هنگامی که اشعه ماورای بنفش خورشید به سلول های لایه خارجی پوست صدمه می زند و باعث سوزش ، قرمزی و تاول در پوست می گردد اصطلاح می گویند که آفتاب سوختگی (Sun Burn) ایجاد شده است.
احتمال صدمه دیدن به سلول های پوست در وسط روز یعنی زمانی که خورشید در بالای سر ما قرار دارد بیشتر می باشد ، اما نور خورشید می تواند در هر زمانی از روز مضر باشد ، حتی در هنگامی که آسمان کاملاً ابری می باشد نیز ممکن است آفتاب سوختگی ایجاد شود ، زیرا اشعه ماورای بنفش می تواند از ابرها نیز نفوذ نماید .نور انعکاسی از آب یا برف می تواند صدمه بیشتری به سلول های پوست بزند زیرا اثرات مضر آن را تشدید می کند .افرادی که دارای پوست های سفید و روشن هستند بیشتر مستعد دچار شدن به آفتاب سوختگی می باشند ، زیرا پوست آنها مقادیر کمی رنگدانه محافظتی یا ملانین (melanin) تولید می کند .آفتاب سوختگی و مدت زیادی در معرض نور خورشید بودن می تواند باعث پیری زودرس پوست شود و خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد .برای پیشگیری از آفتاب سوختگی به طور منظم از کرم های ضدآفتاب استفاده نمایید و از ماندن در زیر آفتاب به مدت زیاد پرهیز کنید .
علائم و نشانه های آفتاب سوختگی
- تیرگی یا قرمزی پوست
- پوستی که با لمس ان احساس گرمی می کنید و این گرمی ادامه دارد.
- درد ، حساسیت و خارش
- تورم
- تاول های پر از مایعات ، که ممکن است پاره شوند
- در صورت شدید بودن آفتاب سوختگی ، سردرد ، تب ، حالت تهوع و خستگی در شما ظاهر می شود.
هر قسمت از بدن که در معرض افتاب – از جمله گوش یا ، پوست سر و لب و صورت و پوست بدن – می سوزد. به عنوان مثال ، لباس های شما دارای پارچه ای شل است که اجازه می دهد تا ماوراء بنفش (UV) به راحتی از ان عبور کرده و ، حتی ممکن است مناطق پوشیده شده دچار سوختگی شوند.
هیچ کس نمی خواهد در تابستان پوستش قرمز و پوسته پوسته شود و درد کند. اما، می دانستید حتی هنگامی که این اثرات ناخوشایند از بین می روند هم آسیب خورشید بر پوست باقی می ماند؟هر زمان که پوستتان آفتاب سوخته می شود، با دو اشعه آسیب می بیند یکی فرابنفش (UVA) و دیگری فرابنفش (UVB).
اشعه های مضر خورشید چگونه به پوست آسیب می زنند؟
اشعه ی فرابنفش UVA کلاژن های پوست را می شکند. همچنین، سلول های پوست را در معرض پیری زودرس قرار می دهد. اشعه ی فرابنفش UVB به «اشعه ی سوزاننده» معروف است. این اشعه ها پوستتان را برنزه می کنند و به DNA شما آسیب می زنند.مشکل در معرض خورشید قرار گرفتن فقط آفتاب سوختگی نیست. آسیبی که آفتاب به پوست شما وارد می کند هرگز از بین نمی رود.یادتان باشد رنگ برنز پوستتان هر سال در زمستان از بین می رود. اما، آسیب های خورشید به DNA شما باقی خواهد ماند. در آخر، تحمل DNA به آستانه اش می رسد و نمی تواند آسیب بیشتری را بپذیرد. در نتیجه DNA جهش می کند. در این مرحله است که سرطان در بدن رشد می کند.
اگر آفتاب سوخته شدیم، چه کنیم؟
متأسفانه، آفتاب سوختگی آسیب زیادی به پوست می زند. با این وجود، راه هایی برای تسکین علائمی مثل درد و قرمزی پوست وجود دارد. بعد از آفتاب سوختگی اول باید سریع از زیر آفتاب خارج شوید و به محیطی سربسته یا به زیر سایه بروید. هنگامی که به محیط سربسته رسیدید، کارهای زیر را انجام دهید:
- پوست را با آب سرد، یا گرفتن دوش یا حمام آب سرد، خنک کنید. کمپرس با آب سرد هم مؤثر است.
- مقدار زیادی مایعات بخورید تا دمای بدنتان پایین بیاید.
- خنک شوید و از بی آب شدن بدنتان جلوگیری کنید.
- مرطوب کننده ای را که پایه ی آب دارد (مثل وازلین) به بدن خود بزنید تا پوستتان خنک و مرطوب بماند.
- از مسکن هایی مثل ایبوپروفن یا استامینوفن (پاراستامول) برای درد خود استفاده کنید. البته یادتان باشد به کودکان زیر ۱۶ سال آسپرین ندهید.
- از هرگونه تابش خورشید (حتی نور پشت پنجره) بپرهیزید. همچنین، قسمت هایی را که آفتاب سوخته شده اند، بپوشانید تا به طور کامل بهبود یابد و ترمیم شود.
بهتر است بدانید، استفاده از یک کرم ضد آفتاب خوب شما را از آفتاب سوختگی و عوارض آن در امان نگه می دارد. پس سعی کنید بدون ضد آفتاب در معرض آفتاب قرار نگیرید. اما اگر آفتاب سوخته شدید، نگران نباشید، درمان های خانگی به شما کمک می کنند تا هرچه سریع تر بهبود پیدا کنید. با روش های خانگی برای درمان آفتاب سوختگی آشنا شوید.