علل هلیکو باکتر پیلوری در معده و راههای درمان آن

هلیکوباکتر پیلوری یا اچ پیلوری چیست؟

هلیکوباکتر پیلوری (اچ پیلوری) باکتری هایی هستند که پوشش داخلی معده را آلوده می کنند. طبق داده های مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) در سال ۱۹۹۸، این باکتری ها مسئول ۸۰ درصد از زخم های معده ای و ۹۰ درصد از زخم های اثنی عشری هستند. آنها همچنین می توانند باعث بروز مشکلات دیگر معده نیز شوند.

علائم هلیکوباکتر پیلوری

همانطور که گفتیم، اکثر افراد مبتلا به عفونت هلیکوباکتر پیلوری حتی نشانه ای از آن ندارند و علائم آنها صفر است.در سایر موارد، عفونت در علائم گاه به گاه هلیکوباکتر پیلوری دیده می شود مانند :

• نفخ
• آروغ زدن
• حالت تهوع
• احساس ناراحتی در شکم
• استفراغ

موارد جدی تر عفونت پایلوری موارد زیر را شامل می شوند :

• درد شکم
• خستگی
• سوزش سردل
• تهوع و استفراغ که می تواند خون هم همراه استفراغ باشد
• مدفوع تیره یا قیری رنگ
• اسهال
• بوی بد دهان
• کم خونی
• کاهش یا از دست دادن اشتها
• زخم های گوارشی

علل ایجاد کننده عفونت هلیکوباکتر پیلوری

علل ایجاد کننده عفونت هلیکوباکتر پیلوری زیاد نیستند. به طور عمده یک شخص می تواند از انتقال فرد به فرد به وسیله تماس مستقیم با بزاق یا مدفوع یک فرد آلوده دریافت کند. بنابراین، بوسیدن و ظروف مشترک دو راه اصلی انتقال باکتری هستند. شما همچنین ممکن است پایلوری از طریق مصرف آب آلوده یا غذا دریافت کنید.

کودکی در واقع زمانی است که شما در معرض خطر ابتلا به هلیکوباکتر پایلوری هستید. به ویژه در شرایطی مانند :

• زندگی با کسی، مانند پدر و مادر که قبلا دارای هلیکوباکتر پیلوری است.
• وضعیت زندگی شلوغ با حضور اشخاص زیاد
• کمبود آب پاک و قابل اعتماد
• خانه شما در یک کشور در حال توسعه باشد که غیر بهداشتی و شلوغ باشد که در این صورت بیشتر شایع است

تشخیص هلیکوباکتر پیلوری معده :

اگر علائم زخم را نداشته باشید، پزشک احتمالا شما را برای هلیکوباکتر پیلوری معده تست نمی کند اما اگر شما آنها را در حال حاضر یا در گذشته داشته باشید، بهتر است که تست شوید.داروهایی مانند داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) نیز می توانند به معده شما آسیب برسانند، بنابراین مهم است که علایم را شناسایی کنید ،تا بتوانید درمان مناسب را دریافت کنید. برای شروع، پزشک از شما درباره سابقه پزشکی، علائم و هر نوع داروئی که مصرف میکنید ،سوال میپرسد سپس او به شما یک معاینه فیزیکی میدهد، از جمله فشار دادن روی شکم برای بررسی تورم، حساسیت یا درد.

همچنین ممکن است که شما شرایط زیر داشته باشید:

آزمایش خون و مدفوع، که می تواند کمک کند عفونت را پیدا کنید.

تشخیص هلیکوباکتر پیلوری معده

آزمایش تنفسی اوره برای تشخیص هلیکوباکتر پیلوری معده

که شما مایع خاصی را می خورید که دارای ماده ی اوره است سپس شما را در کیسه ای که پزشک برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال خواهد کرد، نفس میکشید.اگر شما هلیکوباکتر پیلوری معده داشته باشید، باکتری اوره را در بدن شما به دی اکسید کربن تغییر می دهد و آزمایش های آزمایشگاهی نشان می دهد که نفس شما بالاتر از حد طبیعی گاز دارد.

برای بررسی دقیق تر زخمهایتان، پزشک ممکن است از موارد زیر استفاده کند:

آندوسکوپی گوارش فوقانی برای تشخیص هلیکوباکتر پیلوری معده

در یک بیمارستان، یک لوله با یک دوربین کوچک، به نام اندوسکوپ، به منظور نگاه کردن به گلو و به معده و قسمت بالای روده کوچک خود، از یک لوله استفاده می کنند این روش می تواند برای نمونه برداری نیز استفاده شود.

تست GI بالایی برای تشخیص هلیکوباکتر پیلوری معده

در یک بیمارستان، شما یک مایع مصرف می کنید که دارای ماده ای به نام باریم است و پزشک به شما یک اشعه ایکس می دهد و مایع گلو و شکم شما را به تصویر می کشد.

تشخیص هلیکوباکتر پیلوری معده با سی تی اسکن

این یک اشعه ایکس قدرتمند است که تصاویر دقیق داخل بدن شما را ایجاد می کند اگر شما H. pylori دارید، پزشک ممکن است شما را برای سرطان معده تست کند.

این شامل:

معاینه بدنی برای تشخیص هلیکوباکتر پیلوری معده

آزمایش خون برای بررسی کم خونی، زمانی که بدن شما گلبول های قرمز کافی ندارد.

این زمانی اتفاق می افتد که توموری وجود دارد که خونریزی می کند.

تشخیص هلیکوباکتر پیلوری معده با آزمایش غربالگری مدفوع

که خون داخل مدفوع شما را که با چشم قابل رویت نیست چک می کند.

تشخیص هلیکوباکتر پیلوری معده با اندوسکوپی

بیوپسی، نمونه برداری از بافت بدن برای تست سرطان ، پزشک شما ممکن است آن را در طی آندوسکوپی انجام دهد.تست هایی که عکس های دقیق از داخل بدن میگیرند، از قبیل CT اسکن یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)

پیشگیری از عفونت اچ پیلوری

منبع اچ پیلوری مشخص نیست و CDC هیچ گونه توصیه ی رسمی برای پیشگیری از آن ارائه نداده است. به طور کلی شما باید با شست وشوی مکرر دست ها و آماده کردن غذاهایتان به شیوه ای صحیح و سالم، بهداشت را رعایت کنید. اگر عفونت اچ پیلوری در شما تشخیص داده شد، دوره ی کامل درمان هلیکوباکتر پیلوری را تکمیل کنید تا خطر عود مجدد آن تا حد زیادی کاهش یابد.

درمان طبیعی هلیکوباکتر پیلوری

پروبیوتیک ها

یکی از مواردی که در فهرست رژیم غذایی هلیکوباکتر پیلوری قرار دارد پروبیوتیک است. پروبیوتیک ها، تعادل بین باکتری های خوب و بد روده را حفظ می کنند. با توجه به مطالعه ای در سال ۲۰۱۳، مصرف پروبیوتیک ها قبل یا بعد از درمان استاندارد هلیکوباکتر پیلوری ممکن است نرخ ریشه کَنی باکتری ها را افزایش دهد. آنتی بیوتیک ها هم باکتری های بد معده ی شما را ازبین می برند و هم باکتری های خوب را. پروبیوتیک ها به افزایش تعداد باکتری های خوب کمک می کنند و همچنین ممکن است احتمال ابتلای شما به عفونت قارچی ناشی از رشد بیش ازحد قارچ را کاهش دهند.

چای سبز

چای سبز دومین پیشنهاد ما در رژیم غذایی هلیکوباکتر پیلوری است. مطالعه ای در سال ۲۰۰۹ روی موش ها نشان داد که چای سبز ممکن است به ازبین بردن و کاهش روند رشد باکتری های هلیکوباکتر کمک کند. این مطالعه دریافت که مصرف چای سبز قبل از بروز عفونت، از التهاب معده جلوگیری می کند و مصرف این چای در طول عفونت، شدت گاستریت (ورم معده) را کاهش می دهد.

عسل

عسل دارای خواص ضدباکتری است و به این دلیل می تواند به درمان اچ پیلوری کمک کند. چند مطالعه از این نظریه حمایت کرده اند. بااین حال هیچ مطالعه ای تا به حال نشان نداده است که عسل به تنهایی می تواند باکتری ها را ازبین ببرد. محققان می گویند که مصرف عسل با درمان های استاندارد ممکن است طول دوره ی درمان هلیکوباکتر پیلوری را کوتاه کند. به نظر می رسد که عسل خام و عسل مانوکا، بیشترین اثرات ضدباکتری را داشته باشند.

روغن زیتون

روغن زیتون نیز ممکن است عفونت ناشی از باکتری اچ پیلوری را درمان کند به همین دلیل گزینه ی مناسبی برای افزوده شدن به رژیم غذایی هلیکوباکتر پیلوری است. مطالعه ای در سال ۲۰۰۷ نشان داد که روغن زیتون دارای خواص ضدباکتری قوی در مقابل ۸ گونه از باکتری های اچ پیلوری است که ۳ مورد از این گونه ها مقاوم به درمان هستند. همچنین روغن زیتون در اسید معده نیز پایدار می ماند و خواصش را ازدست نمی دهد.

ریشه ی شیرین بیان

ریشه ی شیرین بیان، یکی از بهترین خوراکی ها برای درمان زخم معده است؛ همچنین با اچ پیلوری نیز مبارزه می کند به همین دلیل در فهرست رژیم غذایی هلیکوباکتر پیلوری جای دارد. با توجه به مطالعه ای در سال ۲۰۰۹، ریشه ی شیرین بیان مستقیما این باکتری ها را نابود نمی کند، اما می تواند مانع چسبیدن آنها به دیواره های سلول شود.

جوانه های بروکلی

ترکیبی به نام سولفورافان در جوانه های بروکلی ممکن است برای درمان اچ پیلوری مؤثر باشد. تحقیقات انجام شده روی موش ها و انسان ها نشان می دهد که این ترکیب، التهاب معده را کاهش می دهد و همچنین ممکن است باعث کاهش کلونیزاسیون باکتری و اثرات آن شود. مطالعه ای روی افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ و اچ پیلوری نشان داد که پودر جوانه ی بروکلی با این باکتری مبارزه می کند و همچنین موجب بهبود عوامل خطر قلبی -عروقی می شود.

فتوتراپی (نوردرمانی)

این یکی جزو رژیم غذایی هلیکوباکتر پیلوری نیست، اما گزینه ی مناسبی برای درمان اچ پیلوری است. مطالعات نشان می دهند که اچ پیلوری نسبت به نور آسیب پذیر است. فتوتراپی از نور ماوراء بنفش برای کمک به ازبین بردن اچ پیلوری در معده استفاده می کند. محققان معتقدند که استفاده از فتوتراپی در داخل معده، خطری ایجاد نمی کند. این روش در زمانی که به هر دلیل از آنتی بیوتیک ها استفاده نمی شود، بسیار مؤثرتر است.

درمان پزشکی اچ پیلوری

پزشکان برای درمان اچ پیلوری معمولا ترکیبی از دو آنتی بیوتیک و یک داروی کاهش اسید معده را تجویز می کنند. این روش به درمان سه گانه معروف است. اگر به آنتی بیوتیک ها مقاوم باشید، ممکن است پزشک تان داروی دیگری را به برنامه ی درمانی شما اضافه کند. هدف از درمان هلیکوباکتر پیلوری آن است که شما حداقل از شر ۹۰ درصد از باکتری های اچ پیلوری موجود در معده تان خلاص شوید.

درمان هلیکوباکتر پیلوری معمولا بیش از دو هفته طول نمی کشد. استفاده از دو آنتی بیوتیک به جای یک آنتی بیوتیک ممکن است احتمال دچار شدن به مقاومت آنتی بیوتیکی را کاهش دهد. آنتی بیوتیک هایی که برای درمان اچ پیلوری به کار می روند، عبارت اند از:

• آموکسی سیلین؛
• تتراسایکلین؛
• مترونیدازول؛
• کلاریترومایسین.

داروهای کاهنده ی اسید به پوشش داخلی معده ی شما کمک می کنند که التیام یابد. برخی از این داروها عبارت اند از:

• مهارکننده های پمپ پروتون مانند امپرازول (پریلوسک) و لانسوپرازول (پِرواسید) که تولید اسید را در معده متوقف می کنند.
• مسدودکننده های هیستامین مانند سایمتیدین (تاگامت) و رانیتیدین (زانتاک) که هیستامین تحریک کننده ی اسید را مسدود می کنند.
• بیسموت ساب سالیسیلات (پپتوبیسمول) که پوشش داخلی معده ی شما را می پوشاند و از آن محافظت می کند.

سخن پایانی

هلیکوباکتر پیلوری موضوع مهمی در زمینه سلامتی است، چون در سراسر جهان شایع است. بسیاری از مردم حتی نمی دانند که باکتری های هلیکوباکتر پیلوری در بدن آنها وجود دارد، چرا که آنها نشانه های منفی بیماری را ندارند.در عین حال، افراد دیگری که علائم جزئی یا جدی دارند، فکر می کنند که به علت برخی از مشکلات بهداشتی دیگر است، در صورتی که واقعا نیازمند درمان هلیکوباکتر پیلوری هستند. اگر علائم هلیکوباکتر پیلوری را دارید، بسیار مهم است که ابتدا یک تست انجام دهید، سپس اقدام کنید.وقتی که شما پی بردید که عفونت باکتریایی دارید یا ندارید، خیلی راحت تر می توانید طبق یک برنامه درمانی موثر که احساس می کنید برای شما مفیدتر است حرکت کنید.