سرکه سیب از مواد طبیعی با فواید و مزیت های فراوان می باشد که به خصوص برای کاهش وزن در میان مردم محبوب شده است. این ماده طی فرایند تخمیر و از ترکیب سیب با مخمر به دست می آید.با وجود همه مزایای سرکه سیب، بسیاری از مردم نگران ایمنی و عوارض جانبی احتمالی این ماده غذایی هستند و در مصرف منظم آن دچار تردید می شوند.در ادامه قصد داریم درباره این مسئله صحبت کرده و با عوارض جانبی سرکه سیب آشنا شویم، با ما همراه باشید.
محتویات سرکه سیب
سرکه سیب منبع غنی از اسید استیک، پروبیوتیک، منیزیم، پتاسیم و آنزیم های مفید گوارشی و ویتامین های گروه B و ویتامین D است. این مواد موجود در سرکه سیب موجب طراوت و شادابی سلول های بدن می شود.به طورکلی سرکه سیب حاوی 94٪ آب، 1٪ کربوهیدرات و فاقد چربی و پروتئین است. در مقدار 100 گرم (میلی لیتر) سرکه سیب 22 کالری که مقدار ناچیزی ریز مغذی هم دارد وجود دارد.
معروف ترین فواید سرکه سیب
این سرکه یک محصول خانگی محبوب است. مردم قرن هاست که از سرکه سیب برای لاغری، آشپزی و داروسازی استفاده می کنند. این مایع دارای خواص مختلفی برای سلامتی از جمله اثرات ضدمیکروبی و آنتی اکسیدانی است. معروف ترین فواید سرکه سیب شامل موارد زیر است:
- کمک به کاهش وزن
- کاهش کلسترول
- کاهش سطح قند خون
- بهبود علائم دیابت
مضرات سرکه سیب و عوارض جانبی احتمالی آن
متأسفانه گزارش هایی درباره ی عوارض مصرف سرکه سیب وجود دارد. این عوارض بیشتر ناشی از مصرف بیش ازحد سرکه سیب است. بااینکه مقادیر کم سرکه سیب بی خطر است، ولی مصرف زیاد آن می تواند مضر و حتی خطرناک باشد.
۱. ایجاد تأخیر در تخلیه معده
سرکه سیب موجب کاهش سرعت تخلیه ی مواد غذایی از معده می شود. این امر از بالا رفتن قند خون جلوگیری می کند و ورود قند به جریان خون را به تأخیر می اندازد. این ویژگی موجب بدترشدن علائم فلج معده (گاستروپارزی) می شود که در مبتلایان به دیابت نوع ۱ شایع است.در بیماری فلج معده اعصاب معده به خوبی کار نمی کنند. بنابراین غذا بیش ازحد در معده باقی می ماند و با سرعت طبیعی خالی نمی شود.سوزش معده و سرِدل، نفخ و حالت تهوع از علائم فلج معده هستند. در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ که از فلج معده نیز رنج می برند، تنظیم زمان بندی مصرف انسولین و غذا بسیار دشوار است. زیرا پیش بینی اینکه غذا چه زمانی هضم و جذب می شود، کار سختی است.
یک مطالعه ی کنترل شده بر روی ۱۰ بیمار مبتلا به دیابت نوع ۱ و فلج معده انجام گرفت. مصرف آب همراه با ۲ قاشق غذاخوری (۳۰ میلی لیتر) سرکه سیب نسبت به مصرف آب خالی، موجب افزایش چشمگیر زمان باقی ماندن غذا در معده ی این افراد شد.
۲. عوارض گوارشی
ممکن است سرکه سیب موجب بروز عوارض گوارشی ناخوشایندی در برخی افراد بشود. براساس مطالعات انجام گرفته بر روی جانوران و انسان ها مصرف استیک اسید و سرکه سیب می تواند موجب کاهش اشتها، احساس سیری و کاهش تدریجی کالری دریافتی بشود.البته مطالعه ای کنترل شده نشان داد در برخی موارد کاهش اشتها و مصرف غذا می تواند موجب کاهش بروز سوء هاضمه بشود.
در مطالعه ای، مصرف یک نوشیدنی محتوی ۲۵ گرم سرکه سیب موجب کاهش اشتهای شرکت کنندگان شد. ولی از سوی دیگر حالت تهوع در آنها افزایش یافت. حالت تهوع این افراد زمانی که نوشیدنی شان طعم بدی داشت، تشدید می شد.مصرف سرکه سیب به مبتلایان کولیت روده، التهابات دستگاه گوارشی و زخم معده نیز توصیه نمی شود.
۳. کاهش سطح پتاسیم و تضعیف استخوان ها
هنوز مطالعه ی کنترل شده ای درمورد تأثیرات سرکه سیب بر سطح پتاسیم خون و سلامت استخوان وجود ندارد.بااین حال گزارش هایی وجود دارد که مصرف زیاد سرکه سیب در درازمدت می تواند موجب کاهش پتاسیم خون و تضعیف استخوان بشود.یک زن ۲۸ ساله به مدت ۶ سال روزانه ۲۵۰ میلی لیتر سرکه سیب را در آب مخلوط کرده و می نوشید. پس از این مدت، او به خاطر سطح پایین پتاسیم خون و وجود موارد غیرطبیعی در ترکیب خون به بیمارستان مراجعه کرد. معاینات بیشتر نشان داد که این زن به پوکی استخوان نیز مبتلا شده که در این سن پدیده ی نادری است. پزشکان معالج این زن معتقدند مصرف زیاد سرکه سیب موجب شده تا مواد معدنی از استخوان این زن خارج بشوند تا اسید خون او را خنثی کنند. همچنین آنها معتقدند سطح بالای اسید از تشکیل استخوان تازه جلوگیری کرده است.البته شایان ذکر است مقدار مصرفی این زن بسیار بیشتر از مقداری است که اکثر افراد مصرف می کنند. همچنین او این کار را چندین سال انجام داده بود.
۴. فرسایش مینای دندان
فرسایش مینای دندان یکی دیگر از مضرات سرکه سیب است. غذاها و نوشیدنی های اسیدی می توانند به مینای دندان آسیب بزنند. تأثیر نوشابه ها و آبمیوه ها بر روی فرسایش مینای دندان به طور گسترده ای مطالعه شده است. اما برخی مطالعات نشان می دهند استیک اسید موجود در سرکه نیز ممکن است به مینای دندان آسیب بزند.در یک مطالعه ی آزمایشگاهی، مینای دندان عقل در چندین نوع سرکه سیب با pH متفاوت از ۲٫۷ تا ۳٫۹۵ فرو برده شد. سرکه سیب موجب کاهش ۱ تا ۲۰ درصدی مواد معدنی دندان پس از ۴ ساعت شد.البته این مطالعه در شرایط آزمایشگاهی و خارج از محیط دهان انجام گرفت. بزاق موجود در دهان تا حدی اسید را خنثی می کند. با تمام این تفاسیر شواهدی وجود دارد که مصرف زیاد سرکه سیب به مینای دندان آسیب می زند.در موردی، دختر ۱۵ ساله ای که روزانه ۲۳۷ میلی لیتر سرکه ی سیب رقیق نشده را مصرف می کرد، دچار پوسیدگی دندان شدید شد.
۵. سوزش مری
از مضرات سرکه سیب در هنگام مصرف بیش از حد می توان به سوزش مری اشاره کرد. سرکه سیب می تواند خطر سوزش مری (گلو) را افزایش بدهد.بررسی ای درمورد نوشیدنی هایی که کودکان به طور اتفاقی می خورند نشان داد که استیک اسید ناشی از سرکه شایع ترین علت بروز سوزش مری در کودکان است.محققان سرکه را به عنوان یک ماده ی سوزاننده معرفی کرده اند و توصیه می کنند والدین آن را دور از دسترس کودکان نگهداری کنند.هنوز موردی از سوزش مری ناشی از مصرف سرکه سیب گزارش نشده است. ولی یک زن مدعی شده، وقتی یک قرص سرکه سیب در گلویش گیر کرد، موجب بروز سوزش گلوی او شد. این زن مدعی شده، در اثر بروز این اتفاق تا ۶ ماه عمل بلع را با سختی و درد انجام داده است.
۶. سوختگی پوست
ممکن است مصرف سرکه سیب بر روی پوست، به خاطر طبیعت اسیدی اش باعث سوختگی پوست بشود. در یک مورد، دختر ۱۴ ساله ای براساس چیزی که در سایت ها مشاهده کرده بود، برای از بین بردن خال روی بینی اش، چند قطره سرکه سیب روی آن ریخت. اما این عمل موجب آسیب دیدن پوست این ناحیه شد.در یک مورد دیگر مادرِ یک پسر ۶ ساله که از چند بیماری رنج می برد، برای درمان عفونت پای پسرش بر روی آن چند قطره سرکه سیب ریخت که این امر موجب سوختگی پوست این ناحیه شد.گزارش های دیگری نیز وجود دارد که از سوختگی پوست به خاطر استفاده از سرکه سیب حکایت دارند.
۷. تداخل دارویی
ممکن است سرکه سیب با برخی داروها تداخل داشته باشد. این داروها عبارت اند از:
- داروهای دیابت: افرادی که انسولین یا داروهای تحریک کننده ی تولید انسولین را همراه با سرکه سیب مصرف می کنند، ممکن است کاهش خطرناک قند خون یا سطح پتاسیم را تجربه بکنند.
- دیگوکسین (لانوکسین): این دارو سطح پتاسیم را کاهش می دهد. مصرف این داروها همراه با سرکه سیب ممکن است سطح پتاسیم بدن تان را بیش ازحد کاهش بدهد.
- برخی داروهای مدر: برخی داروهای مدر می توانند باعث تخلیه ی پتاسیم از بدن بشوند. برای جلوگیری از کاهش بیش ازحد پتاسیم، این داروها نباید با مقادیر بالای سرکه سیب مصرف بشوند.
۸. تضعیف دستگاه ایمنی
از مضرات سرکه سیب می توان به تضعیف سیستم ایمنی بدن اشاره کرد. براساس شواهد موجود پروبیوتیک ها و باکتری های مفید موجود در دستگاه گوارشی به تقویت سیستم ایمنی کمک می کنند. سرکه سیب نیز یک مایع تخمیری است و تخمیر موجب افزایش خواص پروبیوتیک ها می شود.غذاهای تخمیری می توانند باعث افزایش باکتری های مفید در دستگاه گوارشی بشوند. غذاهایی مانند کلم ترش که پایه ی سرکه دارند، این خاصیت را دارند. اما جالب است بدانید که سرکه سیب به تنهایی چنین خاصیتی ندارد و نمی توانید برای تقویت دستگاه ایمنی تان روی آن حساب بکنید.
۹. احساس خستگی
مصرف زیاد سرکه سیب می تواند باعث کمبود کالری لازم برای انجام فعالیت هایتان بشود و در توازن انرژی بدن تان اختلال ایجاد بکند.اگر می خواهید مصرف سرکه سیب را آغاز کنید، بهتر است آن را در وعده های غذایی حاوی سبزیجات، پروتئین و کربوهیدرات و به عنوان جایگزینی برای سس یا چاشنی ها استفاده بکنید. با این کار بدن تان می تواند انرژی موردنیازش را به دست بیاورد و شاید حتی جلوی مصرف کالری اضافه را گرفتید.
۱۰. کاهش وزن موقتی
دلیل این امر به آن خاطر است که بیشتر وزنی که از دست می دهید، به خاطر از دست دادن آب است و با مصرف مجدد آب، وزن تان برمی گردد.اگر در رژیم غذایی کاهش وزن تان به مصرف سرکه وابسته هستید، کاهش وزن اولیه می تواند سوخت و سازتان را آهسته و کاهش وزن را در آینده برای تان سخت تر بکند.
۱۱. شاید حتی باعث افزایش اشتهایتان شود
سرکه سیب به عنوان یک ماده ی غذایی کاهش اشتها شناخته شده است. اما مصرف مقدار زیادی نوشیدنی محتوی سرکه سیب ممکن است حتی گرسنه ترتان بکند. در ابتدا شاید به خاطر مصرف مقدار زیادی سرکه سیب که با آب رقیق شده، احساس سیری بکنید. ولی پس از رفتن به دستشویی و دفع ادرار شاید گرسنه تر از قبل بشوید.
بهترین زمان مصرف سرکه سیب برای لاغری
- بهترین زمان مصرف سرکه سیب برای لاغری پیش از وعده غذایی است. می توانید یک یا دو قاشق غذاخوری سرکه سیب را در حجم مشخصی از مایعات همچون آب و یا سایر نوشیدنی ها حل کنید و میل نمایید. همچنین می توان از سرکه سیب در تهیه سس سالاد و یا در غذای خود استفاده کنید تا خاصیت چربی سوزی آن اثر بگذارد.
- بسیاری از افراد خوردن سرکه سیب قبل از خواب برای لاغری را موثر می دانند؛ اما در حقیقت با خوردن سرکه سیب قبل از خواب، قند خون کاهش پیدا می کند و درنتیجه چنانچه صبح آزمایش قند بدهید، ۴ درصد قند ناشتای شما کمتر خواهد بود؛ اما نمی توان گفت خوردن سرکه سیب قبل از خواب برای لاغری تاثیر دارد.