هنگامی که یک فرد نفس بد بویی را از دهان خارج میکند، این حالت نفس Halitosis نامیده می شود (به لحاظ پزشکی) ، فردی که در کنار شما ایستاده یا به طور مستقیم با شما صحبت می کند، می تواند دچار این مشکل باشد مناطق اصلی که بوی بد دهان را ایجاد میکنند(زبان و لثه)، معده، لوزه ها، بینی و مری است ؛ همچنین ،به عنوان نشانه ای از وضعیت سلامت ضعیف در نظر گرفته شده است.
علت بوی بد دهان چیست؟
معمولا منشأ بوی بد دهان باکتری هایی است که در دهان وجود دارند. زمانی که غذا می خورید، تکه های غذا بین دندان هایتان گیر می کند. باکتری ها روی این غذاها رشد می کنند و باعث آزاد شدن ترکیبات گوگردیِ بدبو می شوند.
در واقع، یکی از دلایل رایج بوی بد دهان، بهداشت نامناسب دهان و دندان است. اگر به ندرت از مسواک و نخ دندان استفاده می کنید، باکتری ها به رشد خود در دهان ادامه می دهند و باعث تشکیل لایه ای نازک روی دندان ها می شوند. نام این لایه «پلاک» است. زمانی که دست کم دو بار در روز این پلاک دندان پاک نشود، باعث تولید بوی بد دهان و پوسیدگی دندان با پروسه ای بودار خواهد شد. هر غذایی ممکن است بین دندان ها گیر کند، اما مواد خوراکی خاصی مثل پیاز و سیر معمولا موجب بدبویی دهان می شوند. هضم این مواد موجب آزاد شدن ترکیبات گوگردی در جریان خون می شود. زمانی که خون به شش ها می رسد، روی نفس تأثیر می گذارد و آن را بدبو می کند.
درباره ی دیگر عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فساد دندانی
- زخم های دهانی
- عفونت های دهانی
- تمیز کردن دندان ها به شیوه غلط
- استرس ، اضطراب ، افسردگی
- روزه داری
- الکل
- سیگار کشیدن
- چرخه قاعدگی (در وسط چرخه)
- گاهی داروها باعث خشکی دهان و بوی بد می شوند
- عفونت بینی و گلو
- سوء هاضمه باعث ایجاد خلط
10 روش خانگی برای رفع بوی بد دهان
رعایت بهداشت دهان و دندان
بهداشت نامناسب دهان و دندان یکی از شایع ترین علل بوی بد دهان است. جلوگیری از رشد پلاک های دهانی کلید اصلی حفظ سلامت دهان و دندان است. بهتر است دست کم دو بار در روز (صبح و شب) و به مدت دو دقیقه دندان های تان را با مسواک و خمیردندانِ حاوی فلوراید تمیز کنید.
برخی مردم مسواک زدن دندان ها پس از صرف هر وعدۀ غذایی را برای جلوگیری از بدبو شدن دهان و نفس شان لازم می دانند. برای جلوگیری از رشد باکتری ها روی خرده غذاهای میان دندان ها، دست کم یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید.
باکتری ها می توانند حتی روی زبان هم انباشته شوند و موجب بوی بد دهان شوند. شست وشوی زبان (tongue scraping) می تواند این لایۀ نازک باکتری را از سطح زبان پاک کند. با استفاده از مسواک یا وسیلۀ خاصی که به همین منظور ساخته شده است، دست کم یک بار در روز روی زبان تان را تمیز کنید.
لکوپلاکی، علل و راه های جلوگیری از آن
آب
تحقیقات نشان می دهد که خشکی دهان گاهی باعث بوی بد دهان می شود. بزاق نقش بسیار مهمی در تمیز نگه داشتن و سلامت دهان بر عهده دارد. بزاق که نباشد، باکتری ها شروع به رشد می کنند.
هنگامی که خواب هستیم، دهان به طور طبیعی خشک می شود. علت بوی بد دهان در صبح هم همین است.
با حفظ آب موردنیاز بدن، از خشک شدن دهان جلوگیری کنید. نوشیدن آب در طول روز (به جز نوشیدنی های حاوی کافئین یا نوشیدنی های شیرین) به ترشح بزاق کمک می کند. روزانه دست کم هشت لیوان آب بنوشید.
آب آناناس
بسیاری از مردم بر این باورند که آب آناناس یکی از سریع ترین و مؤثرترین درمان ها برای از بین بردن بوی بد دهان است. اگرچه هیچ مدرک علمی برای اثبات این قضیه در دسترس نیست، باورهای عمومی این موضوع را تأیید می کند.
پس از صرف هر وعدۀ غذایی، یک لیوان آب آناناس ارگانیک بنوشید. همچنین می توانید یک تکه آناناس را به مدت یک تا دو دقیقه بجوید. فراموش نکنید که پس از صرف میوه یا آب میوه، دهان تان را بشویید تا قند میوه در دهان باقی نماند.
پرتقال
نه تنها پرتقال دسر سالمی است، بلکه موجب پاکیزگی دهان و دندان هم می شود. بسیاری از مردم به دلیل کمبود تولید بزاق دهان برای از بین بردن باکتری های دهانی، دچار نفسی بدبو می شوند. در پژوهشی مشخص شد که ویتامین C موجب تولید بیشتر بزاق می شود. پرتقال دارای میزان بالایی از این ویتامین است که می تواند به از بین بردن بوی بد دهان کمک کند.
جعفری
یکی از روش های پرطرفدار برای ازبین بردن بوی بد دهان استفاده از جعفری است. جعفری عطری تازه دارای مقدار کلوروفین بالا و خاصیت ضدعفونی کننده است. در پژوهش هایی (که البته روی انسان ها انجام نشده) مشخص شد جعفری می تواند به طور مؤثری با ترکیبات بدبوی گوگرد مبارزه کند.
برای استفاده از جعفری به منظور از بین بردن بوی بد دهان، بعد از صرف هر وعدۀ غذایی، مقداری برگ جعفری بجوید. همچنین می توانید از مکمل یا دیگر مشتقات جعفری هم استفاده کنید.
میخک
میخک برای تمیز و تازه کردن نفس شما عالی عمل می کند و همچنین حاوی خواص ضد باکتری هست که برای خلاص شدن از شر بوی بد دهان مفید است. می توانید چند تکه میخک را بعد از هر وعده غذایی بجوید. شما همچنین می توانید از چای میخک استفاده کنید.
آب لیمو برای تازه کردن نفس
محتوای اسیدی در آب لیمو از رشد باکتری در دهان شما جلوگیری می کند. یک قاشق سوپ خوری آب لیمو را به یک لیوان آب اضافه کنید و دهان خود را با آن تمیز کنید.
دارچین
دارچین می تواند شما را از شر بوی بد دهان خلاص کند زیرا که حاوی آلدهید سینامیک است. این ترکیب باعث کاهش میزان باکتری ها در دهان می شود. یه قاشق چای خوری از پودر دارچین را درون یه کاسه آب بجوشانید. مقداری هل به آن اضافه کنید. محلول را تصفیه کنید و از آن به عنوان دهان شویه استفاده کنید.
روغن درخت چای
روغن درخت چای حاوی خواص ضد عفونی کننده هست که به عنوان دارویی ضد عفونی کننده و قدرتمند برای دهان شما عمل می کند. شما می توانید چند قطره روغن درخت چای، روغن نعناع و روغن لیمو را در یک لیوان آب بریزید و از این مخلوط به عنوان دهان شویه استفاده کنید.
آب نمک
آب نمک، pH دهان را خنثی می کند و همچنین محیط دهان شرایط را برای رشد باکتری ها سخت می کند. آب نمک خواص ضد میکروبی دارد. یک قاشق چای خوری نمک را به یک لیوان آب ولرم اضافه کنید. این مخلوط را هر روز در دهان خود نگه دارید.
چه بیماری هایی باعث ایجاد بوی بد در دهان می شوند؟
عفونت سینوس ها، برونشیت مزمن، عفونت مجاری تنفسی فوقانی و سنگ های لوزه می توانند عوامل ایجاد بوی بد در دهان باشند؛ بوی غیرعادی نفس می تواند نشانه برخی بیماری ها از جمله بیماری کلیوی، دیابت و رفلکس معده (GERD) باشد. رفلکس معده (بازگشت محتویات معده به مری) یکی از شایع ترین علل بوی بد دهان است (برای اطلاع از راهکارهای درمان رفلاکس معده اینجا کلیک کنید).
اگر دچار نارسایی کلیوی باشید ممکن است تنفس شما بویی شبیه بوی ماهی بدهد؛ همچنین در افراد دیابتی، به دلیل اینکه بدن نمی تواند از گلوکز برای سوخت وساز خود استفاده کند، چربی ها تجزیه می شوند و در نتیجه تجزیه آنها، ماده ای به نام کتون آزاد می شود که این ماده بوی شبیه به بوی اَستون دارد. داشتن حداقل نیم ساعت فعالیت بدنی منظم در روز و مصرف روزانه 3 تا 4 واحد میوه و 3 تا 5 واحد سبزی، مصرف جوانه دانه ها و غلات کامل، و همچنین پرهیز از مصرف شیرینی، شکلات، نان و برنج زیاد، مواد غذایی فرآوری شده و فست فودها می تواند از بالارفتن قند خون و ابتلا به دیابت جلوگیری کند.
