رعایت بهداشت دهان ودندان قبل از رویش اولین دندان شروع می شود. کودکان با تمام دندان هایشان به دنیا می آیند ولی به دلیل اینکه دندان هایشان در لثه پنهان هستند شما نمی توانید آنها را ببینید در سن 6 ماهگی دندان های کودک شروع به خارج شدن از لثه می کنند ولی مراقبت خوب از دهان ودندان حتی قبل از رویش اولین دندان کودک حایز اهمیت است. دندان های سالم نتیجه داشتن لثه های سالم می باشد. بچه ها درسن 3 سالگی همه دندان های کودکیشان را خواهند داشت، که دندان های اولیه (شیری) نامیده می شوند. حدود 6 سالگی هنگامی که دندان های دائمی شروع به رویش می کنند، دندان های شیری خواهند افتاد.
دندان های شیری فضای کافی را برای رشد دندان های دائمی ایجاد می کنند، رویش اغلب دندان های دائمی تا سن 13 سالگی کامل می گردد.استفاده زیاد از بطری (شیشه شیر) می تواند مشکل جدی پوسیدگی دندان ایجاد کند.خوردن طولانی مدت شیر یا آب میوه با بطری می تواند منجر به پوسیدگی دندان ها شود.
مقدار مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین، باید کنترل شوند و محدود شوند. در غیر این صورت ممکن است مشکلات بسیاری برای کودک به همراه داشته باشد. چون علاوه بر چاقی در اینده مشکلات دیگر هم به دنبال خواهد داشت.چون هربار که غذاهای شیرین می خورند، قندیجات تا یک ساعت دورو بر دندان می باشند و به آن ها حمله می کنند. تصور کنید کودک شیرینی جات خورده و بدون مسواک زدن هم به خواب رفته، از لحظه بیدار بودن تا خوابیدن، دندان ها تحت حمله این قندها هستند.به طور خلاصه، رژیم غذایی خوب از زمان تولد ضرورت دارد. آب و شیر از بهترین چیزهایی هستند که در طول روز به آن ها باید داده شود. نوشیدنی های شیرین مثل آبمیوه ها باید محدود به وعده های غذایی شوند.
سعی کنید به کودکانتان به عنوان هدیه، شیرینی و شکلات ندهید. بزرگ کردن آن ها با شیرینی و شکلات فقط به آن ها آسیب می رساند و تبدیل به یک عادت همیشگی در آن ها می شود.
معمولا، یک رژیم غنی از ویتامین ها، مواد معدنی، میوه های تازه و سبزیجات به کودکان شانس کاهش مشکلات دندانی مثل بیماری های لثه و پوسیدگی دندان را در طول زندگی شان می دهد. سعی کنید از کودکی الفبای بهداشت دهان و دندان را در کودکان تان نهادینه کنید.
1- والدین باید بهداشت دهان و دندان کودک خود را با تمیز کردن لثه های کودک شروع کنند، حتی قبل از آنکه کودک دندان در بیاورد. تمیز کردن لثه های کودک زمانی ضروری است که غذاهای کمکی مثل فرنی و پوره را برای کودک خود شروع می کنید.
در ابتدا دست های خود را با آب و صابون بشویید. سپس بعد از هر بار تغذیه، با آب ولرم و پارچه ای تمیز (پارچه ای مانند گاز استریل پانسمان که هم تمیز است و هم نرم و لطیف) به آرامی لثه های کودک را پاک کنید.
مراقب باشید این کار را به نرمی و نهایت دقت انجام دهید تا هیچ گونه آسیبی به کودک نرسد. پاک کردن لثه سبب می شود تا هر گونه ماده غذایی که در لثه های او وجود دارد، کاملا پاک شود. هنگامی که کودکتان به سن دو سالگی رسید، می توانید برای مسواک زدن از خمیر دندان بدون فلوراید هم استفاده کنید.
2- پس از آن که کودک دندان درآورد، می توانید دندان کودک را مسواک بزنید. حتما لازم نیست که صبر کنید تا کودک همه دندان هایش به طور کامل در بیایند و سپس شروع به مسواک زدن کنید. شروع مناسب و زود هنگام مسواک برای کودک، باعث تشویق و تثبیت این کار در او می شود.
می توانید یک مسواک خیلی قشنگ و مناسب تهیه کنید تا او را ترغیب به مسواک زدن کنید. با استفاده از این مسواک و آب ولرم شروع به مسواک زدن دندان های کودک خود کنید. در نوزادان می توانید از مسواک انگشتی استفاده کنید
3- هنگامی که کودکتان به سن دو سالگی رسید، می توانید برای مسواک زدن از خمیر دندان هم استفاده کنید. حتما در ابتدا از خمیر دندان بدون فلوراید استفاده کنید، چون کودک دو ساله شاید مفهوم بیرون انداختن خمیر دندان را متوجه نباشد و آن را قورت دهد. این فهم حدود سن سه سالگی در کودک ایجاد می شود، آنگاه می توانید از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید.
4- در طی مسواک زدن دندان های کودک خود، هر گونه پوسیدگی که ممکن است رخ داده باشد را بررسی کنید. حفره و پوسیدگی دندان در هر سنی ممکن است ایجاد شود. اگر هر گونه سوراخ و یا اصطلاحا کرم خوردگی و آسیبی را در دندان کودک خود مشاهده کردید، سریعا کودک را نزد دندانپزشک اطفال ببرید.
همچنین اگر کودک حین غذا خوردن حساس به نظر می رسد و احتمال آسیب دندان وجود دارد، او را نزد دندانپزشک اطفال ببرید تا او دقیقا این مشکل را بررسی و درمان کند.
5- محققان انجمن دندانپزشکی آمریکا به این نتیجه رسیده اند که بهتر است فرزندان در حوالی یک سالگی شان به دندانپزشک مراجعه کنند. اگر در طول این یک سال، کودک بهداشت دهان و دندان را رعایت کرده باشد و هیچ علامتی از پوسیدگی دندان و خرابی وجود نداشت، والدین می توانند با خیالی آسوده و با رعایت همان نکات بهداشتی تا سه سالگی کودک خود را نزد پزشک نبرند. اما بهتر است در سن سه سالگی برای معاینه کلی دندان کودک، به دندانپزشک اطفال مراجعه کنند.هرگز کودک خود را با شیشه شیر به رختخواب نفرستید. این کار سبب پوسیدگی دندان های کودک می شود. حتما قبل از خواب باید دندان های او را بشویید.نوشیدنی هایی نظیر شیر، آبمیوه و نوشابه، چون قند بالایی دارند به راحتی می توانند سبب پوسیدگی دندان ها شوند. پوسیدگی دندان هم سبب بروز درد و مشکلات دیگر دندانی خواهد شد.