گل گاو زبان گیاه محبوب و معروفی بین مردم است و از خواص بی نظیر آن در طب سنتی استفاده بسیاری می شود. ایرانیان از گذشته تا کنون با خشک کردن گلبرگ ها و برگ های گل گاو زبان و استفاده از آن به عنوان دمنوش و شربت از فواید بی نظیر این گیاه برای آرامش اعصاب بهره برده اند.
اسم گیاه گل گاو زبان
مردم به شکل عامیانه به این گیاه گل گاو زبان، بلووید یا افعی گیاه می گویند. در کتب طب سنتی قدیمی با لسان الثور از گل گاو زبان یاد شده و نام علمی آن «Echium vulgare» است. گرچه این گیاه به اسامی انگلیسی viper’s bugloss و blueweed نیز شناخته می شود.
توضیح در مورد گیاه گل گاو زبان
گل گاو زبان گیاهی یک ساله و علفی از تیره گاو زبانیان است که به طور میانگین تا ارتفاع ۰.۶ متر رشد می کند و ساقه آن خار های ریزی دارد.برگ های گل گاو زبان مخملی هستند و از تارهای خشن پوشیده شده استو. به همین خاطر هنگام گرفتن برگ های این گیاه در دست یک نوع گزیدگی ملایم حس می شود.گل های گیاه گل گاو زبان لاجوردی رنگ و شبیه به گل انار هستند. تخم این گیاه اگر در آب خیس بخورد لعاب می اندازد و دایره ای شکل است. گیاه گل گاو زبان طبیعت گرمی دارد و غنی از آنتی اکسیدان ها، فلاونوئید، آنتو سیانین، اسید گاما لینولئیک، کولین، ویتامین های B، ویتامین C، منیزیم، کلسیم، آهن و پتاسیم است.
فواید گل گاو زبان
گل گاو زبان به گیاهی با هزار و یک خاصیت معروف است. در ادامه فواید این گیاه زیبا و اعجاب انگیز را توضیح می دهیم.
- بهبود علائم سرماخوردگی : گل گاو زبان به درمان کردن سرفه های مزمن، وقفه های تنفسی و آسم های خفیف کمک می کند. اگر سرما خورده اید این گیاه را همراه با بابونه، سنبل الطیب و شقایق دم کنید و این جوشانده را هر روز دو یا سه بار میل کنید تا علائم و عوارض سرما خوردگی بهبود یابند یا شدت آن ها کمتر شود.
- ترمیم و زیبایی پوست و مو : اگر جوشانده یا عصاره برگ گل گاو زبان را با مقدار مساوی آب رقیق کنید، محلول بی نظیری برای خشکی پوست، خارش و جوش های عصبی و دردناک روی پوست شکل می گیرد. استفاده از روغن گل گاو زبان به کف سر باعث کم شدن و پیشگیری از بسیاری از بیماری های پوست کف سر و مو می شود.به عنوان مثال، این گیاه راه درمانی طبیعی برای فولیکولیتیس است.
- تقویت اعصاب : بر اساس نظرات روانشناسان مطرح، اکثر مردم در قرن حاضر، زندگی پراضطرابی دارند. این استرس در طولانی مدت سلامت روح و روان را تحت تاثیر خود قرار می دهد و عملکرد طبیعی مغز را دچار مشکل می کند.برای تقویت اعصاب و داشتن آرامش روانی و کمرنگ کردن نقش استرس و اضطراب در زندگی شلوغ و پر دغدغه امروزی، می توانید از گیاهان آرام بخشی مانند گل گاو زبان استفاده کنید.
- ضد سرطان : در ترکیبات گل گاو زبان عنصر منیزیم وجود دارد که از بروز سرطان جلوگیری می کند.
- ضد التهاب و ضد قرمزی : ترکیبی به نام آلکوالویید نیز در ترکیبات گل گاو زبان وجود دارد که به آن خاصیت ضد آلرژی، ضد روماتیسم و درد مفاصل و ضد التهاب و قرمزی می دهد.
- تب بر: استفاده از این گیاه در بیماری هایی که معمولا با تب همراه هستند (سرخک، مخملک، آبله و کهیر) به پایین آوردن تب کمک می کند.
تاریخچه گیاه گاو زبان
یک نوع از گیاه گل گاو زبان در دامنه های البرز یافت می شود که از دسته ی گیاهان echium است. گونه ی دیگری از گیاه گل گاو زبان به نام گونه ی اروپایی شناخته شده و جزو دسته گیاهان borage است. این گونه در شهرهای اصفهان، آذربایجان و سایر شهرهای ایران تولید می شود. خواص این دو گونه با هم تفاوت دارند. ما در این مقاله به خواص گیاه گل گاو زبان ایرانی می پردازیم.گیاه گل گاو زبان، ساقه ای به طول 60 متر دارد و برگ های این گیاه خشن است. این گیاه به رنگ های آبی، بنفش و سفید دیده می شود.
روش های مصرف گیاه گل گاو زبان
از گیاه گل گاو زبان به شیوه های مختلفی می توان استفاده کرد که در ادامه برای شما شیوه های مصرف را آوردیم.
- یکی از محبوب ترین راه های استفاده از گیاه گل گاو زبان، دمنوش آن است. طرز تهیه دمنوش گیاه گل گاو زبان ساده است. برای تهیه ی آن تنها کافی است گل خشک شده ی این گیاه را به مدت 10 دقیقه در آب بجوشانید و از خواص آن بهره مند شوید.
- از دیگر مصارف گیاه گل گاو زبان، چای آن است. چای گل گاو زبان بسیار خوش طعم است و همانند چای ساده تهیه می شود.
- روغن گیاه گل گاو زبان خاصیت درمانی و زیبایی دارد و در عطاری ها می توان از آن یافت.
- عرق گل گاو زبان مصارف درمانی زیادی دارد و در رفع مشکلات گوارشی موثر است. اگر می خواهید با سایر عرقیات گیاهی که برای معده مفید هستند، آشنا شوید، مقاله ی عرقیات گیاهی برای معده را بخوانید.
مضرات گل گاوزبان
گل گاوزبان در کنار خواص درمانی فراوانی که دارد مانند هر گیاه دارویز دیگر ممکن است موجب مشکلاتی نیز بشود.مصرف گل گاوزبان به زنان باردار و شیرده و افرادی که بیماری کبدی دارند توصیه نمی شود. زیاده روی در مصرف گل گاوزبان می تواند برای کبد سالم هم مضر باشد. از دیگر مضرات گل گاوزبان این است که می تواند احتمال خطر خون ریزی در طول جراحی یا پس از آن را افرایش دهد، له همین علت به بیمارانی که عمل جراحی دارند توصیه می شود که از ۲ هفته پیش از عمل جراحی مصرف گل گاو زبان را قطع کنند. همچنین افرادی که مبتلا به اختلال خون ریزی هستند باید از مصرف گل گاوزبان خودداری کنند و یا حداقل در مصرف این داروی گیاهی احتیاط کنند. گل گاوزبان ممکن است با برخی از دارو های شیمیایی از جمله دارو های ضد انعقاد و ضد پلاکت (مانند آسپیرین، دیکلوفناک، پلاویکس، ایبوبروفن، هپارین، وارفارین، دالتپارین، انوکساپارین)، دارو های بیهوشی، دارو های ضدالتهابی غیراستروئیدی و دارو های افزاینده تجزیه سایر دارو ها در کبد چرب اشاره کرد. گل گاوزبان به علت داشتن آلکالوئید برای نوزادان و کودکان ممنوع است. افراط در مصرف گل گاوزبان می تواند موجب اختلالاتی در معده و دستگاه گوارش شود. معده درد و درد در افراد درگیر با سنگ کیسه صفرا می تواند از عوارض زیاده روی در مصرف گل گاوزبان باشد.