زامبیا یا زَمبیا (به انگلیسی: Zambia) با نام رسمی جمهوری زامبیا (به انگلیسی: Republic of Zambia) کشوری محصور در خشکی در جنوب آفریقا است. این کشور از شمال با جمهوری دموکراتیک کنگو، از شرق با تانزانیا و مالاوی، از جنوب با موزامبیک، زیمبابوه، باتسوانا و نامبیا و از غرب با آنگولا همسایه است. پایتخت این کشور شهر لوساکا و زبان رسمی آن انگلیسی است.مساحت زامبیا ۷۵۲٬۶۱۸ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱۸٬۳۸۴٬۰۰۰ نفر است. جمعیت این کشور بیشتر در لوساکا و حومه و در استان «کمربند مس» در شمال غرب متمرکز است.ساکنان منطقه زامبیا در آغاز مردم خویسان بودند اما در جریان کوچ اقوام بانتو در سده سیزدهم این منطقه نیز بانتو نشین شد. پس از بازدید کاشفان اروپایی از این منطقه در سده هیجده، زامبیا در اواخر قرن نوزده مستعمره بریتانیا شد و فرمانروایان آن از سوی لندن گمارده می شدند.زامبیا در تاریخ ۲۴ اکتبر ۱۹۶۴ اعلام استقلال کرد. در سال ۲۰۱۰ بانک جهانی، زامبیا را یکی از کشورهایی اعلام کرد که سریع ترین اصلاحات اقتصادی را اجرا می کنند. مقر بازار مشترک شرق و جنوب آفریقا (COMESA) در لوساکا قرار دارد.
تاریخچه کشور زامبیا
با بررسی های باستان شناسی که از انسان های اولیه و بقایای آن ها صورت گرفته است مشخص شده که زندگی انسانها در این منطقه به حدود ۲ میلیون سال پیش بازمی گردد.در سال ۱۸۸۹ و در زمان حکمرانی سسیل رودو پادشاهی لوانیکا،سیسیل رودز موفق شد امتیاز بهره برداری از معادن را از پادشاه بگیرد، همچنین پادشاه با فرستادن مهاجرین جدید به منطقه نیز موافقت کرد. در آن زمان این منطقه زیر نظر کمپانی آفریقای جنوبی بریتانیا بود. از سال ۱۹۲۴ منطقهٔ زامبیای کنونی به عنوان مستعمرهٔ بریتانیا شناخته شد. از سال ۱۹۵۳ تا ۱۹۶۴ میلادی فدراسیون رودزیای شمالی که اکنون «زامبیا» نامیده می شود، رودزیای جنوبی که اکنون «زیمبابوه» خوانده می شود و نیاسالندکه اکنون «مالاوی» نام دارد، تحت عنوان «فدراسیون رودزیا و نیاسالند» تشکیل شد. در ۲۴ اکتبر ۱۹۶۴ رودزیای شمالی رسماً از این فدراسیون جدا و با نام «زامبیا» از بریتانیا اعلام استقلال کرد.
جغرافیای کشور زامبیا
وسعت کشور زامبیا ۷۵۲٬۶۱۸ کیلومتر مربع است و از این نظر سی و هشتمین کشور بزرگ دنیا به شمار می رود.زامبیا از کشورهایی همچون فرانسه، اسپانیا، ایتالیا، ژاپن و بریتانیا بزرگتر است؛ اما از کشورهایی مانند ترکیه، اندونزی، تانزانیا، شیلی و مصر کوچکتر است. مساحت آن کمتر از نصف ایران است.پایتخت زامبیا شهر لوساکا با ۱ میلیون و ۲۶۷ هزار نفر جمعیت می باشد.پایتخت و بزرگترین شهر این کشور لوساکا نام دارد که بیش از ۱٬۲۶۷٬۰۰۰ نفر جمعیت دارد و یکی از شهرهای بزرگ جنوب قاره آفریقا به شمار می آید. آندولا با ۳۹۴ هزار نفر جمعیت، کیتوه با ۴۰۱ هزار ،کابوه با ۱۸۹ هزار نفر و چینگولا با ۱۴۹ هزار نفر جمعیت از دیگر شهرهای مهم زامبیا هستند.
مردم کشور زامبیا
نژاد ۹۸٪ جمعیت زامبیا را سیاه آفریقایی و ۱٪ را نیز اروپایی تشکیل می دهد، همچنین دین ۸۷٪ زامبیایی ها مسیحی، ۱ ٪ مسلمان و باقی نیز عقاید بومی دارند.زبان رسمی زامبیا، انگلیسی است، بیش از ۷۰ نوع زبان و لهجهٔ بومی نیز در زامبیا رایج است.در سال ۲۰۱۵ ناموالی سرپِل، نویسندهٔ اهل زامبیا، جایزه ادبی «کین» که به بوکر قاره آفریقا شهرت دارد را از آن خود کرد. اثر داستانی او به نام «گونی» به جنگ قدرت میان دو مردی که هردو به یک زن علاقه مند بوده اند و حال مُرده، پرداخته است.
اقتصاد کشور زامبیا
واحد پول زامبیا، کچوا با واحد جزء (انگوه) نام دارد. صادرات زامبیا را مس (۸۰ ٪) کبالت، تنباکو و پنبه تشکیل می دهد.پیرامون ۶۸ درصد از زامبیایی ها زیر خط فقر زندگی می کنندنرخ فقر در مناطق روستایی پیرامون ۷۸ درصدو در مناطق شهری ۵۳ درصداست.درآمد سرانه سالانه هم اینک ۳۹۵ دلار یعنی حدود ۵۰ درصد کمتر از تاریخ آغاز استقلال این کشور است و با این حساب زامبیا از کشورهای کم درآمد جهان به شمار می آید.در خلال دهه ها حکومت سوسیالیستی کنت کائوندا، زامبیا با فقر روبه رو شد به ویژه پس از آن که بهای مس در دهه ۱۹۷۰ کاهش زیادی از خود نشان داد. پس از پایان دیکتاتوری، دولت های بعدی دست به انجام اصلاحات کم دامنه ای زده اند.
جاذبه های گردشگری کشور زامبیا
قاره آفریقا یکی از مناطقی است که دیدن آن برای هر گردشگری جالب و هیجان انگیز است. این سرزمین هر نقطه اش با همه ی زیبایی هایش مثل یک جهان ناشناخته و گمشده است که باید این زیبایی ها و نقاط پر جاذبه را کشف کرد و به آنجا سفر کرد. هر کدام از کشورهای آفریقایی طبیعتی وصف نشدنی دارند که برای هر فردی که اهل سفر باشد دل نشین و خاطره انگیز است. یکی از این کشورهای آفریقایی زامبیا است.
آبشار ویکتوریا
بدون شک یکی از زیباترین جاذبه های دیدنی زامبیا آبشار ویکتوریا است که جذابیت و زیبایی آن قابل وصف نیست و فقط باید به آن نگاه کرد و لذت برد. این نقطه از جهان یکی از جاهایی است که به صورت طبیعی زیبا است و هر گردشگری را به خودش جذب می کند.
موزه ملی لوساکا
اگر شما از آن دسته از گردشگران و بازدیدکنندگانی هستید که علاقه به دیدن آثار گذشتگان هر کشوری دارید و از دیدن آثار تاریخی و باستانی لذت می برید سری به موزه ملی لوساکا (لوزاکا) بزنید. در موزه ملی لوساکا می توانید از آثار و اشیای مختلف تاریخ و گذشته کشور زامبیا که در آن نگهداری می شود دیدن کنید و غرق در گذشته و تمدن شهر لوساکا بشوید. در موزه ملی لوزاکا زامبیا تاریخ کشور آفریقا و تاریخ طبیعی این کشور را مشاهده می کنید و همچنین با آثار قبیله ای مردم آفریقایی، نوع زندگی و آداب و رسوم آن ها و لباس های اقوام کشور آفریقا آشنا می شوید.
پارک ملی لانگوا جنوبی
یکی از بهترین پارک های ملی زامبیا لانگوا پارک است که در آن زرافه و بوفالو ها دیده می شود. پلنگ های زیادی هم در این پارک وجود دارد، همچنین گله فیل ها و حدود ۴۰۰ نوع پرنده در این پارک وجود دارد.
دریاچه کاریبا
بزرگترین دریاچه ی مصنوعی جهان کاریبا است و بین زامبیا و کشور زیمبابوه است. جانوران گوناگونی مثل فیل، کرگدن، باکلان، بوفالو، تمساح نیل، اسب آبی و انواع پرندگان در این دریاچه وجود دارد. این دریاچه غروب زیبایی دارد.
راه آهن لیوینگستون
قدیمی ترین و بزرگترین و بهترین موزه در کشور زامبیا این مکان است. در این موزه بخش هایی مثل باستان شناسی، تاریخ و تاریخ طبیعی وجود دارد و آثار قبیله ای مردم آفریقایی و نوع زندگی آفریقایی ها و لباس هایشان در این موزه وجود دارد. همچنین لوکوموتیوهای زیبای قرن نوزدهم در آن نگهداری می شود.
پل آبشار ویکتوریا
قدم زدن بر روی این پل و دیدن این آبشار یکی از لذت بخش ترین لحظه های زندگی شما است. دیدن این پل برای گردشگران جاذبه زیادی دارد و هر سال تعداد زیادی گردشگر از سراسر جهان برای دیدن این پل که یکی از جاذبه های دیدنی زامبیا است به این نقطه سفر می کنند.
موزه لیوینگستون زامبیا
این موزه یکی از موزه های اصلی زامبیا است که آثاری از گذشته و تاریخ زامبیا در آن وجود دارد.
پارک ملی کافو
از قدیمی ترین و بزرگترین پارک های زامبیا این پارک است علاوه بر اینکه پارک ملی زامبیا است و یکی از جاذبه های دیدنی زامبیا محسوب می شود یکی از مناطق دیدنی و مهم قاره ی آفریقا هم به حساب می آید. مساحت قابل توجه و وجود انواع گونه های زیستی، در پارک ملی کافو این پارک را به یک نقطه دیدنی تبدیل کرده است. کافو از نظر حیات وحش تنوع زیادی دارد و همین مساله باعث شده صنعت توریسم در سال های اخیر در این نقطه رشد کند و بیشتر از گذشته مورد توجه گردشگران قرار بگیرد.
و در پایان..
کاشفان اروپایی در قرن هیجدهم به این نقطه رسیدند و در قرن نوزدهم این کشور به استعمار کشور انگلیس در آمد. زامبیا در سال ۱۹۶۴ استقلال خود را اعلام کرد. سال ۲۰۱۰ سالی بود که بانک جهانی اعلام کرد که زامبیا سریع ترین اصلاحات اقتصادی را اجرا کرده است.این کشور از نوع جمهوری است. مذهب مردم زامبیا شامل کلیساهای مختلف است و پروتستان، کاتولیک رومی و… است. زبان رسمی در این کشور انگلیسی است و زبان های محلی دیگر از جمله نیانجاه بمبا و تونگا هم از زبان هایی است که به آن حرف می زنند. واحد پول زامبیا کواچا است. آب و هوای زامبیا استوایی است و فصل های مرطوب آن از نوامبر تا آوریل است.قله ای بدون اسم در کوه ها موچینگا قرار دارد که ارتفاع آن ۲۱۶۴ متر است. شعار ملی مردم زامبیا یک زامبیا، یک ملت است و سرود ملی مردم زامبیا، برخیز و از زامبیا نغمه سرا، سرفراز و آزاد، است.
معرفی کشور جیبوتی
