عوارض و فواید ورزش در شب

ورزش کردن در شب

زمان ورزش کردن برای سلامت بدن در طول شبانه روز بسیار مهم است، براین اساس بهترین زمان برای انجام این کار شبها است، زیرا در این بازه از زمان ماهیچه ها تقویت شده و در اثر ورزش کردن بدن فرم بهتری به خود می گیرد و فرد تناسب اندام بهتری پیدا میکند. البته این به معنی بی فایده بودن انجام ورزش در طول روز نیست اما اثرگذاری ورزش بر بدن شب ها بیشتر است. عضلات بدن و تقویت یا ضعف آنها رابطه مستقیمی با ساعت بیولوژیک بدن دارد و هنگامی که هوا تاریک است ماهیچه ها از انعطاف بالاتری برخوردار می شوند. کارشناسان اعتقاد دارند دلیل این امر اکسیژن دریافتی توسط سلول های بدن به میزان زیاد در شبها است که باعث خونرسانی به ماهیچه های بدن شده و آنها را تقویت میکند. سلول های ماهیچه ای عضلات دارای پروتئین خاصی در بدن هستند که شب ها بیشتر تولید می شوند، زیرا در طول روز بدن فرد نیاز به انر‍ژی بیشتری دارد و او به فعالیت های مختلف می پردازد اما شب ها با تاریک شدن هوا ، عملکرد ماهیچه ها تغییر کرده زمان مناسبی برای تقویت و انجام فعالیت های ورزشی است. کارشناسان اعتقاد دارند تقویت عضلات تنها برای داشتن تناسب اندام نیست بلکه می تواند یک راه حل درمانی برای از بین بردن قند اضافی در بدن و درمان دیابت در مبتلایان به این بیماری باشد. همین دلیل کارشناسان توصیه میکنند افراد شبها و در محیط باز که اکسیژن فراوان دارد به انجام ورزش بپردازند تا سلامت بدن خود را حفظ کنند.

فواید ورزش کردن در شب

ورزش کردن به هر حال مفید است و فرقی نمی کند چه زمانی از روز ورزش کنید. ورزش کردن در صبح متداول تر است چون خیلی ها دوست دارند اولین کاری که صبح بعد از بیدار شدن از چند ساعت خواب انجام می دهند، ورزش کردن باشد و نگرانی هم بابت کمبود وقت ندارند. اما کسانی هم هستند که اهل صبح ورزش کردن نیستند، حالا ممکن است به دلیل نداشتن وقت باشد یا به این دلیل که عادت کرده اند شب ها دیر بخوابند و طبیعتا با صبح زود بیدار شدن مشکل دارند و یا به هر دلیل دیگر. اگر شما هم جزو این دسته از افراد هستید، نگران نباشید: ورزش کرد در شب هم فواید منحصربفرد خودش را دارد. در این مطلب نگاهی داریم به برخی از فواید بی نظیر شب ها ورزش کردن.

• قدرت عضلانی بهتر

مطالعه ای که در سال ۲۰۱۳ انجام شد، تفاوت های عملکردهای عضلانی را در ورزش صبحگاهی و ورزش عصرگاهی در مردان جوان مورد بررسی قرار داد. محققان دریافتند تست های ورزشی ِ انجام شده در عصر، نسبت به تست های ورزشی انجام شده در صبح، تفاوت های قابل توجهی داشت: خستگی دیرتر و ظرفیت غیرهوازی بیشتر از امتیازات ورزش عصرگاهی بود.
این نتایج نشان داد ورزش کردن در شب می تواند این امتیاز را داشته باشد که در مقایسه با ورزش کردن در صبح، شما قدرت عضلانی بهتری دارید. ظرفیت غیرهوازی بیشتر در ورزش عصرگاهی هم به این معناست که زمان بیشتری می توانید به تمرین های شدیدتر بپردازید.

• انرژی بیشتر

ورزش کردن در شب، علاوه بر قدرت عضلانی بهتر می تواند این مزیت را داشته باشد که میزان انرژی کلی شما در شب، بیشتر از میزان انرژی شما در ساعات اولیه ی روز است. برای برخی از افراد خیلی خوب و ایده آل است که بعد از بیدار شدن از خواب، ورزش کردن اولین کاری باشد که انجام می دهند، اما عده ای از افراد هم هستند که اگر قرار باشد صبح ها ورزش کنند، حتما خواب آلود و کسل خواهند بود و در نتیجه بهره ای از ورزش کردن شان نمی برند. صرفنظر از زمان ورزش کردن، معمولا بعد از ورزش احساس انٰرژی بیشتری خواهیم داشت. اما اگر ورزش کردن را با سطح بیشتری از انرژی آغاز کنید، مثلا در شب، خیلی بیشتر به نفع تان است و نتیجه ی بهتری از تمرین خواهید گرفت.

• باشگاه خلوت تر

اگر روتین تمرینی تان شامل باشگاه رفتن هم می شود، پس حتما می دانید که در زمان شلوغی باشگاه، دسترسی پیدا کردن به تجهیزات و دستگاه ها چقدر می تواند سخت و چالش برانگیز باشد. معمولا باشگاه ها در صبح، ظهر و یا دقیقا بعد از پایان تایم کاری، بیشترین جمعیت را در خود دارند. ورزش کردن در ساعات خلوت تر، مثلا در شب می تواند این امتیاز را داشته باشد که راحت تر به وسایل موردنیازتان دست پیدا کنید. اگر اهل باشگاه رفت هستید حتما بارها برای تان پیش آمده که در شروع جلسه ی تمرینی و برای گرم کردن بدن، منتظر خالی شدن تردمیل بمانید و وقت تان به هدر برود.

• کمک به بهتر خوابیدن

یکی از دلایل اصلی که بسیاری از افراد از ورزش کرد در شب اجتناب می کنند این است که ممکن است به خواب شان لطمه وارد کند. هر چند این درست است و برخی از افراد با ورزش کردن در شب ممکن است دچار اختلال خواب شوند اما همه اینطور نیستند و ورزش کردن در ساعات پایانی روز، به خواب بهترشان کمک می کند. ورزش هوازی برای داشتن خوابی بهتر مفید است، و علم هم ثابت کرده که تمرینات استقامتی هم همین اثر را دارند. مطالعه ای که در سال ۲۰۱۵ انجام شد نشان داد ورزش های استقامتی در هر زمانی از روز می توانند کیفیت خواب را بالا ببرند. اگر برای خواب شب تان مشکل دارید، سعی کنید به عنوان روتین شبانه تان کمی وزنه بزنید؛ این کار به بهبود چرخه ی خواب تان کمک خواهد کرد. تمرین با وزنه را به راحتی می توانید به برنامه ی روتین ورزشی تان اضافه کنید.

• رها شدن از استرسی که در طول روز دچارش شده اید

ورزش کردن یکی از سالم ترین روش های رهایی از استرس است. اگر بعد از یک روز طولانی و سخت کاری، استرس دارید، ورزش کردن در شب می تواند یک راه عالی برای ریلکس شدن و زدودن تنش ها باشد. اگر بعد از برگشتن از کار، مایلید روی کاناپه ی جلوی تلویزیون بنشینید و چیزی بخورید، سعی کنید در عوض ورزش کنید. اندورفینی که به خاطر ورزش کردن ترشح می شود می تواند احساس بهتری به شما بدهد و آرام تان کند.

• بهبود متابولیسم

ورزش کردن در عصر یا در شب به نفع متابولیسم تان هم هست. طبق گفته ی دانشمندان دانشگاه شیکاگو، آنهایی که عصرها یا شب ها ورزش می کنند، نسبت به افرادی که در ساعات ابتدایی روز ورزش می کنند، متابولیسم متعادل تر و سازگارتری دارند. همچنین ورزشکارانی که شب ها تمرین می کنند، گلوکز خون شان نسبت به ورزشکاران سحرحیز پایین تر است. محققان اینطور نتیجه گرفتند که افرادی که شب ها ورزش می کنند متابولیسم بدن شان با ورزش سازگارتر است و تاثیر بیشتری از ورزش می گیرد.

مضرات ورزش در شب

بسیاری از دانشمندان بر این باورند که ضرر های ورزش کردن در شب، بسیار زیاد تر از ورزش نکردن می باشد و میتواند صدمات جبران ناپذیری به بدن انسان وارد نماید. از این رو ساعات اولیه صبح را مناسب ترین زمان برای ورزش کردن پیشنهاد کرده اند. مهمترین عاملی که ورزش کردن در شب را نقض میکند، بازدم دی اکسید کربن از درختان به هوا است. بسیاری از افراد به ویژه در فصل گرما و تابستان ساعات اولیه شب را برای ورزش در پارک ها انتخاب می کنند که این گزینه به دلیل انتشار دی اکسید کربن در ساعات شب مطلوب نیست و محققان توصیه می کنند افراد علاقه مند به ورزش نخستین ساعات روز به ویژه ساعت ۵:۳۰ تا ۷:۳۰ صبح را که هنوز تجمع خودروها در خیابان ها زیاد نشده و هوا از نظر آلودگی همچنان در شرایط مطلوب قرار دارد، برای ورزش برگزینند.

• وجود دی اکسید کربن

ورزش در ساعات پایانی شب به دلیل پدیده بازدم دی اکسید کربن برای ریه بسیار خطرناک و مضر است و بنابر نظر کارشناسان در این ساعات پیاده روی در معابر عمومی شهر بهتر از پیاده روی در سطح پارک هاست.حتی توصیه می شود افراد در ساعات شب بر نیمکت هایی که در محیط های پر درخت پارک ها قرار دارند ننشینند زیرا خطر بروز خفگی به دلیل انتشار دی اکسید کربن زیاد از برگ درختان وجود دارد. انسان و بیشتر موجودات زنده، اکسیژن هوا را جذب کرده و صرف سوخت و سازهای داخلی می کنند و در عوض دی اکسید کربن به هوا برمی گرداند. این فرایند تولید دی اکسید کربن، تنفس نام دارد. تنفس در زندگی انسان و موجودات دیگری که مصرف کننده اکسیژن هستند، نقشی اساسی ایفا می کند به گونه ای که اگر برای چند لحظه مانع تنفس شویم، موجود زنده از هستی ساقط می شود.

• تنفس

تنفس فرایندی است در جهت گردش عقربه های ساعت. در جنگل، می توان تغییرات مشخص غلظت دی اکسیدکربن را اندازه گیری کرد. توزیع متوسط دی اکسید کربن در جو، در حدود۳۲۰ قسمت در میلیون است. با طلوع خورشید، عمل فتوسنتز آغاز می شود و دی اکسید کربن موجود را درختان مصرف و به ترکیبات آلی تبدیل می کنند و مقدار آن شدیدا کاهش می یابد. در اواسط روز، شدت تنفس بالا می رود و مصرف دی اکسید کربن کاهش می یابد و به ۱۰ تا ۱۵ قسمت در میلیون، کمتر از متوسط روزانه اندازه گیری شده در ناحیه تاج درخت، می رسد. با غروب خورشید، عمل فتوسنتز هم متوقف می شود اما تنفس ادامه می یابد و مقدار دی اکسید کربن در نزدیکی سطح زمین ممکن است به ۴۰۰ قسمت در میلیون هم برسد.

• فعالیت شش ها

فعالیت طبیعی شش ها بدین طریق است که اکسیژن دریافتی از هوای سالم را از طریق دم جذب کرده و پس از آن دی اکسید کربن را به صورت بازدم از بدن خارج می کنند، بنابراین هنگامی که افراد شب و در محیطی پر درخت ورزش می کنند نه تنها بر اثر این فعالیت اکسیژن بیشتری وارد بدن آنها نمی شود که باعث وارد شدن دی اکسید کربن به ریه ها و دم و باز دم مکرر دی اکسید کربن و کاهش میزان اکسیژن مورد نیاز برای بدن می شود. بنابراین بهترین گزینه آن است که افراد ساعات شب را به پیاده روی و نه ورزش سنگین در محیط های پر درخت اختصاص دهند زیرا در نتیجه ورزش سنگین میزان دم و بازدم در هر دقیقه بسیار بالا می رود و افرادی که در ساعات شب در پارک ها می دوند در خطر جذب دی اکسید کربن قرار دارند. این مطالعه تأمل برانگیز در دانشگاه کارولینای جنوبی انجام شده است. سرپرستی این گروه تحقیقاتی را دکتر کریستوفرکلین که دارای مدرک دکترا در علوم ورزشی است بر عهده داشته است. این مطالعه روی ۲۵ شناگر حرفه ای انجام شده است. ۱۳ نفر از این شناگران خانم و ۱۲ نفر بقیه مرد بودند و در محدوده سنی ۱۶ تا ۲۵ سال قرار داشتند. از این افراد درخواست شد که چهار روز آخر هفته را در یک آزمایشگاه بمانند و در طول این زمان، مطالعات دانشمندان روی این افراد انجام شد. در این مدت این ورزشکاران دو ساعت بیدار بوده و به دنبال آن یک ساعت استراحت می کردند، غذاهایی که در طول روز به آنها داده می شد، مشابه یکدیگر بود و در طول روز، نورهایی که شبیه سازی نور خورشید در ساعات متفاوت روز بود، در این فضای آزمایشگاهی تابیده می شد. دانشمندان تلاش کردند که ساعت زیستی بدن این افراد را فعال نگه داشته تا بتوانند به صورت خود کار فعالیت های بدن آنها را کنترل کنند. این شناگران هر ۹ ساعت یک بار به استخر می رفتند و ۲۰۰ متر را در استخر شنا می کردند. در این ۲۰۰ متر از هر یک از این شناگران خواسته شد با حداکثر سرعت خود شنا کنند و دانشمندان رکوردهای این شناگران را در ساعات مختلف روز ثبت کردند، جالب اینجا بود که این شناگران در حوالی ساعت ۱۱ شب بیشترین رکوردها را به دست آوردند و برخلاف انتظار، در ساعت ۵ صبح کمترین سرعت را در هنگام شنا کردن داشتند.

• اهمیت ساعت بدن

محققان هنوز به درستی نمی دانند که چرا بهترین نتایج در هنگام ورزش کردن بعد از ظهر به دست می آید ولی به نظر می رسد ساعت زیستی بدن در این میان نقش اصلی را بر عهده دارد. این تنظیم داخلی موجب می شود دمای بدن انسان در صبح کاهش و در ساعات بعدی روز و پس از غروب آفتاب، افزایش یابد. محققان می گویند افزایش دمای بدن به فرد کمک می کند بتواند ورزش های غیرهوازی و تمرینات کششی را بهتر انجام دهد. به نظر می رسد افزایش دمای بدن در ساعات پایان شبانه روز که تحت کنترل ساعات زیستی بدن است، می تواند بر خلق و خوی ورزشکاران نیز اثر مثبت بگذارد. به این ترتیب، ورزشکاران می توانند با روحیه بهتر، نتایج چشمگیرتری را به دست آورند و موثرتر ورزش کنند. به نظر می رسد نتایج این مطالعه می تواند برای ورزشکاران حرفه ای بسیار مفید باشد. هنگامی که این ورزشکاران برای مسابقات ورزشی به کشور دیگری می روند، مدتی طول خواهد کشید که به آب و هوای کشور جدید خو بگیرند و ساعت زیستی بدنشان با موقعیت جدید انطباق پیدا کند. بنا بر توصیه های جدید، بهتر است ورزشکاران دو هفته پیش از مسابقات در کشور موردنظر حاضر شوند تا در روزهای مسابقه، ساعت زیستی بدنشان کاملا با فضای جدید منطبق شود. ورزش کردن و تمرین در ساعت پایانی روز به همین ترتیب می تواند به ورزشکاران کمک کند در شرایطی که بدنشان بیشترین آمادگی جسمانی را دارد، فعالیت کنند و بهترین نتایج را به دست آورند.

نکته نهایی

محققان معتقدند که شب را برای ورزش کردن انتخاب نکنید، زیرا در این زمان گاز دی اکسید کربن توسط درختان در هوا انتشار می یابد. در این ساعات اکسیژن جذبی درختان در طول روز به شکل دی اکسید کربن وارد محیط می شود. گرچه اغلب افراد به دلیل کمبود وقت و مشغله های روزانه، شب را برای ورزش و فعالیت بدنی انتخاب می کنند، اما این کار نه تنها مفید نیست بلکه به دلیل کمبود اکسیژن و انتشار دی اکسید کربن، عوارض ریوی نیز به همراه خواهد داشت. اگر قصد ورزش در محیط باز را دارید، ساعات اولیه صبح بهترین زمان برای این کار است، زیرا اکسیژن موجود در هوا کافی بوده و به دلیل تردد کم وسایل نقلیه در این ساعات، غلظت آلاینده های هوا پایین است. ورزش شبانگاهی به ویژه در پارک ها و مناطق پر درخت خطرناک تر است. در صورتی که ناچارید مسافتی را در شب به صورت پیاده طی کنید، بهتر است معابر عمومی را انتخاب کرده و تا حد امکان وارد پارک ها نشوید، همچنین آرام راه بروید زیرا پیاده روی تند و سریع در این زمان می تواند خطراتی را به همراه داشته باشد.