای سرقت به منزلی می رود و آلات و ادوات جرم سرقت را در ماشین دیگری جاساز می کند و یا پس از ضربه وارد کردن به دیگری ، چاقوی خونی را در لباس یا کیف یا منزل شخص دیگری قرار می دهد و همچنین برای حمل مواد مخدر یا مشروبات الکلی ، از موتور یا ماشین دیگری استفاده می کند. این در حالی است که تمامی آثار و نشانه های ارتکاب جرم ، ممکن است سبب محکومیت کیفری دیگری شود و اگر وی نتواند پاپوش بودن این موارد را اثبات کند ، ممکن است خودش به جرم سرقت ، ضرب و جرح یا حمل مواد مخدر دستگیر شده و به مجازات محکوم شود . از این منظر ، اثبات بی گناهی در جرم پاپوش امری ضروری است که در قسمت های بعد راجع به آن توضیح می دهیم. اما همانطور که بیان شد ، بر اساس قانون مجازات اسلامی ، پاپوش درست کردن برای دیگران جرم تلقی شده است و عنوان مجرمانه پاپوش درست کردن را می توان تحت عنوان جرم افترا مورد بررسی قرار داد . این افترا یا تهمت زدن به دیگری ، افترای عملی است و بر خلاف افترای لفظی که با تهمت لفظی زدن محقق می شود ، با قرار دادن آلات و ادوات جرم در وسایل دیگری انجام می شود . بر اساس ماده 699 قانون مجازات اسلامی جرم پاپوش اینگونه تعریف شده است : " هر کس عالما عامدا به قصد متهم نمودن دیگری آلات و ادوات جرم یا اشیایی را که یافت شدن آن در تصرف یک نفر موجب اتهام او می گردد ، بدون اطلاع آن شخص در منزل یا محل کسب یا جیب یا اشیایی که متعلق به او است بگذارد یا مخفی کند یا به نحوی متعلق به او قلمداد نماید و در اثر این عمل ، شخص مزبور تعقیب گردد ، پس از صدور قرار منع تعقیب و یا اعلام برائت قطعی آن شخص ، مرتکب به حبس از شش ماه تا سه سال و یا تا 74 ضربه شلاق محکوم می شود ". بنابراین در توضیح اینکه مجازات جرم پاپوش درست کردن برای دیگران چیست ، باید گفت که پس از اثبات پاپوش بودن و صدور رای مبنی بر اثبات بی گناهی شخص ، شخص مفتری ( یعنی کسی که برای دیگری پاپوش درست کرده است ) به مجازات حبس یا شلاق محکوم خواهد شد .
اثبات پاپوش در پرونده های کیفری به چه صورت می باشد؟
همانطور که در قسمت قبل توضیح داده شد ، پاپوش درست کردن برای دیگری جرم است و اگر شرایط بی گناهی شخص اثبات شود ، طرف مقابل به مجازات جرم پاپوش درست کردن یا همان افترای عملی محکوم می شود . اما سوال مهمی که ممکن است مطرح شود آن است که اثبات پاپوش در پرونده های کیفری به چه صورت می باشد؟ بسیاری از اشخاصی که به جرمی همچون سرقت متهم می شوند و آلات و ادوات جرم در وسایل آنها کشف می شود ، ممکن است که در ضمن لایحه دفاعیه کیفری خود مطرح کنند که ارتکاب سرقت کار آنها نبوده است و برای آنها پاپوش درست شده است. اما نکته مهمی که در این باره وجود دارد ، آن است که در این مرحله ، خود شخص باید پاپوش بودن اتهام وارده را اثبات نماید و باید با ارائه اسناد و مدارکی که در اثبات بی گناهی و پاپوش بودن اتهام تاثیر دارد را به دادگاه ارائه کند. به عنوان نمونه ، اگر فردی توسط دیگری به جرم دزدی متهم شده است ، باید اثبات کند که شخص دیگری آلات و ادوات مربوط به جرم یا اشیای به کار رفته را در منزل یا محل کار یا وسایل وی قرار داده است و مالکیت وسایل مزبور ، اصلا متعلق به آن شخص نمی باشد تا اینکه بتواند نسبت به جرم تهمت دزدی از خود دفاع نماید. همچنین در صورتی که اطلاع دارد که چه کسی برای وی پاپوش درست کرده است و این وسایل را در منزل وی قرار داده است ، باید وی را معرفی کند و با ارائه اسناد و مدارک لازم ثابت کند که وسایل متعلق به آن شخص است . یا اینکه شخص می تواند ثابت کند که این وسایل را بدون اطلاع شخص در منزل یا محل کار وی قرار داده اند و او اصلا از وجود چنین ابزار و ادواتی اطلاعی نداشته است. در این رابطه ، می تواند به این امر اشاره کند که شخصی که برای وی پاپوش درست کرده است ، نسبت به وی خصومت شخصی داشته و با پاپوش درست کردن برای او ، قصد دارد که وی را متهم کند و به مجازات محکوم نماید و در این کار ، با علم و عمد نسبت به عدم مجرمیت شخص ، برای وی پاپوش درست کرده است. پس از اینکه شرایط اثبات بی گناهی در پاپوش را ثابت نمودیم و دادسرا پس از رسیدگی مقدماتی قرار منع تعقیب صادر کرد ، یا اینکه پرونده به دادگاه کیفری رفته ، اما قاضی دادگاه بر اساس شرایط بی گناهی یا برائت متهم را احراز کرد ، با شکایت شخص ، مرتکب جرم پاپوش به مجازات محکوم می شود .
شرایط اثبات پاپوش
در قسمت قبل ، در خصوص اینکه اثبات پاپوش در پرونده های کیفری به چه صورت می باشد توضیحاتی ارائه شد که در ارتباط با شرایط اثبات بی گناهی شخص در جرم پاپوش موثر هستند . اما علاوه بر موارد مذکور ، در ماده 699 قانون مجازات اسلامی شرایطی در خصوص جرم افترا یا پاپوش درست کردن مطرح شده است که در صورت وجود این شرایط بی گناهی می توان نسبت به جرم پاپوش ، اعاده حیثیت نمود و از آن شخص شکایت کرد . اولین شرط اثبات پاپوش بودن ، آن است که شخص به قصد متهم کردن دیگری ، آلات و ابزارهای به کار رفته در صحنه جرم را که موجب ایراد اتهام به دیگری می شود را در منزل ، یا محل کار یا جیب یا محلی که متعلق به آن شخص است قرار داده یا آنها را مخفی کرده و به هر نحوی متعلق به آن شخص قلمداد کند که در اثر این امر ، شخص در معرض اتهام کیفری قرار گیرد. لذا اگر این ابزارها برای ارتکاب جرم نبوده و یا پیدا شدن آنها منجر به متهم شدن و تعقیب کیفری شخص دیگری نشود ، نمی توان این رفتار را پاپوش درست کردن نامید . همچنین یکی دیگر از شرایط لازم برای اثبات پاپوش بودن ، آن است که درست کردن پاپوش باید از روی علم و عمد مرتکب صورت گرفته باشد ؛ لذا اگر این موضوع محقق نباشد ، نمی توان مرتکب را به جرم پاپوش دوختن برای دیگری محکوم نمود. برای اثبات پاپوش بودن اتهام وارده ، هر گونه دلیل و مدرکی که در اختیار دارید ، از جمله شهادت شهود یا اسناد و مدارکی که نشان دهنده عدم ارتکاب جرم توسط شماست می بایست به دادسرا یا دادگاه ارائه شود ؛ مثلا با ارائه شهادت مبنی بر اینکه در ساعت انجام سرقت یا دزدی در آن محل حضور نداشته اید یا با ارائه فیلم دوربین مداربسته اثبات نمایید که شخصی ، آلات و ادوات سرقت را در منزل یا خودروی شما جاسازی کرده است. به یاد داشته باشید که در صورت مواجهه با افترای عملی یا پاپوش درست کردن ، می توانید از ادله اثبات دعوا در امور کیفری استفاده نموده و بی گناهی خود را اثبات نمایید و صرفا پس از اثبات شرایط بی گناهی در جرم پاپوش قادر هستید علیه شخص مزبور شکایت کیفری نمایید تا وی به مجازات جرم پاپوش درست کردن محکوم شود .