فلاونوئیدها ترکیبات مختلفی هستند که به طور طبیعی در بسیاری از میوه ها و سبزیجات یافت می شوند. آنها همچنین در محصولات گیاهی مانند چای و شکلات هستند. شش نوع مختلف از فلاونوئیدها در غذا وجود دارد و هر نوع به روشی متفاوت توسط بدن شما تجزیه می شود.آنها به غذاهای خاصی رنگ می دهند، گیاهان را در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) و عفونت محافظت می کنند و ممکن است فواید سلامتی داشته باشند.
فلاونوئیدها چیست؟
فلاونوئیدها سرشار از فعالیت آنتی اکسیدانی هستند و می توانند به بدن شما در دفع سموم روزانه کمک کنند. گنجاندن فلاونوئیدهای بیشتر در رژیم غذایی شما یک راه عالی برای کمک به سلامت بدن شما و کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری های مزمن است
فلاونوئیدها گروهی از ترکیبات پلی فنلی طبیعی هستند که در همه جا وجود دارند و با هسته فلاوان مشخص می شوند و یکی از رایج ترین کلاس های ترکیبات در میوه ها، سبزیجات و نوشیدنی های مشتق شده از گیاه هستند.
بیش از ۸۰۰۰ ترکیب با ساختار فلاونوئیدی شناسایی شده است. آنها همراه با کاروتنوئیدها مسئول رنگ های زنده در میوه ها و سبزیجات هستند. برخی از شناخته شده ترین فلاونوئیدها کوئرستین و کامفرول هستند. در گیاهان، این ترکیبات محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش، عوامل بیماری زا و گیاهخواران را فراهم می کنند.
فلاونوئیدها به عنوان مکمل های غذایی ارتقا دهنده سلامت و پیشگیری از بیماری در نظر گرفته می شوند. مطالعات اپیدمیولوژیک، بالینی و حیوانی نشان می دهد که فلاونوئیدها ممکن است اثرات محافظتی در برابر بیماری های مختلف از جمله بیماری های قلبی عروقی و سرطان داشته باشند.
هنگامی که برای اولین بار توسط دانشمندان در سال ۱۹۳۰ از پرتقال استخراج شد، تصور می شد که آنها نوع جدیدی از ویتامین هستند و بنابراین ویتامین P نامیده می شود. این نام دیگر استفاده نمی شود، زیرا فلاونوئیدها ویتامین نیستند.
انواع فلاونوئیدها
فلاونوئیدها بزرگ ترین گروه فیتونوترینت (مواد مغذی گیاهی) هستند. فیتونوترینت هایی مثل فلاونوئید ها خواص ضدالتهابی مفیدی دارند که از سلول ها در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می کنند. فلاونوئید ها به ۶ گروه اصلی تقسیم می شوند که در ادامه، هرکدام را معرفی می کنیم.
۱. فلاون
شامل لوتئولین و آپوژنین است که به میزان زیاد در کرفس، جعفری، فلفل و گیاهانی با گل های آبی و سفید یافت می شود. فلاون ها آفت کش هایی طبیعی هستند که از برگ گیاهان در برابر حشرات مضر محافظت می کند. فلاون ها در بهبود سلامت عمومی، به تأخیر انداختن فرایند سوخت وساز و فعالیت داروهای خاص نقش مهمی دارند.
۲. آنتوسیانیدین یا آنتوسیانین
این فلاونوئیدها شامل مالویدین، پلارگونیدین و سیانیدین هستند که رنگ قرمز، بنفش و آبی گل ها را ایجاد می کنند. بلوبری قرمز و بنفش، انار، آلو و انگور سرشار از آنتوسیانیدین هستند. آنتوسیانیدین ها اثرات ضدالتهابی قوی دارند که سبب می شود برای تقویت سلامت قلب، کاهش وزن و جلوگیری از دیابت مفید باشند.
۳. فلاونون
فلاونون ها شامل هسپریدین، اریودیکتیول و نارینژنین هستند که به میزان زیادی در مرکبات وجود دارند. این فلاونوئیدها در تقویت سلامت قلب و عروق، تسکین سیستم عصبی، تنظیم وزن و کلسترول نقش دارند و به خاصیت آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی معروف اند.
۴. ایزوفلاون
ژنتیستئین، گلیستئین و دایدزئین از این دسته اند که به میزان زیادی در سویا و محصولات آن و حبوبات وجود دارند. ایزوفلاون ها سبب کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه، اندومتریوز، سرطان پروستات و تنظیم چرخه قاعدگی می شوند و در حفظ تعادل هورمونی بدن نقش دارند.
۵. فلاونول
فلاونول ها زیرگروهی گسترده از فلاونوئیدها شامل کورستین و کامپفرول هستند. پیاز، تره فرنگی، کلم بروکلی، کاهو، چای، انواع توت، لوبیا و سیب سرشار از این فلاونوئید هستند. کورستین نوعی آنتی هیستامین است که برای تسکین تب یونجه و کهیر استفاده می شود. کامپفرول و سایر فلاونول ها خاصیت ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی قوی دارند و خطر بیماری های مزمن را کاهش می دهند.
۶. فلاوانول
فلاوانول ها ۳ دسته اصلی مونومر، دایمر و پلیمر دارند و به میزان زیادی در چای، کاکائو، انگور، سیب و انواع توت یافت می شوند. این مواد در کاهش کلسترول، مبارزه با سندروم خستگی مزمن و تقویت سیستم عصبی نقش دارند.
فواید فلاونوئیدها
فلاونوئید ها در تنظیم فعالیت سلولی و مبارزه با رادیکال های آزاد عامل استرس اکسیداتیو نقش دارند. به عبارت ساده تر، این مواد به بدن شما کمک می کنند بهتر کار کند و از آن در برابر سموم و عوامل استرس زای روزانه محافظت می کنند. فلاونوئیدها برای تنظیم فشار خون بالا مفیدند. فلاونوئیدها فواید دیگری هم دارند که در ادامه آنها را شرح می دهیم.
۱. پیشگیری از بیماری های پیشرونده عصبی
اثرات ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی فلاونوئیدها ممکن است از بیماری های پیشرونده عصبی مثل آلزایمر و پارکینسون پیشگیری کنند. مصرف غذاهای غنی از فلاونوئید ممکن است در افزایش جریان خون به مغز، بهبود عملکرد شناختی، تقویت حافظه و کاهش خطر ابتلا به بیماری های شناختی ناشی از افزاش سن نقش داشته باشد.
۲. تنظیم دیابت
ادویه ها سرشار از مواد مغذی مثل فلاونوئیدها و سایر ترکیبات زیست فعال اند که نقش مهمی در تنظیم قند خون دارند. ادویه هایی مانند رزماری، سیر، زنجبیل، فلفل و پونه کوهی حاوی فلاونوئیدهایی اند که در تنظیم قند خون و حفظ سلامت کلی نقش دارند. فلاونوئیدها خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش می دهند.
۳. پیشگیری از سرطان
بر اساس تحقیقات، رژیم غذایی غنی از فلاونوئید که سبب فعالیت آنتی اکسیدانی می شود، در کاهش خطر ابتلا به سرطان هایی مانند سرطان سینه، پروستات و روده بزرگ نقش دارد. اضافه کردن میوه ها و سبزیجات رنگی به رژیم غذایی بهترین روش حفاظت از بدن در برابر رادیکال های آزاد، استرس اکسیداتیو و پیشگیری از تولید سلول های توموری است. البته هر فلاونوئید ممکن است برای کاهش ابتلا به سرطان خاصی نقش داشته باشد. مثلا آنتوسیانیدین در کاهش ابتلا به سرطان ریه نقش دارد، در حالی که فلاونول ها خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش می دهند.
۴. کاهش التهاب
ویژگی ضدالتهابی و تسکین درد قوی فلاونوئیدها در کاهش پاسخ سلولی به درد مؤثر است. در علم پزشکی از فلاونوئیدها برای مهار درد مزمن و درمان بیماری های التهابی مانند آرتریت روماتوئید و سندروم روده تحریک پذیر استفاده می شود.
۵. تنظیم وزن
فلاونوئید ها نقشی باورنکردنی در کاهش التهاب و ازبین بردن چربی اضافی دارند. فعالیت آنتی اکسیدانی قوی فلاونوئیدها به برطرف شدن التهاب کمک می کند و میزان لپتین یا هورمون سرکوب کننده اشتها را کاهش می دهد. مصرف میوه ها و سبزیجات رنگی غنی از فلاونوئید به افزایش احساس سیری و کاهش وزن کمک می کند.
۶. کاهش بیماری های قلبی عروقی
فلاونوئید های موجود در چای، قهوه و سویا احتمال ابتلا به حمله قلبی و سکته مغزی را کاهش می دهند. افرادی که در رژیم غذایی خود فلاونوئید بیشتری گنجانده اند، کمتر در معرض بیماری های قلبی عروقی هستند.
۷. درمان عفونت ویروسی
فلاونوئیدها اثرات ضدباکتریایی و ضدویروسی دارند. بر اساس تحقیقات، فلاونوئیدهای خاصی از تکثیر سلول های اچ.آی.وی (HIV) و سارس جلوگیری می کنند، اما تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است.
منابع غذایی فلاونوئیدها
فلاونوئیدها (به طور خاص فلاوانوئیدها مانند کاتچین ها) رایج ترین گروه از ترکیبات پلی فنولیک در رژیم غذایی انسان هستند و به طور همه گیر در گیاهان یافت می شوند. فلاونول ها ، بیوفلاونوئیدهای اصلی مانند کوئرستین ، نیز در همه جا یافت می شوند ، اما در مقادیر کمتری. توزیع گسترده فلاوونوئیدها ، تنوع و سمیت نسبتاً کم آنها در مقایسه با سایر ترکیبات گیاهی فعال (به عنوان مثال آلکالوئیدها) باعث می شود که بسیاری از حیوانات از جمله انسان مقادیر قابل توجهی را در رژیم غذایی خود مصرف کنند. غذاهایی که محتوای فلاونوئید بالایی دارند شامل جعفری ، پیاز ، بلوبری و سایر توت ها ، چای سیاه ، چای سبز و چای اولانگ ، موز ، همه مرکبات ، جینکو بیلوبا ، شراب قرمز ، خولان ، گندم سیاه و شکلات تلخ است.
آشنایی با فواید گلایسین
