سکسکه چیست؟
سکسکه انقباض مکرر و غیرقابل کنترل عضله دیافراگم است. دیافراگم، عضله ای است که زیر ریه ها قرار دارد و قفسه سینه را از حفره شکمی جدا می کند. دیافراگم وظیفه تنظیم تنفس را برعهده دارد. با انقباض دیافراگم، ریه ها اکسیژن دریافت کرده و وقتی که دیافراگم شل می شود، ریه ها دی اکسیدکربن آزاد می کنند.
با به هم ریختن ریتم دیافراگم، سکسکه شروع می شود. گرفتگی های دیافراگم، موجب بسته شدن ناگهانی حنجره و تارهای صوتی می شود. این موجب ورود ناگهانی هوا به درون ریه ها می شود. بدن هم با یک صدای هق هق که همان مشخصه ی اصلی سکسکه است، واکنش نشان می دهد.
انواع سکسکه
هیچ راهی برای پیشگیری از سکسکه وجود ندارد. بیشتر موارد سکسکه بدون هیچ دلیل مشخصی، شروع شده و خود به خود قطع می شوند. هر دوره سکسکه می تواند تنها چند دقیقه طول بکشد. سکسکه ای که بیش از ۴۸ ساعت ادامه داشته باشد را سکسکه مداوم و سکسکه ای که بیش از ۲ ماه طول بکشد را دیر درمان یا غیرقابل کنترل می گویند.
علل سکسکه چیست ؟
بسیاری از بیماری ها با سکسکه مرتبط هستند، اما هیچ کدام از آن ها علت سکسکه نیستند. اگر فرد خیلی سریع غذا بخورد، می تواند به همراه غذا هوا را قورت دهد و دچار سکسکه شود.
- سیگار کشیدن یا جویدن آدامس می تواند باعث شود فرد بتواند هوا را قورت دهد و سکسکه کند.
- هر گونه اعمال دیگری که ممکن است دیافراگم را تحریک کند مانند خوردن بیش از حد ( به ویژه غذاهای چرب ) و یا نوشیدن بیش از حد ( نوشیدنی های الکلی یا نوشابه های کربناته ) می تواند فرد را مستعد سکسکه کند در این نمونه ها، شکم که در زیر و مجاور دیافراگم قرار گرفته است، کشیده شده است. زمانی که هنگام خوردن و نوشیدن، سکسکه رخ می دهند ، بعضی اوقات سکسکه ها به عنوان واکنشی برای محافظت فرد در برابر خفگی در نظر گرفته می شوند.
- تومور مغزی یا حملات مغز ساقه مغز را در گیر می کنند و برخی از اختلالات مزمن پزشکی ( مانند نارسایی کلیه ) می توانند موجب سکسکه شوند ؛ تومورمغز، مننژیت و انسفالیت نیز ممکن است موجب سکسکه شوند .آسیب به عصب واگ و یا گردنی ممکن است باعث شود سکسکه به مدت طولانی ادامه پیدا کند. مشکلات کبدی ، شامل ورم، عفونت، و یا جرم می تواند موجب آسیب دیافراگم شود که می تواند موجب سکسکه شود.
- برخی از داروها می توانند باعث برگشت اسید شوند نیز می توانند سکسکه ها را به عنوان اثر جانبی داشته باشند. بیشتر بنزودیازپین از جمله دیازپام ( والیوم )، آلپرازولام ( Xanax ) و لورازپام ( Ativan ) می توانند موجب سکسکه شوند . به علاوه، داروهایی نظیر لوودوپا( Larodopa )، نیکوتین و ondansetron ( Zofran ) می توانند موجب سکسکه شوند. داروهای دیگری که می توانند موجب سکسکه شوند عبارتند از :levodopa، methyldopa ( Aldomet )، نیکوتین، ondansetron ( Zofran )، barbiturates، افیونی ( opioid )، corticosteroids، بی حسی، یا داروهای شیمی درمانی.
- دود غلیظ نیز می تواند علایم سکسکه را تحریک کند.
- کودک بعد از گریه یا سرفه، ممکن است سکسکه کند، این موضوع در اولین سال در کودکان شایع است. در برخی موارد، نوزادان با برگشت اسید معده ممکن است بیشتر مستعد سکسکه باشند.
- استرس وعصبانیت هر دو می توانند سکسکه کوتاه مدت و بلند را القا کنند.
سکسکه چه زمانی نگران کننده است؟
سکسکه به ندرت موجب نگرانی می شوند ، اما اگر مکرر، مزمن و پایدار بماند ( بیش از 3 ساعت طول بکشد )، اگر روی الگوی خواب اختلال ایجاد کنند، تداخل غذایی ایجاد می کند که باعث رفلاکس و استفراغ می شود با درد شکمی شدید، تب، تنگی نفس، بالا آوردن خون و یا احساسی درگلو همراه است.
درمان سکسکه
در بیشتر موارد سکسکه بدون درمان پزشکی پس از چند دقیقه یا چند ساعت برطرف می شود. برخی از روشهای برای توقف سکسکه ممکن است مفید باشد ، اما اثربخشی آنها قطعی نیست
نکاتی برای خلاص شدن از سکسکه
مراحل زیر ممکن است به خلاص شدن از سکسکه کمک کند:آب سرد را آرام آرام میل کنید یا با آب خیلی سرد غرغره کنید.نفس خود را برای مدت کوتاهی نگه دارید ، نفس بکشید ، سپس آن را دوباره سه یا چهار بار تکرار کنید و این کار را هر 20 دقیقه یک بار انجام دهید.در حین بلعیدن ، فشار ملایمی بر بینی خود وارد کنید.فشار ملایمی بر دیافراگم خود وارد کنید.لیمو را گاز بگیرید.مقداری شکر دانه ریز قورت دهید.مقدار کمی سرکه مصرف کنید ، فقط به اندازه ای که مزه کنید .در داخل کیسه کاغذی نفس بکشید ، اما هرگز کیسه پلاستیکی استفاده نکنید و هرگز سر خود را با کیسه نپوشانید.بنشینید و زانوهای خود را برای مدت کوتاهی تا حد امکان نزدیک به قفسه سینه بغل کنید.به جلو خم شوید تا سینه خود را به آرامی فشرده کنید.درمان های جایگزین ممکن است شامل طب سوزنی و هیپنوتیزم باشد.
درمان سکسکه با طب سنتی
مثل همیشه طب سنتی راه چاره ای برای حل مشکلات دارد که بهترین انها برای درمان سکسکه شامل:
- بذر گیاه ِ شوید:برای توقف سکسکه همچنین می توانید مقداری بذر شوید را به آرامی بجوید. این روش قدیمی بسیار مؤثر است. رایحه بذر این گیاه با درگیر کردن اعصاب و عضلات ِ وابسته، در کار سکسکه وقفه می اندازد.
- دارچین:خوردن آب دم کرده آن با سرکه و مصطکی کوبیده برای رفع سکسکه رطوبی مناسب است.
- کندر:5 گرم از آن را با یک مثقال زیره مخلوط کرده و بکوبید و بخورید جهت آرام کردن سکسکه، جلوگیری از آروق زدن.
- پونه :نوشیدن آب جوشانده آن رفع کننده سکسکه است.
- سوسنبر( آویشن وحشی):نوشیدن دم کرده آن جهت درمان سکسکه.
- خرمالو :خوردن آن، قابض، تقویت معده، آرام کننده سکسکه، نرم کننده سینه است.
- نان:خشک آن را قطعه قطعه کرده و بلغ نمایید جهت آرام کردن سکسکه.
- سیرابی:شیردان گوسفند را کاملًا بپزید روزی سه دانه صبح و ظهر و عصر میل نمایید.آب سیرابی را با گلاب مخلوط نموده هر یک ساعت فاصله یک استکان میل نمایید.
نوزادان بیشتر از بزرگسالان سکسکه می کنند
دلیل اینکه نوزادان نسبت به بزرگسالان بیشتر سکسکه می کنند، اغلب مربوط به بدن های کوچک و به طور کامل رشد نیافته شان است. همان طور که در یک فرد بزرگسال، وقتی معده زیاد پر باشد می تواند باعث سکسکه شود، باید بدانیم در یک نوزاد هم با در نظر گرفتن اینکه بچه ها معده کوچک تری نسبت به بزرگ تر ها دارند و سریع تر پر می شود، این اتفاق خواهد افتاد.
از دیگر دلایلی که نوزادان سکسکه می کنند ممکن است تا حد زیادی به خاطر رشد نکردن قسمت تحتانی مری آن ها باشد. اسفنکتر تحتانی مری یک ماهیچه دایره ای است که در مری باز و بسته می شود و اجازه می دهد غذا وارد معده شود، در برخی از نوزادان این اسفنکتر، بسته نمی شود یا دیر تر بسته می شود. بنابراین غذا می تواند به داخل مری برگردد و باعث سکسکه شود. این عارضه با گذشت زمان حل می شود و جای هیچ نگرانی ندارد.یکی دیگر از علل سکسکه، تغذیه نوزادانی است که به جای شیر مادر از شیشه استفاده می کنند و سکسکه وقتی اتفاق می افتد که سوراخ پستانک شیشه سوراخ درشتی داشته باشد و نوزاد هوای زیادی را ببلعد.
در این گونه موارد تنها راه حل ساده ای که می توانید انجام دهید این است که با توجه به سوراخ نوک سینه، سر پستانک شیشه را سوراخ کنید و اگر متوجه شدید سوراخ پستانک گشاد شده است آن را تعویض کنید.
روش های پیشگیری و درمان یرقان
