آیا عصب کشی دندان برای کودکان مناسب است؟
بله. دندان های شیری معمولاً بین سنین 6 تا 12 سالگی می افتند. با این وجود دلایل منطقی برای استفاده از روش های درمان مناسب جهت حفظ دندان های شیری وجود دارد. در حقیقت بهتر است به جای کشیدن دندان های شیری آسیب دیده یا دچار عفونت، از عصب کشی و سایر روش های درمان مناسب برای حفظ آن ها استفاده شود.
در این رابطه لازم است توجه داشته باشید دندان های شیری عملکردی مشابه دندان های دائمی دارند و به این ترتیب از بین رفتن یکی از آن ها می تواند مشکلات مشخص برای صحبت کردن و غذا خوردن فرد به همراه داشته باشد. علاوه بر این، دندان های شیری دارای کارکرد مهم دیگری نیز هستند. این دندان ها برای رشد مناسب دندان های دائم و هدایت این دندان ها به سمت موقعیت صحیح، نقش تعیین کننده دارند. به این ترتیب در صورت از بین رفتن دندان های شیری، همواره احتمال دارد فرآیند رشد و جایگزینی دندان های دائم در دهان با مشکل مواجه شده و مسائلی همچون کج شدن دندان های دائم، رشد در محل نامناسب یا ازدحام دندان ها در دهان به خاطر عدم وجود فضای کافی بر روی فک، برای فرد ایجاد شود. این شرایط می تواند مشکلاتی را در ارتباط با نامرتبی دندان ها در دهان ایجاد نماید که درمان آن ها نیازمند استفاده از روش های درمان ارتودنسی در آینده خواهد بود.
انواع عصب کشی دندان کودکان
عصب کشی دندان شیری برحسب وضعیت دندان و تشخیص دندانپزشک متخصص کودکان به دو صورت انجام می گیرد در حالت اول فقط بافت پالپی تاج دندان خارج می گردد ولی در التهابات گسترده تر بافت پالپی ریشه های دندان نیز خارج می گردد.
این دو روش مختلف را پالپوتومی و پالپکتومی می گویند:
پالپوتومی (Pulpotomy): درمان و خارج کردن عصب تاج است.
پالپکتومی (Pulpectomy): درمان و خارج کردن عصب تاج و ریشه دندان است
پالپکتومی درمان تهاجمی تری هست و در مواقعی که معمولاً التهابات شدید وجود داشته باشد انجام می شود.
مراحل کار هرکدام از این درمان ها با عصب کشی دندان های دائمی تفاوت هایی دارد.
در چه مواردی کشیدن دندان توصیه می شود؟
بهتر است ویزیت های منظم دندانپزشکی هر شش ماه یک بار برای کودک انجام شود و دندان ها به طور کامل معاینه گردند چراکه در غیر این صورت گاهی اوقات دندان شیر حتی با عصب کشی قابل نگهداری نیست زیرا در برخی مواقع التهاب ریشه دندان به قدری گسترده شده است که برای جوانه دندان دائم جایگزین آسیب رسان می باشد و یا باعث تحلیل ریشه دندان شیری به صورت پیش رس گردیده است و در این مواقع دندان شیری با درمان های عصب کشی قابل درمان نیست و مجبور به کشیدن دندان شیری خواهیم شد. پس از کشیدن دندان های شیری زودتر از موقع مقرر باید وسایلی به نام فضا نگهدار در دهان کودک قرار داده شود تا فضای موردنیاز برای رویش دندان دائم حفظ گردد.
آیا عصب کشی دندان های کودکان درد دارد؟
مسلماً دندان پزشک قبل از اقدام به مراحل درمان از بی حسی مناسب استفاده خواهد کرد و در حین کار کودک درد نخواهد داشت.
والدین به هیچ وجه نباید تجربیات و نظرات خود در مورد اقدامات درمانی را به کودک انتقال دهند. دندانپزشک برای هر درمانی توضیحات لازم را برحسب سن کودک و با الفاظ مناسب به وی خواهد داد.
نحوه عصب کشی کودکان
عصب کشی دندان حتماً به عکس رادیوگرافی نیاز دارد پس از مشاهده آن توسط دندانپزشک متخصص کودکان دندان موردنظر بی حس می گردد و پوسیدگی ها برداشته می شوند اگر التهاب محدود به تاج دندان باشد پس از خارج کردن عصب تاج دندان خمیرهای مخصوصی داخل دندان قرار داده خواهد شد و سپس دندان شیری ترمیم و روکش می گردد. اگر التهاب ریشه دندان را درگیر کرده باشد باید عصب ریشه دندان با وسایل مخصوصی خارج گردد و داخل ریشه و تاج دندان شیری با خمیرهای مخصوصی پر شود و سپس دندان شیری ترمیم یا روکش گردد.
مراقبت های بعد از عصب کشی کودکان
در صورت درد از داروهای مسکن استفاده شود. اگر دندانپزشک متخصص کودکان برای کودک شما آنتی بیوتیک تجویز کرده است دوره درمان را کامل کنید و آنتی بیوتیک حتماً به مدت زمان تجویزشده مصرف شود.
چرا وقتی دندان شیری می افتد ریشه ندارد؟
هرکدام از دندان های شیری باید تا محدوده زمان معینی در داخل دهان باقی بمانند و در محدوده سنی مشخصی به صورت خودبه خود و فیزیولوژیک ریزش می کنند و دندان دائمی جایگزین رویش خواهد کرد. بنابراین ریشه دندان شیری در طی زمان به آهستگی تحلیل می رود و در هنگام ریزش فیزیولوژیک ریشه تقریباً به طور کامل تحلیل رفته است و والدین به اشتباه تصور می کنند که هرگز ریشه ای وجود نداشته است.
آیا ممکن است دندان شیری به عصب رسیده باشد ولی درد نداشته باشد؟
بله! پوسیدگی دندان شیری ممکن است به سرعت پیشرفت کرده و ناحیه عصب دندان شیری را درگیر نماید. حتی ممکن است پوسیدگی هایی که به نظر والدین بسیار کوچک و سطحی باشند پس از معاینه توسط دندانپزشک متخصص کودکان و تهیه رادیوگرافی های موردنیاز مشخص گردد که نیازمند درمان عصب کشی می باشند حتی اگر کودک دردی را تجربه نکرده باشد. گاهی در مواردی پوسیدگی وقتی توجه والدین را جلب می کند که دندان دچار آبسه مزمن شده است و والدین با کمال تعجب اظهار می کنند که کودک هیچ وقت از درد شکایت نکرده بود.قابل ذکر است که در برخی موارد نیز ممکن است پوسیدگی ها از همان ابتدای شروع پوسیدگی با درد همراه باشند و وقتی التهاب به ناحیه عصب دندان شیری می رسد کودک دچار درد شدیدتری گردد. بنابراین صرفاً نداشتن درد معیار درگیر نبودن عصب دندان نیست و باید دندان توسط دندانپزشک متخصص کودکان معاینه گردیده و با رادیوگرافی های مناسب کنترل گردد.
آیا برای عصب کشی دندان شیری باید حتماً کودک تحت بیهوشی یا آرام بخشی قرار گیرد؟
خیر! درصورتی که کودک همکاری لازم را در مطب دندانپزشکی داشته باشد نیازی به درمان های بیهوشی یا آرام بخشی نیست. ولی اگر سن کودک بسیار کم باشد و یا به دلیل اضطراب زیاد همکاری لازم در مطب دندانپزشکی کودکان وجود نداشته باشد به تشخیص دندانپزشک متخصص کودکان درمان های لازم تحت بیهوشی یا آرام بخشی انجام خواهد شد.
آیا مراحل عصب کشی دندان شیری کودکان مانند دندان دائمی بزرگ سالان است؟
خیر، مراحل عصب کشی دندان شیری معمولاً ساده تر از مراحل عصب کشی دندان دائمی بزرگ سالان است. درصورتی که التهاب در مراحل اولیه باشد صرفاً عصب تاج دندان خارج می گردد و درصورتی که التهاب گسترش یافته باشد و فضای عصب داخل ریشه دندان شیری را نیز درگیر کرده باشد عصب داخل ریشه دندان نیز خارج می گردد. برش مقطعی از دندان دائمی که در بالا و پایین دندان های شیری قرار دارند.
اگر دندان شیری عصب کشی شود آیا دندان دائمی زیرین و جایگزین عصب خواهد داشت؟
دندان دائم جایگزین دارای ساختاری مجزا و مینا، عاج و بافت پالپی جداگانه است و عصب کشی دندان شیری هیچ گونه آسیبی به عصب دندان دائمی جایگزین نمی رساند. پس از افتادن دندان شیری در زمان مقرر دندان دائمی جایگزین با سیستم عصبی مربوط به خود رویش خواهد نمود.
چقدر طول می کشد تا پوسیدگی سطحی دندان شیری به عصب برسد؟
این مسئله قابل پیش بینی نیست و به عوامل بسیار مختلفی مانند وضعیت بهداشت دهان، تغذیه، محل پوسیدگی بستگی دارد. پوسیدگی های بین دندانی در دندان های شیری معمولاً خیلی سریع تر موجب درگیری عصب دندان می گردند.
عصب کشی دندان شیری در چند جلسه انجام می گردد؟
برحسب تشخیص متخصص دندانپزشکی کودکان و مشاهده رادیوگرافی دندان برای تعداد جلسات تصمیم گیری می گردد در بیشتر موارد درمان در یک جلسه تکمیل می گردد ولی ممکن است به دلیل گستردگی التهابات دندان نیازمند درمان در جلسات بیشتری باشد.