ناخن عضوی است که عوامل بسیاری سلامت و زیبایی آن را تحت تاثیر قرار می دهند. زندگی روزمره، آب و هوا و سایر عوامل محیطی، تغذیه، باکتری ها، قارچ ها و نیز بیماری های جسمی می توانند بر روی سلامت و ظاهر ناخن اثرگذار باشند. به همین دلیل می توان گفت که ناخن های هر فرد منعکس کننده سطح سلامت وی می باشند.ناخن نقش مهمی در زیبایی دست ها دارد، به طوری که ناخن های زیبا و بلند موجب زیبایی و خوش حالت شدن دست ها می گردند.ناخن زیبا نشانگر وضعیت زندگی و طبقه اجتماعی شخص است. همچنین ناخن نشان دهنده عادات فرد نیز می باشد. همانند سلامتی استخوان، سلامت ناخن نیز به تغذیه مناسب بستگی دارد.
از رژیم غذایی که سرشار از میوه و سبزیجات تازه می باشد استفاده نمایید، زیرا این مواد دارای ویتامین های ضروری، مواد معدنی و آنزیم ها می باشند.از مواد غذایی که سرشار از سولفور و سیلیکون می باشند(مانند کلم بروکلی، ماهی و پیاز) استفاده کنید. همچنین از غذاهایی که دارای یک نوع ویتامین B هستند(مانند سویا، ماءالشعیر و از تمام انواع دانه ها و غلات) می توانید در این راه بهره بگیرید.توصیه می شود غذاهای غنی از آهن را بیشتر مصرف کنید، زیرا رژیمی که آهن آن کم باشد، می تواند موجب نازکی و شکنندگی ناخن شود که با مصرف سبزیجات برگ دار مانند اسفناج، گوشت قرمز و تخم مرغ می توان از آن جلوگیری کرد.
1- لکه های سفید
لکه های سفید روی ناخن ها خیلی شایع است. این لکه های کوچک و تا حدودی مدور، به علت آسیب دیدگی قاعده ناخن (یعنی محل تولید سلول های ناخن) به وجود می آید. این لکه ها اهمیت زیادی ندارد و به تدریج برطرف می شود. گاهی ناخن های پا بر اثر پوشیدن کفش های تنگ یا فعالیت های ورزشی آسیب می بیند.
2- خونریزی خطی
اره شدن عروق خونی در بستر ناخن موجب پیدایش خطوط باریک و عمودی زیر صفحه ناخن می شود. خونریزی های خطی ناخن یا به دلیل آسیب رسیدن به ناخن ها یا به علت استفاده از بعضی داروهای خاص و نیز بر اثر بعضی بیماری ها به وجود می آید. با این حال، شایع ترین دلیل، همان آسیب دیدگی بر اثر ضربه است.
3- عفونت های قارچی
عفونت های قارچی ناخن حدود پنجاه درصد از کل بیماری های ناخن را تشکیل می دهد و درمان آن ها بسیار مشکل است. این عفونت ها که در ناخن های انگشتان پا شایع تر از دست است، اغلب موجب جدا شدن انتهای ناخن از بستر آن می شود. علاوه بر آن، مواد زائدی به رنگ سفید، سبز، زرد یا سیاه نیز ممکن است زیر بستر ناخن تجمع یابد و رنگ ناخن را تغییر دهد.
نوک ناخن یا پوست قاعده ناخن هم می تواند توسط قارچ مورد تهاجم قرار گیرد. ناخن های پا به علت قرار داشتن در فضای گرم و مرطوب کفش، بسیار بیشتر از ناخن های دست مستعد ابتلا به عفونت های قارچی هستند. درمان عفونت های قارچی ناخن بسیاری طولانی است. کشیدن ناخن بدون استفاده از داروهای ضدقارچ مفید نیست و با بازگشت بیماری همراه است.
4- عفونت های میکروبی
بروز تورم، قرمزی و درد در چین های پوستی اطراف ناخن، علامت بروز عفونت میکروبی است. شایع ترین دلیل بروز عفونت های میکروبی اطراف ناخن، ضربه و آسیب دیدگی ناخن و پوست اطراف آن و تماس مداوم و مکرر با آب و مواد شیمیایی.
5- عقربک
عقربک با تورم و قرمزی پوست اطراف ناخن دست شروع می شود که بروز آن در ناخن های پا کمتر است. گاه بیماری به صورت حاد است که در این موارد به سرعت پس از ضربه به اطراف ناخن یا کندن و جویدن کوتیکول ایجاد می شود. عقربک حاد اغلب در نتیجه عفونتی است که با باکتری های استافیلوکوک یا استرپتوکوک ایجاد می شود، اما احتمال آلودگی با سایر میکروب ها نیز وجود دارد.عود عقربک حاد سبب ایجاد عقربک مزمن می شود. عقربک حاد را که توسط باکتری ها ایجاد می شود با پمادها یا محلول های آنتی بیوتیکی، پانسمان های اسیداستیک و در صورت نیاز آنتی بیوتیک های خوراکی درمان کرد.
مواد آرايشي ناخن چه هستند؟
مواد آرايشي ناخن، براي رنگ كردن ناخن، افزايش طول ناخن به طور مصنوعي يا افزايش مقاومت ناخن به كار مي روند اما هر کدام از این مواد می توانند مضراتی داشته باشند که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره می کنیم:
لاک قرمز ناخن ها را زرد می کند
لاك ناخن ممکن است باعث allergic contact dermatitis شود. شخصي كه به لاك ناخن حساسيت دارد، ممكن است در انگشتان و پلك، صورت و گردن و جاهايي كه لاك ناخن زماني كه در حال خشك شدن بوده تماس داشته دچار حساسيت شود. فرمالدئيد يك تركيب آلرژي زاست. افراد با حساسيت به لاك ناخن مي توانند از لاك هاي hypoallergenic كه بدون فرمالدئيد هستند، استفاده كنند. لاك هاي قرمز رنگ ممكن است باعث زرد رنگ شدن يا بي رنگ شدن ناخن شوند.
مراقب کوتیکول ناخن باشید
مراقبت از كوتيكول از عفونت ناخن جلوگيري كرده و سلول هاي مولد ناخن را محافظت مي كند پس بهتر است چيده يا كوتاه نشود. کوتاه کردن ناخن ها باید به گونه ای باشد که گوشه های ناخن حفظ شده و خط رویش ناخن را به شکل مستقیم درآورد. کوتاه کردن اشتباه ناخن ها یکی از علل فرورفتن گوشت به داخل ناخن (in growing nail) است که باعث نفوذ دردناک بافت اطراف ناخن به کناره های ناخن می شود.