انواع اختلالات فکی و دندانی

کج بودن دندانها و جفت نبودن آنها چه مشکلاتی ایجاد میکند؟

دندانهای کج و جفت نبودن بایت میتواند مشکلات زیر را ایجاد کند:
- اختلال در جویدن درست
- چالش بر انگیز تر بودن حفظ بهداشت دندان و لثه و افزایش خطر پوسیدگی دندان و ژینژیویت.
- فشار بر دندانها، فک و عضلات و افزایش خطر شکستن دندان
- ایجاد احساس خجالت و کاهش عزت نفس به خاطر ظاهر دهان و دندان

انواع اختلالات فکی و دندانی

متداول ترین اختلال های فکی ـ دندانی عبارت اند از:

جلو بودن فک

دندان های بالا در این حالت جلو می آید یا در اصطلاح با دندان خرگوشی مواجه می شویم. کوچک بودن فک پایین می تواند دلیل دندان خرگوشی و جلو بودن فک باشد. مکیدن انگشت شست یا پستانک نیز به دلیل رو به جلو راندن دندان ها باعث ناهنجاری جلو بودن فک می شود و حتی گاهی شکل سقف دهان (کام بالا) را تغییر می دهد.

مشکل به هم فشرده یا فاصله دار بودن دندان ها

علت این ناهنجاری فاصله بسیار زیاد یا بسیار کم بین دندان ها است. به هم فشرده بودن دندان ها باعث می شود دندان های دائمی به شکل مناسب در نیایند یا در لثه باقی بمانند و با دندان نهفته مواجه شویم و یا نیاز به ارتودنسی دندانهای فاصله دار باشد.

انحراف فک

یکی دیگر از اختلالات فکی دهانی، انحراف فک است. خط مرکزی جلویی بین دندان های پیشین بالایی در موارد انحراف فک بر روی خط مرکزی دندان های پیشین پایین منطبق نیست. علائم انحراف فک متغیر و پیچیده است و بیمار معمولاً از دردی رنج می برد که ممکن است به صورت درد در فک، درد و حساسیت به لمس داخل یا اطراف گوش، درد مداوم صورت، دشواری در کامل باز کردن دهان، ناراحتی هنگام جویدن، صدا دادن مفصل فک یا قفل کردن فک و در نتیجه دشوار شدن باز یا بستن دهان بروز یابد.

در به هم نرسیدن دندان، اگرچه دندان های آسیا روی هم می آیند، اما دندان های پیشین بالا و پایین همپوشانی ندارند و دهان به دلیل فاصله عمودی بین دندان ها همواره باز به نظر می رسد. فاصله دندان های بالا و پایین در یک یا هر دو سمت دهان رخ می دهد.

اور بایت

دندان های پیشین جلویی در حالت اور بایت بیش از اندازه پایین می آید و روی دندان های پیشین پایینی را می پوشاند و دندان های پایین در موارد شدید این اختلال در سقف دهان فرو می رود.اوربایت دارای دو نوع اصلی می باشد: اسکلتی و دندانی. اوربایت دندانی به نامرتبی دندان ها مربوط می شوند و با درمان هایی نظیر ارتودنسی قابل حل هستند. اوربایت اسکلتی به استخوان بندی و نحوه ی قرارگیری فک ها بر روی هم مربوط شده و در اغلب موارد به خاطر بزرگ بودن یا جلو بودن فک بالایی ایجاد می شوند. برای درمان جلو بودن فک بالا از دو روش ارتودنسی و جراحی استفاده می شود.

آندربایت

دندان های پیشین پایین در این حالت از دندان های پیشین بالا جلوتر هستند.

کراس بایت

در این حالت یکی از دندان های بالا یا تمام آنها در جهتی نامناسب روی دندان های پایین قرار می گیرد.

تغذیه مناسب برای دندان چیست؟

چرخش

چرخش به موردی گفته می شود که دندان چرخیده باشد یا نوک دندان از جای اصلی خود خارج شده باشد.

جابجایی فک

در این حالت دندان ها در محلی غیر از محل اصلی از لثه خارج می شود. دندان های جلو در حالت طبیعی باید اندکی روی دندان های پایین را بپوشاند. اختلال های فکی ـ دندانی، یا روی هم نیامدن و جفت نشدن مناسب دندان ها، بر حسب میزان روی هم آمدن دندان ها کلاس بندی می شود. استخوان های فک نیز جهت بررسی وضعیت شان در ارتباط با دندان ها معاینه می شوند.

کلاس ۱(جلو بودن فک)

دندان های آسیای بالا و پایین در حالت جلو بودن فک به خوبی روی یکدیگر قرار می گیرد، اما فاصله بین دندانها بسیا کم یا زیاد است. کراس بایت، چرخش و همپوشانی دندان ها در موارد شدید به چشم می خورد.

درمان انحراف فک:

چنانچه انحراف فک در سنین کودکی تشخیص داده شود و در همان سنین جهت درمان اقدام گردد می توان با ارتودنسی به تنهایی آن را درمان نمود. اما در صورتیکه درمان در سنین بالاتر به خصوص بعد از بلوغ انجام شود نیاز به درمان ارتودنسی همراه با جراحی خواهد بود.روش های درمانی در کودکی می تواند شامل استفاده از دستگاه هیبرید فانکشنال Hybrid Functional، تصحیح کراس بایت خلفی و یا تصحیح تماس های زودرس دندانی باشد. چنانچه انحراف فک به علت همی مندیبولار هایپرتروفی باشد متخصص ارتودنسی در ابتدا هیچ گونه مداخله درمانی انجام نخواهد داد و اجازه می دهد رشد مفصل گیجگاهی فکی تا زمان اتمام رشد ادامه نماید و پس از آن اقدام به درمان ارتودنسی به همراه جراحی می گردد.در تصاویر زیر بیماری مشاهده می شود که به علت تداخلات دندانی فک بالا و پایین دارای انحراف فک می باشد.این بیمار در سن 12 سالگی مراجعه نمود و از آنجاییکه بیمار دارای انحراف فک واضح بود درمان جراحی به او پیشنهاد گردیده بود. اما به علت مخالفت بیمار با جراحی تنها درمان ارتودنسی برای او انجام شد. تصاویر زیر بیمار را پس از درمان ارتودنسی نشان می دهند