معرفی رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی
سرزمین پهناور ما ایران با داشتن اراضی کشاورزی فراوان و آب و هوا و اقلیم مناسب، ظرفیت بسیار خوبی برای کشاورزی دارد. توسعه بخش کشاورزی می تواند در پیشرفت و توسعه کشور نقش اساسی داشته باشد. برای موفق شدن در این راه باید از کشاورزی به روش سنتی فاصله گرفته و روش های مدرن کشاورزی را در کشور پیاده کنیم. در این مسیر وجود متخصصان کشاورزی در زمینه های مختلف بسیار ضروری است.
اقتصاد کشاورزی مجموعه ای از علوم و روشها است که عوامل اقتصادی موثر در امور کشاورزی، روابط اقتصادی موجود بین عوامل تولید کشاورزی و کاربرد اصول اقتصادی را در تولید و توسعه کشاورزی مورد بحث و بررسی قرار می دهد.
اقتصاد کشاورزی روشهای استفاده مطلوب بهینه از منابع طبیعی در بخش کشاورزی را از طریق شیوه ها و ابزار کارآمد خود مورد مطالعه قرار می دهد. هدف از ایجاد این رشته، تربیت نیروهای متخصص و کارآمدی است که بتواند با تکیه بر دانش و اندوخته های علمی و تجارب عملی خود به عنوان کارشناس اقتصاد کشاورزی به تهیه و تدوین طرحهای توسعه کشاورزی و ارزیابی اقتصادی آنها در سطوح مختلف منطقه ای و یا ملی بپردازند و همچنین از طریق به کارگیری روشهای تجزیه و تحلیل کمی و ارائه مدلهای ریاضی در حل مسائل و مشکلات تولید، توزیع و یا معرف مواد غذایی و مواد خام، راهکارهای مناسبی را ارائه نمایند.
اهمیت و جایگاه در جامعه
با عنایت به اهمیت تولید کشاورزی در امنیت غذایی جامعه و نیز ضرورت توجه به ابعاد اقتصادی تولید، اقتصاد کشاورزی به عنوان یکی از شاخه های علوم کشاورزی ، از حدود یک قرن پیش در کنار سایر رشته های کشاورزی بتدریج مطرح شد و با سیر تکاملی اش امروزه بشکل یک دانش منسجم و مدون در مراکز آموزش عالی و تحقیقاتی در اختیار مشتاقان علم و جامعه کشاورزی قرار گرفته است. در عرصه فعالیتهای زراعی، حضور متخصصانی که علاوه بر دانش کشاورزی، اصول علم اقتصاد را نیز فراگرفته باشند و بتوانند با استفاده از تجربیات و دانش خود، در زمینه برنامه ریزی و تهیه طرحهای تولیدی محصولات کشاورزی به طور اقتصادی فعالیت کنند از ضروریات تحول کشاورزی کشور است و این امر، جایگاه و اهمیت رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی را بخوبی مشخص می کند.
توانایی های فارغ التحصیلان
همان طور که بیان شد، دانش آموختگان مهندسی اقتصاد کشاورزی پس از پایان تحصیلات و دوره آموزشی خود، می توانند در زمینه های مختلف تولید، توزیع و مصرف مواد غذایی و مواد خام مورد نیاز سایر بخشها مسؤولیتهایی را بپذیرند که برخی از موارد مهم این مسؤولیتها به شرح زیر است.
1- تهیه و تدوین طرحهای کشاورزی و ارزیابی اقتصادی آنها.
2- توجیه یک طرح کشاورزی از نظر اقتصادی و یا مقایسه چند طرح.
3- بررسی و مطالعه اقتصادی طرحهای عظیم مرتبط با بخش کشاورزی مانند سدها، سردخانه ها و.....
4- تهیه الگوی کشت و یا تولیدی برای واحدهای کوچک و بزرگ کشاورزی از ابعاد اقتصادی.
5- بررسی هزینه ها و درآمدهای تولیدات کشاورزی.
6- مدل سازی ریاضی برای تعیین ضرایب فنی عوامل تولید، میزان کارایی آنها و یا تخصیص زمینه منابع تولید.
7- بازاریابی و بازاررسانی محصولات کشاورزی در داخل و خارج از کشور.
8- همکاری با مهندسان مشاور طرحهای کشاورزی منطقه ای و یا ملی در ارتباط با توجیه اقتصادی آنها.
9- ارائه طرحهای تحقیقاتی در ارتباط با مسائل مختلف اقتصاد کشاورزی.
10- آموزش نظریه های علمی اقتصاد کشاورزی.
گرایش های رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی
1- سیاست و توسعه کشاورزی
2- اقتصاد تولید و مدیریت واحدهای کشاورزی
3- اقتصاد منابع طبیعی و محیط زیست
4- بازاریابی محصولات کشاورزی
موقعیت شغلی رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی
مراکز و واحد های مختلفی در تولید ، تبدیل ، توزیع ومصرف محصولات کشاورزی نقش دارند و به گونه ای با مسائل اقتصاد کشاورزی مرتبط می باشند ؛ بنابراین هر یک از این مراکز و واحد ها به تناسب ماهیت فعالیت خود ، اقدام به جذب فارغ التحصیلان این رشته برای تامین نیازهای خود می نمایند. برخی از این مراکز به شرح زیر است:
1- وزارت کشاورزی- سازمان ها وادارات کل کشاورزی.
2- سازمان تحقیقات وآموزش و ترویج کشاورزی .
3- وزارت جهاد سازندگی- بخش تحقیقات اقتصادی و اجتماعی .
4- بانکها ، بویژه بانک کشاورزی .
5- شرکتهای مهندسان مشاور در امور کشاورزی .
6- کشت وصنعتهای بزرگ تولید کشاورزی .
7- دانشگاهها ومراکز آموزش عالی .
8- سازمان تعاون روستایی.
9- سازمان اتکا (وزارت دفاع).
10- تعاونی های تولید روستایی.
شایان ذکر است که در مورد اشتغال دانش آموختگان مهندسی اقتصاد کشاورزی باید به این نکته مهم توجه نمود که متاسفانه در دوره های گذشته وتا سالهای اخیر به اقتصاد کشاورزی چندان اهمیتی داده نشده است و زمینه اشتغال تا چند سال پیش برای این رشته مناسب نبود اما پس از برنامه پنج ساله دوم خوشبختانه اهمیت وضرورت اقتصاد کشاورزی مورد توجه و اقبال مسئولان و دولتمردان قرار گرفته وروز به روز بر اهمیت آن افزوده می گردد این امر میزان نیاز به مهندسان اقتصاد کشاورزی را به طورچشمگیری افزایش داده است به گونه ای که می توان گفت تقریبا تمامی فارغ التحصیلان این رشته جذب بازار کار شده و مشغول فعالیت می باشند ؛ در آینده نیز بازار کار بهتری برای این فارغ التحصیلان فراهم خواهد بود.
