شاخص ترس و طمع چیست؟
معامله گران اغلب در زمان رشد قیمت ها حریص می شوند که در نتیجه آن احساس فومو در بازار وجود می آید و بالعکس زمانی که بازار نزولی می شود، با دیدن تغییرات قیمتی منفی به صورت غیرمنطقی اقدام به فروش ارزهای دیجیتال خود می کنند. شاید پیش از این نیز شنیده باشید که در بازارهای مالی دو نوع تحلیل تکنیکال و فاندامنتال وجود دارد، اما برخی از معامله گران از شیوه دیگری هم برای ارزیابی شرایط بازار استفاده می کنند که از آن به عنوان تحلیل احساسات یاد می شود.
با بررسی نمودار می توان این نکته را در نظر داشت که هنگامی که شاخص در یک روند نزولی قرار دارد و توالی سقف های نموداری به سمت پایین است احساس ترس از ریزش بیشتر قیمت در معامله گران بیشتر مشهود است که این باعث خروج سرمایه یا محافظه کاری بیشتر آنها در معاملات خود می شود.
این امر باعث کاهش سرمایه جاری در بازار شده در نتیجه به کاهش نوسانات و ادامه دار شدن ریزش قیمت منجر می شود. در طرف مقابل هنگامی که نمودار روندی صعودی را در پیش می گیرد و شروع به ساختن کف های نموداری بالاتر از همدیگر می کند نشان از کاهش ترس معامله گران و افزایش ریسک پذیری آنان دارد.
اجزای شاخص ترس و طمع
جمع آوری داده ها برای این شاخص از پنج منبع زیر صورت می گیرد که هرکدام دارای وزنی متفاوت است. ( این وزن به صورت درصد در هر فاکتور بیان می شود)
به منظور داشتن تجسمی معنادار از تغییر احساسات در بازار، هر داده مانند داده ی روز قبل ارزش گذاری شده است. شاخص فعلی در حال حاضر به علت نوسانات بالا فقط مختص به بیت کوین است.
- نوسانات (25٪)
در این فاکتور نوسانات فعلی و حداکثر مدنظر است. قیمت معاملات بیت کوین و مقایسه آن با مقادیر میانگین مربوط به معاملات در 30 و 90 روز گذشته نیز یک مورد نیاز به بررسی است، زیرا که افزایش غیرمعمول نوسانات نشانه ای از بازاری اشباع از ترس است. - قدرت بازار/حجم (25٪)
در این جزء نیز اندازه ی حجم و قدرت بازار فعلی (که با آخرین مقادیر میانگین های 30 و 90 روزه مقایسه می شود) مورد بررسی قرار می گیرد. وقتی در تایم روزانه شاهد حجم بالای خرید در بازار صعودی هستیم ، می توان گفت که بازار بیش از حد حریص (صعودی) عمل می کند. - رسانه های اجتماعی (15٪)
تعداد پست هایی که با هشتگ های متفاوت برای هر کوین در توییتر منتشر می شود و سرعت بازخوردهایی که برای هر پست در یک بازه ی زمانی مشخص دریافت می شود از عوامل این فاکتور شاخص هستند. نرخ بازخوردهای غیرمعمول و به تعداد زیاد باعث افزایش علاقه ی عمومی به یک کوین می شود که به رفتاری حریصانه در بازار ختم خواهد شد. - نظرسنجی ها (15٪)
با استفاده از نظرسنجی های هفتگی از سرمایه گذاران درباره ی اینکه بازار را چگونه ارزیابی می کنند، می توان شمایی کلی از احساسات گروهی از سرمایه گذاران دریافت کرد. - تسلط (10٪)
تسلط یک کوین، سهم یک ارز دیجیتال از کل بازار را نشان می دهد. به خصوص افزایش تسلط ارزش بازار بیت کوین ناشی از ترس و در نتیجه کاهش سرمایه گذاری بیش از حد بر روی آلت کوین ها است و در واقع بیت کوین به پناهگاه امن ارزهای دیجیتال تبدیل شده است. از طرف دیگر، هنگامی که تسلط بیت کوین کم می شود، مردم با سرمایه گذاری بر روی آلت کوین های پر خطرتر، حریص تر می شوند و رویای شانس خود را در حرکت صعودی بزرگ بعدی می بینند. به هر حال با بررسی تسلط آلت کوین ها، می توان گفت بیشتر شدن علاقه ی عمومی به یک آلت کوین می تواند باعث به وجود آمدن رفتاری حریصانه (صعودی) در آن کوین به خصوص شود. - روندها (10٪)
با بررسی جستارهای مختلف مربوط به بیت کوین در گوگل و تغییر حجم در این جستارها می توان از دیدی دیگر به این روندهای احساسی در بازار نگاه کرد. برای مثال اگر از Google Trends برای کلمه ی “Bitcoin” استفاده کنید، اطلاعاتی کاربردی دریافت نخواهید کرد.
اما در صورت جست و جو کردن عبارت “bitcoin price manipulation” (دستکاری قیمت بیت کوین) می شود دید که این جستار برای مثال در ماه گذشته به مقدار %1,550 رشد در تعداد جست و جو ها داشته است، پس می توان گفت که این مساله نشانه ی ترس در بازار است.
مزایای شاخص ترس و طمع
به گفته برخی کارشناسان ، طمع ، مانند عشق ، قدرت تأثیرگذاری بر مغز را دارد به گونه ای که ما را مجبور می کند تا عقل سلیم خود را کنار بگذاریم و در نتیجه دست به اقداماتی بزنیم که بعضا برای ما ضرر داشته باشند . در حالی که هیچ تحقیق کاملاً پذیرفته شده ای بیوشیمی در رابطه با حرص و طمع وجود ندارد ، ولی وقتی صحبت از پول به میان می آید ، ترس و طمع می تواند انگیزه های قدرتمندی باشد .
بسیاری از سرمایه گذاران تحت تاثیر احساسات خود عمل می کنند که این امر می تواند باعث کاربردی تر بودن هر چه بیشتر شاخص ترس و طمع شود .
تاریخ نشان می دهد که شاخص ترس و طمع در گذشته نشانگر قابل اعتمادی برای تغییر روند بازارهای سهام بوده است .
تعداد زیادی از صاحب نظران قبول دارند که شاخص ترس و طمع می تواند مفید واقع شود ، مشروط بر اینکه تصمیم گیری ها تنها بسته به همین یک شاخص نباشد . به سرمایه گذاران توصیه می شود که از طمع ورزی و خرید سهام در زمان هایی که قیمت به شدت و به صورت غیر منطقی بالا رفته است و شاخص ترس و طمع نیز عددی بالاتر از ۷۰ را نمایش می دهد خودداری کنند .
ترکیب تحلیل تکنیکال با شاخص ترس و طمع
به شاخص ترس و طمع می توان به دید یک اندیکاتور نیز نگاه کرد به صورتی که نواحی اشباع خرید و اشباع فروش را همانند اندیکاتور RSIمی توان در آن مشاهده کرد و همینطور برای پیدا کردن نقاط ورود به بازار از روند ها درآن استفاده کرد. به نمودار زیر توجه کنید :
به گذشته ی بازار و شکسته شدن روند منفی در نمودار در فوریه 2019 توجه کنید. در این بازه روند منفی نمودار شکسته شد ( قیمت در این زمان زیر 4,000 دلار قرار داشت) و شاخص نیز بین محدوده ی 30 الی 40 قرار گرفته بود که محدوده ی ترس نام دارد، در ابتدای بحث ذکر شد که این مساله یک فرصت خرید است. برآیند این شکست باعث شد که قیمت تا سطح 13,000 دلاری برسد و در محدوده ی طمع شروع به ریزش کند.
در انتهای نمودار نیز به نظر میرسد روند منفی دیگری در حال شکستن است که احتمال رشد قیمت را از نظر این شاخص بالا برده است.