صندوق سرمایه گذاری جسورانه چیست؟

صندوق های سرمایه گذاری جسورانه در واقع صندوق های سرمایه گذاری هستند که پول سرمایه گذارانی که به دنبال داشتن سهام در کسب و کارهای نوپا(استارت آپ ها) و کسب و کارهای کوچک و متوسط هستند و پتانسیل رشد بالایی دارند را با ایجاد پرتفوی مدیریت می کنند. این نوع از سرمایه گذاری ها سرمایه گذاری هایی با بازده و ریسک بالا محسوب می شوند.

سرمایه گذاری جسورانه یا خطرپذیر(venture capital) نوعی از تامین مالی برای سهام شرکت(equity financing) است که به کارآفرینان و شرکت های کوچک توانایی کسب و تامین منابع مالی را می دهد. صندوق های سرمایه گذاری جسورانه ابزار سرمایه گذاری برای سهام شرکت ها بصورت خصوصی هستند که به دنبال سرمایه گذاری در بنگاه هایی هستند که بازده و سوددهی بالایی دارند و البته به واسطه ماهیت فعالیت و نوآوری که انجام می دهند، ریسک سرمایه گذاری بالایی نیز دارند. این صندوق ها و سرمایه گذاری روی سهام شرکت ها بر مبنای اندازه، دارایی و سطح و مرحله توسعه محصول شرکت انجام می شود.

مزایا و معایب سرمایه گذاری در بورس

صندوق های سرمایه گذاری جسورانه از این حیث از صندوق های سرمایه گذاری مشترک متفاوتند که بر روی انواع خاصی از سرمایه گذاری که روی محصولات و شرکت های نوپا است، تمرکز دارند. تمامی بنگاه هایی که سرمایه گذاری جسورانه دریافت می کنند، پتانسیل رشد بالایی داشته، ریسکی هستند و افق سرمایه گذاری بلند مدتی دارند. این صندوق ها معمولا نقش فعالی در این سرمایه گذاری و شرکت نوپا دارند و معمولا در هیئت مدیره کرسی در اختیار داشته و مشاوره می دهند.

معمولا این صندوق ها روی چندین کسب و کار نوپا و مخاطره پذیر سرمایه گذاری کرده به این امید که حداقل یکی از آنها رشد و سوددهی/بازده بالایی داشته باشد که در مجموع و به طور متوازن بازده صندوق سرمایه گذاری جسورانه/مخاطره پذیر متوسط یا بالا باشد.

ترکیب دارایی صندوق جسورانه چگونه است؟

صندوق های سرمایه گذاری جسورانه معمولا بین 50 تا 60 درصد دارایی خود را روی سهام پروژه های نوپا سرمایه گذاری می کنند و مابقی سرمایه شان در اوراق با درآمد ثابت و یا سپرده بانکی سرمایه گذاری می شود. در زیر نمودار یک نمونه از ترکیب دارایی صندوق سرمایه گذاری جسورانه آورده شده است.

مزایای صندوق جسورانه

در حال حاضر بزرگترین شرکت های جهان در حوزه فناوری اطلاعات فعالیت می کنند به دلیل ظرفیت بالای این بازار، رشد کسب و کارهای این حوزه خیلی سریع است. یک ایده خوب که بتواند نیاز مردم را به درستی ارزیابی کند و پاسخ مناسبی برای نیاز مردم داشته باشد در مدت کوتاهی می تواند بازخورد بسیار بالایی داشته باشد. صندوق سرمایه گذاری جسورانه روی یک یا چند پروژه نوپا سرمایه گذاری می کنند تا میزان ریسک پذیری سرمایه گذاری را کنترل کنند به همین دلیل معمولا میزان سوددهی این صندوق ها متوسط و یا بالاست. همچنین با سرمایه گذاری در این صندوق ها می توان به صورت مستقیم در روند تأمین مالی برای آغاز فعالیت کسب و کارهای جدید سهیم شد.

ریسک صندوق جسورانه

قاعدتا نباید توقع بازگشت سرمایه یا نیمی از آن را داشت، چون هیچ ضمانتی برای برگشت سرمایه وجود ندارد. سرمایه گذاری در یک استارت آپ بسیار ریسکی است. صندوق جسورانه به منظور دستیابی به کسب سود بالا، معمولا سرمایه را در چندین کسب و کار نوپا و مخاطره پذیر سرمایه گذاری می کند که در مجموع و به طور متوازن بازده صندوق سرمایه گذاری جسورانه متوسط یا بالا باشد.

روش فعالیت و نحوه عملکرد

این صندوق های سرمایه گذاری مشابه صندوق های سرمایه گذاری در سهام عمل می کنند با این تفاوت که سرمایه گذاری آنها بصورت سرمایه شخصی و در قالب شرکت های سهامی خاص است. همانند دیگر صندوق های سرمایه گذاری، صندوق های سرمایه گذاری جسورانه باید ابتدا سرمایه را از طریق فروش واحدهای سرمایه گذاری به افراد سرمایه گذار جذب کنند و سپس سهام شرکت های نوپایی که فکر می کنند بازدهی خوبی دارند را خریداری کنند. برای انتخاب شرکت های نوپا/استارتاپ های مناسب برای سرمایه گذاری معمولا مدیران صندوق های سرمایه گذاری جسورانه طرح های کسب و کار این شرکت های نوپا را بررسی و دقیق مطالعه می نمایند.

سرمایه گذاران صندوق های سرمایه گذاری جسورانه معمولا سود و عایدی خود را زمانی دریافت می کنند که صندوق یا شرکتی که سهام شرکت های نوپا را خریداری کرده است از این شرکت های نوپا حال بواسطه عرضه سهام شرکت در بورس، ادغام یا فروش با شرکتی دیگر خارج شود. در واقع با فروش سهام نوپا این صندوق سرمایه گذاری و سهامداران آن سود خود را دریافت می کنند.لازم به ذکر است که معمولا در دنیا این صندوق ها هزینه ایی به عنوان اجرت/هزینه مدیریت دارایی های صندوق برای خود بصورت درصدی لحاظ می کنند و اگر در هنگام فروش شرکت های نوپا نیز سودی دریافت کردند، صندوق در آن سود نیز سهیم می شود.

تفاوت صندوق های سرمایه گذاری جسورانه و پروژه ای در چیست؟

صندوق سرمایه گذاری پروژه و صندوق جسورانه هردو نوعی از صندوق های تامین مالی هستند. تفاوت اصلی صندوق پروژه ای و صندوق سرمایه گذاری جسورانه در ترکیب دارایی آن هاست. در صندوق های سرمایه گذاری پروژه ای معمولا چیزی بیشتر از 90 درصد سرمایه روی پروژه مورد نظر سرمایه گذاری می شود در حالیکه در صندوق های جسورانه میزان سرمایه گذاری روی پروژه نوپا حداکثر 60 درصد است. این تفاوت ترکیب دارایی ها روی سیاست های صندوق و میزان ریسک پذیری و سوددهی آن ها تاثیر گذار است.

میزان ریسک پذیری صندوق جسورانه نسبت به صندوق پروژه بیشتر است و در مقابل به همین نسبت میزان سوددهی صندوق های جسورانه نیز بالا تر است.

تفاوت دیگر صندوق های سرمایه گذاری جسورانه و پروژه ای در امکان سرمایه گذاری افراد حقیقی در این صندوق ها است. واحدهای سرمایه گذاری صندوق های جسورانه به دلیل ریسک بالا تنها توسط نهادهای مالی و افراد ثروتمند تهیه می شوند در حالیکه برای سرمایه گذاری در صندوق های پروژه این شرط وجود ندارد و همه افراد می توانند در این نوع صندوق ها سرمایه گذاری کنند.

تمام شرایط ثبت نام و مدارک مورد نیاز در وب سایت هر یک از صندوق های سرمایه گذاری جسورانه به صورت کامل قرار دارد.همچنین این صندوق ها به دلیل تمرکز بر سرمایه گذاری روی شرکت های نوپا با صندوق های سرمایه گذاری مشترک متفاوتند.تمامی کسب و کارهایی که سرمایه گذاری جسورانه دریافت می کنند، پتانسیل رشد و ریسک بالاتری نسبت به سایر صندوق ها دارند، بنابراین برای افق سرمایه گذاری بلند مدت مناسب هستند.