سگ نژاد آلابای یا شپرد آسیای مرکزی، اصالتش به کشور های آسیایی از جمله ترکمنستان و روسیه بر می گردد و به سگ گله منطقه آسیای مرکزی معروف است. در کشور ترکمنستان این سگ به عنوان محافظ گله، سگ جنگی، سگ نظامی، محافظ شخصی و نگهبان فعالیت می کند. این نژاد توانایی شگرفی در تحمل شرایط سخت محیطی دارد به طوری که حتی در سخت ترین نقاط کره زمین می تواند زندگی کند. این سگ همچنین، یکی از قوی ترین و بزرگ ترین سگ های محافظ جهان است. سگ آلابای را با نام های زیادی از جمله ovcharka آسیای مرکزی، گوسفند آسیای مرکزی، خروس قفقاز آسیایی، چوپان آسیای میانه، CAO و Owtcharka آسیای مرکزی شناخته می شوند. معروف ترین سگ های این نژاد آلابای ترکمن و آلابای روسی هستند.
ظاهر کلی سگ آلابای
آلابای دارای اندامی عضلانی و قوی بوده و استخوان بندی درشتی دارد. همچنین این سگ اصیل ترکمنی دارای سری بزرگ ولی متعادل با بدن و دارای پوزه کوتاه با لب های آویزان و افتاده و ارواره های قدرتمند است. سگ گله مازندرانی(آلابای) سگ بسیار مقاوم در برابر شرایط سخت آب و هوایی و زیستی است. دارای جثه متوسط تا بزرگ و با بدنی تنومند و قوی ، عریض ، عضلانی می باشد. سر حیوان چهارگوش ، بزرگ و متقارن ، فک و آرواره ها قوی ، لبها کمی آویزان ، پیشانی بدون زاویه ، پوست صورت و گردن ضخیم و دارای چینهایی است ، گردن قوی و نسبتاً کوتاه ، طول بدن بلندتر از ارتفاع آن است. پاها راست ، محکم و قوی است. این نژاد توانایی بالایی در راهپیمایی و دویدن دارد. گوش های این نژاد آویزان ، دم پرمو است. بریدن گوش و دم در سگهای که برای امرخواصی مانند سگ گله استفاده می شوند مرسوم است ولی به طور کلی سگ های آلابای با گوش و دم طبیعی قابل قبول است.
گذری کوتاه بر سگ آلابای
- طول عمر: 12-15 سال
- قد: ماده 60 تا 69 سانتی متر و نر 65 تا 78 سانتی متر
- خاستگاه: آسیای مرکزی، ترکمنستان، روسیه، افغانستان، اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی، قرقیزستان
- وزن: ماده 40 تا 65 کیلوگرم و نر 50 تا 79 کیلوگرم
پوشش بدن و رنگ سگ آلابای
سگ های آلابای تنوع رنگی زیادی دارند و بعضی از آن ها مو صاف و بعضی دیگر مو بلند هستند. این سگ های گله، به هر رنگی که باشند معمولا ماسک های سیاه، سفید یا چند رنگی روی صورتشان دارند و در رنگ ها و طرح های سیاه، راه راه، قرمز و سفید حنایی وجود دارند. بیشتر سگ های آلابای به رنگ سفید یا ترکیبی از سفید هستند.
خلق و خو و ویژگی های اخلاقی سگ نژاد آلابای
سگ های آلابای بسیار شجاع، نترس و پرقدرت هستند و در برابر اعضای خانواده شان، وفادار، مسئولیت پذیر، مهربان و مطیع هستند. این سگ ها در برابر بیگانگان پرخاشگر می شوند و از اعضای خانواده شان در برابر هر گونه تهدیدی محافظت می کنند. این نژاد درشت هیکل، سرعت عمل بسیار بالایی دارند و یکی از بدی هایشان این است که در طول شب پارس می کنند.
رفتار با سگ آلابای ترکمن
سگ چوپانان آسیای میانه نژادی بسیار هوشمند از سگ ها هستند. مهم ترین مرحله هنگام آموزش این سگ ها، ایجاد رهبری و پیوند قوی با سگ است. این سگ به صاحبی احتیاج دارد که بتواند آن را با دستی محکم اما دوست داشتنی اداره کند.هنگامی که سگ، انسان را به عنوان رهبر خود دید، می توان آن ها را به راحتی با اکثر روش های آموزش مبتنی بر پاداش آموزش داد. یک دست خشن اغلب می تواند در هنگام آموزش این غول ها نتیجه عکس بدهد.بااین حال، تعادل حیاتی برای ایجاد آموزش مناسب برای این نژاد است. دشواری آموزش این پوسته ها به همین دلیل است که ما اکیداً پیشنهاد می کنیم فقط مربیان باتجربه وظیفه را بر عهده بگیرند.یک رهبر ثابت برای این سگ ضروری است. آن ها بسیار مستقل و باهوش هستند و این نژاد در مورد محافظت و همچنین رفتارهای اساسی به آموزش حساب شده نیاز دارد.
رابطه سگ نژاد آلابای با کودکان، سایر حیوانات و غریبه ها
سگ های آلابای کودکان را دوست دارند ولی از آن جایی که سرعت بالا و قدرت زیادی دارند، بهتر است خیلی آن ها را کنار کودکان قرار ندهیم و این سگ بیشتر مناسب خانه هایی است که بچه های بزرگتر دارند. آلابای ها در برابر غریبه ها پرخاشگر هستند و ممکن است به آن ها حمله کنند. رابطه سگ های این نژاد با سایر سگ ها خوب نیست و دوست دارند بر آن ها حکم فرمایی کنند ولی رابطه خوبی با سایر حیوانات دارند.زندگی با اعضای خانواده برای این سگ ها لذت بخش است و از آنجایی که سگ های گله هستند، نگهداری و مراقبتشان برای هر کسی مناسب نیست و به تخصص، مهارت و آشنایی با رفتار های سگ گله نیازمند است. برای این که سگ آلابای از شما اطاعت کند باید در هنگام آموزش به او بفهمانید که تصمیم گیرنده و رئیس، شما هستید نه او.
تغذیه سگ نژاد آلابای
میزان و نوع غذایی که به سگ ها می دهیم به عوامل مختلفی از جمله وزن، میزان فعالیت، جثه و نژاد سگ بستگی دارد. شما می توانید به سگ آلابایتان غذاهای خشک و کنسروی بدهید و یا در خانه برای او غذا درست کنید. هیچ گاه برای کم کردن هزینه به سگتان غذای خشک بی کیفیت ندهید چرا که به بیماری های گوارشی مختلف مبتلا می شود. اگر می خواهید به این سگ ها غذای خانگی بدهید، بهتر است برنامه غذایی او را زیر نظر دامپزشک تنظیم کنید و هیچ گاه مواد غذایی مثل ماهی یا گوشت نپخته، هلو، آلو، شکلات، سیر، پیاز، الکل، چای، قهوه، انگور، کشمش، لبنیات، شکلات، تخم مرغ خام، خرمالو، نمک و نوشیدنی های قندی به او ندهید تا مسموم نشود. توله های سگ آلابای تا ۲ یا ۳ ماهگی شیر می خورند و بعد از آن شروع می کنند از مواد غذایی تغذیه کنند.
آموزش سگ آلابای
برای آموزش فضای کافی باید داشته باشید و همچنین صبور باشید زیرا بسیار کُند عمل می کند؛ و این نکته نباید فراموش شود که آلابای سگ هرکسی نمی شود و افرادی که صبور نباشند و تمایل به نشان دادن قدرت خود هستند از نگهداری این سگ جداً خودداری نمایند.همچنین این نوع سگ از اشخاص معلومی تبعیت می کند و در حین تربیت نیز اکیداً فریاد نباید زد و بسیار در برابر صاحبش اطاعت پذیر هست و او را به عنوان لیدر یا رهبر خود قبول می کند.این سگ بسیار مستقل و هوشمند است. سگ چوپان آسیای میانه برای اطاعت به سختی آموزش می بیند اما این امر غیرممکن نیست. گرچه در خارج از منزل بسیار فعال است اما معمولاً در خانه نسبتاً آرام است.صاحبان آینده نگر باید توجه داشته باشند: این نژاد از خانواده و دارایی خود بسیار محافظت می کند، بنابراین ممکن است ورود اشخاص دیگر را به خانه شما دشوار کند.
توله سگ نژاد آلابای
نگهداری از این سگ ها در زمان تولگی بسیار سخت است و از آن جایی که هنوز آموزش ندیده اند، تمام وسایل خانه را خراب می کنند، می جوند و به مراقبت زیاد و آموزش های خاصی نیاز دارند. این توله ها به سرعت رشد می کنند و بزرگ می شوند ولی تا ۲-۳ ماهگی باید شیر بخورند و بعد از آن می توانند از غذا های خشک تغذیه کنند. توله سگ های این نژاد، انرژی زیادی دارند و دوست دارند مدام بدوند و بازی های مختلف بکنند. اسباب بازی های این توله ها باید مقاوم و از جنس پلاستیک باشد، تا نتوانند آن ها را تکه تکه کنند.
ورزش و فعالیت سگ نژاد آلابای
سگ های آلابای خیلی پر انرژی و فعال نیستند ولی این سگ های آرام به پیاده روی و ورزش منظم نیاز دارند تا بتوانند انرژی شان را تخلیه کنند و بدن سالمی داشته باشند. لذتی که این نژاد از استراحت در کنار شما می برد با لذتی که از دویدن و ورزش می برد، برابر است. این سگ ها به هیچ وجه تنبل نیستند و می توانند حتی در سخت ترین مناطق مثل بیابان های خشک یا کوه های یخ زنده بمانند. بنابراین می توانند زمانی که کاری ندارند استراحت کنند و انرژی ذخیره کنند. پیاده روی های طولانی برای این حیوان بسیار مناسب است و او دوست دارد در حیاط با شما بازی کند. این سگ نیاز دارد روزانه حداقل ۱ ساعت ورزش کند.
محل زندگی سگ نژاد آلابای
این سگ ها بهتر است در یک خانه ویلایی بزرگ، محصور و حیاط دار ترجیحا در حومه شهر، ییلاقات یا روستاها زندگی کنند و اصلا نژاد های مناسبی برای نگهداری در خانه شهری یا آپارتمان نیستند و در شب ها پارس می کنند که این مسئله باعث آزار همسایه ها می شود. به این توجه داشته باشید که این نژاد علاقه زیادی به گشت و گذار دارد و بهتر است اطراف خانه تان کاملا محصور باشد تا نتواند فرار کند.
آرایش و نظافت سگ نژاد آلابای
بهتر است هفته ای دو بار موهای این سگ ها را شانه بزنید و زمانی که کثیف شدند آن ها را به حمام ببرید. ریزش موی سگ های آلابای در فصل بهار و اوایل تابستان به اوج خودش می رسد و در این زمان نیاز به نظافت و مواقبت بیشتر دارد. رشد ناخن های این حیوان خیلی سریع است و نباید بگذارید خیلی بلند شوند تا سگ نا خواسته به شما یا وسایل منزل آسیب برساند و یا راه رفتن سگ با مشکل مواجه شود. برای این که سگ آلابای به بیماری های دندان و دهان مبتلا نشود، بهتر است او را به طور منظم پیش دامپزشک ببرید تا دندان هایش را تمیز کند. اگر این سگ، زیاد به بیرون از خانه رفت و آمد داشته باشد، گوش هایش هم زود کثیف می شوند و باید آن ها را تمیز کنید.
بیماری و مشکلات سلامت سگ نژاد آلابای
سگ های آلابای اگر زندگی سالم و تغذیه مناسبی داشته باشند حتی می توانند تا ۱۷ سال عمر کنند که در مقایسه با سایر سگ های بزرگ خیلی زیاد است. این سگ ها که در زمان با انتخاب طبیعی مبارزه کرده اند، یکی از سالم ترین و مقاوم ترین نژاد ها از نظر ژنتیک هستند ولی آن ها هم مستعد ابتلا به بعضی از بیماری ها هستند که در ادامه به تعدادی از آن ها اشاره می کنیم.
دیسپلازی مفصل ران
سگ هایی که این بیماری را دارند، می لنگند و مفصل رانشان در سنین بالاتر ورم می کند. این بیماری در بیشتر موارد ارثی است و به علت این که مفصل ران به درستی به استخوان وصل نشده، ایجاد می شود. امکان دارد که این بیماری ارثی نباشد و در اثر تغذیه نامناسب یا آسیب دیدگی ایجاد شود. سگ های آلابایی که به این بیماری مبتلا هستند، پاهای عقبیشان در محل اتصال مفصل به لگنشان دچار مشکل است.
دیسپلازی مفصل آرنج
این بیماری یک عارضه ارثی است که موجب ایجاد ناهنجاری در غضروف و استخوان می شود. در نتیجه این بیماری، مفصل ها تغییر شکل می یابند و بیماری هایی دیگری از جمله آرتروز هم ایجاد می شود. دیسپلازی در سگ های درشت جثه شایع تر است و موجب لنگش در اندام های جلویی سگ می شود که اولین علائم آن ممکن است در کمتر از ۴ ماهگی سگ شروع شود.
واکسیناسیون سگ آلابای
آلابای ها سگهای سختکوشی هستند که سلامتشان در همه جهانیان معروف هستند. اما با این حال واکسیناسیون برای محافظت آنها امری ضروری است. توالی واکسیناسیون بستگی به ویژگی های فردی سگ دارد. نقطه شروع در تقویم واکسیناسیون از اولین واکسنی است که سگ زده است و سلامت ان به طور عمده به ان بستگی دارد.بسیار مهم است تا زمان لازم برای انجام این کار قبل از شروع لق شدن دندان ها، باشد در غیر اینصورت سگ در طول این دوره آسیب پذیر به شدت بیمار می شود. اما برای اولین بار تلقیح اولیه خیلی زود وجود ندارد، زیرا توله سگهای کوچک با شیر مادر از ایمنی لازم برخوردار هستند که این خطر ابتلا به بیماری را به صفر می رساند.
سن مطلوب برای اولین بار واکسیناسیون 2 ماه در نظر گرفته می شود، اما شما می توانید آن را در سنین 5 تا 6 هفته انجام دهید. در این مورد، آلابایی به صاحب جدید که قبلا واکسینه شده منتقل خواهد شد. یک رویکرد صحیح تر زمانی است که اولین واکسن برای توله ها پس از کرمینگ (روش اخراج کرم ها از بدن) زده میشودو سپس توله سگ ها را به فروش می رسانند، بنابراین تضمین های بهداشتی بیشتری را برای آلابای کوچک فراهم می کنند.
اما توله سگ های نژاد بزرگ را بسیار دشوار میتوان بیشتر از ۳ماه کنار مادر نگه داشت ،بنابراین بسیاری از پرورش دهنده ها اولین تزریق را در سن 1.5 ماه انجام میدهند. سپس پس از دو هفته واکسیناسیون دوم با یک داروی مشابه واکسیناسیون اول دنبال می شود. بسیار مهم است که برای واکسیناسیون دوم داروی مشابه واکسیناسیون اول تزریق شود، بنابراین اگر شما توله سگ را بین این دو واکسن خریداری کردید باید راجع به این موضوع با پرورش دهنده مشورت کنید.