موارد مصرف پریمتامین
پیشگیری و درمان توکسوپلاسموزیس , پیشگیری از مالاریا , پیشگیری و درمان پنوموسیستیت
عوارض جانبی پریمتامین
تهوع , کاهش وزن , خون در ادرار , تورم زبان , آنمی , واکنش های شدید آلرژیک , ضربان قلب نامنظم , افزایش سطوح خونی فنیل آلانین , کاهش تعداد سلول های سفید خون , کاهش تعداد پلاکت
- پوست: بثورات پوستی، اریتم مولتی فرم (سندرم استیونس – جانسون )، نکرولیز سمی اپیدرم.
- دستگاه گوارش: بی اشتهایی، استفراغ، اسهال، التهاب آتروفیک زبان، کرامپ های شکمی.
- خون: آگرانولوسیتوز، کم خونی آپلاستیک، کم خونی مگالوبلاستیک، کاهش فعالیت مغز استخوان، لکوپنی، ترومبوسیتوپنی، پان سیتوپنی.
- در صورت بروز علائم کمبود اسید فولیک یا اسید فولینیک، باید مصرف دارو قطع شده یا مقدار مصرف آن کاهش یابد.
- می توان تا مقدار mg/day 9 اسید فولینیک (لوکوورین) به مدت سه روز تزریق عضلانی کرد تا تعداد سلول های خونی به حالت عادی بازگردد.
مسمومیت با پریمتامین و درمان آن
تظاهرات بالینی: بی اشتهایی، استفراغ، و تحریک CNS، از جمله تشنجات؛ ممکن است کم خونی مگالوبلاستیک، ترومبوسیتوپنی، لکوپنی، التهاب زبان و کریستالوری نیز بروز کند.
درمان: شامل شستشوی معده وبه دنبال آن تجویز یک مسهل است. مصرف دیازپام ممکن است به کنترل تشنجات کمک کند. لوکوورین (اسید فولینیک) با مقادیر mg/day 25-5 به مدت سه روز یا بیشتر برای بازگرداندن تعداد پلاکت ها یا گلبول های سفید خون به حالت طبیعی به کار می رود.
هشدارها
1-آنمی مگالوبلاسیک ، لکوپنی ، ترومبوستیوپنی ، نوتروپنی و پانسیتوپنی در دوزهای بالای دارو گزارش شده است . بنابراین شمارش سلول های خونی و پلاکت ها دو بار در هفته در بیمارانی که دوز بالای این دارو را مصرف می کنند ، توصیه می شود.
2-در بیماران با کمبود فولات مانند افراد باردار ، سندرم نقص جذب و در افراد الکلی باید با احتیاط مصرف شود .
3-در بیماران با کمبود آنزیم G6PD باید با احتیاط مصرف شود .
4-در نارسایی کبدی/کلیوی و بیماران با سابقه ی تشنج باید با احتیاط مصرف شود .
ملاحظات اختصاصی پریمتامین
1- برای به حداقل رساندن تحریکات گوارشی، دارو با غذا مصرف شود.
2- شمارش کامل سلول های خونی، از جمله شمارش پلاکت ها دو بار در هفته باید انجام شود.
3- علائم بروز کمبود فولات یا خونریزی به هنگام کاهش تعداد پلاکت ها پیگیری شود؛ در صورت بروز اختلالات، مقدار مصرف دارو باید کاهش یابد یا قطع شود. لوکوورین (اسید فولینیک) را می توان برای افزایش تعداد سلول های خونی در طی کاهش مقدار مصرف یا بعد از قطع مصرف دارو تجویز کرد.
4- در صورت مصرف پیریمتامین با سولفادوکسین به عنوان پیشگیری، اولین مقدار باید 2-1 روز قبل از مسافرت به ناحیه مالاریاخیز مصرف شود.
5- به دلیل امکان بروز واکنش های شدید، پیریمتامین با سولفادوکسین فقط برای بیمارانی تجویز شوند که به نواحی مالاریاخیز مقاوم به کلروکین مسافرت می کنند و یا مدتی طولانی تر از سه هفته در آن نواحی می مانند.
6- به عنوان خط اول درمان مالاریا نیست. داروهای دیگر ضد مالاریا (مفلوکین، کلروکین، سولفادوکسین) در این مورد ارجحند.
7- جهت کاهش عوارض گوارشی دارو همراه با غذا تجویز شود.
نکات قابل توصیه
- پیریمتامین ممکن است با غذا یا بدون غذا داده شود که در صورت ناراحتی معده ، برای کاهش تحریک آن همراه با غذا میل شود .
- تجویز لوکوورین خصوصا در زمانی که پیریمتامین در دوز های بالا مصرف می شود ، از مشکلات خونی ناشی از کمبود فولیک اسید ناشی از پیریمتامین جلوگیری می کند . لوکووین را در طی درمان و تا یک هفته پس از قطع داروی پیریمتامین ادامه دهید .
- طول دوره درمان با پیریمتامین را، حتی در صورت بهبودی در روز های اولیه کامل کنید .
- در صورت بروز علائم و نشانه های عوارض خونی فوراً به پزشک اطلاع دهید.
- در صورت بروز علائم و نشانه های کمبود فولات به پزشک اطلاع دهید و به طور مرتب تحت نظر پزشک باشید.
- بروز هر گونه عوارض جانبی را به پزشک اطلاع دهید و به طور مرتب تحت نظر پزشک باشید.
- این دارو را می توان با احتیاط برای کودکان تجویز کرد.
- دارو را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
عوارض و موارد مصرف قرص اتاکرینیک اسید
