سوزش زبان و دهان، حالت عجیبی است که تاکنون چندبار در بیماران مختلف به آن برخورد کرده اند. در عارضه سوزش زبان و دهان ، بیمار از یک احساس سوزش دائمی در دهان و روی زبان شکایت دارد. اگرچه ممکن است این حالت مسئله ناچیزی به نظر برسد، گاهی برای مبتلایان، بسیار ناراحت کننده است.
برای سوزش دهان یا گلوسوداینیا (به معنی درد زبان) چند علت وجود دارد که شما باید از طریق رد کردن سایر علل، عامل ایجاد آن را پیدا کنید.
در اینجا علل اصلی آن ذکر می شوند:
بنا به تجربه برخی دکتر ها، یکی از شایعترین علل، آلرژیهای غذایی هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به نحوه برخورد با آنها در مورد حسا سیت های غذایی مطالعه کنید .. تعدادی از بیماران با شناسائی و برطرف کردن آلرژیهای پنهان غذایی موفق .به کسب نتایج قابل توجهی در رفع علائم در سوزش زبان و دهان خود شده اند. برخی از افراد ممکن است نسبت به دهان شویه ها و خمیر دندانها حساسیت نشان دهند و شاید این مطلب عامل سوزش زبان و دهان در آنها باشد. سعی کنید دندانهای خود را فقط با جوش شیرین مسواک کنید و مصرف دهان شویه ها را به کلی.برای مدتی کنار بگذارید تا تأثیر آنرا بر تسکین علائم سوزش زبان و دهان مشاهده کنید. در برخی موارد،، مواد های دندانی که برای پرکردن دندان به کار می روند ممکن است معامل ایجاد واکنش در برخی افراد باشند. در صورتی که علائم شما مدت کوتاهی پس از انجام کار دندانپزشکی روی دندانهایتان شروع شده است، به ویژه اگر با ملغمه (آمالگام) دندانهایتان را پر کردهاید، بهتر است مطلب را با دندانپزشک خود درمیان بگذارید. کشیدن سیگار ممکن است عامل ایجاد علائم سوزش زبان و دهان باشد. البته دلایل متعددی برای ترک سیگار وجود دارد اما ممکن است سوزش دهان تنها دلیلى باشد که شما را به ترک سیگار وادارد. برخی افراد در نتیجهٔ مصرف الکل دچار سوزش دهان می شوند. اگر مرتب مشروبات الکلی مصرف می کنید، سعی کنید به طور کلی مصرف آن را قطع کنید تا تأثیر آن را در رفع علائم مشاهده کنید. جرم دندان و دندانهای مصنوعی نامناسب ممکن است باعث سوزش دهان شود. همچنین در صورتی که از دندانهای مصنوعی استفاده می کنید، باید بدانید که چسب به کار رفته در آن در عدهای از افراد ایجاد واکنش می کند. برای جرم گیری و معاینه کاملی دندانها به دندانپزشک مراجعه کنید.
برخی داروها نیز باعث گلوسوداینیا می شوند. اگر به طور مرتب از دارویی استفاده می کنید، احتمال اینکه سوزش دهان شما عارضهٔ جنبی آن دارو باشد را با پزشک خود درمیان بگذارید. بلاخره، برخی کمبودهای ویتامین و مواد معدنی در ایجاد این مشکلی دخیل هستند.
علائم سندوم سوزش دهان
علائم سندروم سوزش دهان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- احساس سوزش که اغلب روی زبان تاثیر می گذارد، اما ممکن است بر روی لب ها، لثه ها، چشم ها، گلو و کل دهان نیز تاثیر بگذارد.
- احساس خشکی دهان با افزایش تشنگی.
- تغییرات طعم و مزه در دهان، مانند احساس طعم تلخی یا طعم فلزی.
- از دست دادن حس طعم و مزه.
- سوزن سوزن شدن، سوزش یا بی حسی در دهان.
- سندروم سوزش دهان به طور معمول دارای چندین الگوی متفاوت به شرح زیر است:
- هر روز پس از بیدار شدن از خواب با علائم مختصری از این بیماری روبرو می شوید، اما در طول روز علائم بدتر می شود.
- به محض اینکه از خواب بیدار می شوید علائم سندروم سوزش دهان شروع می شوند و تمام طول روز ادامه دارند.
- برخی مواقع به صورت گذرا شاهد علائم بالا هستید.
در هر کدام از الگو های سندروم سوزش دهان، علائم ممکن است چند ماه تا چند سال طول بکشند. در موارد نادری، علائم به طور ناگهانی و خود به خود برطرف و یا کم تر می شوند. برخی از علائم ممکن است به طور موقت در طول غذا خوردن یا نوشیدن رفع شود. این سندرم معمولا باعث تغییرات جسمی و فیزیکی قابل توجهی در زبان یا دهان نمی شود.
درمان های مختلف دندانپزشکی در هنگام شیردهی
علل
علت سوزش سندرم دهان می تواند به عنوان اصلی یا ثانویه طبقه بندی شود:
سندروم سوزش دهان اولیه
هنگامی که هیچ ناهنجاری بالینی یا آزمایشگاهی قابل شناسایی نباشد، این بیماری سندروم سوزش دهان اولیه یا ایدیوپاتیک (ناشناخته) نامیده می شود. برخی تحقیقات نشان می دهد که سندرم سوزش دهان اولیه مربوط به مشکلات مربوط به چشایی و اعصاب حسی سیستم عصبی محیطی یا مرکزی است.
سندروم سوزش دهان ثانویه
گاهی اوقات سندروم سوزش دهان به دلیل یک بیماری پزشکی اساسی ایجاد می شود. در این موارد، آن را سندروم ثانویه سوزش دهان می نامند.
مشکلات اساسی که ممکن است با سندرم سوزش دهان ثانویه مرتبط باشد عبارتند از:
- خشکی دهان (زروستومیا): که می تواند در اثر داروهای مختلف، مشکلات سلامتی، مشکلات عملکرد غدد بزاقی یا عوارض جانبی درمان سرطان ایجاد شود
- سایر بیماریهای دهان: مانند عفونت قارچی دهان (برفک دهان)، یک بیماری التهابی به نام لیکن پلان دهانی یا بیماری به نام زبان جغرافیایی است که ظاهری شبیه به نقشه به زبان می دهد.
- کمبودهای تغذیه ای: مانند کمبود آهن، روی ، اسید فولیک (ویتامین B-9) ، تیامین (ویتامین B-1)، ریبوفلاوین (ویتامین B-2)، پیریدوکسین (ویتامین B-6) و کوبالامین (ویتامین B-12)
- حساسیت یا واکنش به غذاها: طعم دهنده های مواد غذایی، سایر مواد افزودنی غذای ، عطرها، رنگها یا مواد دندانپزشکی
- رفلاکس اسید معده: بیماری ریفلاکس معده دستگاه گوارش یا GERD که در آن اسید از معده شما وارد دهان می شود
- برخی داروهای خاص: به ویژه داروهای فشار خون بالا
- عادتهای دهانی: مانند فشار دادن زبان، گاز گرفتن نوک زبان و دندان قروچه
- اختلالات غدد درون ریز: مانند دیابت یا کم کاری تیروئید
- تحریک بیش از حد دهان: که ممکن است ناشی از شستشوی بیش از حد زبان، استفاده از خمیر دندان های ساینده، استفاده بیش از حد از دهانشویه ها یا نوشیدن بیش از حد نوشیدنی های اسیدی باشد
- عوامل روانشناختی: مانند اضطراب ، افسردگی یا استرس
