آیورودا یک سیستم طبیعی شفابخش علمی است که بیش از 5.000 سال پیش در هند آغاز شده است. کلمه ” آیورودا ” متعلق به زبان باستانی مردم هند یا همان زبان سانسکریت است که به معنی ” دانش زندگی ” است ( آیور به معنای زندگی است، در حالی که ودا به معنای علم یا دانش است). امروزه طب آیورودا در هند مدرن به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد و در حال حاضر همچنین نفوذ خود را در سراسر جهان گسترش می دهد. یکی از مواردی که امروزه از طب آیورودا خیلی مورد استفاده قرار می گیرد؛ رژیم آیورودا است.
رژیم آیورودا چیست؟
آیورودا یک تمرین سلامتی است که در هند آغاز شده و حدود 5000 سال است. کلمه "آیورودا" ترکیبی از دو واژه سانسکریت است که به معنی زندگی (Ayur) و علم (ودا) است، بنابراین ترجمه آئورودا "علم زندگی" است. داروهای آیورودا به دنبال ایجاد یک بدن قوی سالم از طریق یک سری رژیم غذایی، ورزش و شیوه زندگی، از جمله خواب و زندگی ذهنی است.
شش اصل آیورودا
1- میوه و سبزیجات زیاد بخورید
سبزیجات علاوه بر ارزش غذایی پاک کننده های طبیعی خوبی هستند. دستورالعمل های مخصوص وتا، پیتا و کافا نوع میوه و سبزیحات مناسب شرایط بدن و فصل را به ما نشان می دهند. ترجیحا از سبزیجات پخته استفاده کنید. اگرچه ویتامین ها و مواد مغذی در سبزیجات خام بیشتر است، سوخت و ساز آنها برای بدن سخت تر است. هضم و جذب سبزیجات پخته در بدن زمان کمتری می برد. البته یک استثنا برای دوشای کافا وجود دارد. اگر می خواهید سبزیجات خام مثلا در سالاد میل کنید سعی کنید این وعده را در ناهار خود بگنجانید. زیرا بدن زمان بیشتری برای هضم آن در اختیار خواهد داشت.
2- هوشمندانه غذا بخورید
بسیاری از ترکیبات شیمیایی و آفت کشهای مورد استفاده در محصولات اصلاح شده برای سلامت مضر هستند. مواد غذایی فراوری شده، محصولات اصلاح شده ژنتیکی و مواد غذایی حاوی نگهدارنده های مصنوعی دیگر روح طبیعت را در خود دارا نیستند. طبق اصول آیورودا نحوه کارکرد بدن انسان بازتابی از قوانین طبیعت است. پس هرچه زندگی ما با طبیعت هماهنگ تر باشد سالم تر خواهیم بود. از این رو مواد غذایی طبیعی مانند غلات کامل، میوه ها و سبزیحات ارگانیک به طبیعت نزدیک تر هستند. مدت زیادی از استفاده از مواد غیرطبیعی در تولید مواد غذایی نمی گذرد. همانطور که مشاهده می کنیم ابتلا به سرطان طی سالها گذشته افزایش زیادی داشته است.
3- هوشمندانه از ادویه ها استفاده کنید
ادویه ها نه تنها به غذا طعم و عطر می دهند بلکه ارزش درمانی دارند. ادویه ها ایمنی طبیعی را تقویت می کنند و با کمک به هضم در جذب مواد مغذی نقش دارند. طبق اصول آیورودا هر وعده غذایی باید شامل شش طعم شیرینی، ترشی، شوری، تلخی، تندی و گس باشد. اما طعم غالب بر اساس دوشای غالب هر فرد متفاوت است. مثلا فردی که وتا در آن غالب است به غذاهای ترش و نمکی علاقه دارد. به خاطر داشته باشید، داشتن هر 6 طعم بدان معنا نیست که ما بتوانیم هر طعم را به وضوح تشخیص بدهیم.
4- از مدگرایی غذایی پرهیز کنید
از محاسن رژیم آیورودا این است که هر فرد سیستم منحصر به فرد خود را دارا است و چیزی که ممکن است برای میلیونها نفر دیگر مناسب باشد شاید برای ما مناسب نباشد. به همین خاطر شیوه مدیریت سلامت هر شخص متفاوت است. امروزه رسانه ها گرایشات عمومی را به برخی غذاها هدایت می کنند. گاهی این نوع غذاها گزینه های غیرمعمول و محدودی را شامل می شوند. از این مدگرایی ها پیروی نکنید و با شناخت مواد غذایی، سبک زندگی اختصاصی خود را دنبال کنید.
5- به قدر کفایت غذا بخورید نه تا جایی که احساس پری کنید
اگر معده خود را به ده قسمت تقسیم کنید. عدد یک نشان دهنده کاملاً خالی بودن و عدد 10 کاملاً پر بودن را نشان می دهد. طبق اصول آیورودا شما باید زمانی که به عدد 7 رسیدید دست از خوردن بکشید. پرخوری علاوه بر اضافه وزن باعث افزایش رادیکال های آزاد در بدن می شود که روند پیری را سرعت می بخشد. در صورتی که در حد کفایت دست از غذا خوردن بکشید بدون وارد آمدن فشار برای هضم غذا و ذخیره کالری غیرضروری، مواد مغذی به بدن خواهد رسید.
6- پاکسازی درونی
براساس اصول آیورودا سموم گوارشی (آما) حاصل از گوارش نامناسب مسبب بیشتر اختلالات در بدن است. گوارش نامناسب دلایل متعددی دارد. یکی از این دلایل دیر غذا خوردن یعنی زمانی که بدن برای استراحت آماده می شود است. در طول خواب بدن به ترمیم و بازیابی خود می پردازد و ذهن تفکرات ، احساسات و تجربیات روز را تحلیل می کند. اگر انرژی صرف هضم غذا بشود، روند بازیابی و تحلیل ذهنی دچار وقفه خواهد شد. به همین خاطر متخصصان آیورودا توصیه می کنند سه ساعت قبل از خواب شام خود را میل کنید.
رژیم آیورودا چگونه کار می کند؟
رژیم آیورودا نوعی برنامه غذایی است که دستورالعمل هایی را برای زمان، چگونگی و آنچه باید بر اساس دوشا یا نوع بدن خود بخورید، تعیین می کند. در اینجا برخی از ویژگی های اصلی هر دوشا وجود دارد که بعد از انجام تست آیورودا، به شما کمک می کند تعیین کنید بدن شما با کدام یک مطابقت بیشتری دارد:
پیتا (آتش + آب)
هوشمند، سخت کوش و سرنوشت ساز است. این دوشا عموماً از لحاظ جسمی متوسط، خونسرد و ممکن است از شرایطی مانند سوء هاضمه، بیماری قلبی یا فشار خون بالا رنج ببرد.
واتا (هوا + فضا)
خلاق، پرانرژی و سرزنده است. افراد این دوشا معمولاً لاغر و بدنی نحیف هستند و ممکن است هنگام خارج از تعادل دوشای خود با مشکلات گوارشی، خستگی یا اضطراب مقابله کنند.
کاپا (زمین + آب)
به طور طبیعی آرام، متواضع و وفادار است. کسانی که دوشای کاپا دارند، اغلب دارای بدن هایی قوی هستند و ممکن است با افزایش وزن، آسم، افسردگی یا دیابت مشکلاتی داشته باشند. مطابق این رژیم، دوشای شما تعیین می کند که چه غذاهایی را باید بخورید تا تعادل درونی بیابید. به عنوان مثال، دوشای پیتا، بر روی خنک کننده، مواد غذایی پرانرژی تمرکز دارد و ادویه ها، آجیل و دانه ها را محدود می کند. در حالی که، دوشای واتا ضمن محدود کردن میوه های خشک، گیاهان تلخ و سبزیجات خام، از غذاهای گرم، مرطوب و غذاهای زمینی حمایت می کند. سرانجام، دوشای کاپا غذاهای سنگین مانند آجیل، دانه و روغن را به نفع میوه ها، سبزیجات و حبوبات محدود می كند. گوشت قرمز، شیرین کننده های مصنوعی و مواد فرآوری شده برای هر سه دوشا ممنوع است. در عوض، رژیم آیورودا خوردن غذاهای کاملا سالم را تشویق می کند.
آیا باید از یک رژیم آیورودا برای کاهش وزن یا سلامتی پیروی کنم؟
اگر فکر میکنید در مورد شروع یک رژیم آیورودا برای کاهش وزن یا بهبود سلامت، مسائل مختلفی در نظر بگیرید. ابتدا مسئله اثربخشی وجود دارد. شما می خواهید اطمینان حاصل کنید که برنامه ای که در آن سرمایه گذاری می کنید، چیزی است که توسط مدارک پشتیبانی می شود. و دوم، پیوستگی را در نظر بگیرید. شما باید فقط یک برنامه غذائی را که می توانید برای مدت طولانی حفظ کنید، اگر می خواهید نتایج کاهش وزن خود را حفظ کنید، اتخاذ کنید.