اگزما یک بیماری مزمن پوستی است که به آن درماتیت اتوپیک نیز می گویند؛ در این بیماری پوست دچار التهاب، خارش و تحریک می شود. حدود 30 تا 40 درصد بیمارانی که به مطب های پوست مراجعه می کنند، با یکی از انواع اگزماها درگیر هستند.در واقع عمده ضایعاتی مثل سوزش،خارش، پوسته، ترک خوردگی، ترشح نوعی اگزما است و کلمه پیشوند یا پسوندی که به اگزما اطلاق می شود نوع اگزما را برای پزشکان مشخص و روش درمان را آسانتر می کند، مثلاً اگزمای تماسی که بر اثر تماس پوست با گچ، مواد شوینده یاسیمان و گرد و خاک به وجود می آید.بعضی از علائم ابتلا به اگزما شامل: خارش و سوزش پوست، قرمزی، تاول و برآمدگی، تورم، برجستگی، پوسته پوسته شدن پوست است.
در این مطلب، چند عاملی را به شما معرفی می کنیم که باعث می شوند علائم خفته اگزما دوباره از نو بیدار شوند و فرد مبتلا را دچار دردسر کنند.
درجه حرارت بسیار بالا یا بسیار پایین
علت اگزما در زمستان معمولا این مورد است. پوست خشک و تعریق، هر دو، باعث تشدید اگزما می شوند و غالبا در هوای خیلی گرم یا خیلی سرد اتفاق می افتند. معمولا در پاییز و زمستان، سرما رطوبت بدن را کاهش می دهد و می تواند باعث خشکی پوست شود. در تابستان ها هم گرمای هوا موجب تعریق بیش از حد طبیعی بدن می شود.
قرار گرفتن در معرض شرایط خاص آب و هوایی مانند گرما، بارندگی و آلاینده های هوا نیز ممکن است موجب بروز علائم اگزما شوند. اگر دمای هوا، متعادل و بدون تغییرات ناگهانی و شدید باشد، می توانید علائم اگزما را در پوست خود کنترل کنید. از قرار گرفتن در معرض آب و هوای بسیار گرم یا بسیار سرد خودداری کنید.
مواد شیمیایی :
خوشبوکننده های هوا، مواد تمیزکننده و دود سیگار
برای اینکه از شر مواد شیمیایی که خارش اگزما را شروع می کنند، در امان بمانید به توصیه های زیر عمل کنید:
- موقع کار کردن با مواد تمیزکننده مانند وایتکس، جرم گیر، شیشه شوی، مایع ظرفشویی، پودر و صابون رختشویی و ...، حتما دستکش پلاستیکی که داخل آن یک لایه نخی است، بپوشید.
- از اسپری های خوشبوکننده هوا و عطر و ادکلن استفاده نکنید.
- سیگار نکشید و اگر دچار اگزما هستید، حتما آن را کنار بگذارید.
آب داغ
برای شستن دست ها و بدن (استحمام) از آب ولرم استفاده کنید، نه داغ. آب داغ، اگزما را تحریک می کند.دست ها و بدن را به آرامی بشویید و محکم نسابید، زیرا ساییدن پوست را فرسایش می دهد و اگزما را بدتر می کند.بعد از شستن دست ها و استحمام نیز حتما کرم مرطوب کننده به پوست خود بمالید.اگر به مواد پشمی حساسیت دارید، به مواد تشکیل دهنده کرم نگاه کنید و اگر لانولین داشت، آن را استفاده نکنید، زیرا پوستتان را تحریک می کند.ولی لانولین برای کسانی که به مواد پشمی آلرژی ندارند، ضرری ندارد.
نور خورشید، عرق کردن و کرم ضدآفتاب
شما می توانید در هوای آزاد (بیرون از منزل) و زیر نور خورشید راه بروید و بایستید، ولی پوستتان دوست ندارد، خیلی گرم شود و عرق کند.اگر اگزما دارید، سعی کنید در هوای گرم، خودتان را خنک نگه دارید و زیر سایه باشید.همیشه کرم ضدآفتاب بزنید. آفتاب سوختگی، پوست را ملتهب کرده و اگزما را شعله ور می کند.اگر به کرم ضدآفتاب حساسیت دارید، برای جلوگیری از آفتاب سوختگی از پمادهای زینک اکسید و دی اکسید تیتانیوم استفاده کنید.کرم های ضدآفتاب مخصوص صورت نیز می توانند کمی از آفتاب سوختگی بدن جلوگیری کنند.
پوست خشک
خشکی پوست می تواند موجب تحریک اگزما شود. ممکن است پوست شما بر اثر عدم وجود رطوبت در هوا، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آب خیلی گرم و همچنین کمبود مراقبت روزانه، خشک شود. در ادامه این مطلب راهکارهایی جهت جلوگیری از خشکی پوست بیان می شود:بلافاصله پس از استحمام، از مرطوب کننده غلیظ، بدون رنگ و بدون رایحه، مانند پماد یا کرم استفاده کنید.پس از هر مرتبه شستن دست ها، از مرطوب کننده استفاده کنید.از استحمام به مدت بیش از ۱۰ دقیقه یا استحمام با آب داغ خودداری کنید. سعی کنید با آب ولرم استحمام کنید.
اگزمای دست چیست ؟
لباس ها:
خارش آور، مصنوعی، جدید، تمیز و خشک
لباس نخی گشاد بهترین انتخاب برای افراد مبتلا به اگزما می باشد. لباس های پشمی و موهر، زبر هستند و پوست را تحریک می کنند.لباس های با الیاف مصنوعی مانند پلی استر، نایلون و ریون نیز باعث عرق کردن پوست می شوند.لباس های نو را که از مغازه خریده اید، قبل از پوشیدن بشویید تا رنگ و مواد شیمیایی ضدچروک که در مغازه به آن می زنند، برطرف شوند و پوست را تحریک نکنند.اگر مواد شیمیایی لباس، پوست شما را اذیت کرد، بعد از شستن و خشک کردن، آن را در یک کیسه پلاستیکی دربسته که هوای داخل آن را خارج کرده اید، برای مدت 24 ساعت قرار دهید.
مواد شوینده لباس، صابون ها و شامپوها
قبل از شستن لباس یا بدن خود کمی فکر کنید. برای شستن لباس ها از پودر لباسشویی مخصوص لباس بچه و یا مخصوص پوست های حساس مثل مواد شوینده بدون بو استفاده کنید.
موقع شستن لباس هم فقط مقداری از ماده شوینده را که روی بسته آن نوشته شده، بریزید.در صورت لزوم، بعد از کف شویی لباس ها در ماشین لباسشویی، درجه ماشین را روی آبکشی اضافی قرار دهید تا لباس را بیشتر آبکشی کند.موقع استحمام از مواد غیر صابونی ملایم و غیر معطر برای شستن پوست استفاده کنید. شامپوهای با PH طبیعی و بدون عطر هم در بازار وجود دارند.
حساسیت های غذایی
بعضی از غذاها موجب ایجاد یا تشدید اگزما می شوند. این غذاها ممکن است بلافاصله (یا با تأخیر)، اگزما ایجاد کنند و یا اگر دچار اگزما باشید، آن را تشدید کنند. ممکن است بلافاصله پس از خوردن یک غذای خاص علائم اگزما را مشاهده کنید؛ یا ظاهر شدن علائم اگزما ساعت ها یا حتی روزها به طول بیانجامد.اگزمایی که پس از مصرف غذاهای خاص تشدید می شود، احتمالاً در نوزادان و کودکانی که دچار اگزمای متوسط تا شدید هستند، رخ می دهد. پرهیز از غذاهایی که اگزما را تحریک می کنند، به احتمال زیاد در بهبود علائم موثر هستند و باعث کاهش اگزما می شوند.افراد مختلف، با مصرف غذاهای متفاوت دچار اگزما می شوند. ممکن است یک غذای مشخص موجب ایجاد یا تشدید اگزما در یک نفر شود، اما بر روی شخص دیگر، تاثیری نداشته باشد. اما در مجموع غذاهایی که به طور شایع باعث ایجاد حساسیت می شوند، عبارت اند از:
- آجیل (هر دو نوع زمینی و درختی)
- شیر گاو
- تخم مرغ
- سویا
- گندم
- غذاهای دریایی و صدف
سعی کنید آن دسته از مواد غذایی را که نسبت به آنها مشکوک هستید، از رژیم غذایی خود حذف کنید. پس از این کار، کاهش یا عدم کاهش علائم اگزما را بررسی کنید. علاوه بر این، مراجعه به پزشک و انجام آزمایش حساسیت غذایی نیز به شما کمک می کند تا مواد غذایی را که نسبت به آنها حساسیت دارید، بشناسید.
عوامل استرس زای عاطفی و احساسی
استرس علت اگزما نیست، اما عوامل استرس زا می توانند بر تحریک اگزما تأثیر بگذارند. استرس موجب تحریک پوست، سیستم ایمنی و سایر دستگاه های بدن می شود و در نتیجه می تواند اگزما را تشدید کند. کنترل استرس، به کنترل اگزما کمک می کند. سعی کنید آرامش و سلامت روان خود را حفظ کنید. این تمرین ها در کنترل استرس و فشارهای روانی به شما کمک می کنند:
- تمرین یوگا
- انجام مدیتیشن
- پیاده روی بیرون از منزل
- پیدا کردن و انجام یک فعالیت سرگرم کننده
خواب کافی به کاهش سطح استرس کمک می کند. سعی کنید عصرها کمی به بدنتان استراحت بدهید و هر شب در ساعت معینی به رختخواب بروید. سعی کنید شب ها خواب کافی و منظم داشته باشید.
