بسیاری از مادران سوالاتی درباره اقدامات دندانپزشکی در دوران بارداری دارند. اینکه آیا انجام این درمان ها می تواند خطری برای کودک یا مادر داشته باشد؟ در پاسخ به این نگرانی ها باید گفت مراجعه سالانه به دندانپزشک و انجام اقدامات پیشگیرانه در دوران بارداری نه تنها ایمن است، بلکه توصیه هم می شود.سایت انجمن بارداری امریکا (American Pregnancy Association) در مطلبی به مهم ترین نگرانی ها و رایج ترین پرسش های مادران باردار درباره انجام درمان های دندانپزشکی پاسخ داده است که آنها را در ادامه می خوانید:
افزایش سطح برخی هورمون ها در دوران بارداری سبب خونریزی لثه و تورم آن می شود. گیر کردن مواد غذایی بین دندان ها، این التهاب را وخیمتر خواهد کرد. بنابراین انجام اقدامات دندانپزشکی در دوران بارداری برای جلوگیری از عفونت های دهان مانند بیماری های لثه ضروری است. چون عفونت های دهانی باعث زایمان زودرس می شوند.
چه موانعی برای دندانپزشکان در هنگام بارداری بیمار وجود دارد؟
در این که محدودیت هایی برای زنان باردار در مورد درمان های دندانپزشکی زیبایی وجود دارد شکی وجود ندارد. اما بررسی عمق مشکلات پیش آمده برای دندان ها و لثه ها است که تعیین می کند چگونه درمان هایی برای برای آن ها در نظر گرفته شود. در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی و سبک زندگی که برای زنان اتفاق می افتد، ریسک ابتلا به بیماری های دهان ودندان بیشتر می شود. مراقبت در این دوران بسیار حائز اهمیت است.برای این که خطر ابتلا به بیماری های لثه و دندان تا حدود زیادی کاهش یابد، مادران پیش از اقدام برای بارداری باید دندان ها و لثه های خود را چکاپ کامل کنند. گرفتن عکس از دندان ها پیش از بارداری برای این افراد توصیه می شود، چرا که قرار گرفتن در اشعه ایکس در هنگام بارداری با ممنوعیت زیادی مواجه است و مادر نیز ممکن است در طول بارداری نیاز به عکس رادیوگرافی دندان داشته باشد.
آیا درمان های دندانپزشکی در هنگام بارداری قابل انجام است؟
با وجود تمام محدودیت های ذکر شده در موارد اورژانسی و یا مواردی که درد دهانی و دندانی از تحمل مادر خارج است دندانپزشک باید چاره ای بیاندیشد و بهترین و کم دردسرترین راهکار را برای درمان مادر انتخاب کند.
آیا موانع یاد شده در درمان های زیبایی دندانپزشکی نیز وجود دارد؟
به دلیل اختیاری بودن درمان های زیبایی دندانپزشکی، دندانپزشک می تواند کارهایی از قبیل زیبا سازی دندان ها و یا هر درمانی از این قبیل را تا پس از زایمان مادر به تعویق بیاندازد. در صورتی که این امکان وجود نداشت و یا بارداری در اواسط فرآیندهای درمانی اتفاق افتاده است، ارتودنتیست و یا دندانپزشک باید بهترین تصمیم را بگیرد تا بیمار و جنین او در معرض کمترین آسیب ممکن قرار بگیرند. یکی از مشکلاتی که درمان های دندانپزشکی برای بیماران ایجاد می کنند، دردهای شدید هستند. تحمل درد نه تنها برای مادر و جنین در هنگام بارداری سخت می شود، بلکه ممکن است خطرآفرین و مشکل زا باشد. یکی دیگر از مسائلی که پیش می آید، استفاده از مسکن های مختلف است که این ها نیز می توانند مشکل ساز باشند. حتی الامکان باید از انواع بسیار خفیف و کم خطر آن با توجه به توصیه دندانپزشک زیبایی و ارتودنتیست استفاده کرد. در مجموع با وجود تمام مشکلاتی که دندانپزشکی و درمان های آن ممکن است برای مادران باردار داشته باشد، دندانپزشکی زیبایی تقریبا بی خطر است و وجود سیم ها و براکت های ارتودنسی و یا انجام لمینیت در حین بارداری در صورتی که اصول اولیه و استاندارد آن توسط دندانپزشک و ارتودنتیست رعایت شود، مشکلی را ایجاد نمی کند.
خطرات نادیده گیری درد دندان در طول دوره بارداری
اجتناب از درمان دندانپزشکی در دوران بارداری به خاطر حفاظت از جنین می تواند خطرات جدی برای سلامت مادر و جنین ایجاد کند. در این رابطه لازم است به نکات زیر توجه شود:
- نادیده گرفتن شرایط ژنژیویت بارداری می تواند باعث گسترش شرایط بیماری و دچار شدن فرد به عفونت شدید لثه و پریودنتیت شود. در واقع وجود عفونت فعال در بدن مادر می تواند به طور بالقوه سلامت مادر و جنین را به طور جدی تهدید کند و در نتیجه نباید درمان این مشکل به بعد از زایمان موکول شود.
- درد دندان در طول دوره بارداری نشانه ای از وجود مشکلات خاص دندان بوده و در عمل نیازمند استفاده از روش های دندانپزشکی مناسب برای رفع مشکل می باشد. در حقیقت مشکلات درمان نشده دندان می تواند آسیب دائمی برای دندان ها و لثه های فرد ایجاد کرده و در نهایت باعث از دست دادن دندان، تحلیل لثه، و ایجاد مشکلات خاص برای استخوان فک شود.
- خانم های باردار مبتلا به بیماری پریودنتال چهار تا هفت برابر در مقایسه با سایر خانم ها با خطر به دنیا آمدن زودتر از موعد کودک و نیز وزن پایین کودک در هنگام تولد مواجه می شوند.
- درد مداوم دندان در صورت درمان نشدن باعث افزایش سطح فشار وارد شده به مادر خواهد شد.