ایمپلنت دندان از سه جزء اصلی شامل فیکسچر، اباتمنت و تاج دندان مصنوعی تشکیل شده است. فیکسچر همان پایه ایمپلنت است که داخل استخوان فک قرار می گیرد. اباتمنت نیز مانند یک پیچ عمل می کند و تاج دندان مصنوعی را به ایمپلنت دندان متصل میکند. تاج دندان همرنگ با سایر دندان های طبیعی در لابراتوار معمولاً از جنس سرامیک ساخته شده و در مرحله نهایی پس از جوش خوردن پایه ایمپلنت با استخوان فک روی آن سوار می شود.نتایج مطالعات و آمار ها نشان می دهد که تنها در ۲ درصد از بیماران ایمپلنت دندان شکست می خورد. فاکتورهای زیادی در فرایند ایمپلنت دندان و موفقیت یا شکست آن موثر هستند. در صورتی که دستورالعمل پزشک بعد از کاشت دندان را به درستی رعایت کنید؛ شانس ایمپلنت ناموفق را تا حد زیادی کاهش خواهید داد. وجود بیماری های لثه از شایع ترین دلایل شکست ایمپلنت دندان در اثر گسترش عفونت باکتریایی اطراف ایمپلنت یا آبسه لثه بعد از ایمپلنت است. در صورتی که تحت شیمی درمانی باشید نیز احتمال شکست ایمپلنت دندان وجود . افراد سیگاری نیز به علت کاهش روند ترمیم و بهبودی در بدنشان معمولاً با ایمپلنت ناموفق روبه رو می شوند. برای جلوگیری از گسترش عفونت بهتر است بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید و حداقل هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید.بهبودی کامل ایمپلنت دندان حدود ۳ تا ۶ ماه زمان می برد در این مدت وجود درد یا تورم به علت عمل جراحی طبیعی به نظر می رسد اما برای جلوگیری از شکست ایمپلنت دندان بهتر است بدانید علائم پس زدن ایمپلنت چیست و چرا ایمپلنت دندان شکست می خورد
چرا ایمپلنت دندان شکست می خورد؟
پس زدن ایمپلنت در کوتاه مدت می تواند از دلایل ایمپلنت ناموفق باشد که پیش از بهبودی کامل اتفاق می افتد و معمولاً به سبب پس زدن ایمپلنت به عنوان یک جسم خارجی توسط بدن منجر به بروز علائم آلرژیک می شود. پس زدن ایمپلنت در طولانی مدت نیز ممکن است بعد از تکمیل فرایند اسئواینتگریشن به علت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان یا وارد آمدن فشار بسیار زیاد به پایه ایمپلنت ایجاد شود. سیگار کشیدن نیز از ریسک فاکتورهای مهم ایمپلنت ناموفق است.
مشاهده علائم پس زدن ایمپلنت ممکن است دلایل ساده یا پیچیده ای داشته باشد که فقط توسط دندانپزشک قابل تشخیص است. اگر علائم شکست ایمپلنت به علت شل شدن پیچ ایمپلنت باشد؛ فقط تعویض پیچ ایمپلنت و یا محکم کردن آن به سادگی تمام مشکلات بیمار را برطرف خواهد کرد. اما در موارد پیچیده تر، در صورتی که علت پس زدن ایمپلنت، کم بودن تراکم استخوان فک باشد؛ جراح توصیه می کند که عمل جراحی پیوند استخوان بدون برداشتن پایه ایمپلنت انجام گیرد. گاهی اوقات تحلیل لثه علت شل شدن پایه ایمپلنت بوده است. در این موارد نیز مشکل بیمار با پیوند بافت لثه حل خواهد شد و ایمپلنت دندان شکست نمی خورد.
مشکلات پزشکی
اگر دچار بیماری خودایمنی، روماتیسم مفصلی یا دیابت هستید احتمال پس زدن ایمپلنت وجود دارد، چون سرعت بهبود کاهش پیدا می کند. وقتی سرعت بهبود کم باشد، فرآیند یکپارچگی استخوانی هم کند انجام می شود یا اصلاً انجام نمی شود.طی این فرآیند، ایمپلنت به استخوان فک جوش می خورد یا با آن یکپارچه می شود، و در صورتی که چنین اتفاقی نیفتد، ایمپلنت با شکست مواجه خواهد شد.
مصرف برخی داروها
حتی مصرف برخی داروها هم احتمال پس زدن ایمپلنت را افزایش می دهد، پس خیلی مهم است که قبل از اقدام به جراحی ایمپلنت، در مورد همه ی انواع داروهایی که مصرف می کنید با جراح صحبت کنید، چه داروهایی که برایتان تجویز شده چه داروهایی که بدون نسخه از داروخانه تهیه کرده اید.پژوهشگران دانشگاه مک گیل در سال ۲۰۱۶ دریافتند که مصرف داروهای مربوط به سوزش معده می تواند رشد استخوان های جدید را کاهش دهد و همین امر روی فرآیند جوش خوردن ایمپلنت با استخوان فک تاثیر منفی می گذارد. مشابه همین نتیجه در میان افرادی که از داروهای ضدافسردگی استفاده می کنند هم دیده شده است.
بهداشت ضعیف دهان
وقتی بعد از کاشت ایمپلنت سعی کنید بهداشت دهان و دندان را خیلی بهتر رعایت کنید، روی نتیجه و میزان موفقیت ایمپلنت هم تاثیر می گذارد. اگر محدودیت های دهانی برای نظافت کامل دندان ها دارید اصلاً گزینه ی مناسبی برای استفاده از ایمپلنت نیستید.
جراح بی تجربه
به این نکته دقت کنید که همه ی جراحان، باتجربه و ماهر نیستند و همین موضوع می تواند روی شانس موفقیت ایمپلنت تاثیرگذار باشد. ممکن است دندانپزشکتان شما را به فردی که می شناسد ارجاع دهد، اما در زمینه ی انتخاب جراح حتماً خودتان هم تحقیق کنید چون اگر جراح شما بی تجربه باشد و مهارت کافی برای انجام این عمل نداشته باشد، کاشت ایمپلنت شما به احتمال زیاد محکوم به شکست است.یک جراح باتجربه به طور دقیق می داند که برای جایگزینی دندان باید از چند ایمپلنت استفاده کند؛ این نکته ی خیلی مهمی است چون اگر جراح از تعداد کمی ایمپلنت استفاده کند، فشار خیلی زیادی به ایمپلنت می آید و کاشت با شکست مواجه خواهد شد.یکی دیگر از مزایای کار با یک جراح باتجربه این است که در این حالت، احتمال وقوع مشکلات ناشی از خطای پزشکی، مانند آسیب بافت های پریودنتال در اثر خطای جراح، به شدت کاهش پیدا می کند.
ابسه لثه بعد ایمپلنت
احساس درد در ناحیه ایمپلنت و پوست صورت و چانه و بروز تورم می تواند از علائم آبسه لثه بعد ایمپلنت باشد. معمولا دندان پزشک با عکس اشعه ایکس، علت آبسه لثه بعد از ایمپلنت را تشخیص خواهد داد. در صورتی که در عکس، تحلیل لثه مشاهده شود احتمال گسترش عفونت تا استخوان فک نیز وجود خواهد داشت و در این شرایط ایمپلنت شکست میخورد. بنابراین در صورتی که علائم مذکور را مشاهده کردید باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید چون در مراحل اولیه، جراح می تواند با پیوند زدن لثه بعد از برطرف شدن آبسه لثه، مشکل را حل کند تا نیازی به خارج کردن پایه ایمپلنت از دهان نباشد.
شکستن تاج ایمپلنت
در صورتی که تاج دندان مصنوعی شل شود ممکن است علت آن ترک خوردن یا شکستن بخشی از تاج دندان یا اباتمنت باشد. در اینصورت پایه ایمپلنت با شکست مواجه نشده است و فقط تعویض اباتمنت و تاج دندان برای برطرف کردن علائم پس زدن ایمپلنت کفایت میکند.
پس زدن پایه ایمپلنت
پس زدن پایه ایمپلنت یکی از مشکلات و چالش های عمل جراحی ایمپلنت دندان است که ممکن است در مدت کوتاهی بعد از کاشت دندان و یا سالها بعد اتفاق بیفتد. پس زدن ایمپلنت در کوتاه مدت معمولا طی ۳ تا ۴ ماه اول مشاهده می شود باید به خاطر داشته باشید احساس کمی درد و ناراحتی بعد از عمل جراحی که با داروهای مسکن رفع می شود طبیعی است اما اگر درد بیش از حدی داشته باشید که طی ۵ تا ۷ روز بعد از کاشت ایمپلنت حتی با مسکن نیز بهبود نمی یابد می تواند از علائم پس زدن پایه ایمپلنت باشد.
تراکم ناکافی استخوان فک
از دیگر دلایل شکست ایمپلنت دندان تراکم ناکافی استخوان فک است. در صورتی که دندانپزشک بدون توجه به تراکم ناکافی استخوان فک اقدام به کاشت پایه ایمپلنت نمایند فرآیند اسئواینتگریشن (Osseointegration) به درستی انجام نمی گیرد و پایه ایمپلنت به استخوان فک جوش نمی خورد که در نهایت ایمپلنت دندان شکست می خورد.
در صورتی که به پوکی استخوان دچار باشید احتمال دارد که تراکم استخوان فک شما برای تکمیل فرایند اسئواینتگریشن کافی نباشد. در این شرایط زمانی که پایه ایمپلنت در استخوان فک قرار می گیرد استخوان فک به اندازه کافی اطراف آن رشد نمی کند تا از آن حمایت نماید. عدم تکمیل فرآیند جوش خوردن پایه ایمپلنت با استخوان فک از دیگر دلایل ایمپلنت ناموفق است. پایه ایمپلنت طی فرآیند اسئواینتگریشن به استخوان فک جوش میخورد تا پایدار و مستحکم در استخوان فک باقی بماند. اما در صورتی که فرایند جوش خوردن تکمیل نشود؛ فیکسچر توانایی حمایت کردن از تاج دندان را نخواهد داشت و ایمپلنت دندان شکست میخورد.
مراقبت بعد از ایمپلنت دندان
۴۸ ساعت (۲ روز) بعد از ایمپلنت را بسیار جدی بگیرید. گاز استریل روی دندان را تا یک ساعت بر ندارید و تنها در صورت خونریزی شدید آن را عوض کنید. خارش، خونریزی و تورم و درد بعد از ایمپلنت در روزهای اول طبیعی است و حتی نشانه مثبتی از بهبود محل ایمپلنت است.در روز اول پس از ایمپلنت از مسواک نرم برای تمیز کردن سایر دندان ها استفاده کنید. در روز دوم و سوم نیز هر روز ۲-۳ مرتبه دهان خود را با دهان شویه تمیز کنید.رعایت بهداشت صحیح دهان و دندان کلید حل مسائل مربوط به شکست ایمپلنت است. دوبار در روز مسواک زدن و استفاده از دهانشویه ی آنتی باکتریال منجر به حفظ سلامت لثه های شما می شود و باعث می شود در مدتی که دندان جدید دارد در جایش محکم می شود، باکتری ها مشکلی ایجاد نکنند.