آنفلوانزا یک عفونت ویروسی است که به سیستم تنفسی شامل بینی، گلو و ریه ها حمله می کند.ویروس آنفلوانزا یک ویروس پوشش دار است که بسته به شرایط محیطی (مانند رطوبت و دما)، می تواند تا چندین ساعت درمحیط زنده بماند و بسته به نوع ویروس، در برابر گرما و PH پایین نیز آسیب پذیر هستند. ویروس های آنفلوانزا حلال در چربی هستند و به مواد شوینده حساسند.
انواع آنفلوآنزا
چهار نوع ویروس از این خانواده وجود دارد: انواع A ، B ، C و D؛ اما فقط انواع A و B از نظر بالینی برای انسان ها مهم هستند و تقریبا همه ساله در فصل زمستان باعث اپیدمی های فصلی می شوند. ویروس آنفلوانزای A تنها نوع آنفلوانزا است که باعث اپیدمی های جهانی بیماری آنفلوانزا می شود. در حالی که عفونت های آنفلوانزای B فقط در انسان رخ می دهد، ویروس های آنفلوانزا A می تواند خوک ها و اسب ها را نیز آلوده کند. پرندگان وحشی نیز به عنوان مخزنی برای ویروس های آنفلوانزای A در نظر گرفته می شوند. عفونت با زیرگروه های بسیار بیماری زای H5 و H7 می تواند در مرغ ها وسایر پرندگان ایجاد بیماری کند و آنفلوانزای مرغی نامیده می شود.
آنفلوانزای نوع C به طور کلی باعث بیماری خفیف می شود و تصور نمی شود که باعث شیوع آنفلوانزای انسانی شود. ویروس های آنفلوانزای D در درجه اول گاو ها را تحت تأثیر قرار داده و باعث بیماریزایی در انسان ها نمی شود.
برجسته ترین ویژگی ویروس های آنفلوانزا جهش سریع آنها است که منجر به تنوع زیاد آن می شود. این مورد خصوصاً در مورد ویروس های آنفلوانزای A اتفاق می افتد. ویروس های آنفلوانزای A بر اساس دو پروتئین در سطح ویروس به زیرگروه های مختلفی تقسیم می شوند که تاکنون مجموعا 29 عضو دارند.
علل بروز آنفولانزا چه چیزهایی هستند؟
با برودت هوا و کاهش دما در فصل های سرد و مستعد شدن بدن برای آلوده شدن با ویروس ها به خصوص انواع آنفولانزا و همچنین عدم رعایت اصول بهداشت عمومی، مانند لمس کردن سطوح و وسایل عمومی و توانایی جابه جا شدن این ویروس با قطرات تنفسی، عطسه و سرفه و همه این موارد، شرایط را برای شیوع انواع آنفولانزا مناسب کرده و موجب بروز آن می گردد. معمولاً عوامل دیگری نیز در ابتلا به این ویروس دخیل می باشند، چرا که از زمان ورود تا بروز علائم آنفولانزا تنها ۲ روز زمان کافی است و بنابراین افراد با توجه به شرایط خود مستعد درگیری با آنفولانزا می باشند، مثلا :
- کودکان کمتر از ۵ سال و بخصوص نوزادان کمتر از ۶ ماه
- افراد بالای ۶۵ سال
- ساکنان خانه های سالمندان، سربازخانه ها، خوابگاه ها، کمپ ها و هرگونه زندگی دسته جمعی
- بانوان باردار و بانوان تا دو هفته بعد از زایمان
- افراد با بیماری های مزمن مانند آسم، بیماری های قلبی، بیماری های کلیوی، دیابت و بیماران کبدی و متابولیک
- افراد مبتلا به چاقی مزمن با شاخص توده بدنی (BMI) بیشتر از ۴۰ یا بالاتر
- افراد کمتر از ۱۹ سال که مصرف آسپرین و وارفارین داشته و به مدت طولانی هر یک از این دو نوع دارو را مصرف می کنند.
خلاصه ویژگی های بیماری آنفولانزا
- دوره کمون آنفولانزا در حدود ۴-۱ روز است.
- آنفولانزا مسری است و علائم آنفولانزا می تواند تا ۱۴-۷ روز باقی بماند.
- پزشکان برای تشخیص بیماری آنفولانزا، سابقه بیمار را چک کرده، وضعیت بیمار را معاینه کرده و چند آزمایش انجام می دهند.
- آنفولانزا به صورت مستقیم و غیرمستقیم گسترش پیدا می کند، این بیماری از فردی به فرد دیگر و به وسیله قطرات هوایی ایجاد شده توسط عطسه و سرفه جا به جا می شود. و به صورت غیرمستقیم نیز از طریق لمس قطراتی که روی سطح آلوده قرار گرفته اند منتقل می شود.
- ویروس های آنفولانزا سه نوع هستند، این انواع با A، B و C مشخص می شوند و معمولاً آنفولانزا نوع A بیشترین مشکلات را برای انسان ها به وجود می آورد.
- بیشتر افرادی که به آنفولانزا فصلی و نوع مرسوم آن مبتلا می شوند طی ۱ الی ۲ هفته بهبود پیدا می کنند، اما برخی از افراد با مشکلات جدی مانند ذات الریه روبه رو می شوند که می تواند زندگی آن ها را نیز تهدید کند.
- آنفولانزا می تواند مشکلات مزمن سلامتی را بدتر کند.
- واکسن آنفولانزا می تواند از بسیار از بیماری ها و مرگ های ایجاد شده توسط آنفولانزا فصلی جلوگیری کند.
- آنفولانزا نوع A می تواند تغییرات آنتی ژنی متعددی داشته باشد، از این رو باید واکسن جدیدی برای آن تهیه شود و افراد مختلف نیز باید این واکسن را به صورت سالیانه دریافت کنند. محققان در حال توسعه تکنولوژی جدید تهیه واکسن هستند.
- در آوریل سال ۲۰۰۹ سویه جدیدی از ویروس آنفولانزا که با عنوان H1N1 جدید یا آنفولانزای خوکی شناخته می شود در مکزیک مشاهده و سریعاً در سراسر جهان انتشار پیدا کرد و سازمان بهداشت جهانی نیز اعلامیه ای برای وضعیت اضطراری پاندمی آنفولانزا ارائه کرد. با گذشت زمان، سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که این پاندمی در سال ۲۰۱۰ به پایان خواهد رسید. در سال ۲۰۱۲ سویه جدیدی از این بیماری، H3N2v منتشر شد اما وضعیت انتشار آن تا به امروز خطرناک نبوده است.
- تاثیرگذاری واکسن آنفولانزا هر سال متفاوت است. چرا که سویه هایی مختلف این بیماری سالیانه تغییر می کند.
- برخی از روش های درمانی خانگی می توانند علائم آنفولانزا را تسکین دهند.
- مانند ویروس آنفولانزا، روش های درمانی با دارو نیز در حال تغییر و بهبود هستند، اما در حال حاضر واکسیناسیون بهترین راه دفاعی در برابر آنفولانزا است. اگرچه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) داروهای آنتی ویروس را به عنوان مکملی مهم برای ساخت واکسن و کنترل روند بیماری می شناسند.
- مردم باید این مساله را در نظر بگیرند که پاندمی آنفولانزا می تواند علائم شدیدی داشته باشد و در برخی از افراد که نسبت به پاندمی آنفولانزا ضعف دارند می تواند منجر به مرگ شود. با این حال واکسن ویروس پاندمی آنفولانزا قبلی (H1N1) در دسترس بوده است و این ویروس نیز بخشی از چرخه ویروس مرسوم آنفولانزا است.
- آنفولانزای پرندگان (H5N1) معمولاً پرندگان را درگیر می کند، اما ویروس آنفولانزای پرندگان می تواند انسان هایی که با پرندگان در تماس هستند را نیز درگیر کند.
- افراد مختلف باید با پزشک خود صحبت کرده و تحت معاینه آن ها قرار بگیرند تا متوجه شوند علائم آنفولانزا برای آن ها چگونه خواهد بود.
- واکسیناسیون آنفولانزا نمی تواند از ابتلا به کروناویروس جلوگیری کند.
- احتمال دارد به صورت همزمان به هر دو بیماری کوید-۱۹ و آنفولانزا مبتلا شوید.
- درصورتی که واکسن آنفولانزا را تزریق کرده اید بهتر است واکسن کروناویروس را نیز تزریق کنید. هنوز تاریخ مشخصی برای توزیع واکسن کرونا در نظر گرفته نشده است و سازمان غذا و دارو نیز این واکسن را تایید نکرده است.
روش انتشار ویروس آنفولانزا
ویروس های آنفولانزا موجود در قطرات تنفسی از طریق سرفه و عطسه منتشر می شوند در اغلب موارد این انتشار از فرد به فرد و معمولاً از طریق تماس دست با آنچه به ویروس آنفولانزا آلوده شده است و سپس تماس دست آلوده با دهان و بینی فرد منتقل می شود.
بزرگ سالان ممکن است دیگران را روز قبل از شروع علائم تا روز پس از بروز بیماری مبتلا نمایند که این امر به این معنی است که شما می توانید فردی را قبل از آنکه بیماری در شما ایجاد شده باشد مبتلا نمایید.
آنفولانزا چگونه تشخیص داده می شود؟
متخصصان بهداشت به طور معمول آنفولانزا را از روی نشانه های آن تشخیص می دهند، به ویژه اگر موردهای مشابه زیادی از بیماری در جامعه دیده شود و مركز بهداشت منطقه شیوع بیماری را تأیید كرده باشد. به طور معمول به آزمون های مرسوم از افرادی كه نشانه های شاخص آنفولانزا را دارند، نیازی نیست. به ندرت، با آزمون نمونه خون یا مایع بینی یا گلو، ویروس آنفولانزا را شناسایی می كنند.
باورهای نادرست در مورد سرماخوردگی و آنفولانزا
در مورد هر دوی بیماری های سرماخوردگی و آنفولانزا باورهای نادرستی وجود دارد. یکی از این باورهای نادرست، درمان آنتی بیوتیکی است که هیچ تأثیری بر روی ویروس سرماخوردگی و یا آنفولانزا ندارد، حتی مشکلات بیمار را بیشتر نیز می کند. ۲ نکته در مورد آنتی بیوتیک ها قابل توجه است:
آنتی بیوتیک ها برای درمان باکتری ها، عفونت های قارچی، و تک یاخته های انگلی مؤثر هستند و هیچ گونه تأثیری بر روی ویروس ها ندارند. از این رو هرگز نباید برای درمان سرماخوردگی یا آنفولانزای ویروسی مصرف شوند.
مصرف بی رویه و خودسرانه آنتی بیوتیک باعث پدیده "مقاوت آنتی بیوتیکی" می شود، به این معنا که باکتری ها در اثر تماس زیاد با آنتی بیوتیک ها راه بی اثرکردن آن ها را یاد می گیرند و گویی آنتی بیوتیک در از بین بردن باکتری ناکارآمد می شود.بنابر آمار رسمی، مصرف آنتی بیوتیک در ایران ۱۶ برابر استاندارد جهانی است.
یکی دیگر از باورهای نادرست در مورد سرماخوردگی و آنفولانزا این است که قرار گرفتن در معرض هوای سرد باعث بروز این بیماری ها می شود. در حالی که عامل این بیماری ها ویروس است و ربطی به هوای سرد ندارد. به عبارتی در تابستان هم احتمال ابتلا به این ۲ بیماری وجود دارد. پس دلیل شیوع زیاد این بیماری ها در زمستان چیست؟در فصول سرد مدارس باز می شوند و کودکان در تماس نزدیک با هم هستند، در نتیجه انتقال بیماری بین کودکان و سپس به خانواده ها و جامعه بیشتر می شود.در زمستان و پاییز مردم تمایل بیشتری دارند که در فضاهای سرپوشیده بمانند، همین مسئله عامل تسریع انتقال ویروس از فردی به فرد دیگر است.ویروس هایی که آنفولانزا و سرماخوردگی را تولید می کنند، در هنگامی که رطوبت هوا کم است یعنی در پاییز و زمستان بهتر و بیشتر زنده می مانند.در فصول سرد، مخاط بینی و دهان خشک تر است، این مسئله در انتقال ویروس به بدن نقش مهمی دارد.
درمان آنفولانزا چیست؟
بیشتر افراد مبتلا به آنفولانزا، در صورت نداشتن بیماری خاص یا مزمن نیاز به استفاده از داروی بخصوصی برای درمان ندارند، اما با بروز علائم شدیدتر آنفولانزا جهت درمان و بهبود بیماری انجام موارد فوق پیشنهاد می گردد (به هیچ وجه خود درمانی صورت نگیرد):
- استراحت مطلق
- مصرف زیاد مایعات
- رژیم غذایی ملایم و نرم (رژیم کتو)
- ماندن در خانه
- استفاده از استامینوفن (تایلنول) یا دیگر مسکن ها جهت کاهش درد عضلانی و کنترل تب
نکته مهم: به هیچ وجه کودکان و نوجوانانی که تب دارند، آسپرین مصرف نکنند چرا که امکان وجود سندروم ری، یک اختلال نادر ممکن است موجب آسیب مغزی و کبدی در آنها شود.
در نهایت اگر با رعایت موارد فوق بهبود حاصل نشود، پس از مراجعه به پزشک ممکن است طیفی از داروها تجویز شود که با توجه به تشخیص متخصص ممکن است متفاوت باشد اما تعدادی از نمونه داروهای تایید شده در بحث درمان آنفولانزا نامبرده و توضیح داده می شوند. (تاکید می شود که هرگز بدون تجویز پزشک اقدام به خود درمانی نشود):
- اسلتامیویر فسفات یا تاميفلو (Tamiflu):
- یک داروی ضد ویروس که برای بیماران ۲ هفته به بالا طراحی شده و بهترین عملکرد خود را در افرادی که حدود ۲ روز از ابتلای ایشان می گذرد را دارا است.
- زانامیویر (Relenza):
- برای بیماران ۷ سال به بالا طراحی شده و برای پیشگیری از آنفولانزا در بیماران ۵ سال به بالا، این دارو به صورت استنشاقی استفاده می شود و برای افرادی که مشکلات تنفسی مزمن مثل آسم یا انسداد ریوی دارند توصیه نمی شود و عوارض جانبی مانند سردرد، اسهال، تهوع، آبریزش و استفراغ ممکن است وجود داشته باشد.
- پرامیویر (Rapivap):
- این دارو برای بهبود افراد مبتلا به آنفولانزا ۲ ساله یا بیشتر طراحی شده و به شکل درون وریدی تزریق می گردد و دارای اثر جانبی اسهال می باشد.
- بالوکساویر (Xofluza):
- یک قرص که برای افراد ۱۲ سال به بالا طراحی شده و کسانی که سالم بوده همچنین افرادی که در خطر بالاتری برای درگیر شدن با عوارض آنفولانزا هستند، این دارو دارای آثار جانبی مانند اسهال، تهوع و سردرد می باشد.
نکته: آمانتادین و ریمانتادین نیز برای مقابله با آنفولانزا طراحی شده اند ولی مقاومت ویروسی نسبت به آن ها گزارش شده است.
با توجه به مطالب فوق تیم سلامت ساعد نیوز سعی کرد مطالبی راجع به آنفولانزا و نکات مهم پیرامون ان خدمت شما کاربران عزیز ارائه دهد. سلامت و تندرست همراه ما باشید ...
علائم آنفولانزا و درمان سریع آن!
