زائده های زیر زبان برجستگی هایی هستند که به صورت ناگهانی زیر زبان پدید می آیند یک نوع از بیماری عفونی و یا کیست که در زیر زبان به صورت زائده های برجسته پدید می آید زائده های زیر زبانی گفته میشود که ممکن است باعث بروز بیماری های بدخیم شود.
به برجستگی هایی که در زیر زبان به صورت ناگهانی و یا طی برهه زمانی ایجاد میشود، زائده های زیر زبان گفته می شود. در اغلب موارد این زائده ها بدون عوارض و یا درد می باشد. علت به وجود آمدن این برجستگی ها میتواند مربوط به اختلالات غدد بزاقی و یا عفونت های باکتریال مربوط به این قسمت باشد. هنگامی که در زیر زبان کیست به وجود می آید، ممکن است این کیست عفونت کند. هنگام عفونت، غدد لنافوی دچار تورم شده و باعث میشود تا انتقال بزاق را با مشکل مواجه کند. در این مرحله فرد دچار درد و التهاب و تورم در ناحیه زیر زبان می شود و اگر مراحل درمان صورت نگیرد، این تورم منجر به تب و یا آبسه می شود.
غدد بزاقی، یکی از اجزای دستگاه گوارش بوده و کار آنها ترشح بزاق جهت نرم کردن غذا و سهولت حرکت آن از حفره دهان به سمت مری می باشد. همچنین بزاق سبب پاک سازی و شستشوی دهان شده و از آسیب باکتری ها به دندان ها و پوسیدگی آنها جلوگیری می کند.
انواع غده بزاقی
غدد بزاقی سه جفت هستند که کارشان ترشح بزاق است.
- بزرگترین آنها غده بناگوشی یا پاروتید است که در جلو و زیر گوش قرارگرفته و ترشحات این غده آبکی تر و رقیق تر بوده و حدود 25% از کل بزاق راترشح می کند.
- غده تحت فکی که در زیر زاویه فک قرار داشته واز طریق مجرای وارتون ترشحاتش را به زیر زبان می ریزد. ترشحات این غده غلیظ تر بوده و علیرغم اندازه کوچکترش حدود 70 % بزاق راترشح می کند.
- غده زیر زبانی که از همه کوچکتر بوده واز طریق چندین مجرا ترشحاتش را زیر زبان تخلیه می کند.
علاوه براین سه غده تعداد زیادی غدد بزاقی ریز در مخاط دهان حلق بینی و سینوس ها پراکنده اند که اهمیت زیادی ازنظر ترشح بزاق ندارند.
علل تورم و کیست های زیر زبان
یکی از علل تورم و کیست های زیر زبان، مسائل مربوط به غدد بزاقی زیر زبانی می باشد. شایعترین علت تورم غدد بزاقی، عفونت های باکتریال و ویروسی غدد بزاقی می باشند. از شایعترین علل ویرال می تواند به ویروس اوریون و انفولانزا اشاره کرد. در جریان عفونت ها، در غده و مجاری آن التهاب ایجاد میشوند و این التهاب مانع از انتقال بزاق به خارج می شود و فرد دچار درد و تورم غده بزاقی می شود. در صورتی که این عفونت درمان نشود، می تواند سبب تب بالا و یا بروز آبسه شود.
عفونت غده بزاقی
این عفونت ها ناشی از کاهش تولید بزاق و یا اغلب ناشی از انسداد یا التهاب مجاری غدد می باشدعفونت های غده بزاقی در افراد عادی نادر هست و بیشتر در کسانی که نقص سیستم ایمنی، دیابت دارند رخ می دهد. البته گاهی در افراد مسن به سبب ایمنی ضعیف تری هم که دارند، دیده می شود. یکی دیگر از مواردی که میتواند سبب تورم زیر زبان شود، کیست های زیر زبان باشد.عوارض عفونت غدد بزاق غیر معمول است. اگر یک عفونت غدد بزاقی بدون درمان باقی بماند، می تواند آبسه را در غده بزاق جمع آوری و تشکیل دهد.
کیست های درمویید
تعدادی از این کیست ها، منشا جنینی داشته و از همان ابتدای نوزادی وجود دارد و با افزایش سن و رشد کودک، سایز کیست بزرگ شده و منجر به تورم زیر زبان می شود. شایعترین نوع این کیست ها، کیست های درمویید هستند که از نظر بالینی خطرناک نیستند و گاهی به علت بزرگ شدن و مشکلاتی که برای فرد ایجاد می کند، توصیه به جراحی می شود. سنگ غدد بزاقی که بیشتر هم در افراد مسن دیده می شود، می تواند یکی دیگر از علل تورم زیر زبان باشد.
تشخیص علت ضایعات زیر زبان
با مراجعه به متخصص بیماری های دهان فک و صورت و سرطان دهان و انجام آزمایشات و نمونه برداری و یا ارائه توضیحات لازم درمورد علائم و یا سابقه پزشکی میتوان نوع و درمان بیماری را به سرعت بررسی کرد. نمونه برداری های انجام شده در زمینه شناسایی نوع ضایعه زیر زبان شامل: انجام آزمایشات خون، آزمایش های تصویر برداری، انجام نمونه برداری و راه های شناسایی عوامل بیماری زا و عفونی است.
چگونگی تشخیص بیماریهای دهانی
با انجام آزمایشات و نمونه برداری ها و یا توضیحات درباره ی سابقه ی بیماری دهانی، میتوان هر چه سریع تر این بیماری را تشخیص داد و نسبت به درمان آن اقدام کرد. آزمایشات و نمونه برداری های انجام شده در زمینه شناسایی نوع ضایعه زیر زبان شامل: انجام آزمایشات خون، آزمایش های تصویر برداری، انجام نمونه برداری و راه های شناسایی عوامل بیماری زا و عفونی است.
درمان زائده های زیر زبان
پزشک ممکن است اقدام به تخلیه کیست های لنفواپیتلیالی و کیست های مخاطی دهان کند. آن ها ممکن است برداشتن کیست را با استفاده از لیزر درمانی یا انجماد با کرایوتراپی را نیز توصیه کنند.
درمان سیالولیتیازیس: این نوع از بیماری ممکن است با استفاده ار داروی ضد التهاب درمان شود. همچنین برای درمان این بیماری پزشکان با استفاده از ماساژ دادن غده بزاقی و قسمت آسیب دیده، سنگ را به بیرون فشار دهند. اگر این نوع از درمان جوابگو نباشد، پزشک راه دیگری از جمله جراحی را توصیه میکند.
درمان تومورهای غدد بزاقی: این بیماری به دلیل اینکه در اغلب موارد خطرناک می باشد ، پزشکان برای درمان، جراحی را توصیه میکنند. در حین جراحی، پزشک تومور را به همراه برخی از بافت های اطراف از بین می برد. هنگامی که پزشک سلول سرطانی را در نقاط دیگر بدن شناسایی کند، ممکن است برای درمان آن از روش پرتو درمانی و یا شیمی درمانی استفاده کند.
درمان خانگی زائده های زیر زبان
در این قسمت از مقاله میخواهیم درباره ی نحوه درمان خانگی کیست و یا زائده زیر زبان اطلاعاتی در اختیار شما قرار دهیم. چند نمونه از درمان خانگی زائده های زیر زبان که شامل موارد زیر میباشد:
- درمان زائده های زیر زبان با آب و نمک : نمک یک ماده ی ضد عفونی کننده میباشد که میتوان برای درمان عفونت های دهان و دندان از آن استفاده کرد. نصف قاشق غذاخوری نمک را در یک فنجان آب گرم بریزید و روزانه سه مرتبه به عنوان دهانشویه طبیعی از آن استفاده کنید.
- درمان زائده های زیر زبان با یخ :با استفاده از یخ می توانید درد ناشی از کیست و یا التهاب و تورم را بهبود ببخشید. برای این منظور، می توانید از یک کمپرس سرد در ناحیه ای که دچار التهاب شده است استفاده کنید تا تورم و درد کاهش پیدا کند.
- درمان زائده های زیر زبان با آلوئه ورا: آلوئه ورا یک خاصیت ضد التهابی دارد که با استفاده از آن به کاهش درد و تورم ناشی از تومور ها کمک می کنید. با خارج کردن ژل از برگ آلوئه ورا و مالیدن آن روی منطقه آسیب دیده و شستن آن با آب ولرم می تواند به درمان کیست دهان و زخم لب ها کمک کند.
نحوه معاینه تومور های داخلی
معاینه بیماری های دهانی باید به صورت کامل و منظم انجام شود. در این قسمت سعی داریم تا درباره ی نحوه معاینه تومور های دهانی اطلاعاتی در اختیار شما قرا دهیم.
- قسمتی که دچار تورم شده را لمس کنید تا منشأ بافتی آن شناسایی شود. رنگ و اندازه ی زائده را ببینید.
- اگر در قسمت برجستگی تورم وجود داشته باشد و همچنین وزن بیمار روند کاهشی داشته باشد، ممکن است نشانه ی بدخیمی این بیماری باشد.
- هر گونه زائده ی قرمز و گرمی ممکن است نشان دهنده التهاب و تورم باشد. بنابراین به این زائده ها توجه کنید.
- بررسی قوام که شامل قوام ضایعه نرم، سفت، سخت و سنگی مثل سرطان متاستاتیک و قوام بیماری های هوجکین میباشد.
- علت مواج بودن تورم را بررسی کنید چرا که ممکن است به دلیل وجود آبسه و کیست در بافت های نرم باشد.
- اگر تورم ثابت باشد ممکن است نشانه ی بدخیم بودن بیماری باشد. پس حتما در هنگام معاینه به ثابت بودن و یا متحرک بودن آن توجه نمایید.