ونیرها از گذشته تا به امروز پیشرفت زیادی کرده اند. امروزه کامپوزیت ونیرها از سرامیک ساخته می شوند که طبیعی تر به نظر می رسند و نسبت به لکه مقاوم ترند. این یعنی می توانید بدون اینکه نگران تغییر رنگ کامپوزیت دندان خود باشید، بعد از نصب ونیر قهوه، شراب قرمز یا چای سیاه بنوشید. از آنجایی که رنگ ونیرهای سرامیکی خیلی سفید است، افراد معمولا قبل از نصب ونیر بقیه دندان هایشان را هم سفید می کنند تا با رنگ ونیر سازگار شود.
در دنیای رنگ دندان ها استاندارد منحصر به فردی وجود ندارد.میزان سفید شدن دندان ها را پس از درمان های دندانپزشکی مانند بلیچینگ یا ونیر نمی توان دقیق پیش بینی کرد زیرا هر فرد وضعیت خاص خود را دارد.یکی از ابزار های مرجعی که در زمینه تشخیص رنگ کامپوزیت می توان از آن استفاده کرد چارت رنگ کامپوزیت دندان است.این چارت بر اساس طیف رنگ های ترکیبی کدگذاری شده است.در ادامه انواع رنگ کامپوزیت دندان را برای شما نام می بریم:
- دسته A به سمت قهوه ای متمایل می گردد.
- دسته B به سمت زرد متمایل می گردد.
- دسته C به سمت خاکستری – زرد متمایل می گردد.
- دسته D به سمت زرد- قرمز متمایل می گردد.
دندانپزشک پس از این که رنگ فعلی دندان های شما را تشخیص داد می تواندنمای دندان شما را بعد از درمان نشان دهد.هم چنین می تواند به شما کمک کند رنگ کامپوزیت مناسب دندان خود را پیدا کنید.
هر دسته از رنگ های دندانی معمولا ۹ یا ۱۰ طیف دارند .به طور معمول پس از سفید کردن دندان،دندان های شما ۲ تا ۷ پرده سفید تر می شوند.این طیف علاوه بر بلیچینگ و سفید کردن دندان با لیزر برای رنگ ونیرهای دندانی نیز مناسب است.
علل تغییر رنگ کامپوزیت دندان
با توجه به این موضوع، اگر رنگ ونیرتان به هر دلیلی عوض شود، سفیدکردن آن با روش های سنتی امکان پذیر نیست. به همین خاطر باید مواردی که باعث تغییر رنگ ونیر می شوند را بشناسید و بدانید چطور از آن ها جلوگیری کنید.
هر روز سوالاتی از بیماران دریافت می کنیم که می پرسند «چرا رنگ ونیرمان تغییره کرده؟» در بعضی موارد کل سطح رویی ونیر کدر یا زرد می شود (درست مانند دندان های طبیعی) ولی در بعضی موارد این تغییر رنگ فقط در اطراف یک یا چندتا از دندان ها اتفاق می افتد. در ادامه دلیل این اتفاق را توضیح داده و به شما یاد می دهیم چطور از آن جلوگیری کنید.مسائلی که باعث تغییر رنگ ونیر می شوند را در زیر برایتان آورده ایم:
برگشت لثه
وقتی پا به سن می گذاریم، خط لثه مان به صورت طبیعی به سمت بیرون برگشته می شوند. این اتفاق معمولا برای همه می افتد و به خودی خود برای فرد آزاردهنده نیست. مشکل اینجاست که ذره های غذا در فاصله بین دندان و خط لثه گیر می افتند و باعث پوسیدگی دندان و درنتیجه درد دندان می شوند. اگر دندان هایمان ونیر داشته باشد، برگشت لثه باعث می شود چسب زیر ونیر نمایان شود و مواد کامپوزیت موجود در آن (به خاطر غذاها و نوشیدنی های که می خوریم) رنگ بگیرند.
درواقع رنگ خود ونیر تغییر نمی کند و این مواد چسبی آن است که تغییر رنگ می دهد. با این حال، وقتی این اتفاق می افتد ظاهر ونیر بدشکل می شود و متاسفانه برای جلوگیری از آن کار زیادی نمی توانیم انجام دهیم. تنها کاری که می توانیم بکنیم این است که از بدتر شدن اوضاع جلوگیری کنیم. مسئله را با پزشک خود درمیان بگذارید تا حواسش به دندان هایتان باشد و مرتب برا چکاپ به پزشک مراجعه کنید.
آسیب دندان
اگر دندانتان آسیب ببیند (مثلا از جایی سقوط کنید یا شیء محکمی به صورتتان بخورد و باعث شکسته شدن یا صدمه دیدن دندان شود)، عاج (بافت داخل دندان) آسیب می بیند. وقتی این اتفاق می افتد، عاج دندان فرسوده می شود و شاهد تغییر رنگ آن می شوید؛ تا جایی که حتی تغییر رنگ آن از پشت ونیر هم مشخص است.
از آنجایی که ونیرها ورقه های نازک سرامیکی هستند، هر گونه تغییر رنگ در دندان زیرین، از روی آن ها مشخص است. درصورتی که چنین اتفاقی بیفتد، باید سطح دندان زیری را سفید کنید تا رنگ آن از روی ونیر سفید به نظر برسد. درمورد روش های مختلف سفید کردن دندان از پزشکتان سوال کنید. سفید کردن دندان باید داخل مطب دندانپزشک صورت بگیرد و روش های خانگی برای این مورد جواب نمی دهند.
مواد ونیر
اگر ونیرهایتان را خیلی وقت پیش نصب کرده باشید، احتمال اینکه از سرامیک ساخته نشده باشند زیاد است. مواد قدیمی ونیر (که معمولا کامپوزیت هستند) نفوذپذیری بیشتری دارند و احتمال لکه گرفتن و سیاه شدنشان بیشتر است. علاوه بر آن، این ونیرها نسبت به ونیرهای امروزی رنگ و شکل چندان ماندگاری ندارند. بنابراین اگر می خواهید دندان هایتان را ونیر کنید، بهترین گزینه برای شما ونیرهای سرامیکی هستند.
اگر دندان هایتان را با مواد کامپوزیت ونیر کرده اید، توصیه می کنیم آن ها را با ونیرهای سرامیکی عوض کنید. ونیرهای سرامیکی دوام زیادی دارند و لبخندی زیباتر و دندان هایی سفیدتری برایتان به ارمغان می آورند. علاوه بر این، ونیرهای سرامیکی از دندان ها مراقبت می کنند و مانند ونیرهای کامپوزیت راحت شکسته نمی شوند.
تغییر رنگ چسب ونیر
یکی از مهم ترین نکاتی که راجع به ونیر باید بدانید، این است که سطح سرامیک ونیر از لعاب شفاف ساخته شده است. تا زمانی که این لعاب یا پوشش شفاف سالم بماند، سرامیک دربرابر لکه مقاوم خواهد بود. یکی دیگر از نکاتی که باید درباره تغییر رنگ ونیرها بدانید، این است که مواد صمغی ونیر (که برای چسباندن ونیر از آن استفاده می کنند)، در کناره های هر غلاف سرامیکی دیده می شوند. مواد چسبی ونیر به اندازه خود ونیر نسبت به لکه مقاوم نیستند و ممکن است با خوردن برخی مواد غذایی رنگ بگیرند.
درمان و اصلاح تغییر رنگ کامپوزیت دندان
لک شدن ونیر دلایل متعددی می تواند داشته باشد.اگر تغییر رنگ فقط در گوشه های دندان رخ دهد می توان آن را با مراجعه به یک متخصص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی با تجربه برطرف کرد.لکه هایی که در اثر خوردن بعضی مواد غذایی روی صمغ ونیر شکل می گیرند را خیلی راحت با پولیش می توان از بین برد.از دیگر دلایل تغییر رنگ کناره های دندان می توان به فاصله ریز ذره بینی بین ونیر و دندان اشاره کرد که به آن سوراخ میکروسکوپیک گفته می شود.
بسته به میزان فاصله بین دندان و ونیر پزشک می تواند سوراخ را با ترفند های متفاوتی ترمیم کند.اگر مدت زمان زیادی از نصب ونیر گذشته باشد این فاصله ممکن است در اثر از بین رفتن حالت چسبندگی صمغ اتفاق افتاده باشد .در این صورت پزشک احتمالا توصیه می کند ونیر دندان تان را عوض کنید.
در مرحله اول بعد از اینکه به دندانپزشک زیبایی مراجعه کردید باید دلیل اینکه کامپوزیت ها تغیر رنگ داده اند تشخیص داده شود پس از آن می توان تغییر رنگ کامپوزیت دندانتان را بر طرف کنید .
آیا می توان از سوراخ شدن ونیرکامپوزیت جلوگیری کرد؟
ونیر های سرامیکی ماندگاری زیادی دارند و حتی دیده شده است که تا بیست سال هم دوام داشته اند.به طور کلی گوشه های ونیر که آن را به مینای دندان می چسباند آسیب پذیرترند و این به خاطر موادی است که برای چسباندن آن استفاده می کنیم.این مواد نرم تر از خود ونیر و دندان است و در دراز مدت ممکن است از بین برود.برای جلوگیری از سوراخ شدن کامپوزیت می توانید کارهای زیر را انجام دهید:
- دندانپزشک خود را به دقت انتخاب کنید و مطمئن شوید در چسباندن ونیر مهارت کافی دارد.
- ونیرهایتان را مرتب پولیش کنید.
- از مصرف زیادی نوشیدنی های الکلی خودداری کنید تا مواد باندینگ چسبندگی خود را از دست ندهند.
- هر روز مسواک زده و نخ دندان بکشید تا گوشه های ونیر جرم نگیرد.
آیا بلیچینگ برای سفید کردن کامپوزیت دندان موثر است؟
اثر زرد شدن کامپوزیت دندان به علت تغییر رنگ رزین بکار رفته در مواد سازنده آن است و به ساختار اولیه کامپوزیت، نوع ذرات ماتریس، فیلر و اندازه ذرات به کاررفته در ماتریس کامپوزیت بستگی دارد. به همین علت نتایج مطالعات متعدد نشان می دهد که استفاده از بلیچینگ برای سفید کردن کامپوزیت دندان تاثیر چندانی نخواهد داشت و حتی ممکن است ساختار مونومر و حجم ماتریس رزین و میزان فیلرهای بکار رفته در ماتیس کامپوزیت را کاهش داده و درنتیجه آسیب پذیری ونیر کامپوزیت را نیز افزایش دهد. معمولاً بعد از زرد شدن کامپوزیت دندان فقط می توان با ترمیم مجدد آن توسط دندانپزشک طرح لبخند بیمار را اصلاح کرد.