دندانپزشکی دیجیتال Digital Dentistry بکارگیری فناوری های دیجیتال جهت درمان های مختلف دندانپزشکی است. در دندانپزشکی دیجیتال با بهره گیری از تجهیزات مناسب دقت، سرعت و کیفیت بالاتر برای درمان دندانپزشکی به دست می آید. بکارگیری کامپیوتر و خدمات دیجیتال در دندانپزشکی برای امور مختلف اعم از ساخت ریستوریشن های دندانی، تصاویر دیجیتال و ... مورد استفاده قرار می گیرد. از بارزترین کاربردهای دندانپزشکی دیجیتال، کاربرد آن در زمینه فناوری کد کم و ساخت ریستوریشن های دندانی است. این فناوری ویژه قابلیت ساخت انواع روکش های دندانی، لمینت ها و ... به شکل دلخواه فراهم کرده است. با فناوری های دیجیتال می توان تصاویر سه بعدی از مجموعه فک و داخل دهان بیمار فراهم کرده و اقدام به درمان متناسب برای آن ها کرد. با استفاده از روش دیجیتال هزینه و زمان را می توان در درمان های دندانپزشکی بهینه کرد. دقت بسیار بالای این روش ها از مزایای استفاده از فناوری های دیجیتال است. روش های مورد استفاده به مرور زمان به روزتر، دقیق تر و پیشرفته تر می گردد. با این وجود تمامی دندانپزشکان قادر به استفاده از فناوری های دیجیتال نیستند و یا تمایلی برای اختصاص دادن زمان برای یادگیری ندارند.
انواع فناوری های دندانپزشکی دیجیتال
در دندانپزشکی دیجیتال روش های تشخیصی و درمانی مختلفی دارند که همه آنها نیازمند استفاده از فناوری کنترل شده توسط رایانه هستند. برخی از روش ها و فناوری های متداول در دندان پزشکی دیجیتال عبارت اند از:
رادیوگرافی دیجیتال
رادیوگرافی دیجیتال مربوط به استفاده از اسکنرهای نوری صورت برای تهیه نقشه ای واضح از دندان ها می شود. جالب است بدانید هنگامی که بیمار روی صندلی مطب نشسته، این اسکن ها توسط دندان پزشک به راحتی قابل مشاهده، چاپ و ارزیابی هستند. علاوه بر این، رادیوگرافی های دیجیتال تا 70 درصد کمتر از اشعه X سنتی، پرتو ساطع می کنند و سازگار با محیط زیست هستند.
تصویربرداری توموگرافی کامپیوتری با پرتو مخروطی (CBCT)
توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی CBCT یک روش جدید تصویربرداری است که در آن از یک پرتو مخروطی شکل استفاده می شود. این تکنیک به طور گسترده ای در حیطه رادیولوژی دندان پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد. روش CBCT توسط بسیاری از دندان پزشکان در کنار سایر روش های متداول برای ایمپلنت های دندانی، ارتودنسی و اندو استفاده می شود. روش CBCT همچنین می تواند موقعیت دقیق دندان ها و ریشه آن ها را تعیین کند.
دوربین های داخل دهان
دوربین های داخل دهان به دندان پزشکان امکان دیدن تصاویر واضح و دقیق از دهان را می دهند. دوربین می تواند تصاویر را روی صفحه کامپیوتر در اندازه واقعی بزرگنمایی کند. جالب است بدانید که حتی این امکان را برای بیماران فراهم می کند تا ببینند دندان پزشک چه کاری انجام می دهد. علاوه بر این، دوربین داخل دهان می تواند نمای دقیقی از مناطق قابل مشاهده در دهان را فراهم کند. این امر به شناسایی دقیق مشکلاتی مانند شکستگی دندان کمک زیادی می کند.
طراحی یا ساخت به کمک رایانه (CAD / CAM) و چاپ سه بعدی
فناوری طراحی با کمک رایانه و چاپ سه بعدی، امکان طراحی و ساخت ترمیم های دندانی را برای پزشکان راحت تر کرده است. این گونه ترمیم ها شامل تاج های چینی، پل ها یا روکش ها می شوند.
ایمپلنت دیجیتال
ایمپلنت دیجیتال همان کاشت دندان به روش نوین و دیجیتالی است. ایمپلنت دندان دیجیتال از مدل سازی کامپیوتر سه بعدی برای بررسی شرایط استخوان فک و موقعیت قرارگیری رشته های عصبی استفاده می کند. در روش ایمپلنت دیجیتال، دندان پزشک با داشتن اطلاعات معتبری که از کامپیوتر می گیرد، می تواند عمل کاشت ایمپلنت را با کمترین شکاف در فک طراحی کند.
طراحی لبخند دیجیتال
بسیاری از افراد به دنبال زیبایی لبخند و درمان های مربوط به آن هستند. برخی دوست دارند قبل از درمان از نتایج درمانی اطلاع پیداکنند. برای این دسته از افراد می توان با استفاده از فناوری های دیجیتال و بکارگیری نرم افزارهای خاص مربوطه دندانپزشکی دیجیتال اقدام به ارائه نتایج قبل از درمان نهایی کرد. در واقع بیمار می تواند با نرم افزارهای مربوطه نتیجه درمانی را خود ببیند. از این رو می تواند نظرات خود را در اختیار دندانپزشک گذاشته و از او بخواهد مدل و نحوه درمان دلخواه شما را انجام دهد. نرم افزارهای مربوط در این زمینه هم روز به روز در حال گسترش بوده و سهولت نشان دادن نتایج را به بیماران باعث شده اند.
دیاگنودنت
دیاگنودنت در واقع شناساگر پوسیدگی است و برای شناسایی زود هنگام پوسیدگی دندان استفاده میشود. در این تکنولوژی پیشرفته از پالس های صوتی و لیزر برای شناسایی زود هنگام پوسیدگی به جای روشهای معمولی استفاده میشود تا درمان سریعتر شروع شود و به باکتریها فرصت فعالیت داده نشود. این کار به حفظ ساختار سالم دندان کمک میکند.
بیحسی موضعی دیجیتال
دندان ها می توانند بای درمان با یک تزریق ساده بیحس شوند.به همین دلیل نیاز به یک بیحسی ۳۶۰ درجه دارند که بافت نرم دندان هم بیحس شود.کامپیوتری که استفاده می شود، این بیحسی را کنترل می کند تا به جای دقیقی از دندان ها با این دسته جادویی برسیم.لب و زبان بیحس نمی شوند و دندان ها و بافت نرمند که بعد از ۹۰ دقیقه بیحسی کم کم از بین میره.
لیزر دندان
یکی از ابزارها و روش های درمانی که کمک فراوانی در زمینه دندانپزشکی دیجیتال نموده است، استفاده از لیزر در درمان های دندانپزشکی است. لیزر دندان می تواند در ایجاد دقت بیشتر روش درمان بسیار موثر واقع شود. با لیزر میزان تخریب بافت های همسایه موضع درمانی به حداقل ممکن می رسد. از این رو استفاده از لیزر دندان در درمان های دندانپزشکی باعث کاهش مدت زمان بهبودی، کاهش درد و خونریزی های احتمالی می شود. استفاده از لیزر در درمان های دندانپزشکی در ایران وسعت پیدا کرده و دندانپزشکان معتبر اقدام به استفاده از لیزر برای درمان می کنند. لیزرهای مورد استفاده در این زمینه متنوع بوده که انتخاب نوع لیزر برای درمان بستگی به تشخیص دندانپزشک دارد. استفاده از لیزر دندان باعث تسهیل جراحی های دندانی و بهبود و ترمیم بهتر بافت ها می شود.
مزایای دندانپزشکی دیجیتال
هر بخشی از دندانپزشکی دیجیتال در مقایسه با دستگاه یا تکنیک های متعارف دارای مزایایی است. بااین حال، برخی از مزایا ممکن است با افزایش هزینه یا حساسیت به تکنیک کاهش یابد. با وجود مزایای زیادی که در سرعت و دقت عمل با این دستگاه ها وجود دارد، همچنان به دلیل قیمت بالای برخی از آن ها، مورد پذیرش عمومی قرار نگرفته اند.
برای اینکه یک تکنولوژی دندانپزشکی دیجیتال مورد پذیرش عام قرار بگیرد، باید ویژگی های زیر را داشته باشد:
- بهبود کارایی (در هر دو بخش هزینه و زمان)
- بهبود دقت در مقایسه با روش های قبلی
- داشتن قابلیت پیش بینی نتایج
برخی از تکنولوژی های دندانپزشکی دیجیتال، یک یا چند مورد از این ویژگی ها را ندارند. بنابراین در رقابت با روش های قدیمی تر و متعارف، شانس کمتری پیدا می کنند. اما همچنان مزایای آن برای بیمار و پزشک به حدی هست که باعث شده پزشکان مجرب از این روش ها در کار خود استفاده کنند.
محدودیت های دندانپزشکی دیجیتال
محدودیت اصلی در بیشتر حوزه های دندانپزشکی دیجیتال، قیمت آن است. برای پذیرش یک تکنولوژی جدید خصوصاً اوایل آن هزینه زیادی باید پرداخت شود. گرچه به علت مزایای فراوانی که با تکنولوژی های جدید همراه است، این هزینه ها خیلی زود جبران خواهد شد.
یکی دیگر از مشکلاتی که در رابطه با تکنولوژی های دندانپزشکی دیجیتال مطرح می شود، عدم تمایل پزشکان و تکنسین ها برای اختصاص دادن زمان کافی برای یادگیری است. برخی از پزشکانی که یک دستگاه دیجیتال خریداری می کنند، هیچ گاه برای مطالعه کامل دستورالعمل دستگاه و یا آموزش کار با دستگاه وقت نمی گذارند؛ بنابراین موفق به استفاده از دستگاه نمی شوند و یا بارها با شکست مواجه می شوند. به سادگی با آموزش دیدن و مطالعه دستورالعمل های کار با دستگاه می توان بر این مشکل غلبه کرد.
هزینه دندانپزشکی دیجیتال
همواره در جهان استفاده از تکنولوژی های به روز و پیشرفته، نیاز به صرف هزینه بیشتری دارد. در نگاه اول شاید این طور به نظر برسد که هزینه دندان پزشکی دیجیتال بسیار بیشتر از روش سنتی آن است؛ اما خوب است بدانید که روش دیجیتال با کوتاه کردن زمان درمان، نیاز به رفت وآمد مکرر به مطب و همچنین صرف هزینه ویزیت را از بین خواهد برد. بنابراین با یک حساب سرانگشتی خواهید دید که این روش هزینه زیادی با خود به دنبال ندارد.