ناخن علاوه بر زیبایی دستان، در کار کرد انگشتان و حفاظت از بافت نرم دست نقش مهمی دارد و از همه مهمتر در صورتی که ناخن دچار بیماری و یا عفونت گردد درد بسیار شدیدی بوجود خواهد آورد که آسایش را از بین می برد. ناخن نیز مانند هر عضو دیگری از بدن در معرض بسیاری از عوامل بیماری زا قرار دارد: باکتری ها، قارچ ها، ویروسها، عوامل شیمیائی و فیزیکی، …..، همچنین گاهی یک عامل بیماری زا، تنها ناخن را مورد تهاجم قرار میدهد و در آن ایجاد بیماری میکند و گاهی یک بیماری که قسمتهای دیگر بدن را مبتلا کرده، به ناخن نیز گسترش پیدا میکند. با این وجود میتوان گفت به طور کلی بیماری های ناخن خیلی شایع نیستند.
ساختار تشکیل دهنده ناخن
همان طور که در تصویر گرافیکی زیر می بینید ناخن تنها یک جزو واحد نیست و از اجزای مختلفی تشکیل شده است:
لبه آزاد ناخن: این قسمت همان قسمت سفید ناخن است که جدا از پوست است و لبه آزاد دارد و رشد می کند و شما هنگام گرفتن ناخن و سوهان زدن با این قسمت سر و کار دارید.
صفحه ناخن: این قسمتی، قسمتی از ناخن است که دیده می شود و روی بستر ناخن قرار دارد و در واقع به پوست چسبیده است. این قسمت از کربن، هیدروژن، اکسیژن، سولفور و نیتروژن تشکیل شده است که با فرآیند کراتینه سازی تولید می شود یعنی سخت شدن سلول های مرده و تبدیل شدن به یک سطح صاف و محکم.
هلال ناخن: اگر به قسمت پایین ناخن های خود نگاه کنید چیزی هلالی شکل و سفید رنگ می بینید که هلال ناخن نام دارد و محل برخورد بستر ناخن با ماتریس ناخن است.
کوتیکول: قسمتی از پوست که روی ناخن را پوشش می دهد کوتیکول نام دارد و معمولا قطر آن کمتر از یک میلیمتر است. کوتیکول وطیفه حفاظت از ناخن در مقابل عفونت و باکتری را به عهده دارد و این همان قسمتی است که در فرآیند مانیکور برش داده می شود تا صفحه ناخن تمیز و بلند به نظر برسد و این کار با سلامت ناخن در تضاد است.
پوشش روی ناخن: قسمتی از پوست زنده که روی ماتریس ناخن و پایه ناخن را پوشش می دهد.
هایپونیچوم: این خط محلی است که صفحه ناخن را از بستر ناخن جدا می کند، یعنی خطی که وقتی به زیر ناخن ها نگاه می کنید در لبه آن مشاهده می کنید و باید مراقبت باشید که هنگام گرفتن ناخن به آن صدمه نزنید.
شیار ناخن: این قسمتی است که لبه آزاد ناخن را از پوست جدا می کند و در واقع خط هدایت کننده رشد ناخن است. فرو رفتن لبه ناخن به گوشت در این قسمت رخ می دهد و به همین دلیل نباید شیار ناخن را عمیق کوتاه کرد.
دیواره ناخن: این قسمتی پوستی است که دو طرف ناخن را در برمی گیرد.
پایه ناخن: پایه یا بستر ناخن قسمتی است که زیر صفحه ناخن قرار دارد و در واقع قسمتی از پوست انگشت است.
ماتریس ناخن: ماتریس ناخن قسمتی است که بافت ناخن در آن ساخته می شود و تنها قسمت زنده بافت ناخن به شمار می رود که حاوی عصب و رگ های خونی است و سلول های ناخن را می سازد.
اگر پوست سالم میخواهید، این عادت ها را ترک کنید!
روش هایی برای سفت تر شدن ناخن ها و حفاظت از ناخن ها
- ناخن های خود را کوتاه نگه دارید و نوک آن را کمی گرد کنید.
- از سفت کننده های ناخن استفاده کنید اما از محصولاتی که در آنها از فرمالدئید و تولوئن سولفا نامید، استفاده شده باشد بپرهیزید. زیرا این مواد شیمیایی ممکن است موجب خارش، قرمزی و تحریک پوست شود.
- هر وقت دستهایتان را شست و شو می دهید، پس از شست وشو از یک مرطوب کننده برای مرطوب نگه داشتن دستها استفاده کنید.
- موقع خواب ناخن ها و پوست اطراف آن را با مرطوب کننده ها، مرطوب کرده و یک دستکش پنبه ای بپوشید.
- از پاک کننده های لاک ناخن، بیش از دوبار در ماه استفاده نکنید. اگر نیاز به پاک کردن لاک از روی ناخن ها دارید از پاک کننده هایی که حاوی استون هستند استفاده نکنید زیرا ممکن است ناخن ها را خشک کند.
- ناخن های حساس و شکننده را بعد از حمام کردن یا پس از خیساندن در آب ولرم به مدت ۲۰-۱۵ دقیقه مرتب کنید و پس از مرتب کردن از مرطوب کننده ها استفاده کنید.
- بریدگی ها و شکاف های ناخن را با چسب ناخن یا با یک لاک بی رنگ ترمیم کنید.
کوتاه کردن ناخن
قبل از گرفتن ناخن باید دست را در آب گرم قرار داد تا ناخن نرم شوند. موقع کوتاه کردن ناخن باید قسمت جلوی ناخن حالت هلالی داشته باشد ولی گوشه ها صاف باشد. باید از کوتاه کردن گوشه های ناخن به صورت دایره ای اجتناب شود و ناخن از حدود خط طبیعی خود که به صورت مستقیم است بیشتر بریده نشود. اگر ناخن به طرز صحیح بریده شود محکم تر خواهد بود و از فرو رفتن آن به درون گوشت ممانعت خواهد شد.
