تفاوت اصلی لیزیک و لازک قرنیه ی چشم چیست؟

اگر شما راجع به عمل جراحی چشم تحقیق کنید و علاقه مند به مطالعه جزئیات آن باشید حتماً به اصطلاحات پزشکی برخورد خواهید کرد که بسیار مشابه به هم هستند اما در عمل متفاوتند. یکی از این موارد، عمل های جراحی لیزیک و لازک است که بسیاری از افراد هنگام مواجهه با آن گیج خواهند شد. این امر بسیار طبیعی است و ما در ادامه برای شما راهنمای جامعی از تفاوت دو روش جراحی لیزیک و لازک ارائه خواهیم نمود.

برای درک تفاوت بین دو روش لیزیک و لازک، ابتدا باید اطلاعاتی درباره روش جراحی چشم با لیزر بدانید. اساساً جراحی چشم با لیزر، به روند تغییر شکل لایه شفاف چشم یا همان قرنیه گفته می شود. این پروسه توسط پرتوی متمرکز نور که با نام لیزر شناخته شده است، انجام می شود. اگر چه این فرآیند با عنوان “جراحی” یاد می شود اما در حقیقت هیچ برشی بر روی چشم انجام نمی گیرد و درمان تنها با لیزر خواهد بود.دو روش جراحی چشم با لیزر وجود دارد: روش لیزیک و روش لازک.

لیزیک

در حال حاضر جراحی لیزیک پرکاربردترین و پرطرفدارترین جراحی لیزر چشم است. لیزیک سرواژه اصطلاح “کراتومیلوز درجا با استفاده از لیزر است” و به این صورت انجام می شود که جراح فلپ (لایه) باریکی را، با ضخامت حدود 100 تا 180 میکرون، از بافت قرنیه می برد. فلپ حاوی هر دو لایه اپیتلیوم (لایه فوقانی) و بخشی از لایه استروما است.فلپ از قرنیه جدا نمی شود و با بافت بسیار نازکی به قرنیه متصل است، جراح فلپ را با احتیاط از روی قرنیه بلند می کند، سپس قرنیه زیر آن را با لیزر شکل می دهد. بیمار پس از این تغییر شکل می تواند بدون عینک ببیند. جراح پس از آن که قرنیه را به خوبی با لیزر تغییرشکل داد، فلپ را به آرامی روی قرنیه برمی گرداند تا در جای خود التیام بیابد.فمتولیزیک نیز روشی پیشرفته از لیزیک است. که در آن برای ایجاد برش از «لیزر فمتوسکند» استفاده می شود، این وسیله سرعت و دقت و ایمنی عمل را تا حد زیادی بالا می برد.

کارایی

پرطرفدار بودن لیزیک بی دلیل نیست، کارایی این روش برای اکثر بیماران فوق العاده است. بیمارانی که عمل لیزیک را به PRK ترجیح می دهند، از کوتاه تر بودن دوران بهبود و بازیابی سریع تر قدرت دید رضایت دارند. به علاوه نرخ پسرفت لیزیک بسیار پایین است و فقط 5 تا 10 درصد بیماران در سال های آتی به درمان ثانویه نیاز پیدا می کنند.

با این حال لیزیک نیز عوارض خاص خود را دارد. اگر ضربه شدیدی به سر وارد شود، فلپ بافت قرنیه جابجا می شود، این عارضه یک مورد اورژانسی است و ممکن است آسیب بلندمدتی به چشم بزند. البته چنین پیش آمدی بسیار نادر است. پس از آن که فلپ در جای خود التیام یافت، بعید است جابجا شود. همچنین بسیاری از بیماران از خشکی چشم شکایت دارند که یکی از عوارض جانبی جراحی است. آسیب دیدن عصب قرنیه در طول جراحی نیز باعث خشکی چشم می شود.

دید برخی بیماران نیز در شب مختل می شود. دید بیماران در شب به دلایل زیر کاهش می یابد:

• ورم کردن قرنیه گاهی باعث از بین رفتن قدرت بینایی بیمار در شب می شود و مشکلاتی نظیر هاله بینی یا “ستاره” دیدن را نیز در شب به دنبال دارد.
• دید در شب گاهی به این دلیل کاهش می یابد که مردمک بیش از حد گشاد می شود و بزرگی آن با اندازه ناحیه اصلاح شده چشم تناسب ندارد. بسیاری از بیماران بلافاصله پس از جراحی با مشکل کاهش دید در شب مواجه می شوند، اما این عارضه معمولاً ظرف چند ماه آتی برطرف می شود.

لیزیک خطرهای جدی تری را نیز به دنبال دارد. آسیب دیدگی های شدید و دائمی، برای مثال برجستگی قرنیه، اسکار، اصلاح غیرطبیعی، حساسیت به نورهای خاص و نابینایی، از جمله عوارض جدی لیزیک است که به ندرت بروز می یابد.

اگر نیاز به جراحی دارید که کمترین وقفه ای را در زندگی روزمره تان ایجاد نکند، لیزیک انتخاب مناسبی به شمار می رود. دوران بهبود جراحی لیزیک بسیار کوتاه است و اکثر بیماران متوجه بهبود آنی بینایی می شوند و از همان فردای عمل از مزایای کامل آن برخوردار می گردند.

لازک

لازک (کراتومیلوز اپیلیتوم با لیزر) از مزایای هر دو روش لیزیک و پی آر کی برخوردار است و در عین حال احتمال بروز عوارض پس از آن پایین است.بافت اپیتلیوم در روش لازک مانند روش PRK با محلول الکل ضعیف می شود. سپس جراح با چاقو و بدون استفاده از لیزر بافت را با احتیاط می برد و فلپ نازکی را از بافت بلند می کند. ضخامت فلپ در روش لازک حدود 50 میکرون و در روش لیزیک 100-180 است. در مرحله بعد جراح سطح قرنیه را با لیزر تغییر شکل می دهد و پس از آن اپیتلیوم را به سر جای خود برمی گرداند. در انتها نیز مانند روش پی آر کی لنز پانسمان روی چشم قرار داده می شود تا اپیتلیوم به مرور ترمیم یابد و روی چشم را بپوشاند.شاید کمی گیج کننده به نظر برسد، اما فرق اصلی بین لیزیک و لازک به ضخامت بافت برش داده شده مربوط می شود. در روش لیزیک اپیتلیوم و بخشی از لایه استروما برش داده و بلند می شود. اما در روش لازک و پی آر کی فقط و فقط لایه اپیتلیوم برداشته می شود.

کارایی

بسیاری از بیماران لازک را به دلیل کم خطرتر بودن به لیزیک ترجیح می دهند، چون همان طور که گفته شد قرنیه در روش لازک کمتر در تماس مستقیم با لیزر قرار دارد. تفاوت لازک با پی آر کی در این است که لایه اپیتلیوم در روش لازک حفظ می شود و در انتها سر جای خود برگردانده می شود تا به مرور التیام یابد.

برای بیمارانی که قرنیه نازک دارند، لازک بهتر از لیزیک است، چون در روش لازک برش بافتی نازک تر است. بنابراین لازک برای بیماران دچار خشکی چشم گزینه مناسب تری است. آمار و ارقام نشان می دهد که درصد بیماران دچار خشکی چشم پس از لازک کمتر از لیزیک است. به علاوه همان طور که اشاره شد در لازک و پی آر کی پوشش روی قرنیه به اندازه لیزیک از بین نمی رود.

دیستروفی فوکس قرنیه چیست ؟

دوران بهبود لازک طولانی تر از لیزیک است، چون اتصال مجدد لایه اپیتلیوم مدتی طول می کشد و محلول الکل نیز چشم را تحریک کرده است. دوران بهبود پس از لازک 4 تا 7 هفته است و بیمار بینایی کامل را پس از 1 تا 2 هفته به دست می آورد.

دوران بهبود لازک غالباً از پی آر کی کوتاه تر است، چون لایه اپیتلیوم جدا نمی شود و لازم نیست برای رشد مجدد آن صبر کرد. البته حفظ لایه اپیتلیوم احتمال بروز عوارض جزیی مربوط به فلپ را در آینده افزایش می دهد.

تفاوت اصلی لیزیک و لازک

تفاوت اصلی این دو روش در چگونگی باز شدن قرنیه و دسترسی پزشک به لایه درونی قرنیه است. همچنین در پاسخ به این سؤال که کدامیک از این دو روش مناسب تر است می توان گفت که مناسب ترین روش بستگی به ضخامت فعلی قرنیه شما دارد. گاهی اوقات ویژگی های منحصر به فرد چشم شما می تواند برای درمان لیزیک مناسب نباشد و درمان لازک به عنوان جایگزین توصیه گردد.

لازک ترکیب خاصی از روش های لیزیک و PRK است. میتوان گفت لیزیک (Lasik) محبوب ترین جراحی لیزرچشم میباشد، اما برای افرادی که شرایط جراحی لیزیک را ندارند ، PRK یا لازک در مقایسه با لیزیک ،گزینه ای با نتایج بهتر میباشند. همانند سایر انواع جراحی های انکساری لیزر، لازک نیز با تغییر شکل قرنیه با استفاده از لیزر اگزایمر کار می کند و اجازه می دهد که نور به داخل چشم برسد تا بدون استفاده از عینک و یا لنز وضوح بینایی در حد مطلوب باشد.

هردو روش لیزیک و لازک ایمن میباشند و6 ماه بعد ازعمل نتایج مشابهی دارند. تفاوت اساسی در نحوه جراحی لازک ، لیزیک و PRK ، تنها مربوط به چگونگی آماده سازی چشم برای درمان لیزرمیباشد .در شرایط مساوی، به خاطر عوارض مربوط به فلپ و هم به علت هزینه کمتر، لیزر های سطحی مثل لازک بهتر است.

بهبود بینایی پس از عمل لازک (LASEK) ممکن است کندتر از سایر روشهای لیزر باشد، اما عوارض (مانند خشکی چشم ) کمتری نسبت به سایر روشها دارد . در لازک ، بر خلاف فلپ ضخیم تر در لیزیک ، یک فلپ فوق نازک روی سطح چشم ایجاد میشود . اگر قرنیه بطور طبیعی نازک دارید و باعث می شود شما شرایط عمل لیزیک را نداشته باشید ، این موضوع اهمیت خاصی پیدا میکند.

جراحی لازک، عوارض لیزیکِ مرتبط با فلاپ قرنیه و احتمال برداشتن قرنیه بیش از حد با لیزر را کاهش می دهد و از آسیب به تمامیت ساختاری چشم جلوگیری میکند. با اجتناب از فلپ عمیق، خطر ابتلا به خشکی چشم ها پس از جراحی لازک کمتر میگردد. لازک همچنین گزینه بهتری است اگر درجه بالایی از نزدیک بینی (که نیاز به حذف بیشتر بافت از قرنیه مرکزی برای تصحیح خطای انکساری دارد) داشته باشید . همچنین اگر در شغل یا فعالیتهای شما خطر ابتلا به آسیب چشم وجود داشته باشد، عمل لیزیک گزینه بهتری است.