ویروس نقص ایمنی اکتسابی (Human Immunodeficiency Virus یا HIV) بر تمام سیستم بدن موثر است و منجر به افزایش حساسیت بدن نسبت به عفونت های فرصت طلب، کاهش وزن و درنهایت مرگ می شود. تغذیه یکی از عوامل اساسی است که بر بهبود تهوع، استفراغ و دیگر مشکلات ناشی از این بیماری مانند اختلال در بلع و جویدن غذا و یا پاسخ بدن به عفونت های فرصت طلب، نحوه درمان و مقابله با این نوع بیماری اثر دارد. کمبود ریزمغذی ها که به طور معمول با پیشرفت بیماری ایجاد می شود، خود باعث افزایش شدت بیماری و گاه منجر به بالا رفتن میزان مرگ ومیر می شود.
رژیم غذایی مناسب برای بیماران لوسمی
تغذیه در مبتلایان به ایدز
آنچه در رابطه با بیماری ایدز بسیار حائز اهمیت است این است که پیشگیری مهمترین و کارآمد ترین راه جلوگیری از ابتلا به این بیماری است ولی اگر فردی به این بیماری مبتلا شد به دلیل دوره طولانی بیماری مهمترین چیز کنار آمدن با این بیماری، مراقبت از انتقال این بیماری و سالم زیستی در کنار این بیماری است. افراد مبتلا به این بیماری باید بدانند که اگر مراقبت های بهداشتی، پزشکی و تغذیه ای را در رابطه با این بیماری رعایت کنند می توانند در کنار سایر اعضای خانواده خود به زندگی ادامه دهند و ارائه آموزش های جزیی به آنها و اعضای خانواده شان کافی است تا آنها را به یک زندگی سالم رهنمون شود. از آنجایی که ارتقای سیستم ایمنی در بیماران مبتلا به ایدز بسیار حائز اهمیت است و سلامت بافت ها و قدرت مقابله با بیماری ها در آنها کاهش می یابد، بنابراین تغذیه در آنها به عنوان یک اصل برای ارتقای سطح سلامت در این افراد شایان ذکر بوده و در دسترس بودن غذای مغذی و آب سالم برای این افراد بسیار مهم است، به خصوص وقتی مسافرت می کنند یا بیرون غذا می خورند.
فواید تغذیه خوب و رعایت رژیم غذایی سالم در افراد مبتلا به ویروسHIV
در حال حاضر رژیم غذایی خاصی برای مبتلایان به ویروس HIV وجود ندارد، اما رعایت مواردی در تغذیه مناسب فرد باعث افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن، افزایش کیفیت زندگی و افزایش طول عمر موثر می شود. به بیان دیگر، موارد زیر را می توان بدیهی ترین فواید تغذیه خوب و رعایت رژیم غذایی سالم در افراد مبتلا به این ویروس اعلام کرد:
- * تامین مواد مغذی موردنیاز و افزایش کیفیت زندگی مبتلایان به ویروس HIV
- * افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن و در نتیجه افزایش توان مقابله با ویروس
- * کنترل علائم و عوارض بیماری ایدز
- * کمک به کنترل عوارض جانبی داروهای مورد استفاده در این بیماری
10 نکته راجع به تغذیه سالم در افراد مبتلا به ایدز
1) میوه و سبزیجات فراوان
تمامی انواع میوه و سبزیجات سرشار از انواع ویتامین ها، مواد مغذی و آنتی اکسیدان ها هستند. آنتی اکسیدان های موجود در میوه ها و سبزیجات رنگارنگ، مانند سبزی های برگ دار، گوجه فرنگی قرمز، زغال اخته و هویج، از آسیب رساندن مولکول های ناپایدار به سلول های سالم جلوگیری می کنند و احتمال ابتلا به بیماری های مختلف را کاهش می دهد. افراد مبتلا به ایدز بهتر است روزی 6-5 وعده میوه و سبزی بخورند. کلم بروکلی یکی از اصلی ترین تقویت کننده های سیستم ایمنی است و مقدار زیادی مواد مغذی دارد که از بدن در برابر آسیب محافظت می کند. کلم بروکلی حاوی ویتامین A، ویتامین C و آنتی اکسیدان هایی مثل گلوتاتیون است. اسفناج مقدار زیادی مواد مغذی دارد و یک ماده غذایی فوق العاده است. فولات یکی از آن مواد مغذی است، که به بدن در ساخت سلول های جدید و ترمیم DNA کمک می کند. همچنین حاوی فیبر و آنتی اکسیدان ها مانند ویتامین C است. با خوردن اسفناج خام یا کمی پخته شده، بیشترین سود را از مصرف آن می برید. انواع توت ها به خصوص انواعی از آن ها بارنگ تیره، مقدار زیادی از مواد مغذی به نام آنتوسیانین دارد، تحقیق خاصی در رابطه و اثر آن روی سلامت و افزایش ایمنی انجام نشده است، اما آنتی اکسیدان های موجود در این ماده غذایی در سلامتی و زندگی سالم افراد مبتلا به ایدز نقش کلیدی دارد.
2) غلات کامل برای افراد مبتلا به ایدز
استفاده از غلات کامل به خصوص غلات سبوس دار غنی از فیبر مانند: جو دوسر، کوینولا، جو، گندم و برنج قهوه ای که میزان زیادی فیبر و مواد مغذی سالم دارند بسیار مفید هستند. روزانه سه وعده غلات سبوس دار بخورید.
3) پروتئین بدون چربی و لبنیات کم چرب
ماهی، مرغ، حبوبات بهترین منابع پروتئین بدون چربی اند که باید حتماً در رژیم غذایی شما گنجانده شوند. همچنین گنجاندن لبنیات کم چرب در رژیم غذایی افراد مبتلا به ایدز ضروری است. غذاهای لبنی سرشار از کلسیم و ویتامین D هستند که مصرف آن ها برای بدن بسیار مفید است.
4) استفاده از چربی های سالم در رژیم غذایی افراد مبتلا به ایدز
این نوع چربی ها،چربی های خوب هستند. چربی موجود در کلزا، زیتون، روغن بادام زمینی از این نوع چربی می باشد. از چربی ها و روغن های سالم مانند روغن زیتون و آجیل استفاده کنید.
5) افراد مبتلا به ایدز باید مصرف شکر،شیرینی و چربی های اشباع را محدود کنند
کره، مارگارین سخت، سس سالاد، غذاهای سرخ شده، غذاهای میان وعده، شیرینی و دسر حاوی میزان زیادی چربی اشباع شده هستند که سلامت بدن افراد مبتلا به ایدز را به خطر می اندازند.
6) از چربی های ترانس استفاده نکنید
این نوع چربی ها، چربی بد نام دارند و LDL کلسترول مضر را بالا می برند.مواد غذایی که ممکن است،چربی مصنوعی ترانس داشته باشند، عبارتند از: محصولات پخته شده، غذاهای سرپایی (مانند ذرت بوداده)، پیتزای منجمد، فست فود، مواد غذایی که سبزیجات کم دارند، چوب مارگارین، خامه قهوه، بیسکویت و هر نوع ماده غذایی آماده.
7) دوری از رژیم های غذایی رایج
رژیم های غذایی رایجی که در آن ها مصرف میزان زیادی از ویتامین ها به همراه ترک مصرف یک گروه غذایی توصیه می شود،به شدت برای افراد مبتلا به ایدز خطرناک است و هیچ سودی ندارد.
8) رعایت تغذیه مناسب سلامت عمومی نه فقط ایدز
اگر شما فقط یک رژیم غذایی افزایش دهنده سیستم ایمنی را رعایت کنید،سلامت کلی بدن شما به خطر می افتد. افراد مبتلا به ایدز ممکن است درخطر بیشتری برای بیماری های قلبی، سرطان، پوکی استخوان و دیگر بیماری ها باشند، اما یک رژیم غذایی خوب به طور کلی می تواند به جلوگیری از آن ها کمک کند.
9) رعایت رژیم غذایی آسان برای افراد مبتلا به ایدز
هرچه که رژیم غذایی که دارید،پیچیده تر باشد،رعایت آن نیز سخت تر است.بعضی از افراد پروتئین و چربی دریافتی شان را محاسبه می کنند،اما متخصصان تغذیه می گویند به جزء در شرایط و بیماری های خاص، نیازی به این کار نیست و نیازی نیست که راجع به جزئیان نگران باشید.
10) اگر مشکلی داشتید می توانید کمک بگیرید
یک رژیم غذایی عادی برای اکثر افراد مبتلا به ایدز مناسب است.اما اگر افراد مبتلا به ایدز مشکلاتی از قبیل کاهش اشتها، تهوع یا کاهش وزن ناخواسته داشته باشند باید به پزشک مراجعه کند ، تا پزشک مشکلات و علائم بیماری را درمان کند.
افزایش اشتها در مبتلایان به HIV
در مبتلایان به ایدز، اختلال در حس چشایی به كاهش اشتها و در نتیجه لاغری مفرط منجر می شود. بنابراین برای بهبود وضعیت اشتهای آنها برخی مواد غذایی اشتهاآور توصیه می شود.
هویج: دم كرده تخم هویج (یك قاشق چایخوری تخم هویج در یك فنجان آب) مقوی، مدر و اشتهاآور است و همچنین عوارض پوستی را كاهش می دهد. آب هویج خام نیز بسیار مفید، سرشار از ویتامین A و اشتهاآور هم است.
شلغم پخته: شلغم فسفر دارد و برای مغز و اعصاب مفید است. اشتهاآور نیز است.
ترب: اشتهاآور و دارای ویتامین های C ، B ، A و فسفراست.
روغن زیتون: مصرف روغن زیتون همراه با غذا اشتهاآور بوده و به دلیل داشتن اسیدهای چرب مفید بسیار توصیه می شود، به طوری كه بهترین روغن برای آشپزی همین روغن زیتون است.
زنجبیل: این ماده غذایی علاوه بر درمان دارویی از دیرباز به عنوان یكی از بهترین طعم دهنده ها بویژه در آسیای شرقی استفاده می شده است.
قارچ: انواع قارچ های خوراكی به دلیل پروتئین های موجود در آنها بسیار مفید است. همچنین عصاره نوعی قارچ به نام قارچ شی یتیك بسیار مفید است. در آزمایشی كه در كشور ژاپن به عمل آمده بود، مشخص شد عصاره این قارچ ضدHIV است و اثر داروی معروف ضد رتروویروس به نام زیدوودین را بیشتر می كند.
سیر: سیر در میان گیاهان دارویی مقام اول را دارد. خواص سیر به دلیل وجود ماده ای به نام الیلین در آن است. این ماده حاوی گوگرد، سیلیس و ید است كه بدن را از بسیاری از بیماری ها محفوظ نگه می دارد و توان بدنی را افزایش می دهد. البته مصرف آن به كسانی كه دارای عارضه های پوستی یا مشكلات گوارشی شدید بوده یا قرص آسپرین مصرف می كنند، توصیه نمی شود ولی مصرف آن به شكل پودر منعی ندارد.
انجیر: سرشار از ویتامین های C ، B ، A و قند است. انجیر مناطق گرمسیر شیرین تر است و وقتی كاملا برسد، 30 تا 40 درصد قند دارد. بنابراین به افراد دیابتی توصیه می شود در مصرف آن احتیاط كنند. انجیر بسیار مغذی و دارای مواد ازته، آهن، برم، منگنز و كلسیم است.
گلپر: نام علمی آن هراكلئوم اسفندیلیوم (هراكلئوم پرسیكا) است. پیشینیان برای آن خواص بیشماری برشمرده و پنداشته اند كه موجب افزایش قدرت بدنی می شود، بنابراین آن را به هراكلس پهلوان افسانه های یونان (همان هركول رومی) نسبت داده اند. این ماده غذایی برای تحریك اشتها و تقویت هاضمه بسیار مفید است.
عسل: در عسل املاح و ویتامین های بسیاری وجود دارد از جمله آهن، كلسیم، اسیدفسفریك و ویتامینC. اگر به طور مرتب مصرف شود، دارای خواص معجزه آسایی است. همچنین در افزایش وزن، بسیار سودمند است. بنا به تجربه ثابت شده مبتلایان به بیماری های عفونی و شدید مثل سل، پس از مصرف عسل تا حدودی بهبود می یابند كه به دلیل ویتامین ها و املاح فراوان موجود در آن است.
انار: مصرف انار و لیموترش نه تنها شفابخش بوده بلكه در حفظ سلامت و جلوگیری از بیماری ها موثر است. این خاصیت شفا بخش انار به دلیل ویتامینC، B1، B2، B6، فسفر، آهن و منگنز است. انار نقش تنظیم كننده و تعادل دهنده مایعات بدن بخصوص خون را دارد. نكته جالب اینجاست كه بسیاری از مردم معتقدند انار شیرین اثر درمانی بیشتری دارد و علم هم این موضوع را ثابت می كند زیرا انار شیرین اناری است كاملا رسیده و تركیبات شیمیایی آن كامل شده و تاثیر آن بهتر است. انار سموم بدن را دفع می كند و نشاط آور است.
شكلات: سال های اخیر دانشمندان به این نكته پی برده اند كه در شكلات، آنتی اكسیدان های فلاوونوئید وجود دارد و مصرف این آنتی اكسیدان ها در تندرستی موثر است. البته میزان آنتی اكسیدان ها در شكلات تیره خالص بیشتر است، ولی باید بدانید مصرف شكلات یا قهوه همراه با شیر موجب جذب نشدن كلسیم شیر توسط بدن می شود.
عرق شاتره: یكی از عرقیاتی است كه مصرف آن به شكل شربت شاتره معمول است و علاوه بر تامین مایعات بدن، اشتهاآور است.
