بسیاری از افراد شیر سویا را به طور مرتب و روزانه مصرف می کنند. برخی به علت مشکلاتی که لبنیات در دستگاه گوارش شان ایجاد می کند و برخی دیگر به خاطر گیاه خواربودن شیر سویا را می نوشند. خواص شیر سویا برای سلامتی بسیار زیاد است. شیر سویا به ویژه به افراد مسن برای پیشگیری از پوکی استخوان، کاهش کلسترول و لاغری بسیار کمک می کند. در این مطلب با ما همراه شوید تا خواص شیر سویا را بهتر بشناسید.
شیر سویا چیست؟
شیر سویا از دانه سویا استخراج می شود و کاربردهای فراوانی دارد و می تواند در دستور پخت غذاهای مختلف جایگزین شیر شود. شیر سویا برای کسانی که از بیماری عدم تحمل لاکتوز رنج می برند، منبع خوبی از پروتئین محسوب می شود.
ارزش غذایی شیر سویا
بهتر است ابتدا با ارزش غذایی شیرسویا آشنا شویم و بعد بر اساس آن به سراغ خواص و مضرات آن برویم. یک لیوان از این شیر حاوی مقادیر زیر است:
- 105 کالری
- 6 گرم پروتئین
- 12 گرم کربوهیدرات
- 4 گرم قند
در گروه های مختلف سنی این نوشیدنی فواید مختلفی دارد مانند:
برای کودکان و نوزادان : تقویت دستگاه گوارش
خانم ها ( در بارداری) : کاهش ریزش مو و افزایش ضخامت مو
آقایان : کاهش استرس های عصبی
خواص شیر سویا
1. خواص شیر سویا؛ افزایش سرعت کاهش وزن
فیبر موجود در شیر سویا روی BMI، سطح کلسترول بد ( LDL ) و وزن بدن تاثیر می گذارد که همه این موارد در درمان چاقی، فشار خون و سطح اضافی لیپید موثر هستند. وقتی مصرف شیر سویا با رژیم کم چرب ترکیب می شود، پروتئین های سویا از وزن بدن کم می کنند اما اجازه نمی دهند که بافت عضلانی در افراد چاق از بین برود.
2. خواص شیر سویا ؛ کاهش فشار خون و درمان هایپرتنشن
شیر سویا با پایین آوردن فشار خون، سیستولیک و دیاستولیک هایپرتنشن را درمان می کند. نوشیدن شیر سویا به صورت روزانه بدن را وادار به دفع ادرار فلاووئید خاص می کند که سبب کاهش فشار خون می شود. شیر سویا با کاهش فشار خون برای بیماران دیابتی با مشکلات کلیوی مفید است. سویا مقادیر قابل توجهی پلی فنل دارد که زیست پذیری اکسید نیتریک را افزایش می دهد و این گونه روی سطح فشار خون تاثیر می گذارد.
3. خواص شیر سویا ؛ درمان دیابت نوع ۲
شیر سویا با کلسیم بالا و چربی کمی که دارد از بهترین انتخاب های غیر لبنی برای وعده غذایی دیابتی ها است. شیر سویا با پایین آوردن کلسترول و پیشگیری از مشکلات قلبی عروقی به بهبود بیماری دیابت نیز کمک می کند. تاثیر آن روی سطح لیپیدها نشان داد در درمان دیابت مفید است. به یاد داشته باشید شیر سویا را به صورت متعادل استفاده کنید چون پروتئین و کربوهیدرات اضافی رژیم را به هم می زند.
4. خواص شیر سویا؛ پیشگیری از پوکی استخوان
شیر سویا غنی شده با کلسیم پوکی استخوان را کاهش می دهد. حدود ۲۴۰ میلی لیتر از شیر سویا عادی حدود ۳۱ میلی گرم کلسیم دارد این در حالی است که انواع غنی شده آن با کلسیم دارای ۲۱۰ میلی گرم کلسیم است. قبل از خرید محصولات حتما اطلاعات روی برچسب آنها را مطالعه کنید.
5. خواص شیر سویا ؛ بهبود سلامت قلبی عروقی
سویا از محصولاتی است که سطح کلسترول را در بدن پایین می آورد و از بیماری های مرتبط با قلب پیشگیری می کند. محصولات سویا مانند شیر سویا سطح لیپید پلاسما را بهبود می دهد و خطر بیماری های قلبی عروقی را کاهش می دهد مخصوصا در آنها که کلسترول بالایی دارند. سطح بالای چربی های غیر اشباع، ویتامین ها، فیبر، مواد معدنی و چربی های کم اشباع شده نیز به سالم نگه داشتن قلب کمک می کنند. بدن به واسطه واکنش پذیری عروق از جریان خون مراقبت می کند که در زمان مورد نیاز ساخت رگ های خونی را تغییر می دهد. شیر سویا این واکنش پذیری را بهبود می بخشد و قلب را قوی نگه می دارد.
6. خواص شیر سویا؛ مشکلات مربوط به پوست را درمان می کند
رژیمی که شامل محصولات سویا است احتمال به وجود آمدن آکنه را کاهش می دهد. سویا برای درمان مشکلات پوستی از جمله هیپرپیگمانتاسیون که موجب تیرگی پوست می شود، به کار می رود. محصولات سویا مزایای ضد پیری برای سلامت و پوست دارند. به تازگی مشخص شد ترکیبی از دانه های سویا در واقع عوامل ضد پیری بسیار قوی هستند. همچنین پژوهش ها نشان دادند شیر سویا تخمیر شده خواص ضد پیری دارد.
7. خواص شیر سویا؛ بهبود خوش حالتی مو
نوشیدن شیر سویا تاثیری متوسط روی ظاهر و حالت گرفتن موها دارد. با این حال استفاده از شیر سویا غنی شده و یا محصولات موضعی که دارای سویا نیز هستند تاثیر بهتری دارد.
8. خواص شیر سویا؛ بهبود عدم تحمل لاکتوز
همانطور که قبلا هم اشاره کرده بودیم شیر سویا جایگزین بسیار مناسبی برای کسانی است که نمی توانند لاکتوز را تحمل کنند. شیر سویا مقدار قابل توجهی کلسیم در خود دارد و چربی آن نیز پایین است. اما اگر به شیر گاو حساسیت داشته باشید احتمال اینکه به شیر سویا نیز حساس باشید بالا است. بنابراین با احتیاط از آن استفاده کنید و ببینید مشکلی پیش می آید یا خیر.
مضرات شیر سویا
متأسفانه ممکن است طعم شیر سویا به نظرتان عجیب بیاید. بنابراین باید انواع شیر سویا با طعم مختلف را امتحان کنید تا طعم موردعلاقه تان را پیدا کنید و بتوانید به طور روزمره از آن محصول استفاده کنید. این امر برای متقاعدکردن کودکان به خوردن شیر سویا سخت تر است. علاوه براین شیر سویا محتوی مقدار کمی کلسیم است. بنابراین اگر می خواهید از شیر سویا به عنوان جایگزین شیر گاو استفاده کنید، باید از شیر سویای غنی شده با کلسیم یا مکمل های غذایی کلسیم استفاده کنید. میزان کلسیم موجود در شیر سویای غنی شده می تواند تا ۳ برابر شیر سویای معمولی باشد. برخی اوقات شیر سویا را به وسیله جلبک دریایی غلیظ تر می کنند. مصرف جلبک دریایی موجب بروز مشکلات گوارشی در برخی افراد می شود. بنابراین پیش از مصرف منظم و زیاد، بهتر است ابتدا کمی از شیر سویا را امتحان کنید. ممکن است مصرف زیاد شیر سویا عوارض جانبی منفی بر جای بگذارد. به عنوان مثال می توان به مشکلات معده مانند جمع شدن باد معده اشاره کرد. برخی معتقدند محصولات سویا می تواند ریشه اختلالات تیروئید (کم کاری تیروئید، پرکاری تیروئید و …)، مشکلات دستگاه تولیدمثل و بروز علائم ناشی از آلرژی در بعضی افراد شود که از سنین پایین از شیر سویا استفاده می کرده اند.