بی‌نظمی دندان ها چگونه درمان می‌شود؟

نامرتبی دندان ها عبارتی است که دندانپزشکان یا ارتودنتیست ها از آن برای توصیف عدم هم ترازی دندان ها یا ناهمواری بایت استفاده می کنند. البته، این عبارت کاربرد گسترده ای دارد، زیرا نامرتبی دندان و شلوغی دندان ها انواع مختلفی دارد.
آندربایت ها، اوربایت ها و کجی دندان ها تنها نمونه هایی از انواع متعدد نامرتبی دندان ها هستند، اما جای نگرانی نیست زیرا امروزه فارغ از علت نام مرتبی دندان ها روش های بسیاری وجود دارد که ارتودنتیست ها می توانند با استفاده از آن ها این ناهنجاری ها را اصلاح کنند.

بی نظمی و نامرتبی دندان ها چگونه تشخیص داده و درمان می شود؟

شما برای تشخیص، درمان و اصلاح ناهنجاری های فک و بی نظمی دندان خود باید به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. متخصص ارتودنسی از دندان های شما عکس می گیرد و قالب تهیه می کند تا مشکلات آن را به طور دقیق شناسایی کند و بتواند درمان مناسب برای آن را توصیه نماید. در صورتی که مشکل نامرتبی دندان ها در حد خفیف باشد، برای درمان آن ممکن است از بریج، روکش، دندان مصنوعی یا ونیرهای دندانی استفاده شود. اما معمولاً در اغلب موارد لازم است که از درمان های ارتودنسی یا سیم کشی استفاده شود.

بنابراین روش های درمان نامرتبی و به هم ریختگی دندان ها شامل موارد زیر است:

• سیم کشی یا سایر ابزارها: در این روش یکسری سیم های فلزی به دور بعضی از دندان ها بسته می شود و صفحاتی فلزی، سرامیکی یا پلاستیکی نیز بر روی سطح دندان ها چسبانده می شود. بریس های لینگوال یا مخفی نوع دیگری از ابزارهای ارتودنسی هستند که به پشت دندان ها متصل می شوند و معمولاً برای بزرگسالان مورد استفاده قرار می گیرند. در ساختار بریس های ارتودنسی، سیم ها یا فنرهایی وجود دارد که نیرویی را بر روی دندان ها وارد می کند. بریس های شفاف (الاینرها) هم نوع دیگری از ابزارهای ارتودنسی هستند که سیم در آن ها وجود ندارد و برای بعضی از افراد می توان از آن استفاده کرد.
• کشیدن یک یا چند دندان: اگر نامرتبی دندان ها به خاطر شلوغی بیش از حد آن ها باشد، ممکن است لازم باشد که بعضی از دندان ها کشیده شوند.
• ترمیم دندان های بدشکل و نامنظم: دندان هایی که سطح آن ها ساییده شده است یا بدشکل، چسبیده به هم یا در هم رفته باشند، باید به شکل مناسبی ترمیم و بازسازی شوند. همچنین روکش ها و سایر ابزارهای دندانی که شکل آن ها تغییر پیدا کرده است، باید ترمیم و بازسازی شود.
• جراحی: در موارد نادری ممکن است برای بلند کردن یا کوتاه کردن اندازه فک، نیاز به انجام عمل جراحی ارتودنسی باشد. در این روش از سیم ها، صفحات و پیچ های کوچکی برای ثابت و محکم کردن استخوان فک در موقعیت جدید خود استفاده می شود.

درمان ارتودنسی با استفاده از بریس های ثابت معمولاً بین 2 تا 3 سال زمان می برد. در طول این مدت شما باید هر 4 تا 8 هفته یکبار به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. در پایان وقتی که بریس ها از دهان شما برداشته شد، باید از نگهدارنده ها برای محکم نگه داشتن دندان ها درجایگاه جدید خود استفاده کنید. معمولاً نگهدارنده ها نیز به مدت چند سال استفاده می شوند تا از بازگشت مجدد دندان ها به وضعیت اولیه آن ها جلوگیری شود.

نامرتبی دندان کودک را چگونه درمان کنیم؟

بهترین درمان یا درمان ارجح در مورد نا مرتبی دندان ها کدام است؟

از نظر کتب مرجع دندانپزشکی، حتی مهمترین کتب مرجع دندانپزشکی ترمیمی-زیبایی، درمان ارجح درمان ارتودنسی است! یعنی به اعتقاد بزرگان دندانپزشکی، هر زمان که بتوان با ارتودنسی دندان ها را صاف کرد، باید ارتودنسی را انتخاب کرد!

چه زمانی و در چه افرادی نمی توان ارتودنسی انجام داد؟

موارد بسیار معدودی هستند که انجام ارتودنسی غیر ممکن است:مثلا وقتی دندانی فک جوش باشد با ارتودنسی نمی توان آن را حرکت داد!
موارد بیشتری هستند که انجام ارتودنسی کم ارزش است:مثلا وقتی فرد بیماری صعب العلاجی دارد و عمرش رو به پایان است، یا به عللی مانند عقب افتادگی ذهنی همکاری خوبی ممکن نیست داشته باشد و انجام ارتودنسی مناسب عملی نخواهد بود.
این محدودیت ها در مورد درمان های زیبایی هم وجود دارند: اگر مشخص شود که بیمار نخواهد توانست بهداشت را رعایت کند (مثلا عقب ماندگی شدید) یا عادت هایی دارد که با صدمه مستقیم به دندان ها یا به مواد مصنوعی روی آن همراه است، عملا درمان زیبایی محکوم به شکست است و “منع تجویز” خواهد داشت.

پس بقیه همه می توانند ارتودنسی انجام دهند؟

عملا بعله! و در واقع فقط عوارض بین افراد متفاوت خواهد بود. عملا غیر از مواردی مانند دندان فک جوش، هرکسی که توانسته است درمان ترمیم زیبایی (روکش و لامینیت) را انتخاب کند، امکان انتخاب ارتودنسی را هم داشته است!
در درمان های زیبایی، دندانپزشک مجبور است به سطح دندان شما دست ببرد تا بتواند مواد مصنوعی را به روی دندان بچسباند.گاه این دست بردن بسیار محدود و ناچیز است (در حد زبر کردن با ماده اچینگ) که از این نظر ارتودنسی و ترمیم زیبایی مشابه اند) ولی در اغلب موارد استفاده از فرز الماسه و برداشتن مینای از روی دندان لازم خواهد بود ( در مواردی مانند لامینیت سرامیکی میزان بیشتری از مینا برداشته می شود: در حد میلیمتر) بعد از این کار، سطح خارجی مینای که در سیر تکامل دندان تشکیل شده و به صورت طبیعی حالت پرداخت شده دارد از روی دندان حذف می شود و دیگر قابل بازسازی نخواهد بود .اگر دندان شما نیاز به روکش (فلزی-چینی یا تمام چینی یا زیرکونیا) داشته باشد که دورتادور دندان تراش خواهد خورد و عملا برگشت به حال قبل غیر ممکن است.ازبین رفتن حیات عصب دندان عارضه ای است که در هردو مورد نادر است و البته در هردو مورد با بی دقتی دندانپزشک احتمال آن افزایش خواهد یافت.