دال عدس
دال عدس دانه هایی کوچک تر از عدس معمولی دارد که به رنگ قرمز هستند. طعم آن طعمی شبیه به گوجه فرنگی است.آسیایی ها از قدیم به خواص دال عدس معتقد بودند و از آن برای تغذیه و درمان بسیاری از مشکلات خود استفاده می کردند. امروزه نیز بسیاری از افرادی که به سلامت خود اهمیت می دهند، مصرف حبوبات را در رژیم غذایی خود جای می دهند. از جمله حبوباتی که دارای خواص و ارزش غذایی بسیاری است می توان به عدس اشاره کرد. دال عدس یکی از انواع مختلف عدس است که در هند طرفداران بسیاری دارد. انگلیسی ها آن را عدس قرمز می نامند و از آن در رژیم غذایی خود استفاده می کنند. خواص دال عدس تا حد زیادی شبیه عدس سبز است اما تفاوت هایی دارد که باید با آن آشنا شوید عدس از هر نوعی که باشد (قهوه ای، سبز، زرد، قرمز یا سیاه) کم کالری است و منبع غنی از آهن و فولات و پروتئین است. عدس ها پلی فنول های تقویت کننده سلامت را در خود دارند و ممکن است چندین عامل بروز بیماری قلبی را از بین ببرند مهم ترین تفاوت دال عدس با عدس (سبز یا قهوه ای) همان طور که می دانید در رنگ قرمز آن است. دال عدس نوعی حبوبات است که در خانواده عدس طبقه بندی می شود طعم آن نیز برخلاف عدس نزدیک به مزه گوجه فرنگی است. از دیگر تفاوت دال عدس با عدس معمولی، اندازه آن است که از عدس کوچک تر است شباهت این دو اما در خواص دال عدس و عدس معمولی خلاصه می شود که بسیار به یکدیگر نزدیک است به همین دلیل خواص دال عدس می تواند برای بدن بسیار مفید باشد و حتی از آن می توان برای پیشگیری و درمان بیماری ها نیز بهره برد.
ارزش غذایی عدس قرمز
با مصرف ۱۰۰ گرم عدس قرمز ۱۱۶ کالری وارد بدن تان می شود. این میزان عدس مجموعا دارای ۰.۴ گرم چربی است که از ۰.۱ گرم چربی اشباع شده، ۰.۲ گرم چربی چند اشباع نشده، و ۰.۱ چربی تک اشباع نشده تشکیل شده است. این ویژگی عدس قرمز برای آدم هایی که مراقب وزن شان هستند و می خواهند غذاهای کم چرب مصرف کنند، فایده ی ویژه ای به همراه دارد. عدس قرمز کلسترول ندارد. این ماده ی غذایی حاوی ۲ میلی گرم سدیم و ۳۶۹ میلی گرم پتاسیم است. ۱۰۰ گرم عدس قرمز مجموعا دارای ۲۰ گرم کربوهیدرات است که از ۸ گرم فیبر غذایی و ۱.۸ گرم قند تشکیل شده است این ماده ی غذایی حاوی ۹ گرم پروتئین نیز هست. به علاوه، عدس قرمز ۲ درصد از نیاز روزانه ی توصیه شده ی برای ویتامین C، ۱۸ درصد آهن، ۱ درصد کلسیم، ۱۰ درصد ویتامین B6، و ۹ درصد منیزیوم را برای بدن تامین می کند
خواص دال عدس
در این مطلب به بررسی خواص دارویی و درمانی دال عدس می پردازیم. بخش زیادی از خواص دال عدس به دلیل وجود ویتامین ها و مواد معدنی موجود در آن است. دال عدس دارای میزان زیادی پروتئین، کلسیم، اسید آمینه، فسفر و آهن می باشد. از ویتامین های موجود در آن می توان به ویتامین های گروه A و B اشاره کرد. همچنین دال عدس دارای مقدار کمی چربی غیر اشباع است. چربی های غیر اشباع برای سلامتی مضر محسوب نمی شوند و چاق کننده نیستند.
تقویت قدرت بینایی
خواص دال عدس همانند خواص عدس و خواص ماش موجب تقویت قدرت بینایی و افزایش نور چشم می شود. برای جلوگیری از تنبلی چشم و یا سایر ناراحتی های چشمی می توان از دال عدس استفاده کرد. کاروتن موجود در دال عدس از بهترین تقویت کننده های چشم است.
تاثیر دال عدس برای لاغری
خواص دال عدس برای لاغری ، به دلیل فیبر و پروتئین بالای آن است .فیبر موجود در دال عدس برای رژیم های لاغری بسیار مفید است باعث سیری زودرس میشود. از سویی دیگر پروتئین بالا در دال عدس باعث دیرهضم بودن آن شده و جلوی پرخوری را میگیرد. مصرف دال عدس میتواند به کنترل اشتها و هوس خوردن شکر و کربوهیدرات های تصفیه شده کمک کرده و قند خون را متعادل کند
تقویت قلب
منیزیم و فیبر موجود در دال عدس به پیشگیری از بیماری های قلبی کمک میکند و باعث تقویت قلب میشود. توصیه میشود بیماران قلبی برای حفظ سلامت بدن هفته ای 2 بار دال عدس مصرف نمایید.
کاهش قند خون
کاهش قند خون از مهمترین خواص دال عدس است. خوردن روزانه 60 گرم دال عدس به تنظیم قند خون کمک می کند. همچنین در افرادی که عدس یا دال عدس مصرف می کنند میزان مصرف انسولین کمتر است. فیبر موجود در دال عدس از بالا رفتن قند خون بعد از خوردن غذا جلوگیری می کند.
درمان بیماری های گوارشی
فیبر تاثیر بسیار خوبی بر سیستم گوارشی می گذارد. فیبر موجود در دال عدس باعث کاهش کلسترول بد خون می شود و از یبوست نیز جلوگیری می کند. همچنین بیماری های گوارشی نظیر التهاب و سندرم روده نیز با کمک دال عدس درمان می شود. از دیگر خواص دال عدس برای دستگاه گوراش می توان به مسهل بودن آن اشاره کرد.
کاهش ابتلا به سرطان
سرطان واقعا بیماری ترسناکی است. عدس قرمز می تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کند. دلیل اصلی این ویژگی عدس قرمز این است که این ماده ی غذایی سرشار از فیبر و اسید فولیک است؛ وجود این دو ماده باعث ایجاد خواص ضد سرطانی در عدس قرمز شده است. با مصرف روزانه ی عدس قرمز می توانید خطر ابتلا به انواع مختلفی از سرطان را از جمله سرطان ریه، سرطان روده ی بزرگ، سرطان سینه، و حتی سرطان روده را کاهش دهید. در واقع، عدس قرمز فرایند گوارش را تسریع می کند و نیاز به ترشح صفرا را کاهش می دهد، و به این ترتیب، می تواند به پیشگیری از بروز سرطان روده ی بزرگ کمک کند.
انرژی زایی
جالب است بدانید دال عدس را می توان یک غذای کامل دانست زیرا انرژی زیادی دارد. دو فنجان دال عدس 70 کیلوکالری انرژی دارد. بنابراین می توان از آن به عنوان صبحانه مفید برای تامین انرژی کافی فعالیت های روزانه استفاده کرد. همچنین قبل از فعالیت های ورزشی, کار و یا کوه نوردی می توانید دال عدس میل کنید تا انرژی زیادی را در بدنتان ذخیره شود.
مصرف دال عدس در بارداری
یکی از مقوی ترین خوراکی های توصیه شده برای زنان باردار دال عدس است. در دوران بارداری به دلیل کمبود آهن ممکن است زنان دچار کم خونی حاد و عوارض ناشی از آن شوند و سلامت جنین به خطر بیفتد. بنابراین توصیه می شود که دال عدس را در برنامه های غذایی زنان باردار گنجانده شود. علاوه بر دوران بارداری, توصیه می شود که در دوران شیر دهی نیز از دال عدس استفاده شود تا زیرا خواص دال عدس باعث افزایش شیر شده و تغذیه نوزاد تامین می گردد.
تاثیر دال عدس برای پوست صورت
وجود ویتامین آ در دال عدس میتواند به تقویت و جوانسازی پوست کمک کند و از پیری زودرس پوست، پیشگیری میکند. دال عدس حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان است که میتواند از آسیب های سلولی جلوگیری نماید. از خواص دال عدس برای پوست علاوه بر مصرف خوراکی میتوانید به عنوان ماسک صورت هم استفاده کنید.
- ماسک ضد لک دال عدس : 1 قاشق غذاخوری پودر دال عدس را با پوره 1 عدد گوجه فرنگی مخلوط نموده و به مدت 20 دقیقه روی پوست صورت بگذارید و سپس با آب سر بشویید و کرم آبرسان بزنید.
- ماسک روشن کننده دال عدس : از پودر دال عدس میتوانید به عنوان اسکراب صورت استفاده کنید. کافیست یک 1 قاشق پودر دال عدس را با مقدار مساوی ماست مخلوط نموده به مدت 5 دقیقه روی پوست ماساژ دهید و بعد از 15 دقیقه بشویید.
تاثیر مصرف دال عدس برای کودک
از آنجایی که دال عدس مواد مغذی فراوانی دارد یکی از بهترین خوراکی ها برای کودکان است که میتواند ویتامین ها ، مواد معدنی و انرژی مورد نیاز برای رشد کودک را در اختیارش قرار دهد. برای استفاده از خواص دال عدس برای نوزاد شما میتوانید بعد از 6 ماهگی برای کودکتان پوره دال عدس را به همراه سایر مواد خوراکی تهیه کنید و از این ماده مغذی برای رشد و سلامت کودکتان بهره ببرید.
خواص دال عدس در طب سنتی
- از نظر خواص دال عدس در طب سنتی به عنوان عدس معجزه گر شناخته میشود و برای سلامت تمام دستگاه های بدن مفید است.
- مزاج دال عدس گرم و خشک است.
- دال عدس یک غذای مفید برای سالمندان است به خصوص افرادی که دچار مشکلات آرتروز هستند.
- مصرف دال عدس به کاهش تشنگی و حرارت کبد کمک میکند.
- بهبود زخم دهان و گلو
موارد مصرف عدس قرمز
عدس قرمز به طور گسترده ای در آشپزی مردم هند کاربرد دارد. از این ماده ی غذایی برای تهیه ی خوراک حبوبات، سوپ ها، کاری ها، خورش ها، و غذاهای جانبی استفاده می شود. هم چنین، از عدس قرمز می توان برای تهیه ی ماسک صورت خانگی استفاده کرد؛ با استفاده از این ماسک صورت می توانید مشکلات پوستی از قبیل آکنه، لک، تیرگی پوست، و غیره را درمان کنید. از عدس قرمز در طب آیورودا نیز استفاده می شود، زیرا فواید بسیاری برای سلامتی انسان به همراه دارد. هم چنین، از عدس قرمز به دلیل دارا بودن مقدار زیادی فیبر نیز به طرق مختلف استفاده می شود.
روش پخت دال عدس
دال عدس بسیار زودپز است و در اغلب موارد 10 دقیقه ای آماده میشود . دال عدس را میتوانید با کمی آب و نمک به مدت 10 - 30 دقیقه روی حرارت متوسط بجوشانید تا بپزد. دال عدس را میتوانید در انواع سوپ ها ، پوره ها ، آش ها ، سالادهای رژیمی یا به همراه پلو و ماکارونی میل نمایید.
کشت و پرورش عدس قرمز یا دال عدس
عدس قرمز جزء گیاهان بومی هندوستان است، و عموما در کشورهای جنوب آسیا یافت می شود. در هندوستان به عدس قرمز ماسور دال نیز گفته می شود. عدس قرمز یکی از مواد غذایی مهم در آشپزی هندی به شمار می رود؛ از این ماده ی غذایی عمدتا در تهیه ی خوراک حبوبات و کاری ها استفاده می شود. در برخی نواحی هندوستان، عدس قرمز برای تهیه ی نان نیز به کار می رود. عدس قرمز دارای ظاهری کاملا مشخص است و هنگام خرید مواد غذایی در فروشگاه نباید به آسانی از کنارش بگذرید. امروزه، این نوع عدس را می توان به راحتی در تمام نقاط دنیا پیدا کرد.
عوارض جانبی دال عدس
- مصرف بیش از اندازه ی هر چیزی برای سلامتی مضر خواهد بود؛ عدس قرمز نیز از این قاعده مستثنی نیست. اگر بیش از اندازه عدس قرمز مصرف کنید، به شدت دچار نفخ شکم می شوید؛ این وضعیت دست کم باعث می شود در بین جمع بسیار معذب شوید. هم چنین، در اثر زیاده روی در مصرف عدس قرمز ممکن است دچار عوارض خاص ناشی از اسیدهای آمینه ی موجود در عدس قرمز شوید، و حتی به ناراحتی کلیه مبتلا شوید. در برخی موارد، به دلیل وجود مقدار زیادی پتاسیم در عدس قرمز، مصرف زیاد این ماده ی غذایی ممکن است باعث مسمومیت پتاسیم شود. همواره پیش از افزودن مواد غذایی جدید به رژیم غذایی یا سبک زندگی تان باید حتما با پزشک مشورت کنید تا مجبور نشوید با عوارض مخرب برخی مواد غذایی دست و پنجه نرم کنید
- به طور کلی، عدس سودازا است و کسی که مثلاً به سرطان یا هر بیماری که غلبه ی سودا در بدن دارد، مبتلا باشد، به اندازه کافی یا حتی بیش از حد سودا در بدن دارد که باعث بیماری شده است. بنابراین به بیمار مبتلا به سرطان، معمولا مصرف عدس که در بدن سودا ایجاد می کند، توصیه نمی شود ولی این مربوط به همه افراد نیست زیرا در بسیاری افراد، مصرف عدس مفید است.
- دال عدس نیز مانند دیگر حبوبات نفاخ است و استفاده بیش از حد آن برای افرادی با معده ضعیف ممکن است مشکلاتی را به همراه داشته باشد. بهتر است قبل از پخت، 2-3 ساعت آن را خیس کنید.
جمع بندی
از مهمترین خواص دال عدس تقویت دستگاه گوارش است. دال عدس به عملکرد بهتر روده و معده کمک کرده و سبب تحریک اشتها نیز می شود. به علاوه باعث بهبود جریان خون شده و از لخته شدن خون پیشگیری می کند. دال عدس در درمان درد های مفاصل و استخوان ها مؤثر است. سالمندان و افرادی که دچار مشکل آرتروز هستند بهتر است از دال عدس به عنوان یک خوراکی دارویی برای درمان استفاده کنند.