تجویز قطره آهن به کودکان، همواره یکی از مشکلات والدین می باشد.در بسیاری از کشورها این قطره بطور معمول به کودکان تجویز نمیشود و علت آن این است که غذاها با آهن غنی شده اند و نیاز به مصرف اهن جدا نمیباشد ولی کودکان ما به آن نیاز دارند و لازم است حتما این قطره به بچه ها داده شود . این قطره با ایجاد لکه بر روی دندان های شیری، می تواند زیبایی آن ها را از بین ببرد. پس بهتر است بجای اجتناب از دادن قطره آهن که بسیاری از مادران آن را انتخاب میکنندبه بررسی راه و روش پیش گیری یااز بین بردن لکه ی سیاهی که بر روی دندان ها که در نتیجه مصرف قطره آهن ایجاد می شود، بپردازیم.
تقریبا سی درصد از کودکان نو پای ایرانی دچار کمبود آهن هستند. پیشگیری از کمبود آهن در سال های اولیه ابتلا به کمبود آهن بسیار مهم است و نتیجه آن کاهش عملکردهای روانی فیزیکی و رفتاری حاصل از کمبود آهن است.
علایم آن مانند خستگی، کمبود رشد طبیعی ، کاهش بهره هوشی ، کاهش قدرت یادگیری ، کاهش قدرت تمرکز ،کاهش مقاومت بدن در برابر بیماریها ،خستگی زودرس ،احساس ضعف و بی حالی ، کم اشتهایی سردرد، تحریک پذیری، و هوس های غذایی غیر معمول مانند علاقه به خوردن اقلام مواد غیر غذایی مانند خاک ویخ است .
مصرف اهن در کودک سالم از شش ماهگی شروع میشود. از آنجا که در دوران جنینی، هموگلوبین بدن از طریق خون مادر تامین می شود و ذخیره آن تا سن ۶ ماهگی در بدن کودک باقی می ماند؛ پزشکان، زمان لزوم استفاده از قطره آهن را از ۶ ماهگی تا ۲۴ ماهگی می دانند.
اغلب كودكان در معرض خطر فقر آهن قرار دارند، زیرا نیاز آنها به آهن اغلب بیشتر از مقدار آهن موجود در غذای روزانه است و این مساله آنها را در معرض كم خونی ناشی از فقر آهن قرار می دهد كه می تواند عوارض جدی را بوجود آورد.آهن از عناصر ضروری برای بدن انسان است و نقش مهمی در اكسیژن رسانی و تكامل مغز دارد. امروزه بسیاری از نوزادان در دو سال اول زندگی، آهن مورد نیاز خود را به صورت قطره آهن (فروس سولفات) دریافت می كنند. این در حالی است كه در بسیاری از موارد، مصرف قطره آهن باعث تغییر رنگ و سیاه شدن دندان های شیری كودكان می شود البته اغلب والدین این تغییر رنگ را با پوسیدگی دندان اشتباه می گیرند و این تصور نادرست ایجاد می شود كه مصرف قطره آهن باعث پوسیدگی دندان شده است.
در حالی كه این مساله از لحاظ علمی صحیح نیست و قطره آهن تنها باعث تغییر رنگ سطح دندان شده است. اگر سطح دندان، سالم و كاملا صاف باشد، این تغییر رنگ كاملا سطحی خواهد بود و حتی به كمك پارچه ای نرم و مرطوب پاك می شود. ولی در مواردی كه دندان های كودك قبلا به دلیل پوسیدگی های سطحی زبر و خشن شده است (این پوسیدگی ابتدا تنها به صورت لكه ای به رنگ گچ در سطح دندان های قدامی دیده می شود) این تغییر رنگ سیاه به درون حفر ه های كوچك سطح دندان نفوذ می كند و برطرف كردن آن نیازمند درمان دندانپزشكی است.
با این حال گاهی تغییر رنگ دندان های شیری آنقدر شدید است كه حتی با درمان دندانپزشكی هم به طور كامل از بین نمی رود. البته این تغییر رنگ تنها ناشی از تماس موضعی قطره آهن با دندان های شیری نوزاد است و برای دندان های دائمی كودك مشكلی ایجاد نمی كند.
فرایند کشیدن دندان چگونه است؟
درمان سیاهی دندان ناشی از قطره اهن
رقیق کردن قطره آهن با مقدار کمی آب می تواند در پیشگیری از بروز لکه ها موثر باشد. به منظور افزایش جذب آهن سعی کنید در کنار این مکمل ها از منابع مختلف ویتامین C مانند آب پرتقال استفاده کنید. همچنین از اضافه کردن شیر به مکمل های آهن نوزاد خودداری کنید زیرا شیر می تواند باعث اختلال در جذب آهن بدن شود. به عنوان یک گام پیشگیرانه دیگر می توانید با کمک یک نی و یا استفاده از لیوان های نی دار میزان تماس این مکمل را با دندان های ردیف جلو کودک کاهش دهید. با این حال باید دقت کنید که همه دوز تجویز شده دارو توسط کودک مصرف شود. کاهش نیاز کودک به مصرف مکمل به وضوح در کاهش سیاهی دندان ناشی از قطره آهن موثر است. آکادمی اطفال آمریکا به والدین توصیه می کند که به منظور تامین آهن مورد نیاز کودکان غذاهایی مانند گوشت قرمز، مواد غذایی غنی شده با آهن و همچنین میوه ها و سبزیجات سرشار از آهن و ویتامین C را در برنامه غذایی آنها در این دوران بگنجانند.
مسواک زدن دندان های کودک دو بار در روز و به ویژه پس از مصرف قطره آهن به کاهش تغییر رنگ دندان ها کمک می کند. استفاده از جوش شیرین نیز راهکار دیگری برای رفع سیاهی دندان ها است. به گفته آدولفوباررا دندانپزشک اطفال استفاده از جوش شیرین در حذف این لکه ها بسیار موثر است. ولی با توجه به سن کم کودک و آزاردهنده بودن طعم جوش شیرین برای او انجام این کار می تواند تا حدودی دشوار باشد. در صورت مقاومت کودک می توانید به جای مسواک از یک تکه پارچه مرطوب استفاده کرده و آن را پس از آغشته کردن به کمی جوش شیرین با استفاده از انگشتان خود آن به آرامی بر روی دندان های کودک بکشید. همچنین در صورتیکه تغییر رنگ دندان های کودک منجر به نگرانی زیادی در شما شده است می توانید با مراجعه به دندانپزشک از اقدامات درمانی مناسب برای سفید کردن دندان ها استفاده کنید.
