برخی از اندام های بدن ما با گذشت زمان و با افزایش سن تغییر می کنند. تغیرات دندان از مواردی است که که با افزایش سن دچار تغییر و دگرگونی می شوند. انسان هیچ گاه تغییرات را در بدن خود حس نمی کند مگر اینکه با درد یا ناراحتی همراه باشد. تغییراتی که بر روی بدن صورت می گیرد بر اساس نوع زندگی فرد و میزان تغییرات آب و هوایی است. افتادن دندان ها عقب رفتن لثه و چروک شدن دور لب و پایین رفتن استخوان فک صورت که سبب می شود پیشانی و دهان برجسته تر دیده شوند و بینی بلند تر دیده شود، از جمله مواردی هستند که به عنوان تغییرات دندان معروف هستند.
تغییر در بافت نرم دهان و تغییر در مواد سخت دندان با افزایش سن به وجود می آید. این تغییرات دندان به صورت تدریجی و از زمانی که دندان ها رشد می کنند صورت می گیرد. مینای دندان به دلیل فرسایش و تغییرات مکانیکی دچار تغییراتی می شوند اما توجه کنید که تغییر در عاج دندان با افزایش سن به مراتب واضح تر از مینای دندان هاست.
با افزایش سن تغییرات بیولوژیکی واضحی می توان در فرد مشاهده کرد. تغیرات در جویدن و بلعیدن غذا، ساییدگی دندان ها، کاهش حجم فک و تغییر در مینای دندان همگی از طریق افزایش سن امکان پذیر است این فرآیند غیر قابل کنترل است و تنها می توان روند آن را کند تر کرد، چرا که یک فرآیند طبیعی در بدن هر فردی است.
تغییراتی که دراثر افزایش سن در مواد سخت دندان ها و فک صورت می گیرد شامل:
- تغییر در جویدن و بلع
- ساییدگی دندان ها
- کاهش حجم فک
- تغییر در مینای دندان
استخوان شما می تواند با افزایش سن تغییر کند
تحقیقاتی که به تازگی در یک کلینیک ارتودنسی دندان توسط یک متخصص ارتودنسی بر روی گروه های مختلف سنی انجام شده نشان داده است که پیری پوست نه تنها در بافت نرم صورت تاثیر دارد.بلکه بر روی استخوان های صورت در جهت عرضی و طولی و زاویه فک نیز تاثیر قابل توجه ای دارد.این تاثیر توسط محققان و در هر اسکن اندازه گیری شده است.
این مطالعات نشان داده است که زاویه فک بین قطعات افقی و عمودی با افزایش سن باعث جلوزدگی فک اما در ارتفاع پایین ترمی شود.محققان اشاره کردند که این اندازه گیری ها کاهش قابل توجهی در حجم فک و تراکم استخوان را نشان داده است.به همین دلیل سالمندان باید پوکی استخوان و سلامت دهان و دندان را بسیار جدی بگیرند.
با افزایش سن چه تغییراتی در پالپ دندان صورت می گیرد؟
تحقیقاتی که در مقایسه از بافت پالپ یک دندان جوان با پالپ دندان یک فرد مسن انجام شده است تفاوت های قابل توجه ای را در هردوی آنها نشان داده است.این تحقیقات حاکی از این است که فرآیند پسرونده ی دندان بلافاصله پس از ظاهر شدن آن در کودکی آغاز می شود.این پسروی باعث تغییراتی بر روی تعداد ، طبیعت ، خواص و قابلیت های سلول می شود.اما در پالپ دندان هیچ تغییرات فرسایشی قابل ملاحظه ای دیده نشده است.گردش خون در پالپ از طریق رسوب گذاری مواد سخت در انتها ی کانال ریشه است.این فرآیند در درمان ریشه مهم است.
علت جرم گرفتن دندان ها چیست؟
مشکلات پوسیدگی دندان
دو گروه از افرادی که بیش از سایرین دچار پوسیدگی دندان می شوند، کودکان و نیز بزرگسالان بالای ۵۵ سال هستند. به همین دلیل مراقبت از دهان و دندان بعد از ۵۵ سالگی یکی از مهمترین مسائلی است که دندانپزشک ها به آن اشاره می کنند. حداقل ۹۳ درصد از بزرگسالان تا سن ۶۵ سالگی به پوسیدگی دندان دچار می شوند و حداقل پنج درصد از بزرگسالان به دلیل پوسیدگی دندان و بیماری های لثه، دندان ندارند.
اگر بیش از ۵۵ سال دارید، باید نسبت به بهداشت دهان و دندانتان حساس باشید. به جای دو بار در روز، بهتر است که پس از هر وعده غذایی مسواک بزنید. روزی یک الی دو بار از نخ دندان استفاده کنید. دهانتان را با دهانشویه بشویید تا باکتری های آن از بین بروند و از خوردن غذاها و نوشیدنی های اسیدی اجتناب کنید. پوسیدگی دندان در هر سنی قابل پیشگیری است.
بیماری لثه
بیماری لثه اغلب با پوسیدگی دندان همراه است. بزرگسالان زیادی در سرتاسر جهان با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند که افراد بالای ۵۵ سال بیش از سایرین در معرض خطر هستند. هنگامی که شما غذای شیرین می خورید، قند موجود در غذا با باکتری های دهان ترکیب شده و باعث تولید پلاک (یا مواد اسیدی که موجب پوسیدگی دندان می شوند) می گردد. پلاک تولید شده بر روی خط لثه قرار گرفته و برای لثه مشکل ایجاد می کند. پلاک ها پس از مدتی لثه را نرم کرده و باعث افتادن دندان ها می شوند. به همین دلیل است که اغلب افراد در سنین پیری دندان های کمی در دهان دارند؛ البته اگر مراقبت کافی از دهان و دندان به عمل بیاید، می توان به طور کامل از این اتفاق پیشگیری کرد. اگر بالای ۵۵ سال دارید، بهتر است که برای اجتناب از این اتفاق، سالی دو بار یا بیشتر به دندانپزشک مراجعه کنید تا در صوت بروز نشانه های بیماری لثه، سریعا تحت درمان قرار بگیرید. این کار از افتادن دندان ها پیشگیری کرده و باعث حفظ سلامتی دهان و دندان می شود.
