با فواید و مضرات سویا بیشتر آشنا شوید

فواید سویا

پیشگیری از سرطان سینه و سرطان پروستات

سرطان، یکی از علل عمده ی مرگ و میر در جامعه ی مدرن است. خوردن محصولات سویا با افزایش بافت سینه در زنان مرتبط است که از نظر تئوری، خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد. با این حال، اکثر مطالعات مشاهده ای نشان می دهند که مصرف محصولات سویا ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش دهد.
مطالعات، اثری محافظتی را نیز دربرابر سرطان پروستات در مردان نشان می دهند.
تعدادی از ترکیبات سویا می توانند مسئول اثرات بالقوه ی آن در پیشگیری از سرطان باشند. این ترکیبات عبارتند از ایزوفلاون ها، لسیتین و لوناسین.
مصرف ایزوفلاون ها در سنین پایین تر می تواند از ابتلا به سرطان سینه در سال های بعد جلوگیری کند.
به خاطر داشته باشید که تمام مطالعات انسانی در این زمینه، مطالعات مشاهده ای هستند. آنها رابطه ای بین مصرف سویا و سرطان نشان می دهند، اما منشأ را اثبات نمی کنند.
نتیجه گیری: سویا حاوی ترکیباتی گیاهی است که ممکن است به پیشگیری از سرطان سینه و پروستات کمک کنند.

کاهش علائم یائسگی

یائسگی، دوره ای است که در آن عادت ماهیانه ی یک زن متوقف می شود. یائسگی، اغلب با علائم ناخوشایندی مانند تعریق، گُرگرفتگی و نوسانات خلقی همراه است. این علائم، به علت کاهش سطوح استروژن به وجود می آیند.
جالب توجه است که زنان آسیایی، به ویژه خانم های ژاپنی، کمتر از زنان غربی علائم یائسگی را تجربه می کنند. ممکن است عادات غذایی مانند مصرف بیشتر غذاهای حاوی سویا در آسیا، علت این تفاوت باشد.
مطالعات نشان می دهند که ایزوفلاون ها (خانواده ای از فیتواستروژن های موجود در سویا) ممکن است علائم یائسگی را کاهش دهند.
محصولات سویا بر همه ی زنان، چنین تأثیری نمی گذارند. به نظر می رسد که سویا تنها در افرادی که ایکول تولید می کنند، مؤثر است؛ یعنی خانم هایی که دارای نوعی از باکتری روده هستند که ایزوفلاون ها را به ایکول تبدیل می کند.
مشخص شده است که بسیاری از فواید سلامتی سویا به خاطر ایکول است. مصرف روزانه ۱۳۵ میلی گرم ایزوفلاون برای یک هفته، معادل ۶۸ گرم سویا در روز، علائم یائسگی را فقط در تولیدکنندگان ایکول کاهش می دهد.
معمولا برای درمان علائم یائسگی از درمان های هورمونی استفاده می شود. امروزه، مکمل های ایزوفلاون به طور گسترده ای، به عنوان یک درمان جایگزین به کار می روند.
نتیجه گیری: مصرف سویا ممکن است به کاهش علائم یائسگی کمک کند.

سلامت استخوان

پوکی استخوان، نوعی بیماری است که با کاهش تراکم استخوان و افزایش خطر شکستگی، به ویژه در زنان سالمند تشخیص داده می شود. مصرف محصولات سویا ممکن است خطر ابتلا به پوکی استخوان را در زنانی که در دوره ی یائسگی هستند، کاهش دهد. به نظر می رسد که این اثرات مفید توسط ایزوفلاون ها ایجاد می شوند.
نتیجه گیری: سویا ممکن است خطر ابتلا به پوکی استخوان را در زنان یائسه، کاهش دهد.

اثرات نامطلوب و نگرانی های فردی

گرچه سویا فواید متعددی برای سلامتی دارد، اما برخی از افراد باید مصرف سویا را محدود نمایند یا به طور کلی از آن اجتناب کنند.

مضرات سویا

سرکوب عملکرد تیروئید

مصرف بالای سویا، ممکن است که عملکرد تیروئید را در برخی افراد سرکوب کند و در کم کاری تیروئید نقش داشته باشد.
تیروئید، غده ی بزرگی است که رشد را تنظیم و سرعت مصرف انرژی را توسط بدن کنترل می کند. مطالعات نشان می دهند که ایزوفلاون های موجود در سویا ممکن است مانع تشکیل هورمون تیروئید در انسان ها و حیوانات شوند.
یک مطالعه ی ژاپنی روی ۳۷ فرد بزرگسال، پس از مصرف روزانه ۳۰گرم سویا به مدت ۳ ماه، علائم مربوط به سرکوب عملکرد تیروئید را گزارش کرد. این علائم شامل ناراحتی، خواب آلودگی، یبوست و بزرگ شدن تیروئید بودند که پس از پایان مطالعه، برطرف شدند.
در مطالعه ای دیگر، مصرف روزانه ۱۲ میلی گرم مکمل ایزوفلاون برای ۲ ماه، عملکرد تیروئید را در ۱۰٪ از بزرگسالان مبتلا به کم کاری تیروئید خفیف، سرکوب کرد. میزان ایزوفلاون های مصرف شده، نسبتا کم یا معادل ۸ گرم سویا در روز بود.
با این حال، بیشتر مطالعات انجام شده روی بزرگسالان سالم، هیچ ارتباط معناداری بین مصرف سویا و تغییر در عملکرد تیروئید پیدا نکرده اند.
یک متاآنالیز از ۱۴ مطالعه، هیچ گونه اثر نامطلوب قابل توجهی را از مصرف سویا روی عملکرد تیروئید بزرگسالان سالم پیدا نکرد، درحالی که نوزادان متولدشده با کمبود هورمون تیروئید (کم کاری تیروئید مادرزادی) درمعرض خطر قرار داشتند.
به طور خلاصه، مصرف منظم محصولات سویا یا مکمل های ایزوفلاون ممکن است که به کم کاری تیروئید در افراد حساس منجر شوند، به خصوص در افرادی که از ابتدا غده ی تیروئید کم کاری دارند.
نتیجه گیری: محصولات سویا ممکن است عملکرد تیروئید را در افراد مستعد، سرکوب کنند.

نفخ شکم و اسهال

سویا مانند بسیاری از دانه های دیگر، حاوی فیبرهای نامحلول – عمدتا رافینوز و استاکیوز – است که ممکن است باعث نفخ شکم و اسهال در افراد حساس شوند. اگرچه این عوارض جانبی، خطرناک نیستند اما می توانند ناخوشایند باشند.
رافینوز و استاکیوز به دسته ای از فیبرها به نام FODMAPs تعلق دارند و ممکن است علائم سندرم روده ی تحریک پذیر (IBS ) – که یک اختلال گوارشی رایج است – را تشدید کنند. اگر شما IBS دارید، اجتناب از مصرف سویا یا محدود کردن آن می تواند ایده ی خوبی باشد.
نتیجه گیری: مصرف زیاد سویا ممکن است در برخی افراد باعث نفخ شکم و اسهال شود.

آلرژی به سویا

آلرژی غذایی، وضعیتی شایع است که توسط واکنش سیستم ایمنی به برخی از اجزاءِ مواد غذایی ایجاد می شود.
آلرژی سویا به وسیله ی پروتئین های سویا (گلیسینین و کونگلیسینین) که در اکثر محصولات سویا وجود دارند، ایجاد می شود.
گرچه سویا، یکی از ۸ ماده ی غذایی آلرژی زای متداول است اما آلرژی سویا-چه در کودکان و چه در بزرگسالان- نسبتا غیرمعمول است.
نتیجه گیری: برخی از مردم به سویا آلرژی دارند و باید به طور کلی از آن اجتناب کنند.