مصرف لبنیات به خصوص نوشیدن شیر به حدی اهمیت دارد که متخصصان تغذیه به افرادی که به شیر حساسیت دارند نیز توصیه می کنند مصرف روزانه ماست، پنیر و کشک را جایگزین میزان شیر مورد نیاز بدن شان کنند. اما هرگز نباید این واقعیت را فراموش کرد که سایر فرآورده های لبنی به هیچ وجه نمی توانند جای شیر را بگیرند. شیر و سایر فرآورده های لبنی سرشار از مواد مغذی از جمله پروتئین ها، کربوهیدرات ها، ویتامین ها، کلسیم، فسفر، منیزیم،پتاسیم و روی هستند. به همین دلیل حذف لبنیات مساوی است با حذف گروه زیادی از ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن.
انواع شیر
اگر جزو آن دسته از افراد هستید که وقتی قصد دارید شیر بخرید، بدون در نظر گرفتن انواع آن در دسترس ترین و البته خنک ترین شیر را از یخچال مغازه برمی دارید، بهتر است بدانید که شیر باتوجه به اجزا تشکیل دهنده آن، میزان چربی و روش فرآوری انواع مختلفی دارد. شما باید شیر را متناسب با شرایط جسمی خودتان انتخاب کنید.
۱. شیر کم چرب، معمولی و پر چرب
در ادامه مطلب مفصل توضیح می دهیم که کدام یک برای شما مناسب است.
۲. شیر بدون لاکتوز
افرادی هستند که به علت عدم ترشح آنزیم لاکتاز در روده بزرگ به قند شیر یا همان لاکتوز حساسیت دارند. افرادی که دچار عدم تحمل لاکتوز هستند، اگر شیر معمولی بنوشند دل درد می گیرند و گازی در معده شان ترشح می شود که آزاردهنده است. شیر بدون لاکتوز تولید می شود تا این افراد از کلسیم موجود در شیر محروم نمانند.
۳. شیرهای طعم دار
برخی افراد از بو و طعم شیر طبیعی خوش شان نمی آید. به همین دلیل از نوشیدن شیر امتناع می کنند. شیرهای طعم دار با ترکیبات میوه ای مانند شیر توت فرنگی، شیر طالبی، شیر موز و… متناسب با ضائقه این گروه از افراد تولید می شوند. در خانه نیز می توانید شیر معمولی را با هویج یا انواع میوه ترکیب کنید تا علاوه بر برخورداری از ویتامین های موجود در شیر، از مزه و بوی آن نیز لذت ببرید.
نکته: توجه داشته باشیدکه بهتر است شیر را با چای یا قهوه ترکیب نکنید! درست است که چای و قهوه به تنهایی برای بدن فوایدی دارند، اما ترکیب آنها با شیر مانع جذب موثر کلسیم موجود در شیر می شود.
۴. شیر پاستوریزه، استرلیزه و هموژنیزه
- تفاوت شیرهای پاستوریزه و استرلیزه در مدت زمان ماندگاری آنها است. شیرهای پاستوریزه را بیش از ۲ یا ۳ روز نمی توان نگهداشت چون در جریان پاستوریزه کردن میکروب های بیماری زا در این شیر کشته شده اند اما میکروب های عامل فساد از بین نرفته اند.
- شیرهای استرلیزه با حرارت بیشتری میکروب زدایی می شوند در نتیجه دیرتر فاسد می شوند. حتی تا قبل از باز شدن در شیر، می توان آنها را بیرون از یخچال هم نگهداشت اما نکته مهم این است که در جریان استرلیزه شدن علاوه بر میکروب های موجود در شیر، بخشی از مواد مفید و ویتامین ها نیز نابود شده است.
- شیرهای هموژنیزه سفیدترند و طعم بهتری دارند. راحت تر هضم می شوند. به همین دلیل برای کوکان گزینه مناسبی هستند. این شیرها چرب ترند اما لایه خامه در سطح شیر تشکیل نمی شود. چربی در شیر محلول است و در صورت تکان دادن هم دلمه نمی شود. تنها ایراد این شیرها این است که به دلیل روند و حساسیت مراحل تولید قیمت بالایی دارند و البته در مقابل نور آفتاب به شدت حساس هستند.
زمان مناسب نوشیدن شیر
زمان مصرف شیر در صبح – عصر و شب را بررسی می کنیم:
مصرف شیر در صبح:
صبح زود معمولا بهترین زمان برای نوشیدن شیر می باشد زیرا بدن را فعال و با انرژی برای کل روز نگه می دارد. شیر یک نوشیدنی سالم و کم چربی است که کلسیم مورد نیاز بدن را تامین می کند. شیر همچنین دارای مواد مغذی ضروری می باشد که فواید زیادی برای سلامتی دارند . مصرف شیر گرم هنگام صبح بهترین کار برای شروع روز می باشد. همچنین پروتئین های موجود در شیر فواید زیادی برای افرادی دارند که قصد افزایش توده عضلانی دارند.
مصرف شیر هنگام عصر:
نوشیدن شیر در عصر، برای افراد در تمام سنین مناسب است زیرا قدرت افراد سالخورده را افزایش می دهد و به کودکان نیز انرژی می بخشد . مصرف شیر به طور منظم هنگام عصر همچنین به تسکین وضعیت های مختلف و دردناک بدن مثل مشکلات بینایی و یا سنگ کلیه کمک می کند. شیر منبع غنی از کلسیم می باشد که یک ماده مهم برای حفظ سلامت استخوان ها است. کلسیم شیر حتی با فعالیت کم هنگام عصر نیز جذب بدن خواهد شد.
مصرف شیر در شب:
نوشیدن شیر در زمان های مختلف ، اثرات متفاوتی روی بدن دارد . مصرف شیر در شب به آرامش کمک می کند و باعث می شود که بهتر و با آرامش بیشتر بخوابید. همچنین خستگی و استرس را در طول شب از بدن دور می کند. مصرف شیر گرم در طول شب بدن شما را ریلکس می کند و یبوست را نیز به خوبی درمان خواهد کرد . کلسیم موجود در شیر کمک می کند که وزنتان را در حالت متناسبی نگه دارید . در صورت نوشیدن شیر به طور منظم و هنگام شب می توانید چربی بدن خود را کاهش دهید و یک نوشیدنی کامل است که باید در رژیم غذایی شما گنجانده شود. همچنین منبع غنی از کلسیم و مواد معدنی ضروری برای استخوانها و دندانهای سالم می باشد و خطر ابتلا به پوکی استخوان را نیز کاهش می دهد . همچنین پوست شما را نرم و درخشان نگه می دارد. نوشیدن شیر به صورت روزانه به کاهش وزن سریع تر نیز کمک می کند در نتیجه جزء مهمی در رژیم غذایی برای لاغر شدن است . همچنین از بیماری هایی مثل فشار خون پایین ، سکته و سوزش معده جلوگیری می کند. فرقی ندارد که شیر را در صبح و یا وعده عصرگاهی خود مصرف کنید. در هر حال فواید اعجاب انگیزی برای شما دارد و این گونه یک سبک زندگی سالم را ایجاد خواهید کرد.
مصرف شیر بعد از وعده غذایی:
نوشیدن شیر بعد از وعده غذایی به هضم راحت تر غذا کمک می کند. هرگز نباید شیر را در طول وعده غذایی مصرف کنید زیرا هضم غذا را سخت می کند و به جای آن بهتر است که نوشیدن آن را به بعد از وعده غذایی موکول کنید. همچنین این شیر باید گرم نوشیده شود تا بتواند هضم شما راحت تر کند و حداکثر انرژی را به بدن برساند.
بهترین زمان مصرف شیر
بهترین زمان مصرف شیر در قبل از خواب – در وعده صبحانه :
قبل از خواب
اگر مشکلی برایتان با نوشیدن شیر به وجود نمی آید و دچار نفخ و دل درد نمی شوید ، برای داشتن خوابی آرام و راحت ، قبل از خواب شیر مصرف نمایید. در هنگام خواب، شیر حاوی تریپتوفان است و بدن فرصت دارد که کلسیم و پروتئین خود را از این ماده غذایی تامین کند.
در وعده صبحانه
مصرف یک لیوان شیر در وعده صبحانه مطلوب است. صبحانه کمترین میزان آهن را دارد ، کلسیم از جذب آهن جلوگیری می کند. همچنین مصرف شیر در صبحانه سبب رفع بی حالی، بی حوصلگی و عصبانیت و افزایش یادگیری می شود.
بدترین زمان مصرف شیر ؛ شیر را در چه زمانی مصرف نکنیم؟
شیر را در وعده ناهار مصرف نکنید. مصرف شیر جلوی اشتها را می گیرد و سبب می شود آهن و روی محصولات گوشتی جذب بدن نشوند.