خداوند بدن انسان را هوشمند خلق کرده ، بنا براین اگر روزه دار افراط در تغذیه نکند و روزه گرفتن او همراه با کاهش وزن باشد بدن او تصور می کند که فرد در قحطی به سر می برد. بدن برای مقابله با پدیده قحطی وبرای جلوگیری از کاهش بیش از حد وزن اقدام به کاهش سوخت پایه می کند ومانع کاهش وزن می شود .برای مقابله با کاهش سوخت بدن هیچ راهی جز افزایش فعالیت در ماه مبارک رمضان ندارید که جلو این کاهش سوخت را بگیرید .
حذف سحری
افطار تا افطار خوردن وبیدارنشدن برای سحری یکی از عوامل افزایش وزن در ماه مبارک رمضان است . یکی از قوانین تغذیه این است که اگر همان سهمیه ی غذا را در چند وعده تقسیم کنید لاغر می شوید واگر همه آن سهمیه را در یک وعده بخورید چاق می شوید . افرادی در ماه رمضان چاق می شوند که از افطار تا افطار غذا می خورند.
راه حل :پیامبر گرامی سحری را به شدت به ما سفارش کرده اند وباید حتما مهمترین وعده ما در ماه مبارک رمضان وعده سحری باشد زیرا 16 ساعت بعد از آن وعده ای وجود ندارد و وعده افطار سبک ترین وعده قرار بگیرد .بهتر است که آخر شب غذاهای بین وعده هارا مصرف کنید .بنابراین در ماه مبارک بهترین راه حل این است که رژیم 5 وعده را به سه وعده تقسیم کنید : افطار ، آخر شب ، و سحری .بهتر است که بعد از افطار تا سحری حد الامکان مصرف آب زیاد را فراموش نکنید .
کاهش تحرک
حدیثی از پیامبر گرامی (ص) وارد شده که می فرمایند : نوم الصائم عباده :خواب روزه دارعبادت است. بسیاری از افراد ازاین حدیث سوء استفاده می کنند وتحرک خود را در این ماه کم میکنند واز طرف دیگر ورزش را کاملا کنار می گذارند .
راه حل :بهتر است در ماه مبارک رمضان سطح ورزش را از نظر شدت و مدت کاهش دهیم . مثلا اگر قبل از ماه مبارک می دویدید آن را به پیاده روی تبدیل کنید، یا اگر به مدت یک ساعت ورزش می کردید زمان آن را نیم ساعت کاهش دهید. یک ساعت پس از افطار بهترین زمان برای انجام تمرینات ورزشی است .همچنین می توانید 20 دقیقه زودتر از خواب بلند شوید و قبل از خوردن سحری ورزش کنید. ورزش های هوازی مانند پیاده روی و شنا بهترین نوع ورزش در این ماه مبارک هستند. ورزش در ماه رمضان از تجمع چربی در بدن جلوگیری و عمل سوخت و ساز را تسهیل می کند.
مهمانی رفتن
برگزاری مجالس افطار که یکی از سنت های دیرینه ما مسلمانان به حساب می آید، می تواند یکی از علل چاق تر شدن افراد چاق باشد مخصوصا که افراد خوش اشتها نمی توانند از این گونه مجالس و سفره ها به راحتی دست بکشند. در این مجالس افطاری، صاحبخانه سعی می کند از هر غذایی خوشمزه ترین را تهیه کند مثلا برای خوشمزه تر شدن سوپ به آن خامه اضافه می کند که چاق کننده است، برای غلیظ شدن خورش به آن آرد می زند که کالری اش را بالا می برد، برنج را با كره سرو می کند، از طرف دیگر آش و حلیم یا حتی کله پاچه هم در این افطار ی ها حتما وجود دارند که هر کدام پر از کالری هستند؛ ميزان کالري آش و به ويژه کله پاچه بيش از حد مجاز است و حلیم هایی که در بیرون از منزل طبخ می شوند، بسیار چرب و پرگوشت هستند و شکر زیادی حین مصرف به آنها اضافه می شود.
بدخورها بیشتر از پرخورها در معرض خطرند
در حال حاضر بدخوری شایع تر از پرخوری است. استفاده زیاد از مواد چاق کننده و مضر چون زولبیا و بامیه و انواع شیرینی ها ازجمله مصادیق بدخوری است و افراد تصور می کنند چون در طول روز هیچ چیز نمی خورند، مجاز هستند از این خوراکی ها مصرف کنند.هنگام افطار با توجه به خالی ماندن معده برای مدت نسبتا طولانی، نباید به صورت ناگهانی به خوردن غذاهای سنگین و شام مفصل اقدام کرد، بلکه به جای آن بهتر است روزه داران با مقداری نان و پنیر و سبزی افطار کنند تا ولع گرسنگی آنها برطرف شود و دو ساعت بعد شام بخورند. البته این توصیه بیشتر برای افراد بالغ است و نوجوانان در سن رشد می توانند بلافاصله یک وعده غذایی کامل بخورند.
کسانی که تا نیمه شب پرخوری را کنار نمی گذارند
معمولا بعد از یک روز طولانی روزه داری فرد کمی نسبت به غذا حریص می شود و احساس می کند در آن فرصت کوتاه افطار تا سحر باید تا حد ممکن معده را از مواد غذایی انباشته کند، اگر شما هم جزو این دسته افراد هستید توصیه می کنیم با برنامه ریزی بعد از افطار کمی خودتان را مشغول کنید تا خوردن را کنار بگذارید مثلا شرکت در مجالس و مراسمی که در شب های ماه مبـارک رمضان برگذار می شود فرصت خوبی را برای پرهیز از پرخوری در طول شب فراهم می آورد.
یادتان باشد انرژی ذخیره شده ناشـی از پرخوری آخر شب باعث کاهش میزان متابولیسم و سوخت و ساز بدن می شود زیرا فرد بلافاصله بعد از خوردن به رختخواب می رود و فرصتـی برای انجام فعالیت و سوخت و ساز بدن باقی نمی ماند و این نه تنها احتمال چاقی را افزایش می دهد بلکه شخص روزه دار فردایی آکنده از خستگی و بی حالی را تجربه خواهد کرد.
خورن غذاهای شیرین در ماه رمضان
یکی از علل افزایش وزن در ماه مبارک رمضان مصرف بیش از اندازه غذاهای شیرین مانند زولبیا، بامیه، خرما، شیرینی و نوشیدنی های شیرین، به ویژه هنگام افطار و همچنین غذاهای پرچرب و سرخ شده در وعده سحر به همراه کاهش فعالیت بدنی و احیاناً حذف وعده سحری می باشد. چنانچه وعده سحری حذف گردد، بدن فرد در این روزهای بلند بهار به مدت تقریباً ۱۶ ساعت در فاز گرسنگی قرار میگیرد. به طور طبیعی ذخایر گلیکوژن بدن یک فرد پس از ۸ الی ۱۲ ساعت ناشتایی یا گرسنگی تخلیه می گردد و بدن برای تأمین انرژی مورد نیاز علاوه بر بافت چربی، بافت عضلانی را نیز مصرف میکنند.
از طرف دیگر چون این افراد تنها یک وعده غذا میخورند، مطمئناً بیش از اندازه غذا می خورند و چون بدن انسان ظرفیت محدودی برای مصرف این دریافت بالای غذایی دارد، بناچار آن را ذخیره خواهد نمود که معمولاً به شکل بافت چربی است.
یک توصیه برای کاهش وزن علمی در ماه مبارک رمضان
با توجه به مطالب فوق توصیه میشود که حتی اگر نیاز به کاهش وزن دارید، نه تنها وعده سحری را بخورید، بلکه وعده افطار و شام را هم به صورت مجزا صرف نمایید. داشتن یک افطاری سبک نه تنها باعث کاهش اشتها، بلکه باعث افزایش متابولیسم بدن نیز میگردد. در ضمن رعایت یک برنامه غذایی مناسب با شرایط شما که حاوی همه گروه های غذایی، از جمله نان وغلات، گوشت وحبوبات، شیر و لبنیات، میوه و سبزی باشد و همچنین داشتن برنامه ورزشی منظم، مثل پیاده روی پس از افطار یا شام، در رسیدن به هدف نهایی که یک کاهش وزن علمی است، کمک کننده خواهد بود