گال (Scabies) یک نوع بیماری است که در اثر نفوذ انگلی به نام سارکوپتس در پوست ایجاد شده و باعث ایجاد دانه های قرمز و خارش شدید در ناحیه مورد نظر می گردد. میزان خارش پوست در این بیماری می تواند در شب ها بسیار آزاردهنده و شدید شود. بیماری گال شدیدا مسری بوده و می تواند سریعا از طریق ارتباطات نزدیک در جاهایی از جمله خانواده، پرستاران کودک، کلاس های درسی، پرستاران خانگی یا زندان ها منتقل گردد. به دلیل واگیردار بودن و انتقال سریع این بیماری، پزشکان معمولا روش های درمانی را برای تمامی افرادی که با شما ارتباط نزدیک دارند (مانند خانواده یا جمع هایی که در آن ها قرار دارید) تجویز می کند.خبر خوبی که در مورد بیماری گال وجود دارد این است که به راحتی قابل درمان است. در صورت اعمال داروهای مناسب روی پوستتان، انگل هایی که باعث ایجاد این بیماری شده اند به همراه تخم هایشان نابود خواهند شد؛ البته ممکن است خارش پوست شما تا چند هفته پس از درمان نیز باقی بماند.
درمان بیماری گال
درمان های خانگی یا داروهایی که بدون نسخه در داروخانه ها وجود دارند، کمکی به درمان بیماری گال نمی کنند. برای درمان باید حتما به پزشک مراجعه کنید. ضمن اینکه مصرف آنتی بیوتیک هم در این باره بی اثر است زیرا مشکل ناشی از انگل است. موارد زیر می تواند در روند درمان مفید واقع بشود:
- استفاده از کرِم انگل کُش مثل پرمترین (permethrin) در شب ها مفید است. باید از این کرم ها برای نواحی زیر گردن به پایین استفاده کرد و بعد از اتمام شب، در صبحگاه، آنها را از روی پوست شست. کرم پرمترین در همه ی افراد، جز نوزادان زیر دو ماه، مورداستفاده قرار می گیرد و دوره ی مصرف آن معمولا ۱ هفته است. پرمترین، بی خطرترین درمان برای گال به شمار می رود.
- کرم لیندان (lindane) هم برای درمان این بیماری مفید است. مصرف ۳۰ گرم از لوسیون ۱ درصد آن برای اعضای گردن به پایین به مدت ۸ ساعت مفید واقع می شود. مصرف این کرم روی پوست می تواند همراه با تشنج باشد. درنتیجه اگر پوست مرطوب یا حساس باشد (مثلا فرد بیماری پوستی داشته باشد یا پوستش خیس و همراه با جوش باشد) نباید از این کرم استفاده بشود. زنانی که در دوران بارداری یا شیردهی هستند، افراد مسن، افراد دچار زخم های پوستی، کودکان زیر ۲ سال و کسانی که وزن شان کمتر از ۱۱۰ پوند (هر پوند معادل ۴۵۳ گرم) نباید از این کرم استفاده کنند. این کرم نوعی درمان درجه یک نیست و تنها در صورتی تجویز می شود که سایر روش های درمان مؤثر واقع نشده باشند. موارد زیادی از بیماران هم نسبت به کرم لیندان، از خود مقاومت نشان می دهند.
سایر گزینه های درمانی برای گال چیست؟
۱. ایوِرمِکتین
ایوِرمِکتین که با نام تجاری استرومکتول شناخته می شود، برای درمان انگل مفید است. هر چند که این دارو به تأیید سازمان غذا و دارو نرسیده است، اما برای درمان انگل مفید واقع می شود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها آمریکا، مصرف ۲۰۰ میکروگرم از این دارو را به ازای هر کیلو از وزن بدن توصیه می کند. این میزان دوز مصرفی باید تا ۲ هفته بعد هم تکرار بشود. مصرف داروهای خوراکی معمولا آسان تر از کرم و پماد است، اما مصرف ایورمکتین به شکل خوراکی بیشتر خطر مسمویت های جانبی دارد. ضمن اینکه عوارض جانبی آن از پرمترین بیشتر است و برتری خاصی هم نسبت به آن ندارد. ایورمکتین خوراکی تنها زمانی مورداستفاده قرار می گیرد که سایر درمان های موضعی مفید نبوده اند یا بیمار قادر به پذیرش آنها نبوده است.
۲. لوسیون کروتوماتیتون ۱۰ درصد و کرم ۱۰ درصد (کراتون)
لوسیون کروتوماتیتون ۱۰ درصد و کرم ۱۰ درصد (کراتون) نیز داروی دیگری برای درمان گال است که مصرف آن چندان مؤثر گزارش نمی شود و برای مصرف بزرگ سالان تجویز می شود.
۳. سولفور وازلین
سولفور وازلین هم یکی از قدیمی ترین داروها برای گال است که در قالب پماد و کرم مورداستفاده قرار می گیرد. این دارو هم به تأیید سازمان غذا و داوری آمریکا نرسیده است. ضمنا از این دارو تنها زمانی باید استفاده بشود که سایر داروها نظیر ایورمکتین، پرمترین و لیندان برای بیمار قابل تحمل و پذیرش نباشند. مصرف سولفور وازلین برای زنان باردار و نوزادان منعی ندارد.
۴. برخی از آنتی هسیتامین ها
برخی از آنتی هسیتامین ها مانند دیفن هیدرامین هم برای کاهش میزان خارش مفید هستند. گاهی اوقات برای کاهش و کنترل خارش ها در دوره ای کوتاه، استروئید به شکل خوراکی یا موضعی تجویز می شود
- ملحفه ها و روتختی ها بیمار باید شسته و تمیز بشود. انگل ها خارج از بدن بیمار زیاد عمر نمی کنند، به همین خاطر نیازی به شستن تمام لباس ها و پاک سازی فرش و سایر اسباب نیست.
- ارتباطات جنسی و تماس پوستی شدید با فردی که در خانواده به گال مبتلا شده باید قطع بشود.
- به خارش افتادن بدن بعد از ابتلا به گال کمی طول می کشد؛ به همین خاطر چند روز طول می کشد تا درمان هایی که برای بهبود صورت می گیرند، اثرات خود را نشان بدهند. بعد از یکی دو هفته درمان کاملا جواب خواهد داد. درغیر این صورت شاید تشخیص پزشک درباره ی گال اشتباه بوده است و پای بیماری دیگری در میان است.
- تشخیص گال کمی دشوار و در برخی موارد گمراه کننده است، زیرا علائم پوستی آن بی شباهت به جوش یا گزیدگی حشرات نیست. فرد مبتلا ممکن است با خود فکر کند که دچار جوش یا گزیدگی حشرات شده است. اما با گذشت چند هفته، علائم بیشتر و شدیدتر می شوند و مشخص می شود که مشکل جدی تر از گزیدگی و… است.
- با خاراندن پوست احتمال رشد باکتری هایی نظیر استافیلوکوکوس اورئوس (Staphyloco) و استرپتوکوک (Streptococcus) که از قبل هم روی پوست وجود دارند، بیشتر می شود.
عوارض بیماری گال
خاراندن شدید پوست می تواند باعث خراشیده شدن آن شود که در نتیجه می تواند منجر به ایجاد عفونت های باکتریایی پوستی، مانند زردزخم گردد. زردزخم یک عفونت سطحی در پوست بوده که معمولا توسط باکتری استاف (استافیلوکوک) یا در بعضی موارد باکتری استرپ (استرپتوکوک) به وجود می آید.
نوع وخیمی از بیماری گال، با نام گال پوسته دار وجود دارد که برای افراد زیر بسیار خطرناک است:
- افرادی که به شرایط یا بیماری خاصی مانند ایدز یا سرطان خون مبتلا هستند که باعث ضعف سیستم ایمنی بدن می شود.
- افرادی با بیماری های شدید، مانند افرادی که در بیمارستان یا تحت نظر پرستار هستند.
- افراد مسن در خانه سالمندان
گال پوسته دار که با نام گال نروژی نیز شناخته می شود، بدن بیمار را پوسته پوسته و فلس مانند کرده و مناطق گسترده ای از پوست را درگیر می کند؛ این بیماری به شدت مسری بوده و به سختی درمان خواهد شد.
در حالت عادی، پوست شخصی که به بیماری گال مبتلا می شود دارای 10 تا 15 انگل است؛ این در حالتی است که در بدن افراد مبتلا به گال پوسته دار، میلیون ها انگل وجود دارد.
پیشگیری گال
برای جلوگیری از ابتلا به به گال یا پیشگیری از انتقال آن به دیگر افراد بهتر است نکات مراقبتی زیر را در نظر داشته و به طور منظم انجام دهید:
- تمامی لباس ها و ملحفه ها را بشویید.
بهتر است از 3 روز مانده به شروع درمان گال، لباس، حوله و ملحفه ها را با آب داغ و صابون شسته و در دمای بالا خشک کنید. اگر نمی توانید همه لباس های تان را بشویید بهتر است آن ها را به خشکشویی بدهید.
- انگل ها را گرسنه نگه دارید.
همه اجسام و وسایلی که از آن ها استفاده می کرده اید ولی نمی توانید بشویید را داخل پلاستیک قرار داده و در آن را محکم ببندید. سپس پلاستیک ها را به محلی دور از دسترس مثل گاراژ یا انباری برده و هفته ها در آن جا قرار دهید. انگل ها بعد از چند روز گرسنگی خود به خود از بین خواهند رفت.
تشخیص گال
پزشک پوست فرد بیمار را معاینه کرده و با بررسی علائم و نشانه های بروز گال یا ردهای باقی مانده می تواند ابتلا یا عدم ابتلای فرد به این بیماری را تشخیص دهد. زمانی که پزشک خطوط ناشی از گال را پیدا کند، احتمالاً از محل نمونه برداری می کند تا در زیر میکروسکوپ نگاه دقیق تری به آن بیندازد. با استفاده از میکروسکوپ می توان گال و تخم های آن را مشاهده نموده و تشخیص با دقت بیشتری انجام خواهد گرفت.